Zmiana i uzupełnienie ustawy z dnia 30 października 1921 r. w przedmiocie utworzenia Państwowego Banku Rolnego.

ROZPORZĄDZENIE
PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ
z dnia 30 października 1930 r.
o zmianie i uzupełnieniu ustawy z dnia 10 czerwca 1921 r. w przedmiocie utworzenia Państwowego Banku Rolnego.

Na podstawie art. 44 ust. 5 Konstytucji postanawiam co następuje:
Art.  1.

W ustawie z dnia 10 czerwca 1921 r. w przedmiocie utworzenia Państwowego Banku Rolnego (Dz. U. R. P. z 1928 r. Nr. 93, poz. 830) wprowadza się następujące zmiany i uzupełnienia:

1)
W art. 8 w ust. 4 w końcu zdania pierwszego dodaje się następujące wyrazy:

"względnie zabezpieczenie wyłącznie dla poszczególnych seryj listów zastawnych i kuponów od nich".

W tymże art. 8 dodaje się nowy ustęp piąty o następującem brzmieniu:

"Oprócz przywileju, wymienionego w ustępie poprzednim, posiadaczom listów zastawnych i kuponów od nich służy również ustawowy przywilej pierwszeństwa zaspokojenia na ratach, wpłacanych na pokrycie długoterminowych pożyczek, udzielanych w tych listach, na specjalnym funduszu rezerwowym listów zastawnych i obligacyj oraz na specjalnych funduszach rezerwowych poszczególnych seryj listów. Co do zaspokojenia z innych części majątku Banku, posiadacze Mstów zastawnych stoją narówni z innymi wierzycielami".

2)
Po art. 8 dodaje się nowe artykuły: 8 a, 8 b i 8 c o następującem brzmieniu:

"Art. 8a. Państwowy Bank Rolny ma prawo wzamian listów zastawnych, opiewających na złote w złocie, względnie świadectw tymczasowych, wydanych na emisję takich listów, wypuszczać dla lokaty zagranicą listy zastawne, opiewające na walutę zagraniczną, wymienną na złoto.

Zamiana listów zastawnych, względnie świadectw tymczasowych, wypuszczonych w złotych w złocie nastąpić może pod następującemi warunkami:

a) listy zastawne, opiewające na walutę zagraniczną, zastąpią całą serję listów zastawnych (świadectw tymczasowych) wypuszczonych w złotych w złocie i w sumie swej opiewać będą na tę samą wartość, na jaką opiewają wymienione listy zastawne (świadectwa tymczasowe) w złotych w złocie przy przerachowaniu na podstawie równi monetarnej z daty emisji serji listów zastawnych, ulegającej zamianie;

b) Państwowy Bank Rolny wycofa wszystkie wypuszczone listy zastawne (świadectwa tymczasowe) danej serji, opiewające na ziole w złocie, drogą dobrowolnego wykupu, z wyjątkiem przewidzianym w art. 8 c;

c) Minister Skarbu w drodze rozporządzenia, wydanego w porozumieniu z Ministrem Reform Rolnych, po stwierdzeniu dopełnienia warunków wymienionych pod a) i b), udzieli zezwolenia na emisję listów zamiennych w walucie zagranicznej i ustali warunki ich emisji".

"Art. 8b. Listy zastawne, wypuszczone w walucie zagranicznej wzamian odpowiedniej serji listów zastawnych w złotych w złocie, zachowują z mocy ustawy bez potrzeby ujawnienia zmiany w księgach hipotecznych, wszelkie zabezpieczenia hipoteczne, jakie służyły listom (zamienionym), zgodnie z postanowieniami art. 8 ust. 4. Posiadaczom tych listów służyć będą te wszystkie prawa, jakie zastrzeżone są dla posiadaczy listów zastawnych Państwowego. Banku Rolnego, a w szczególności te prawa, które służyły posiadaczom wymienionych listów zastawnych w złotych w złocie".

"Art. 8c. Dokonywując zamiany listów zastawnych na listy w walucie zagranicznej, Państwowy Bank Rolny uprawniony będzie do umorzenia niewykupionych listów zastawnych, opiewających na złote w złocie, z emisji podlegającej wymianie w ilości nieprzekraczającej 1 % tej emisji, i do zaliczenia ich na poczet listów, podlegających wycofaniu w najbliższem losowaniu. Ustalone przez Dyrekcję Banku numery tych listów, jako umorzonych i podlegających wykupowi, będą ogłoszone w sposób statutem przewidziany".

3)
W art. 9 dodaje się następujący ustęp końcowy:

"Ustanowione dla pożyczek długoterminowych, udzielanych w obligacjach meljoracyjnych, zabezpieczenia hipoteczne jako też zabezpieczenia, wynikające z zobowiązań członków spółek wodnych oraz z zobowiązań związków samorządowych, na zasadzie których Państwowy Bank Rolny wypuszcza obligacje melioracyjne, stanowią zabezpieczenie wyłącznie dla wypuszczonych obligacyj meljoracyjnych i kuponów od nich, względnie zabezpieczenie wyłącznie dla poszczególnych seryj obligacyj meljoracyjnych, co powinno być uwidocznione w odnośnych wpisach hipotecznych. Wszystkie hipoteki niezawierające wzmianki, którą serję obligacyj zabezpieczają, stanowią zabezpieczenie wyłącznie dla serji obligacyj meljoracyjnych, nieoznaczonej numerem. Oprócz wyżej wymienionego przywileju, posiadaczom tych obligacyj i kuponów od nich służy również ustawowy przywilej pierwszeństwa zaspokojenia na ratach, wpłaconych na pokrycie wymienionych pożyczek, na specjalnym funduszu rezerwowym listów zastawnych i obligacyj, oraz na specjalnych funduszach rezerwowych poszczególnych seryj obligacyj. Co do zaspokojenia z innych części majątku Banku, posiadacze obligacyj meljoracyjnych stoją narówni z innymi wierzycielami".

4)
Po art. 9 dodaje się nowy artykuł 9a o następującem brzmieniu:

"Art. 9a. Uprawnienia wyszczególnione w art. 8 a, 8 b i 8 c posada Państwowy Bank Rolny również przy dozwolonej przez Ministra Skarbu zamianie poszczególnych seryj obligacyj meljoracyjnych w złotych w złocie, względnie świadectw tymczasowych, wydanych na emisję takich obligacyj. Zezwolenie na zamianę może nastąpić przy zachowaniu wszystkich warunków, przewidzianych w powołanych wyżej artykułach. Zabezpieczenia, na zasadzie których wypuszczone zostały obligacje, opiewające na złote w złocie, podlegające zamianie, służyć będą obligacjom emitowanym w walucie zagranicznej".

5)
Ustęp pierwszy art. 22 otrzymuje brzmienie następujące:

"Księgi Banku i wypisy z nich, podpisane przez Bank w sposób statutem Banku przewidziany, oraz zaopatrzone w pieczęć Banku, oraz wszelkie oświadczenia na piśmie, zawierające zobowiązania lub zwolnienia od zobowiązań, lub zrzeczenia się praw, w ten sam sposób przez Państwowy Bank Rolny wystawione, mają moc prawną dokumentów publicznych, wykazy zaś zaległości, wystawione w ten sposób i zaopatrzone stwierdzeniem, że pretensja prawnie dojrzała do egzekucji, mają moc prawną wykonalnego tytułu egzekucyjnego i hipotecznego".

6)
Art. 25 otrzymuje brzmienie następujące:

"Egzekucje należności Państwowego Banku Rolnego, zarówno z tytułu własnych wierzytelności, jak i z tytułu kredytu z funduszów powierzonych do likwidacji lub administracji, udzielonego przez Bank, lub z kredytu udzielonego przed objęciem przez Bank likwidacji lub administracji, odbywać się winny według rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o postępowaniu przymusowem w administracji (Dz. U. R. P. Nr. 36, poz. 342).

Na obszarze województwa śląskiego egzekucja wyżej wymienionych należności może się odbywać zarówno w trybie administracyjnym, jak i w trybie ściągania bezspornych należności i opłat skarbowych, wedle obowiązujących w tem województwie przepisów prawnych".

Art.  2.

Upoważnia się Ministra Reform Rolnych do ogłoszenia ustawy z dnia 10 czerwca 1921 r. w przedmiecie utworzenia Państwowego Banku Rolnego w brzmieniu, ogłoszonem w załączniku do obwieszczenia Ministra Reform Rolnych z dnia 22 października 1928 r. (Dz. U. R. P. Nr. 93, poz. 830), ze zmianami, wprowadzonemi rozporządzeniem niniejszem oraz do wprowadzenia odpowiedniego zestawienia i nowej numeracji artykułów i ich części.

Art.  3.

Wykonanie niniejszego rozporządzenia porucza się Ministrom: Reform Rolnych, Skarbu i Rolnictwa.

Art.  4.

Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1930.76.594

Rodzaj: Rozporządzenie z mocą ustawy
Tytuł: Zmiana i uzupełnienie ustawy z dnia 30 października 1921 r. w przedmiocie utworzenia Państwowego Banku Rolnego.
Data aktu: 30/10/1930
Data ogłoszenia: 07/11/1930
Data wejścia w życie: 07/11/1930