Przyjmowanie i wymiana uszkodzonych lub zatartych znaków pieniężnych.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA FINANSÓW
z dnia 20 stycznia 1951 r.
w sprawie przyjmowania i wymiany uszkodzonych lub zatartych znaków pieniężnych.

Na podstawie art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 28 października 1950 r. o zmianie systemu pieniężnego (Dz. U. R. P. Nr 50, poz. 459) zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Znaki pieniężne uszkodzone lub zatarte:
1)
banknoty, które wskutek uszkodzenia lub zatarcia utraciły co najmniej 50% powierzchni, monety (bilon), które zostały przedziurawione, obcięte lub w inny sposób zniekształcone, bądź
2)
które nie zachowały w stopniu umożliwiającym rozróżnienie szczegółów rysunku i oznaczenia wartości

- nie mają mocy prawnego środka płatniczego.

2.
Za znaki pieniężne uszkodzone w rozumieniu ust. 1 uważa się również banknoty sklejane, jeżeli składają się one z części nie stanowiących pierwotnej całości, jak również znaki pieniężne wzbudzające podejrzenie dokonywania z nimi manipulacji zmierzających do popełnienia przestępstwa.
§  2.
Znaki pieniężne uszkodzone lub zatarte z powodu normalnego zużycia w obiegu są bez żadnych ograniczeń i potrąceń wymieniane oraz przyjmowane przy wszelkich wpłatach przez wszystkie oddziały i kasy Narodowego Banku Polskiego, o ile odpowiadają następującym warunkom:
1)
banknoty - jeżeli zachowały co najmniej 60% powierzchni i posiadają:
a)
przy podwójnej numeracji banknotu - jeden numer, oznaczenie serii i jeden z podpisów,
b)
przy pojedynczej numeracji banknotu - co najmniej trzy cyfry numeru i jeden z podpisów;
2)
monety (bilon) - jeżeli nie zatraciły w stopniu umożliwiającym rozróżnienie szczegółów rysunku lub oznaczenia wartości.
§  3.
1.
Narodowy Bank Polski może dokonać wymiany znaków pieniężnych, o których mowa w § 1, o ile posiadacz ich uprawdopodobni, że uszkodzenie lub zatarcie nastąpiło z przyczyn od niego niezależnych. Banknoty, które zachowały tylko 50% powierzchni, Bank może wymienić, o ile posiadają oznaczenie numeru i serii.
2.
Wymiana, przewidziana w ust. 1, może być dokonana wyłącznie w Centrali Narodowego Banku Polskiego w Warszawie.
§  4.
Przy dokonywaniu wymiany, przewidzianej w § 3, Narodowy Bank Polski ma prawo potrącić koszty porta i korespondencji, związane z wymianą, jak również koszty druku banknotów.
§  5.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1951.A-7.107

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Przyjmowanie i wymiana uszkodzonych lub zatartych znaków pieniężnych.
Data aktu: 20/01/1951
Data ogłoszenia: 02/02/1951
Data wejścia w życie: 02/02/1951