Udzielanie ludności pożyczek gotówkowych.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA FINANSÓW
z dnia 19 grudnia 1973 r.
w sprawie udzielania ludności pożyczek gotówkowych.

Na podstawie art. 11, 32 ust. 2 i 34 ust. 2 ustawy z dnia 13 kwietnia 1960 r. o prawie bankowym (Dz. U. z 1960 r. Nr 20, poz. 121, z 1964 r. Nr 8, poz. 50, z 1966 r. Nr 24, poz. 151 i z 1972 r. Nr 53, poz. 340) oraz § 8, § 10 i § 11 ust. 1 pkt 1 uchwały nr 125 Rady Ministrów z dnia 15 lipca 1969 r. w sprawie odsetek od kredytów udzielanych przez banki oraz od środków pieniężnych na rachunkach bankowych (Monitor Polski z 1969 r. Nr 32, poz. 238 i z 1973 r. Nr 54, poz. 303), zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Powszechna Kasa Oszczędności (PKO) i spółdzielnie oszczędnościowo-pożyczkowe (SOP) mają udzielać pożyczek gotówkowych, zwanych dalej "pożyczkami", następującym osobom:
1)
zatrudnionym w państwowych jednostkach organizacyjnych oraz w innych jednostkach gospodarki uspołecznionej,
2)
zatrudnionym w jednostkach gospodarki nie uspołecznionej na podstawie umowy o pracę,
3)
żołnierzom zawodowym i żołnierzom służby okresowej oraz funkcjonariuszom Milicji Obywatelskiej, Służby Więziennej i Korpusu Technicznego Pożarnictwa,
4)
wykonującym pracę nakładczą oraz zatrudnionym na podstawie umów agencyjnych albo umów zlecenia,
5)
pobierającym emerytury lub renty,
6)
członkom związków twórczych,
7)
członkom spółdzielni pracy,
8)
członkom spółdzielni produkcyjnych,
9)
właścicielom lub użytkownikom gospodarstw rolnych, ogrodniczych, sadowniczych i hodowlanych,
10)
osobom prowadzącym działalność zarobkową we własnym imieniu na podstawie uprawnienia wydanego przez właściwy organ administracji państwowej.
2.
Naczelny Dyrektor PKO i Prezes Zarządu Centralnego Związku SOP mogą zezwolić na udzielanie pożyczek innym grupom osób lub innym osobom niż wymienione w ust. 1.
3.
Nie można jednocześnie korzystać z pożyczek gotówkowych w PKO i w SOP.
§  2.
1.
Pożyczka może być udzielona wyłącznie osobie mającej pełną zdolność do czynności prawnych.
2.
Osobom pozostającym w stosunku pracy lub w stosunku służbowym pożyczka może być udzielona, jeżeli przepracowały w danym zakładzie pracy co najmniej 3 miesiące. Ograniczenie to nie obowiązuje, jeżeli zmiana zatrudnienia nastąpiła w trybie przeniesienia służbowego lub w trybie równoznacznym. Osobom wykonującym pracę nakładczą oraz osobom zatrudnionym na podstawie umów agencyjnych albo umów zlecenia pożyczka może być udzielona po upływie co najmniej 3 miesięcy od zawarcia umów z zakładami pracy.
3.
Pożyczka nie może być udzielona pracownikom sezonowym, pracownikom w okresie próbnym, osobom zameldowanym na pobyt czasowy oraz osobom w wieku przedpoborowym i poborowym, z wyjątkiem osób zwolnionych od obowiązku służby wojskowej.
4.
Pożyczka nie może być udzielona pracownikom w okresie wypowiedzenia stosunku pracy, chyba że wypowiedzenie nastąpiło w związku z mającym nastąpić przejściem na emeryturę lub rentę.
5.
Ograniczeń przewidzianych w ust. 2-4 nie stosuje się w razie złożenia na zabezpieczenie spłaty pożyczki kaucji w postaci wkładu na książeczce oszczędnościowej lub bonów oszczędnościowych PKO.
6.
PKO i SOP mogą odmówić udzielenia pożyczki, jeżeli osoba ubiegająca się o pożyczkę nie spłaciła w ustalonym terminie zobowiązań na rzecz PKO lub SOP, dopuszczając do egzekucji, albo jeżeli osoba ta lub jej poręczyciele nie dają wystarczającej gwarancji spłaty należności. PKO i SOP mogą ponadto odmówić udzielenia pożyczki lub ograniczyć jej wysokość osobie, która zalega ze spłatą innych zobowiązań pieniężnych, w szczególności zobowiązań podatkowych.
§  3.
1.
Pożyczka może być udzielona:
1)
do wysokości 6-miesięcznego wynagrodzenia brutto, emerytury lub renty pożyczkobiorcy, jednak w kwocie nie wyższej niż 20.000 zł, na:
a)
potrzeby wynikłe w związku ze stratami poniesionymi wskutek pożaru, powodzi lub innych klęsk żywiołowych oraz kradzieży,
b)
zakup przez inwalidów protez i sprzętu służącego do podniesienia sprawności fizycznej,
2) 1
do wysokości 6-miesięcznego wynagrodzenia brutto, emerytury lub renty pożyczkobiorcy, jednak w kwocie nie wyższej niż 50.000 zł, na:
a)
remonty mieszkań oraz budowę lub remonty domów jednorodzinnych, jeżeli osoba ubiegająca się o pożyczkę nie może skorzystać z innego rodzaju kredytu przeznaczonego na te cele,
b)
dokończenie budowy domów jednorodzinnych, adaptację obiektów niemieszkalnych na cele mieszkaniowe, budowę pomieszczeń letniskowych, budowę i remont pomieszczeń garażowych oraz remonty samochodów,
3) 2
do wysokości 6-miesięcznego wynagrodzenia brutto, emerytury lub renty pożyczkobiorcy, jednak w kwocie nie wyższej niż 50.000 zł - na inne potrzeby, przy czym pożyczkobiorca nie jest obowiązany do udokumentowania celu pożyczki.
2.
Jeżeli pożyczka ma być udzielona dla obojga małżonków, wówczas do ustalenia jej wysokości przyjmuje się łączne wynagrodzenie (emerytura, renta) obojga małżonków.
3.
Prezes Zarządu Centralnego Związku SOP ustali górną granicę, do jakiej SOP mogą udzielać pożyczek osobom wymienionym w § 1 ust. 1 pkt 8-10.
4. 3
Spłata pożyczki jest dokonywana w ratach miesięcznych, w liczbie określonej przez PKO (SOP) w porozumieniu z pożyczkobiorcą, z tym że okres spłaty nie może być dłuższy niż 3 lata.
5.
Prezes Zarządu Centralnego Związku SOP może ustalić inne niż wymienione w ust. 4 terminy spłaty pożyczki udzielonej osobom prowadzącym gospodarstwa rolne, ogrodnicze, sadownicze i hodowlane oraz rzemieślnikom, odpowiadające terminom wpływu należności za produkcję gospodarstwa lub warsztatu rzemieślniczego.
6.
Naczelny Dyrektor PKO i Prezes Zarządu Centralnego Związku SOP w wyjątkowych wypadkach mogą wyrazić zgodę na udzielenie pożyczki do kwoty 200.000 zł oraz na spłatę pożyczki w okresie do 10 lat.
7. 4
Pożyczki, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. b), udzielane są wyłącznie przez PKO; do pożyczek tych nie stosuje się przepisów ust. 6.
§  4.
1.
Oprocentowanie pożyczek, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 1 i 2, wynosi 8% w stosunku rocznym.
2.
Oprocentowanie pożyczek, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 3, wynosi 12% w stosunku rocznym.
3.
Oprocentowanie płatne jest w ratach miesięcznych łącznie ze spłatą rat pożyczki.
4.
Od pożyczek, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 1 i 2, postawionych w stan natychmiastowej wymagalności, PKO (SOP) pobiera dodatkowe odsetki za zwłokę w wysokości 4% w stosunku rocznym.
§  5.
1.
Zabezpieczenia pożyczki dokonuje się w formie umowy poręczenia lub przez złożenie kaucji w postaci wkładu na książeczce oszczędnościowej lub bonów oszczędnościowych PKO.
2.
W szczególnie uzasadnionych wypadkach PKO (SOP) może żądać zabezpieczenia pożyczki w formie wpisu hipoteki w księdze wieczystej.
§  6.
Naczelny Dyrektor PKO i Prezes Zarządu Centralnego Związku SOP, opierając się na zasadach określonych w zarządzeniu, ustalą szczegółowe warunki i tryb udzielania, zabezpieczenia i spłaty pożyczek.
§  7.
Traci moc zarządzenie Ministra Finansów z dnia 5 lipca 1972 r. w sprawie udzielania przez Powszechną Kasę Oszczędności pożyczek gotówkowych ludności (Monitor Polski Nr 36, poz. 200).
§  8.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
1 § 3 ust. 1 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia z dnia 22 lutego 1974 r. (M.P.74.8.60) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 11 marca 1974 r.
2 § 3 ust. 1 pkt 3 zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia z dnia 12 marca 1975 r. (M.P.75.10.56) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 28 marca 1975 r.
3 § 3 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 2 zarządzenia z dnia 12 marca 1975 r. (M.P.75.10.56) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 28 marca 1975 r.
4 § 3 ust. 7 dodany przez § 1 pkt 2 zarządzenia z dnia 22 lutego 1974 r. (M.P.74.8.60) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 11 marca 1974 r.

Zmiany w prawie

Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Środowisko psychologów i psychoterapeutów bez prawa do opiniowania projektu ustawy?

Przedstawiciele środowiska psychologów i psychoterapeutów wskazują na ograniczanie możliwości przedstawiania przez nich opinii do rządowego projektu ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie zawodowym psychologów, nad którym pracuje sejmowa podkomisja nadzwyczajna. Może to wywoływać poczucie deficytu demokracji, zwłaszcza gdy procedowane regulacje dotyczą konkretnych zawodów i grup społecznych, a tym samym także praw i obowiązków osób do nich należących.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1974.1.3

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Udzielanie ludności pożyczek gotówkowych.
Data aktu: 19/12/1973
Data ogłoszenia: 09/01/1974
Data wejścia w życie: 09/01/1974