Przymus ubezpieczenia od ognia i Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych.

ROZPORZĄDZENIE
PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ
z dnia 27 maja 1927 r.
o przymusie ubezpieczenia od ognia i o Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych.

Na podstawie art. 44 ust. 6 Konstytucji i ustawy z dnia 2 sierpnia 1926 r. o upoważnieniu Prezydenta Rzeczypospolitej do wydawania rozporządzeń z mocą ustawy (Dz. U. R. P. Nr. 78, poz. 443) postanawiam co następuje:

CZĘŚĆ  I.

PRZYMUS UBEZPIECZENIA.

Art.  1. 1

(uchylony).

Art.  2.
1.
Przymusowi ubezpieczenia od ognia nie podlegają budowle:
a)
stanowiące własność Państwa Polskiego, instytucyj i przedsiębiorstw państwowych;
b)
zajmowane przez poselstwa i konsulaty państw obcych, o ile stanowią własność tych państw - z zastrzeżeniem wzajemności;
c)
fabryczne;
d)
narażone na wyjątkowo wysoki stopień niebezpieczeństwa pożaru, a w szczególności: składy materjałów i wyrobów wybuchowych, teatry i cyrki;
e)
o charakterze tymczasowym lub przeznaczone na rozbiórkę.
2. 2
Za budowle fabryczne uważa się pomieszczenia zakładów fabrycznych oraz inne pomieszczenia, będące w związku z niemi i leżące na terytorjum fabrycznem. Zakładami fabrycznemi w rozumieniu rozporządzenia niniejszego są te, w których produkcja odbywa się przy pomocy napędu mechanicznego o sile nie mniejszej niż 10 koni mechanicznych lub też zatrudniające przynajmniej 15 robotników. Za terytorjum fabryczne uznaje się obszar tworzący pod względem gospodarczym nieprzerwaną całość i służący potrzebom zakładu fabrycznego. Jeżeli budowla mieści częściowo zakład fabryczny, częściowo zaś przeznaczona jest na inne cele, nie będące w związku Gospodarczym z zakładem fabrycznym, uznaje się ją za fabryczną tylko wówczas, gdy przynajmniej w połowie zajęta jest dla celów fabrycznych.
3.
Za budowle o charakterze tymczasowym uważa się budowle:
a)
wzniesione na cudzym gruncie bez prawnego tytułu dzierżawy tegoż gruntu co najmniej na okres sześciu lat,
b)
znajdujące się na dzierżawionym gruncie w ostatnim roku przed ukończeniem się dzierżawy tegoż gruntu,
c)
noszące charakter tymczasowy z samego przeznaczenia.
4.
Za budowle, przeznaczone na rozbiórkę, uważa się budowie:
a)
nienadające się do normalnego użytkowania z powodu swego złego stanu,
b)
przeznaczone czy to na skutek umowy, czy też z innych względów do usunięcia z gruntu, na którym się znajdują,
c)
przeznaczone na rozbiórkę na skutek zarządzenia władzy.
Art.  3.
1. 3
Poszczególne rady powiatowe mogą Uchwalić przymus ubezpieczenia od ognia mienia ruchomego w gospodarstwach rolnych oraz przymus ubezpieczenia żywego inwentarza od pomoru, przy czym przymus ubezpieczenia winien w zasadzie objąć obszar całego powiatu. Rada powiatowa będzie władna przymus ten wprowadzić i w tej części powiatu, w której rady gminne powezmą w tym względzie uchwały i jeżeli ilość tych gmin będzie stanowiła przynajmniej 1/3 wszystkich gmin powiatu.
2.
W zakresie ubezpieczenia plonów od gradobicia uprawnienie to należy do sejmików wojewódzkich przyczem przymus ubezpieczenia winien objąć obszar całego województwa.
3.
Wykonanie przymusu, uchwalonego w myśl ustępu pierwszego lub drugiego, może być poruczone tylko publicznemu zakładowi ubezpieczeń, a na terytorjum działania Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych - tylko Powszechnemu Zakładowi Ubezpieczeń Wzajemnych.

CZĘŚĆ  II.

POWSZECHNY ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ WZAJEMNYCH.

Rozdział  I.

Postanowienia ogólne.

Art.  4. 4

(uchylony).

Art.  5. 5

(uchylony).

Art.  6. 6

(uchylony).

Art.  7. 7

(uchylony).

Art.  7a. 8

(uchylony).

Rozdział  II.

Ustrój Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych.

Art.  8. 9

(uchylony).

Art.  9. 10

(uchylony).

Art.  10. 11

(uchylony).

Art.  11. 12

(uchylony).

Art.  12. 13

(uchylony).

Art.  13. 14

(uchylony).

Art.  14. 15

(uchylony).

Art.  15. 16

(uchylony).

Rozdział  III.

Wzajemny stosunek działów ubezpieczeń, rachunkowość, sprawozdania, lokowanie funduszów.

Art.  16. 17

(uchylony).

Art.  17. 18

(uchylony).

Art.  18. 19

(uchylony).

Rozdział  IV.

Przymusowe ubezpieczenie budowli od ognia.

Obowiązek Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych do przyjmowania ubezpieczeń budowli.
Art.  19.

Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych Się może odmówić ubezpieczenia od ognia budowli, podlegającej przymusowi ubezpieczenia.

Zakres odpowiedzialności Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych.

Art.  20.
1.
Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych odpowiada za szkodę, zrządzoną w ubezpieczone] budowli przez pożar. Szkoda taka musi polegać na utracie lub zmniejszeniu się wartości budowli z powodu jej zniszczenia lub uszkodzenia przez bezpośrednie lub pośrednie działanie ognia lub wskutek zastosowania środków, mających na celu gaszenie pożaru lub ocalenie mienia.
2.
Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych odpowiada także za szkodę, zrządzoną w ubezpieczonej budowli przez uderzenie pioruna, eksplozję gazu świetlnego wszelkiego rodzaju nawet wówczas, gdy gaz jest używany do innych celów, niż do oświetlenia, tudzież za szkodę wskutek wybuchu kotłów parowych. W tych wypadkach stosuje się w odpowiedni sposób postanowienia, zawarte w zdaniu 2 Ustępu pierwszego.
3.
Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych pokrywa również koszty ratunku ubezpieczonej budowli.
Art.  21.

Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych nie odpowiada za szkodę, spowodowaną rozmyślnie przez właściciela budowli lub wynikłą z jego rażącego niedbalstwa, a także za szkodę wynikłą wskutek: a) działań wojennych, b) rozruchów, buntów lub zaburzeń o przebiegu gwałtownym, c) nadzwyczajnych wypadków żywiołowych, jak trzęsienie, zapadanie lub usuwanie się ziemi i t. p., d) eksplozji materjałów wybuchowych w fabrykach lub w publicznych składach tego rodzaju materjałów.

Zgłaszanie budowli, podlegających przymusowi ubezpieczenia.

Art.  22.
1.
Właściciel budowli, podlegającej przymusowi ubezpieczenia, jest obowiązany w ciągu miesiąca od chwili rozpoczęcia jej użytkowania lub doprowadzenia jej do stanu użytkowania zgłosić budowlę do ubezpieczenia w urzędzie gminnym (magistracie) lub u powiatowego inspektora Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych. W zgłoszeniu należy określić położenie, przeznaczenie, materjał ścian i dachu oraz wartość budowli. Jeżeli budowla ma być ubezpieczona w 1/3 sumy oszacowania w innym zakładzie ubezpieczeń, należy to w zgłoszeniu wyraźnie zastrzec. Urząd gminny (magistrat) lub inspektor powiatowy Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych jest obowiązany wydać zgłaszającemu zaświadczenie o zgłoszeniu. Urząd gminny (magistrat) jest obowiązany o zgłoszeniu donieść niezwłocznie inspektorowi powiatowemu Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych.
2.
O ile właściciel budowli nie zgłosi rozpoczęcia użytkowania budowli lub doprowadzenia, jej do stanu użytkowania w urzędzie gminnym (magistracie) lub u inspektora powiatowego Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, donoszą o tem inspektorowi powiatowemu Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych urzędy gminne (magistraty), przesyłając w ciągu miesiąca po upływie każdego kwartału kalendarzowego wykazy budowli, doprowadzonych do stanu użytkowania lub których użytkowanie rozpoczęło się już w ubiegłym kwartale. Wykazy te winny być sporządzane według wzoru, ustalonego przez Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych.

Początek odpowiedzialności Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych.

Art.  23.
1.
Zgłoszoną budowlę uważa się za ubezpieczoną w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych od godziny 12-ej w południe następnego dnia po zgłoszeniu i to w całkowitej sumie oszacowania, ustalonej przez Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych, zgodnie z postanowieniami rozporządzenia niniejszego, o ile właściciel nie zastrzegł w zgłoszeniu (art. 22 ust. 1), że w 1/3 sumy oszacowania będzie ona ubezpieczona w innym zakładzie ubezpieczeń, - w 2/3 zaś sumy oszacowania, jeżeli właściciel takie zastrzeżenie uczynił. W tym ostatnim wypadku właściciel budowli jest obowiązany w ciągu miesiąca po otrzymaniu dowodu ubezpieczeniowego przedstawić inspektorowi powiatowemu dowód ubezpieczeniowy, stwierdzający, że inny zakład ubezpieczeń odpowiada za szkodę do wysokości 1/3 sumy oszacowania, począwszy od terminu, w którym rozpoczęła się odpowiedzialność Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, aż do końca roku kalendarzowego. Gdyby właściciel nie przedstawił takiego dowodu w oznaczonym terminie, uważa się budowlę za ubezpieczoną w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych w całkowitej sumie oszacowania już od terminu, wskazanego w zdaniu pierwszem, ewentualna zaś umowa ubezpieczenia, zawarta z innym zakładem ubezpieczeń, jest z samego prawa nieważna. Za szkodę jednakże, któraby powstała przed upływem czasokresu, wskazanego w zdaniu drugiem, Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych odpowiada tylko w granicach 2/3 sumy oszacowania. Jeżeli suma ubezpieczenia w innym zakładzie ubezpieczeń jest niższa od 1/3 sumy oszacowania, budowlę uważa się za ubezpieczoną w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych także w pozostałej nieubezpieczonej części od terminu, wskazanego w zdaniu pierwszem.
2.
Jeżeli właściciel nie zgłosił budowli (art. 22 ust. 1), uważa się ją za ubezpieczoną w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych w 2/3 sumy oszacowania od godziny 12-ej w południe następnego dnia po zarejestrowaniu jej przez organ Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, względnie po wysłaniu przez urząd gminny (magistrat) zawiadomienia o rozpoczęciu użytkowania budowli lub doprowadzeniu jej do stanu użytkowania (art. 22, ust. 2). W wypadkach tych stosuje się w odpowiedni sposób postanowienia, zawarte w zdaniach 2, 3 i 4 ustępu pierwszego.
3.
W razie ubezpieczenia budowli w 1/3 sumy oszacowania w innym zakładzie ubezpieczeń właściciel budowli jest obowiązany w ciąga grudnia każdego roku przedstawiać inspektorowi powiatowemu dowód ubezpieczeniowy, stwierdzający, że do końca następnego roku kalendarzowego ubezpieczono budowlę w 1/3 sumy oszacowania w innym zakładzie ubezpieczeń. Jeżeli właściciel budowli nie zastosował się do powyższego, to od 1 stycznia roku następne go Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych ubezpiecza budowlę w całkowitej sumie oszacowania, ewentualna zaś umowa ubezpieczenia, zawarta z innym zakładem ubezpieczeń, staje się z samego prawa nieważna.
4.
Jeżeli budowla jest ubezpieczona w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych w całkowitej sumie oszacowania skutkiem zastosowania postanowień ustępów pierwszego do trzeciego, wówczas właściciel może ją ubezpieczyć w 1/3 sumy oszacowania w innym zakładzie ubezpieczeń jedynie pod warunkiem, że ubezpieczenie w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych wypowie co najmniej na dwa miesiące przed końcem roku kalendarzowego i wykaże się w ciągu grudnia tegoż roku odpowiednim dowodem ubezpieczeniowym (ust. 3). Ewentualna umowa ubezpieczenia, zawarta z innym zakładem ubezpieczeń wbrew postanowieniom zdania pierwszego, jest z samego prawa nieważna.
5.
Jeżeli budowlę, niepodlegającą przymusowi ubezpieczenia (art. 2 ust. 1), zgłoszono w sposób, wskazany w art. 22 ust. 1, lub zarejestrowano w sposób, wskazany w art. 23 ust. 2, Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych ponosi odpowiedzialność za tę budowlę tylko w takim przypadku, gdy przyjął ją do ubezpieczenia.

Koniec odpowiedzialności Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych.

Art.  24.

Odpowiedzialność Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych ustaje z chwilą przystąpienia do rozbiórki budowli, lub gdy władza rozbiórkę zarządzi.

Przepis ten nie ma jednak zastosowania do budowli, przeniesionej przez właściciela na inne miejsce w obrębie tej samej miejscowości. Odpowiedzialność Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych rozciąga się również w granicach obowiązującej sumy ubezpieczenia rozebranej budowli na budowlę inną tego samego przeznaczenia, lecz do ubezpieczenia niezgłoszoną, o ile budowla ta została wzniesiona w tej samej nieruchomości i o ile do chwili zajścia szkody stosunek ubezpieczenia rozebranej budowli nie został rozwiązany (art. 25 ust. 2).

Art.  25.
1.
Jeżeli budowla przeszła do kategoryj, wymienionych w pkt, a) i b) art. 2 ust. 1, stosunek ubezpieczenia rozwiązuje się z samego prawa z chwilą zmiany tytułu własności.
2.
W razie przejścia budowli do kategoryj, wymienionych w pkt. c), d) i e) art. 2 ust. 1, stosunek ubezpieczenia rozwiązuje się z chwilą doręczenia właścicielowi budowli przez Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych zawiadomienia o rozwiązaniu stosunku ubezpieczenia z wyjątkiem jednak przypadków, przewidzianych w zdaniu pierwszem art. 24.

Oszacowanie budowli.

Art.  26.
1.
Każda budowla, podlegająca przymusowi ubezpieczenia, ma być oszacowana stosownie do postanowień niniejszego rozporządzenia przez inspektora powiatowego lub przez inny organ techniczny (art. 13). Oszacowanie ma być dokonane w ciągu miesiąca od chwili otrzymania zawiadomienia o zgłoszeniu budowli, względnie od chwili zarejestrowania jej przez Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych. W wyjątkowych wypadkach oszacowanie może być dokonane w ciągu dwóch miesięcy.
2.
Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych może w każdym czasie dokonać przeszacowania budowli, podlegających przymusowi ubezpieczenia, a jest obowiązany przeszacować co dziesięć lat budowle o konstrukcji drewnianej i mieszanej, a co lat dwadzieścia budowle o konstrukcji murowanej. Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych jest również obowiązany dokonać przeszacowania na żądanie właściciela budowli, należycie uzasadnione. W tym wypadku przeszacowanie ma być dokonane w ciągu miesiąca od zgłoszenia żądania inspektorowi powiatowemu. W wyjątkowych wypadkach oszacowanie może być dokonane w ciągu dwóch miesięcy. W razie przeszacowania budowli, ubezpieczonej w 1/3 sumy oszacowania w innym zakładzie ubezpieczeń, Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych w ciągu miesiąca od dnia przeszacowania wystawia właścicielowi budowli nowy dowód ubezpieczeniowy i podaje do wiadomości odnośnego zakładu ubezpieczeń nową sumę oszacowania. Jeżeli suma ta jest mniejsza od poprzedniej sumy oszacowania, to odnośny zakład ubezpieczeń jest obowiązany od daty przeszacowania budowli przez Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych zmniejszyć swój udział do 1/3 nowej sumy oszacowania, jeżeli zaś jest większa, wówczas za zgodą właściciela odnośny zakład ubezpieczeń ma prawo od powyższej daty powiększyć swój udział do 1/3 nowej sumy oszacowania. Odnośny zakład ubezpieczeń ma uwidocznić zmianę w wystawionej polisie, którą właściciel budowli jest obowiązany przedstawić inspektorowi powiatowemu w ciągu miesiąca od daty otrzymania od Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych nowego dowodu ubezpieczeniowego.
3.
Dokonane przez organ Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych oszacowanie budowli obowiązuje również inne zakłady ubezpieczeń. Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych ma obowiązek na żądanie zainteresowanego zakładu ubezpieczeń podać mu wysokość sumy oszacowania budowli.
4.
Umowa ubezpieczenia, zawarta na sumę, która łącznie z sumą ubezpieczenia w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych przekracza sumę oszacowania, jest nieważna z samego prawa co do części, przekraczającej sumę oszacowania.
Art.  27.
1.
Sposób ustalania oszacowania budowli określają normy szacunkowe, zatwierdzone stosownie do art. 54 ust. 1.
2.
Oszacowanie może być ogółowe i szczegółowe. Przy oszacowaniu ogółowem wykazuje się wymiary, materjał, konstrukcję, rodzaj i wykończenie budowli oraz sporządza się plan sytuacyjny. Przy oszacowaniu szczegółowem przyjmuje się pod uwagę wartość każdej części budowli i sporządza się niezbędne plany. Na żądanie właściciela Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych dokonywa szczegółowego oszacowania budowli.
3.
Oszacowanie powinno odpowiadać wartości odbudowy, ustalonej na podstawie norm szacunkowych (art. 27 ust. 1) z uwzględnieniem cen materjałów budowlanych i robocizny w danej miejscowości oraz stopnia zużycia budowli w chwili oszacowania. Korzystnego położenia budowli i wartości ziemi nie bierze się w rachubę. Nie uwzględnia się również murów piwnicznych i fundamentów, znajdujących się poniżej poziomu gruntu, chyba, że chodzi o zamieszkałe suteryny. Przedmioty ruchome, przymocowane do budowli na stałe, oraz urządzenia wewnętrzne młynów i wiatraków, podlegających przymusowi ubezpieczenia od ognia, uwzględnia się przy oszacowaniu tylko na piśmienne żądanie właściciela budowli.
4.
W razie zmiany w poszczególnych miejscowościach cen materjałów budowlanych i robocizny, Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych dokonywa odpowiedniej ogólnej zmiany sum oszacowania. Zmianę ogłasza się w Monitorze Polskim i podaje się do wiadomości właścicielom budowli w poszczególnych miejscowościach zapomocą publicznych obwieszczeń. Zmiana sumy oszacowania obowiązuje od daty, podanej w ogłoszeniu w Monitorze Polskim, Od tej daty ulegają również odpowiedniej zmianie składki i odszkodowania, przyczem zmiana składek winna być uwzględniona w najbliższych rejestrach poborowych. Na żądanie jednak właściciela budowli Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych obowiązany jest w tym przypadku dokonać przeszacowania budowli stosownie do art. 26 ust. 2.
Art.  28.

Oszacowania ogółowego ubezpieczonych budowli Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych dokonywa bezpłatnie. Za oszacowanie względnie przeszacowanie szczegółowe, dokonane na żądanie właściciela budowli, Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych pobiera osobne opłaty. Skalę tych opłat Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych jest obowiązany ogłosić w Monitorze Polskim.

Art.  29.
1.
Organ Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, dokonywujący oszacowania, winien wezwać do wzięcia udziału w oszacowaniu obecnego na miejscu właściciela budowli lub osobę przez niego upoważnioną, a w razie ich nieobecności jednego z domowników. Gdyby wymienionych osób na miejscu nie było lub gdyby nie chciały wziąć udziału w oszacowaniu, wówczas organ Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych dokonywa oszacowania bez ich udziału i czyni o tem wzmiankę w akcie szacunkowym.
2.
Organ techniczny Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, dokonywujący oszacowania, winien posiadać odpowiednie upoważnienie i ha żądanie okazać je organom władz gminnych i państwowych tudzież osobom uprawnionym do brania udziału w oszacowaniu.
3.
Osoby, uprawnione do brania udziału w oszacowaniu, mogą żądać okazania im obowiązujących norm szacunkowych, taryfy składek, tudzież zaznaczenia w akcie szacunkowym ich oświadczeń co do wartości budowli i co do ubezpieczenia budowli w innym zakładzie ubezpieczeń w 1/3 sumy oszacowania, o ile ubezpieczenie takie zastrzeżono przy zgłoszeniu (art. 22 ust. 1).
4.
W ciągu miesiąca po dokonaniu oszacowania lub przeszacowania Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych bezpośrednio lub za pośrednictwem urzędu gminnego (magistratu) przesyła właścicielowi budowli dowód ubezpieczeniowy, w którym ma być podana suma oszacowania i suma ubezpieczenia wszystkich budowli, tworzących oddzielną nieruchomość, oraz przypadająca za ich ubezpieczenie składka roczna. Dowód ubezpieczeniowy winien być sporządzony według wzoru, zatwierdzonego przez władzę nadzorczą.
Art.  30.
1.
Jeżeli właściciel budowli nie zgadza się na sumę oszacowania, ustaloną przez Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych, to w ciągu miesiąca od chwili otrzymania dowodu ubezpieczeniowego może wnieść sprzeciw do inspektora powiatowego, podając zarazem sumę, na jaką, jego zdaniem, budowla winna być oszacowana. Niewysłanie odpowiedzi przez inspektora powiatowego w ciągu dwóch tygodni od dnia otrzymania sprzeciwu uważa się za przyjęcie wniosku właściciela budowli. Gdy natomiast inspektor powiatowy w przeciąga tego czasu wyśle odpowiedź odmowną, natenczas właściciel budowli w ciągu dwóch tygodni od otrzymania takiej odpowiedzi może żądać ostatecznego ustalenia sumy oszacowania przez komisję szacunkową, złożoną z rzeczoznawcy, wyznaczonego przez siebie, przedstawiciela Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych oraz rozjemcy, wybranego przez obie strony, lub, w braku zgody, wyznaczonego przez przewodniczącego wydziału powiatowego (rady powiatowej) względnie burmistrza lub prezydenta miasta. Komisja szacunkowa sporządza protokół, w którym wymienia ustaloną przez siebie sumę oszacowania. Każda ze stron ponosi koszty wynagrodzenia wyznaczonego przez siebie rzeczoznawcy, koszty zaś wynagrodzenia rozjemcy ponoszą obie strony po połowie.
2. 20
(skreślony).

Składki.

Art.  31.
1.
Składki opłacają właściciele budowli na podstawie taryf, które Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych ogłasza w Monitorze Polskim.
2.
Składki posiadają charakter opłat publicznych.
3.
Składki są płatne w dwóch równych ratach półrocznych, a mianowicie: pierwsza rata w kwietniu, a druga w czasie od 15 października do 15 listopada i mają być uiszczane w urzędach gminnych (magistratach) na podstawie rejestrów poborowych, sporządzonych przez Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych. W przypadkach opieszałego ściągania lub przetrzymywania składek przez urzędy gminne (magistraty), Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych, za zgodą władzy nadzorczej może, w granicach przeznaczonych na to funduszów, powierzyć pobór składek specjalnym poborcom, zaopatrzonym przez Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych w odpowiednie upoważnienia, poświadczone przez powiatowe władze administracji ogólnej. Postanowienie zawarte w zdaniu drugiem niniejszego ustępu nie narusza ogólnych przepisów o egzekucji należności, podlegających ściągalności w trybie adminstracyjnym.
4.
Składki oblicza się od daty zgłoszenia budowli do ubezpieczenia przez właściciela (art. 22 ust. 1) lub od daty zarejestrowania jej przez organ Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych względnie od daty wysłania przez urząd gminny (magistrat) wykazu kwartalnego (art. 23 ust. 2), przyczem miesiąc rozpoczęty liczy się za cały.
5.
Składki nieprawidłowo pobrane podlegają zwrotowi z doliczeniem odsetek w wysokości 1% W stosunku miesięcznym. Odsetki oblicza się tylko za pełne miesiące ubiegłe. W razie rozbiórki budowli Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych zwraca składki od daty zawiadomienia Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych o rozbiórce, w razie zaś rozwiązania stosunku ubezpieczenia z powodu przejścia budowli do kategoryj, wymienionych w pkt. c), d) i e) art. 2 ust. 1. Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych zwraca składkę od daty rozwiązania ubezpieczenia. Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych zwraca również od daty zawiadomienia różnicę składki, przypadającą na korzyść właściciela budowli z powodu zmiany materjału ścian i pokrycia budowli.
6. 21
Jeżeli na skutek zmiany w budowli suma ubezpieczenia budowli ulega zmniejszeniu lub zwiększeniu, Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych uwzględnia różnicę składki od daty zgłoszenia zmiany przez właściciela budowli (art. 33 ust. 1) lub od daty wysłania przez urząd gminny (magistrat) wykazu kwartalnego (art. 33 ust. 3). Postanowienie to stosuje się odpowiednio w przypadku przeszacowania budowli na żądanie właściciela (art. 26 ust. 2). Jeżeli skutkiem zmiany budowli zwiększa się niebezpieczeństwo ogniowe, Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych pobiera składki, odpowiadające zwiększonemu niebezpieczeństwu od daty, w której ono nastąpiło.
7.
Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych może w wypadkach wyjątkowych umorzyć zaległą składkę, jeżeli powodem zaległości jest stwierdzone ubóstw» właściciela budowli. Umorzenie składki, przekraczającej pięćdziesiąt złotych rocznie, wymaga zezwolenia władzy nadzorczej. W przypadkach, uzasadnionych ogólna sytuacją gospodarczą, Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych może umorzyć zarówno' przypadające kary za zwłokę, jak i część zaległych składek na zasadach i w granicach, oznaczonych przez władzę nadzorczą, o ile pozostająca do zapłaty część zaległości zostanie uiszczona we wskazanym terminie.
Art.  32.
1.
Składki korzystają z, praw i przywilejów, służących daninom państwowym oraz służy im prawo ściągalności w trybie administracyjnym.
2.
Od zaległych składek pobiera się kary za zwłokę w wysokości 1% miesięcznie. Kary te oblicza się tylko za pełne miesiące ubiegłe.
3.
Urzędy gminne (magistraty) obowiązane są w terminie do dwóch tygodni wnosić pobrane składki do kas skarbowych bezpośrednio lub za pośrednictwem Pocztowej Kasy Oszczędności. Władze nadzorcze czuwają nad prawidłowym poborem składek przez urzędy gminne (magistraty) oraz nad przekazywaniem pobranych składek w przepisanym terminie do kas skarbowych. Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych ma prawo kontrolować przez własne organa względnie osoby specjalnie do tego upoważnione wpływ składek w urzędach gminnych (magistratach).
4.
Urzędy gminne (magistraty) otrzymują za czynności, związane z wykonaniem przymusu i za pobór składek, wynagrodzenie w wysokości 2% od pobranych przez nie składek. W przypadkach jednak, należycie uzasadnionych, Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych ma prawo wypłacać wynagrodzenie za pobór składek ponad wyżej wskazaną normę w granicach, ustalonych przez władzę nadzorczą, przyczem kwotę, przekraczającą wymienioną w zdaniu poprzedniem normę wynagrodzenia dla urzędów gminnych (magistratów), Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych może przeznaczyć na wynagrodzenie funkcjonarjuszów gminnych (miejskich), zatrudnionych przy poborze składek.

Zgłaszanie zmian w budowlach.

Art.  33.
1.
Właściciel budowli, ubezpieczonej w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych, jest obowiązany zgłosić w urzędzie gminnym (magistracie) lub u inspektora powiatowego Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych wszelkie zmiany w budowli (dobudowanie, zmiana konstrukcji, zmiana właściciela budowli, przejście do kategoryj wymienionych w pkt. c), d) i e) art. 2 ust. 1 i t. p.) w ciągu miesiąca od chwili zajścia tych zmian. Jeżeli na skutek zmiany ma być podwyższona suma ubezpieczenia w innym zakładzie ubezpieczeń, należy to w zgłoszeniu wyraźnie zastrzec. Urząd gminny (magistrat) lub inspektor powiatowy Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych jest obowiązany wydać zgłaszającemu zaświadczenie o zgłoszeniu zmiany. Urząd gminny (magistrat) obowiązany jest o zgłoszeniu zmiany donieść niezwłocznie inspektorowi powiatowemu Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych.
2.
W przypadku zgłoszenia zmiany, powodującej zwiększenie sumy oszacowania, stosuje się w odpowiedni sposób przepisy ustępu pierwszego art. 23, w razie zaś niezgłoszenia takiej zmiany - przepisy ustępu drugiego tegoż artykułu,
3.
O ile właściciel budowli nie zgłosi zmian w budowli (ust. 1) w urzędzie gminnym (magistracie) lub u inspektora powiatowego Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, donoszą o tem inspektorowi powiatowemu Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych na podstawie zebranych wiadomości urzędy gminne (magistraty) w sposób, przewidziany w art. 22 ust, 2.

Zmiana własności i wydzierżawienie ubezpieczonej budowli, upadłość.

Art.  34.
1.
Na stosunek ubezpieczenia nie wpływa ani zmiana w osobie właściciela ubezpieczonej budowli, ani jej wydzierżawienie, ani też ogłoszenie upadłości właścicielowi budowli. W razie przejścia tytułu własności na inną osobę nowy właściciel wstępuje w prawa i obowiązki poprzedniego.
2.
Nowy właściciel jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić o zmianie własności urząd gminny (magistrat) lub inspektora powiatowego.
3.
Postanowienia zawarte w ust. 1 i 2 nie mają jednak zastosowania w przypadku, przewidzianym w art. 25 ust. 1.

Obowiązki właściciela budowli w razie zajścia szkody.

Art.  35.
1.
W razie zajścia szkody właściciel budowli obowiązany jest w miarę możności starać się o jej odwrócenie, względnie zmniejszenie szkody, Jeżeli właściciel budowli rozmyślnie nie wypełni tego obowiązku lub dopuści się rażącego niedbalstwa, to Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych może zmniejszyć odszkodowanie o taką kwotę, o jaką byłaby zmniejszona szkoda w razie należytego spełnienia wspomnianego obowiązku. Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych zwraca niezbędne i udowodnione koszty ratowania. Koszty te łącznie z sumą odszkodowania nie mogą przekraczać sumy ubezpieczenia. Jeżeli jednak koszty ratowania poniesiono wskutek wskazówek, udzielonych przez organ Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, to Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych zwraca je nawet wtedy, gdy wraz z odszkodowaniem przekraczają sumę ubezpieczenia. Gdy poniesiono łącznie koszty dla ratowania budowli ubezpieczonej w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych oraz innego mienia, natenczas Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych zwraca koszty w stosunku ubezpieczonej u niego wartości budowli do ogólnej wartości ratowanego mienia.
2.
O zajściu szkody właściciel budowli winien zawiadomić urząd gminny (magistrat) lub inspektora powiatowego niezwłocznie po dowiedzeniu się o niej. Obowiązek ten uważa się za spełniony, jeżeli zawiadomienie wysłano w ciągu dziesięciu dni od zajścia szkody. Urząd gminny (magistrat) zawiadamia niezwłocznie inspektora powiatowego o każdej szkodzie, która doszła do jego wiadomości.
3.
Do czasu ustalenia wysokości szkody nie wolno bez zezwolenia organów Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych zmieniać stanu, spowodowanego szkodą, chyba, że zmiana leży w interesie publicznym lub jest niezbędna dla zmniejszenia szkody. Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych nie może powoływać się na ten przepis, jeżeli w ciągu dwóch tygodni od daty otrzymania zawiadomienia o zajściu szkody (art. 36) nie przystąpił do jej ustalenia.
4.
Właściciel budowli obowiązany jest zezwolić organom Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych na przeprowadzenie wszelkich dochodzeń niezbędnych dla ustalenia szkody albo rozmiarów odszkodowania, oraz udzielić im wszelkich potrzebnych w tym celu wyjaśnień.
5.
W razie zaginięcia podczas wypadku rozebranych części budowli właściciel jest obowiązany w terminie tygodniowym powiadomić o tem miejscowe władze policyjne, wyszczególniając zaginione przedmioty.
6.
W razie niespełnienia przez właściciela budowli któregokolwiek z obowiązków, wymienionych w ust. 1 do 5, o ile nastąpiło to wskutek złego zamiaru lub rażącego' niedbalstwa, Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych wolny będzie od obowiązku odszkodowania. Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych wolny będzie również od obowiązku odszkodowania w całości lub części, o ile naruszenie przez właściciela budowli obowiązków wymienionych w ust. 2 do 5 było przeszkodą do ustalenia przyczyny pożaru lub wysokości odszkodowania.

Ustalenie wysokości odszkodowania.

Art.  36.

Dochodzenia celem ustalenia wysokości odszkodowania ma Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych rozpocząć w przeciągu dwóch tygodni od daty otrzymania przez inspektora powiatowego zawiadomienia o zajściu szkody.

Art.  37.
1.
Odszkodowanie ustala się według rzeczywistej szkody. Szkodę oblicza się na podstawie norm szacunkowych (art. 27 ust. 1) z uwzględnieniem cen materjałów- budowlanych i robocizny w danej miejscowości oraz stopnia zużycia budowli w chwili zajścia szkody.
2.
Odszkodowanie nie może przewyższać sumy ubezpieczenia. W przypadku, gdy wartość budowli w chwili zajścia szkody przewyższa sumę ubezpieczenia budowli, odszkodowanie ustala się w takim stosunku do wysokości szkody, w jakim znajduje się suma ubezpieczenia budowli do wartości budowli w chwili zajścia szkody.
3.
Za wartość budowli w chwili zajścia szkody uważa się koszt jej odbudowy, ustalony na podstawie norm szacunkowych (art. 27 ust. 1), z uwzględnieniem cen materjałów budowlanych i robocizny w danej miejscowości oraz stopnia zużycia budowli w chwili zajścia szkody. Jeżeli budowla jest wystawiona na sprzedaż celem rozbiórki lub jeżeli zostanie stwierdzone w jakikolwiek inny sposób, że przeznaczona była na rozbiórkę, wtedy za wartość budowli w chwili zajścia szkody uważa się tylko wartość materjału otrzymanego z rozbiórki.
Art.  38.

W razie braku zgody ze strony właściciela budowli na wysokość odszkodowania, ustaloną przez Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych, właściciel budowli może żądać aby wysokość tę ustaliła komisja szacunkowa, ukonstytuowana w sposób wskazany w art. 30. W braku zgody stron na orzeczenie komisji szacunkowej właściciel budowli może dochodzić swych roszczeń na drodze sądowej.

Płatność odszkodowania.

Art.  39.
1. 22
Odszkodowanie wypłaca Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych właścicielowi budowli w ciągu miesiąca od daty otrzymania zawiadomienia o szkodzie. Jeżeli dochodzenia w celu ustalenia wysokości odszkodowania nie mogą być ukończone przed upływem miesiąca bez winy Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, to odszkodowanie płatne będzie w ciągu dwóch tygodni po ukończeniu dochodzeń, jednakże i w tym przypadku bezsporna część odszkodowania wypłacona będzie w terminie miesięcznym. Jeżeli ustalenie przyczyny pożaru jest przedmiotem dochodzeń władz sądowych lub prokuratorskich i zachodzi podejrzenie, że pożar powstał z przyczyny uzasadniającej odmowę wypłaty odszkodowania, Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych może wstrzymać wypłatę odszkodowania do czasu zakończenia przez władze sądowe lub prokuratorskie postępowania karnego, prowadzonego w sprawie przyczyny pożaru.
2.
Jeżeli właściciel budowli zgłosił inspektorowi powiatowemu Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, że odszkodowanie ma być użyte na odbudowę, lub też jeżeli na budowli ciążą prawa rzeczowe, a uprawnione osoby, które zgłosiły te prawa inspektorowi, powiatowemu Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, nie godzą się na jednorazową wypłatę odszkodowania, to odszkodowanie wypłaca się w miarę odbudowy w trzech równych ratach, z których pierwsza płatna jest po ustaleniu szkody zgodnie z ust. 1 niniejszego artykułu, druga po złożeniu dowodu, że pierwsza rata została zużyta na odbudowę, trzecia po dokonaniu odbudowy w wartości nie mniejszej od sumy odszkodowania. Jeżeli wartość dokonanej odbudowy jest mniejsza od sumy odszkodowania, Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych wypłaca ostatnią ratę w granicach wartości odbudowy. Pozostałą część odszkodowania, jak również niewypłaconą część odszkodowania W przypadku, gdy odbudowa nie została dokonana w ciągu dwóch lat od daty wypłacenia pierwszej raty, wypłaca Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych z uwzględnieniem postanowień ust. 5 i 6.
3.
Jeżeli właściciel budowli zalega z zapłatą co najmniej dwóch półrocznych rat składki, Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych może wypłacić odszkodowanie w trzech równych ratach, z których pierwsza płatna jest po ustaleniu szkody zgodnie z ust. 1 niniejszego artykułu, druga w ciągu sześciu miesięcy, trzecia zaś w ciągu roku od dnia płatności pierwszej raty. Jeżeli właściciel budowli przystąpi do odbudowy, to odszkodowanie wypłaca się w sposób wskazany w ust, 2 niniejszego artykułu z tą zmianą, że trzecią ratę wypłaca się po dokonaniu odbudowy w wartości co najmniej 3/4 sumy odszkodowania,
4.
Częściową oraz całkowitą odbudową stwierdza inspektor powiatowy Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych lub urząd gminny (magistrat). W razie sporu co do wartości odbudowy właściciel budowli może żądać, aby wartość tę ustaliła komisja szacunkowa, przewidziana w art. 30 ust. 1, przyczem postanowienie zawarte w art. 30 ust. 2 ma odpowiednie zastosowanie.
5.
Jeżeli odszkodowanie ma być wypłacone w miarę odbudowy (ust. 2 i 3), lub te! jeżeli zostanie stwierdzone, że odbudowa została dokonana, to odszkodowanie nie podlega sądowemu lub administracyjnemu zajęciu, a zajęcia już na niem dokonane oraz cesje i winkulacje staną się bezskuteczne. Postanowienie to nie dotyczy przypadków, gdy wierzyciel udzielił właścicielowi budowli kredytu lub materjału na odbudowę i odbudowa została dokonana, jak również nie wyklucza możności dochodzenia pretensyj wierzycieli właściciela budowli lub cesjonarjuszów na niewypłaconej części odszkodowania, gdy odbudowa nie zostanie dokonana w ciągu dwóch lat od daty wypłacenia pierwszej raty lub też gdy wartość odbudowy jest mniejsza od sumy odszkodowania. W tym ostatnim przypadku dotyczyć to będzie tylko różnicy między sumą odszkodowania a wartością odbudowy.
6.
Jeżeli na budowli ciążą prawa rzeczowe, a uprawnione osoby, które zgłosiły te prawa inspektorowi powiatowemu Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, nie godzą się na jednorazowy wypłatę odszkodowania, to o ile odbudowa jest niemożliwa lub też właściciel budowli odbudowywać jej nie zamierza, Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych wypłaca odszkodowanie na zasadzie obowiązujących przepisów prawnych z uwzględnieniem wpisów hipotecznych.
7.
Postanowienia zawarte w ust. 2, 3, 5 i 6 nie naruszają odmiennych przepisów prawnych, wydanych w tym względzie dla instytucyj kredytu publicznego.
8.
Jeżeli w wypłacie odszkodowania jednorazowo lub w ratach nastąpiła zwłoka z winy Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, właścicielowi budowli należeć się będą odsetki za zwłokę w wysokości 1% miesięcznie. Odsetki oblicza się tylko za pełne miesiące ubiegłe.
Art.  40.
1.
Skarga o odszkodowanie może być wniesiona do przedmiotowo-właściwego sądu, w którego okręgu znajduje się budowla.
2.
Wszelkie roszczenia o odszkodowanie przedawniają się po upływie pięciu lat od zajścia szkody.
3.
Jednakże Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych wolny będzie od obowiązku wypłaty odszkodowania, jeżeli właściciel budowli nie dochodzi swych roszczeń na drodze sądowej w ciągu roku od daty otrzymania:
a)
zawiadomienia Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych o nieuznaniu roszczenia do odszkodowania;
b)
zawiadomienia Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych o wysokości przyznanego odszkodowania, na które właściciel budowli się nie zgadza;
c)
orzeczenia komisji szacunkowej (art. 38), lub
d)
oświadczenia Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, że nie zgadza się na orzeczenie komisji szacunkowej.

Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych, 3 w przypadku, przewidzianym w art. 33, komisja szacunkowa ma w zawiadomieniu zwrócić uwagę właścicielowi budowli na termin wniesienia skargi Sądowej i na skutki prawne, połączone z zaniedbaniem tego terminu. Gdyby w zawiadomieniu nie zwrócono uwagi na te okoliczności, to roczny termin nie biegnie.

Potrącenie.

Art.  41. 23

1.
Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych ma prawo potrącać z odszkodowania należne, a nieuiszczone przez właściciela budowli składki z tytułu ubezpieczenia należących do niego nieruchomości.Odpowiedzialność Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych po zajściu szkody.
2.
Jeżeli właściciel budowli zalegać będzie z zapłatą dwóch lub więcej półrocznych rat składki, których termin płatności przypadnie po 1 stycznia 1936 r., to w przypadku pożaru Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych będzie uprawniony zmniejszyć przypadające mu odszkodowanie, nie więcej jednak niż o 25%.
Art.  42.

W przypadku częściowej szkody Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych odpowiada za szkodę, wynikłą z późniejszego wypadku, na zasadzie dotychczasowego dowodu ubezpieczeniowego, jednakże tylko do wysokości reszty sumy ubezpieczenia, pozostałej po potrąceniu pierwotnego odszkodowania.

Zmiana miejsca zamieszkania albo siedziby prawnej właściciela budowli.

Art.  43.

Jeżeli właściciel budowli zmienił miejsce zamieszkania albo swą siedzibę prawną i nie zawiadomił o tem Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, to wszelkie pisma będą kierowane podług ostatnio znanego Powszechnemu Zakładowi Ubezpieczeń Wzajemnych miejsca zamieszkania, względnie podług prawnej siedziby właściciela budowli i będą uważane za ważnie doręczone w dniu ich wysyłki.

Bliższe przepisy, normujące stosunek Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych do właścicieli budowli.

Art.  44.

Upoważnia się Ministra Skarbu do wydania W razie potrzeby przepisów bardziej szczegółowo normujących wzajemny stosunek Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych i właścicieli budowli.

Zażalenie na organy Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych.

Art.  45.

Właściciel budowli może wnieść zażalenie na decyzję organów Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych do naczelnego dyrektora Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych w ciągu miesiąca od daty otrzymania decyzji. Od decyzji naczelnego dyrektora w sprawach, co do których nie jest przewidziane prawo skargi sądowej, można wnieść zażalenie do władzy nadzorczej w ciągu miesiąca ód daty doręczenia decyzji. W razie uchylenia przez władzę nadzorczą decyzji naczelny dyrektor wydaje nową decyzję, kierując się zasadami zawartemi w orzeczeniu władzy nadzorczej,

Podział nadwyżek.

Art.  46. 24

(uchylony).

Art.  47. 25

(uchylony).

Art.  48. 26

(uchylony).

Pokrycie niedoboru.

Art.  49. 27

(uchylony).

Rozdział  V.

Ubezpieczenia dobrowolne.

Art.  50.
1.
Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych prowadzi działy dobrowolnych ubezpieczeń, wymienione w art. 7, na podstawie osobnych statutów oraz ogólnych warunków ubezpieczeń.
2.
Statut działu dobrowolnych ubezpieczeń powinien określić przedmiotowy zakres działalności oraz sposób prowadzenia działu, a w szczególności:
a)
tworzenie oraz wysokość kapitału zapasowego,
b)
użytkowanie nadwyżek rocznych,
c)
odkładanie rezerw ubezpieczeniowych,
d)
pokrywanie strat.
Art.  51.
1.
Umowy ubezpieczenia, zawierane przez Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych, są w zasadzie bezterminowe i przedłużają się z roku na rok, dopóki jedna ze stron nie wypowie ubezpieczenia najpóźniej na dwa miesiące przed upływem roku ubezpieczeniowego.
2.
Władza nadzorcza, o ile tego wymaga interes publiczny, może zezwolić Powszechnemu Zakładowi Ubezpieczeń Wzajemnych zawrzeć w dziale dobrowolnych ubezpieczeń od ognia poszczególne umowy ze składką stałą bez prawa pociągania właścicieli ubezpieczonego mienia do dodatkowych świadczeń w razie niedoboru.
3. 28
W razie wypłaty odszkodowania za budowle, w sposób przewidziany w art. 39 ust. 2, Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych wypłaca łącznie z tem odszkodowaniem także odszkodowania za ruchomości rolne z tytułu przymusowego ubezpieczenia (art. 3 ust. 1), przypadające temu samemu właścicielowi. W tym przypadku do odszkodowania za ruchomości rolne stosuje się odpowiednio postanowienie art. 39 ust. 5.
Art.  52.

Władza nadzorcza po wysłuchaniu naczelnego dyrektora i rady Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych określa tryb dostosowania działalności Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych w zakresie ubezpieczeń dobrowolnych do postanowień rozporządzenia niniejszego.

Rozdział  VI.

Władza nadzorcza.

Art.  53. 29

(uchylony).

Art.  54. 30

(uchylony).

Art.  55. 31

(uchylony).

Art.  56. 32

(uchylony).

Art.  57. 33

(uchylony).

Rozdział  VII.

Postanowienia karne.

Art.  58.

Kto osób upoważnionych do szacowania budowli (art. 26) nie dopuści do wykonania czynności z oszacowaniem związanych, lub przeszkodzi w wykonywaniu tych czynności, ulegnie karze aresztu do trzech miesięcy lub grzywny do trzech tysięcy złotych albo obu tym karom łącznie.

Art.  59. 34

(uchylony).

Art.  60.

Kto we właściwym terminie i w sposób przepisany:

a)
nie zgłosi budowli do ubezpieczenia (art. 22 ust. 1);
b)
nie zawiadomi o zmianach, wymienionych w art. 33 ust. 1 oraz w art. 34 ust. 2, albo
c)
ubezpieczywszy budowlę w innym zakładzie ubezpieczeń, nie udowodni lego (art. 23 ust, l - 3) lub nie wypowie ubezpieczenia art. 23 ust. 4), albo
d)
podwyższywszy sumę ubezpieczenia w innym zakładzie ubezpieczeń, nie przedstawi polisy tego zakładu (art. 26 ust. 2 zdanie ostatnie) - ulegnie karze grzywny do stu złotych.
Art.  61.

Postanowienia niniejszego rozporządzenia nie wykluczają surowszego ukarania na podstawie innych ustaw karnych.

Art.  62.
1. 35
(uchylony).
2.
Orzecznictwo w sprawach o przestępstwa, przewidziane w art. 58 i 60, należy do powiatowych władz administracji ogólnej.
Art.  63.

Skazany przez powiatową władze administracji ogólnej może w ciągu siedmiu dni od daty doręczenia mu orzeczenia wnieść na ręce tej władzy żądanie przekazania tej sprawy właściwemu sądowi.

Rozdział  VIII.

Postanowienia przejściowe.

Art.  64. 36

(uchylony).

Art.  65. 37

(uchylony).

Art.  66. 38

(uchylony).

Art.  67. 39

(uchylony).

Art.  68. 40

(uchylony).

Art.  69. 41

(uchylony).

Art.  70. 42

(uchylony).

Art.  71. 43

(uchylony).

Rozdział  IX.

Postanowienia końcowe.

Art.  72. 44

(uchylony).

Art.  73. 45

(uchylony).

Art.  74.

Minister Skarbu w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych oraz Ministrem Rolnictwa określi drogą rozporządzenia tryb uchwalania przez sejmiki powiatowe względnie wojewódzkie przymusu ubezpieczenia od ognia ruchomości w gospodarstwach rolnych, przymusu ubezpieczenia żywego inwentarza od pomoru oraz przymusu ubezpieczenia plonów od gradobicia (art. 3), jak również sposób wprowadzania takich uchwał w życie.

Art.  75. 46

(uchylony).

1 Art. 1 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
2 Art. 2 ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 2 rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r. (Dz.U.33.85.648) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 1 listopada 1933 r.
3 Art. 3 ust. 1 zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 5 sierpnia 1938 r. (Dz.U.38.59.456) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 12 sierpnia 1938 r.
4 Art. 4 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
5 Art. 5 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
6 Art. 6 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
7 Art. 7 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
8 Art. 7a uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
9 Art. 8 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
10 Art. 9 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
11 Art. 10 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
12 Art. 11 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
13 Art. 12 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
14 Art. 13 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
15 Art. 14 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
16 Art. 15 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
17 Art. 16 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
18 Art. 17 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
19 Art. 18 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
20 Art. 30 ust. 2 skreślony przez art. 1 pkt 10 rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r. (Dz.U.33.85.648) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 1 listopada 1933 r.
21 Art. 31 ust. 6 zmieniony przez art. 1 pkt 11 rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r. (Dz.U.33.85.648) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 1 listopada 1933 r.
22 Art. 39 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 12 rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r. (Dz.U.33.85.648) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 1 listopada 1933 r.
23 Art. 41 zmieniony przez art. 1 pkt 2 dekretu z dnia 10 grudnia 1935 r. (Dz.U.35.90.576) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 12 grudnia 1935 r.
24 Art. 46 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
25 Art. 47 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
26 Art. 48 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
27 Art. 49 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
28 Art. 51 ust. 3 dodany przez art. 1 pkt 16 rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r. (Dz.U.33.85.648) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 1 listopada 1933 r.
29 Art. 53 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
30 Art. 54 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
31 Art. 55 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
32 Art. 56 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
33 Art. 57 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
34 Art. 59 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
35 Art. 62 ust. 1 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
36 Art. 64 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
37 Art. 65 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
38 Art. 66 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
39 Art. 67 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
40 Art. 68 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
41 Art. 69 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
42 Art. 70 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
43 Art. 71 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
44 Art. 72 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
45 Art. 73 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.
46 Art. 75 uchylony przez art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. (Dz.U.47.19.72) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 22 lutego 1947 r.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024