Ustalanie wykazów chorób pozostających w związku ze służbą wojskową, z tytułu których przysługują świadczenia rentowe i odszkodowawcze.

ZARZĄDZENIE

MINISTRA OBRONY NARODOWEJ

z dnia 16 stycznia 1973 r.

w sprawie ustalenia wykazów chorób pozostających w związku ze służbą wojskową, z tytułu których przysługują świadczenia rentowe i odszkodowawcze.

Na podstawie art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 23 stycznia 1968 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 1968 r. Nr 3, poz. 11 i z 1972 r. Nr 53, poz. 341), art. 15 ust. 3 i art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 16 grudnia 1972 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin (Dz. U. Nr 53, poz. 341) oraz art. 3 ustawy z dnia 16 grudnia 1972 r. o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą wojskową (Dz. U. Nr 53, poz. 342) zarządza się, co następuje:

§  1.

1. Wykaz chorób, które powstały w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby wojskowej, zawiera załącznik nr 1 do zarządzenia.

2. Wykaz chorób, które ujawniły się wskutek istotnego pogorszenia stanów chorobowych w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby wojskowej, zawiera załącznik nr 2 do zarządzenia.

§ 2. Chorobami, z których tytułu przysługują świadczenia określone w ustawie z dnia 16 grudnia 1972 r. o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą wojskową (Dz. U. Nr 53, poz. 342), są choroby określone w załączniku nr 1 do zarządzenia.

§ 3. Tracą moc:

1) zarządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 26 marca 1958 r. w sprawie ustalenia wykazu chorób pozostających w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby wojskowej,

2) zarządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 17 maja 1958 r. w sprawie ustalenia wykazu chorób pozostających w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby wojskowej żołnierzy wojsk wewnętrznych,

3) zarządzenie Ministrów Obrony Narodowej i Spraw Wewnętrznych z dnia 10 października 1968 r. w sprawie ustalenia wykazu chorób pozostających w związku ze służbą wojskową oraz okresów, w których po zwolnieniu ze służby wojskowej może powstać inwalidztwo wskutek choroby (Monitor Polski Nr 44, poz. 314).

§ 4. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 stycznia 1973 r.

Załącznik nr 1 ¹

WYKAZ CHORÓB POWSTAŁYCH W ZWIĄZKU ZE SZCZEGÓLNYMI WŁAŚCIWOŚCIAMI LUB WARUNKAMI SŁUŻBY WOJSKOWEJ

Lp.	Nazwa choroby	Czynnik szkodliwy wywołujący chorobę
1	2	3
1	Zatrucia ostre i przewlekłe substancjami chemicznymi oraz następstwa tych zatruć	Prace, przy których istnieje narażenie na działanie substancji toksycznych lub szkodliwych
2	Pylice płuc: pylica krzemowa, pylice krzemianowe i inne zwłóknienia płuc spowodowane wdychaniem pyłów oraz ich powikłania (pylico-gruźlica i inne)	Prace narażające na wdychanie pyłu zawierającego dwutlenek krzemu w postaci wolnej lub związanej oraz innych pyłów mogących wywołać zwłóknienia tkanki płucnej
3	Przewlekłe nieodwracalne schorzenia narządu oddechowego powstałe w następstwie działania substancji: toksycznych, drażniących, uczulających (alergenów) lub czynników mechanicznych (nasilone wydechy)	Prace narażające na działanie substancji toksycznych lub drażniących, pyłów, par, gazów, aerozoli o właściwościach uczulających; prace muzyków instrumentów dętych
4	Choroby spowodowane działaniem promieni jonizujących i ciał promieniotwórczych (również nowotwory, choroby narządu wzroku i skóry spowodowane działaniem tych czynników)	Prace narażające na działanie promieniowania jonizującego i ciał promieniotwórczych
5	Trwałe uszkodzenia zdrowia w wyniku oddziaływania pola elektromagnetycznego wielkiej częstotliwości w zakresie mikrofal i dłuższych fal radiowych	Prace narażające na działanie pola elektromagnetycznego z zakresu mikrofal i dłuższych fal radiowych
6	Odmrożenia lub trwałe skutki odmrożeń	Prace na otwartej przestrzeni podczas mrozu lub inne prace narażające na długotrwałe ochłodzenie ciała
7	Zmiany w układzie nerwowym, naczyniowym i ruchowym wywołane działaniem drgań mechanicznych (wibracji)	Prace narażające na działaniem drgań mechanicznych (wibracji)
8	Przewlekłe - wywołujące nieodwracalne zmiany w układzie ruchowym - schorzenia nerwów, mięśni, ścięgien, pochewek ścięgnistych, kaletek maziowych, tkanek oko łostawowych	Prace wymagające stałego obciążenia ograniczonych grup mięśni lub przymusowej postawy ciała albo powodujące ucisk na pnie nerwów, ruchy monotypowe wykonywane w szybkim tempie np. u radiotelegrafistów, stenografów, i inne prace narażające na stały ucisk i nadmierne obciążenie aparatu kostno-stawowego
9	Schorzenia rogówki, zaćma, schorzenia naczyniówki oraz siatkówki wywołane zawodowymi czynnikami fizycznymi lub chemicznymi. Uwaga: Zmiany wywołane działaniem promieniowania jonizującego należy kwalifikować pod lp. 4	Prace narażające na długotrwałe działanie promieniowania podczerwonego, nadfioletowego, pola elektromagnetycznego wysokiej częstotliwości, spójnegopromieniowania świetlnego generowanego przez układy laserowe oraz na działanie drażniących substancji chemicznych
10	Uszkodzenie narządów słuchu związane ze stałym narażeniem na działanie nadmiernego hałasu	Prace narażające na działanie hałasu o dużej intensywności
11	Przewlekłe schorzenia krtani (niedowłady strun głosowcyh, guzki śpiewacze)	Prace wykładowców, śpiewaków, telefonistów
12	Przewlekłe choroby skóry i błon śluzowych spowodowane warunkami pracy. Uwaga: Zmiany o charakterze złośliwym należy kwalifikować według lp. 13, zmiany wywołane działaniem promieniowania jonizującego według lp. 4, a choroby zakaźne, inwazyjne (pasożytnicze) według lp. 15.	Prace narażające na styczność z substancjami drażniącymi lub uczulającymi
13	Nowotwory złośliwe powstałe w następstwie styczności z czynnikami rakotwórczymi
	a) nowotwory skóry	Prace narażające na długotrwałą styczność z produktami suchej destylacji węgla, ropy naftowej, łupków bitumicznych, smołowca, asfaltu
	b) nowotwory dróg moczowych	Prace narażające na długotrwałą styczność z benzenoaminami oraz ich pochodnymi, jak np. alfa- i beta-naftylonamina, benzydyna
	c) nowotwory układu oddechowego	Prace narażające na wdychanie substancji rakotwórczych
	Uwaga: Nowotwory powstałe w następstwie działaniem promieniowania jonizującego należy kwalifikować według lp. 4.
14	Uszkodzenia zdrowia związane z pracą w podwyższonym lub obniżonym ciśnieniu atmosferycznym oraz w warunkach działania przyspieszeń	Prace wykonywane w warunkach podwyższonego lub obniżonego ciśnienia atmosferycznego, narażające na nagłe zmiany ciśnień oraz działanie przyspieszeń
15	Choroby zakaźne i inwazyjne (choroby pasożytnicze, odzwierzęce) oraz egzotyczne u osób przebywających w krajach egzotycznych i inne, jak np. promienica, drożdżyca, aspergilloza, jeżeli brak podstaw do przypuszczenia, że źródło choroby znajdowało się poza warunkami służby	Praca wymagająca bezpośredniego stykania się z zakaźnym środowiskiem lub materiałem
16	Żylaki podudzi z rozległymi, trudno gojącymi się owrzodzeniami	Prace wymagające długotrwałej pozycji stojącej lub przymusowej, jeżeli choroba powstała po 5 latach służby wojskowej w tych warunkach
17	Psychozy reaktywne oporne na leczenie, powstałe w szczególnych warunkach służby wojskowej	Służba w powietrzu, na wodzie i lądzie w warunkach ostrego lub przewlekłego stressu psychicznego
18	Złamania powolne	Czynności narażające na często powtarzające się mikrourazy kończyn

Uwaga: Choroby wymienione pod lp. 16 i 17 uwzględnia się tylko w stosunku do żołnierzy zawodowych.

Załącznik nr 2

WYKAZ CHORÓB, KTÓRE UJAWNIAJĄ SIĘ WSKUTEK ISTOTNEGO POGORSZENIA STANÓW CHOROBOWYCH W ZWIĄZKU ZE SZCZEGÓLNYMI WŁAŚCIWOŚCIAMI LUB WARUNKAMI SŁUŻBY WOJSKOWEJ

Lp.	Nazwa choroby	Czynnik szkodliwy wywołujący chorobę
1	2	3
1	Gruźlica	Służba w warunkach trudnych (atmosferycznych, polowych), specjalnie niekorzystne warunki zakwaterowania sprzyjające zachorowaniu itp.
2	Choroba reumatyczna (ostry gościec stawowy), gościec przewlekły postępujący, zapalenie zesztywniające stawów kręgosłupa, choroba zwyrodnieniowa oraz pogośćcowe zmiany narządowe	Długotrwała służba związana z działaniem ujemnych wpływów atmosferycznych oraz z pracą fizyczną narażającą stale na urazy mechaniczne
3	Przewlekłe schorzenia układu oddechowego i zatok przynosowych oraz trwałe następstwa tych schorzeń	Długotrwała służba w szkodliwych dla zdrowia warunkach ujemnego oddziaływania na ustrój wpływów atmosferycznych lub środowiska pracy
4	Przewlekłe stany zapalne nerwów	Długotrwała służba narażająca na ujemne wpływy atmosferyczne, oziębienie itp.
5	Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy oraz przewlekłe powtarzające się nieżyty jelit lub żołądka upośledzające stan odżywiania	Długotrwała służba (co najmniej 12 miesięcy) w warunkach nadmiernego napięcia nerwowego, zwiększonej odpowiedzialności i nieregularnego trybu odżywiania
6	Przewlekłe zapalenie nerek	Długotrwała ciężka praca w warunkach oziębienia ciała i działania wilgoci
7	Choroba wieńcowa wymagająca napięcia nerwowego oraz nieograniczonego czasu	Długotrwała służba wojskowa na odpowiedzialnych stanowiskach pracy
8	Przewlekłe nerwice wywołane warunkami służby wojskowej	Długoletnia służba wojskowa na odpowiedzialnych stanowiskach, wymagająca długotrwałego i nadmiernego napięcia nerwowego, o nieregularnym trybie życia
9	Zakrzepowo-zarostowe zapalenie naczyń choroba Bürgera	Długotrwała służba w warunkach znacznego ochłodzenia atmosferycznego
10	Choroby, do których powstania przyczynił się w sposób zasadniczy pobyt w niewoli, obozie koncentracyjnym lub innym miejscu odosobnienia przez nieprzyjaciela	Szczególne właściwości i warunki związane z pobytem w tych miejscach

Uwaga: Choroby wymienione pod lp. 3, 7 i 8 uwzględnia się tylko w stosunku do żołnierzy zawodowych.

1 Załącznik nr 1 zmieniony przez § 1 zarządzenia z dnia 22 maja 1977 r. (M.P.77.13.74) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 czerwca 1977 r.

• Identyfikator: M.P.1973.4.29
• Rodzaj: Zarządzenie
• Tytuł: Ustalanie wykazów chorób pozostających w związku ze służbą wojskową, z tytułu których przysługują świadczenia rentowe i odszkodowawcze.
• Data aktu: 16/01/1973
• Data ogłoszenia: 03/02/1973
• Data wejścia w życie: 01/01/1973, 03/02/1973