Zasady obrotu butlami do gazów technicznych.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA PRZEMYSŁU CHEMICZNEGO
z dnia 26 stycznia 1955 r.
w sprawie zasad obrotu butlami do gazów technicznych.

Na podstawie § 11 uchwały nr 740 Prezydium Rządu z dnia 30 października 1954 r. w sprawie gospodarki butlami do gazów technicznych (Monitor Polski Nr 109, poz. 1499) zarządza się, co następuje:
§  1.
Zarządzenie dotyczy butli stalowych, służących jako zbiorniki przenośne do tlenu, acetylenu, bezwodnika kwasu węglowego, wodoru, powietrza sprężonego, azotu, argonu, gazów sprężonych, skroplonych lub rozpuszczonych pod ciśnieniem, zwanych dalej "butlami".
§  2.
Za dostawcę uważa się jednostkę państwową lub spółdzielczą, która dokonała dostawy gazu technicznego w butlach, za odbiorcę zaś - jednostkę państwową lub spółdzielczą, na którą wystawiona jest faktura za dokonaną dostawę.
§  3.
1.
Butle należy starannie zabezpieczyć przed kradzieżą, uszkodzeniami, ogniem itp.
2.
Przy przechowywaniu, użytkowaniu i przewozie butli należy ściśle przestrzegać przepisów rozporządzenia Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 9 maja 1938 r. o budowie i stanie technicznym przenośnych zbiorników do gazów sprężonych, skroplonych i rozpuszczonych pod ciśnieniem (Dz. U. Nr 39, poz. 329) i rozporządzenia Ministrów Pracy i Opieki Społecznej oraz Zdrowia z dnia 15 maja 1954 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu butli z gazami sprężonymi, skroplonymi i rozpuszczonymi pod ciśnieniem (Dz. U. Nr 29, poz. 115).
§  4.
1.
Do przesyłek butli pełnych i próżnych publicznymi środkami transportu należy zawsze dołączyć specyfikację określającą ilość i numery butli.
2.
Wysyłający obowiązany jest do zabezpieczenia butli przy transporcie zgodnie z wymaganiami przepisów przewoźnika.
§  5.
1.
Dostawca obowiązany jest dołączyć do faktury specyfikację, określającą ilość dostarczanego gazu, ilość i numery butli oraz termin i miejsce zwrotu próżnych butli.
2.
Termin, o którym mowa w ust. 1, nie może być krótszy niż określony w tabeli stanowiącej załącznik do zarządzenia.
§  6.
Odbiór i zgłaszanie reklamacji dotyczących butli pełnych następuje zgodnie z przepisami zarządzenia Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego z dnia 4 kwietnia 1953 r. w sprawie ogólnych warunków dostaw artykułów chemicznych (Biuletyn PKPG Nr 11, poz. 57).
§  7.
Odbiorca jest obowiązany do prowadzenia ewidencji obiegu butli oraz ewidencji terminów zwrotu.
§  8.
1.
Butle powinny być zwracane niezwłocznie po opróżnieniu ich z gazu, nie później jednak niż w terminie wyznaczonym zgodnie z § 5.
2.
Termin, o którym mowa w ust. 1, liczy się od daty odbioru pełnych butli z zakładu dostawcy lub dnia wysłania butli do dnia zwrotu butli do zakładu dostawcy lub do dnia wysłania butli publicznym środkiem transportu. Dniem wysłania jest data stempla przewoźnika na liście przewozowym.
§  9.
1.
W razie niezwrócenia w terminie butli:
1)
odbiorca obowiązany jest zapłacić dostawcy tytułem kary umownej trzykrotną wartość cennikową butli według cen zbytu,
2)
dostawca wyznaczy odbiorcy odpowiedni dodatkowy termin do zwrotu butli; termin dodatkowy nie może być dłuższy niż termin pierwotny.
2.
W razie niezwrócenia butli w terminie dodatkowym, odbiorca obowiązany jest ponownie uiścić dostawcy tytułem kary umownej trzykrotną wartość cennikową butli.
3.
Uiszczenie kary umownej przewidzianej w ust. 1 i 2 nie zwalnia odbiorcy od obowiązku zwrotu butli.
4.
W przypadku niezwrócenia butli w terminie dodatkowym dostawca niezależnie od żądania uiszczenia kary umownej wystąpi niezwłocznie z wnioskiem do właściwej komisji arbitrażowej o orzeczenie zwrotu butli przez odbiorcą i powiadomi o złożeniu tego wniosku jednostkę nadrzędną odbiorcy.
§  10.
1.
Dostawca może na uzasadniony wniosek odbiorcy, zgłoszony przed upływem terminu wyznaczonego zgodnie z § 5, przedłużyć termin zwrotu butli na okres nie dłuższy niż termin pierwotny.
2.
W przypadku gdy dostawcą jest składnica rejonowa przemysłu chemicznego, zgoda na przedłużenie terminu zwrotu może być udzielona w porozumieniu z właściwym zakładem produkcyjnym.
§  11.
1.
W razie niemożności zwrotu butli na skutek jej zaginięcia lub zniszczenia odbiorca obowiązany jest powiadomić o tym dostawcę w terminie przewidzianym dla zwrotu butli i uiścić tytułem kary umownej trzykrotną wartość cennikową nie zwróconej butli z wyjątkiem przypadku, gdy zaginięcie lub zniszczenie nie było skutkiem działania lub zaniechania odbiorcy.
2.
Przepis ust. 1 ma odpowiednie zastosowanie w przypadku zniszczenia lub utraty części butli, a w szczególności zaworu, nakrętki ślepej lub kołpaka, z tym że odbiorca obowiązany jest uiścić dostawcy tytułem kary umownej trzykrotną wartość cennikową tych części.
3.
W razie niewykonania przepisów ust. 1 i 2 ma odpowiednie zastosowanie przepis § 9.
§  12.
1.
Koszt transportu przy zwrocie butli do zakładu dostawcy ponosi odbiorca. W przypadku gdy butle wysłane są publicznymi środkami transportu, odbiorca ponosi koszt transportu tylko do stacji lub portu miejsca przeznaczenia.
2.
Butle próżne należy przesyłać najtańszym środkiem transportu.
3.
Na żądanie dostawcy przesyłki wagonowe próżnych butli należy nadawać jako przesyłki pospieszne lub pospieszno-przyspieszone. W przypadkach tych różnicę kosztów pomiędzy przesyłką zwykłą a pospieszną lub pospieszno-przyspieszoną ponosi dostawca.
4.
Butle powinny być zwracane wraz z kompletnym wyposażeniem w stanie czystym i nie zaoliwionym.
5.
Odbiorca obowiązany jest najpóźniej następnego dnia po nadaniu próżnych butli do przewozu wysłać dostawcy zawiadomienie o wysłaniu butli, podając datę nadania i środek przewozu, wagę i ilość butli.
§  13.
1.
Jeżeli próżne butle zostały dostarczone przez odbiorcę jego własnymi środkami transportu do składu lub zakładu dostawcy, dostawca powinien zbadać niezwłocznie butle i stwierdzić ewentualne braki i wady w formie protokołu, sporządzonego przy udziale przedstawiciela odbiorcy.
2.
Jeżeli zwrot próżnych butli nastąpił obcymi środkami transportu, dostawca powinien niezwłocznie, lecz nie później niż w ciągu 8 dni od dnia odbioru butli, zbadać je i w razie stwierdzenia braków lub wad sporządzić protokół przy udziale czynnika społecznego.
3.
O miejscu i czasie zamierzonego sporządzenia protokołu dostawca powiadomi odbiorcę w takim terminie, by mógł on delegować swego przedstawiciela. Niestawienie się przedstawiciela odbiorcy nie wstrzymuje sporządzenia protokołu.
4.
W przypadku różnicy zdań pomiędzy przedstawicielami dostawcy i odbiorcy co do stanu butli dostawca może wezwać biegłego.
5.
W przypadku potwierdzenia przez biegłego zastrzeżeń dostawcy koszt ekspertyzy ponosi odbiorca, w przeciwnym razie - dostawca.
6.
W przypadku nieobecności przedstawiciela odbiorcy przy sporządzaniu protokołu dostawca powiadomi odbiorcę o stwierdzonych protokolarnie wadach i brakach w terminie określonym w ust. 2 pod rygorem utraty roszczenia z tego tytułu.
§  14.
W przypadku gdy braki lub wady były tego rodzaju, że nawet przy należytej staranności nie mogły być ujawnione przez dostawcę przy odbiorze próżnych butli (wady ukryte), sporządzenie protokołu i powiadomienie odbiorcy o brakach i wadach zwróconych butli powinno nastąpić nie później niż w ciąga 8 dni od dnia ich wykrycia.
§  15.
1.
Za stwierdzone przez dostawcę nadmierne zużycie przez odbiorcą acetonu z butli acetylenowej odbiorca obowiązany jest zapłacić trzykrotną wartość cennikową nadmiernie zużytego acetonu, obliczoną na podstawie cen zbytu acetonu.
2.
Za nadmierne zużycie acetonu z butli acetylenowej uważa się zużycie acetonu powyżej 0,1 kg na każde 10 litrów pojemności wodnej butli.
§  16.
1.
Koszty naprawy uszkodzeń butli i usunięcia ich braków zawinionych przez odbiorcę obciążają odbiorcę.
2.
Koszty remontu butli, wynikłe z normalnego zużycia, obciążają zakład, którego składnikiem majątkowym jest butla.
§  17.
W przypadku zwrócenia przez odbiorcą butli tlenowej w stanie zaoliwionym odbiorca obowiązany jest zapłacić dostawcy karę umowną w wysokości trzykrotnej wartości cennikowej butli.
§  18.
1.
Przy dostawach towarów na rzecz jednostek prywatnych dostawcy obowiązani są w umowach o dostawę zastrzec zwrot butli w terminie określonym zgodnie z § 5 pod rygorem kar umownych określonych w § 9 i pobrać kaucję w wysokości trzykrotnej wartości butli na zabezpieczenie dochodzenia kar umownych.
2.
Kaucja podlega zwrotowi z chwilą zwrotu butli.
§  19.
Przepisy zarządzenia w przedmiocie terminów zwrotu oraz kar umownych nie mają zastosowania w przypadku sprzedaży gazu w butlach stanowiących składniki majątkowe odbiorcy.
§  20.
Tracą moc dotychczasowe przepisy w sprawie zasad obrotu butlami do gazów technicznych.
§  21.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK 

TABELA TERMINÓW ZWROTU BUTLI DO GAZÓW TECHNICZNYCH

Termin określony w kolumnie A wyznacza się odbiorcom, którzy odbierają gazy w butlach dla dalszej odsprzedaży, a termin określony w kolumnie B - innym odbiorcom.
Rodzaje bulli do gazów technicznych Termin zwrotu w dniach
A B
Butle do tlenu 30 15
Butle do acetylenu 30 15
Butle do kwasu węglowego:
w okresach od 1 kwietnia do 30 września 50 30
w okresach od 1 października do 31 marca 80 50
Butle do azotu, argonu, wodoru i powietrza sprężonego 60 30
Butle do chlorku metylu 45 30
Butle do dwutlenku siarki - 25
Butle do gazu płynnego - 30
Butle do chloru ciekłego 60 30
Butle do amoniaku skroplonego 60 30
Butle do gazu pędnego 60 30
Butle do gazów szlachetnych 140 90
Butle do podtlenku azotu 70 50
Butle do innych gazów - 90

Zmiany w prawie

Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1955.9.100

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Zasady obrotu butlami do gazów technicznych.
Data aktu: 26/01/1955
Data ogłoszenia: 10/02/1955
Data wejścia w życie: 10/02/1955