Decyzja 2025/396 dotycząca zmiany decyzji (WPZiB) 2022/266 w sprawie środków ograniczających w odpowiedzi na nielegalne uznanie, okupację lub aneksję przez Federację Rosyjską niektórych niekontrolowanych przez rząd obszarów Ukrainy

DECYZJA RADY (WPZiB) 2025/396

z dnia 24 lutego 2025 r.

dotycząca zmiany decyzji (WPZiB) 2022/266 w sprawie środków ograniczających w odpowiedzi na nielegalne uznanie, okupację lub aneksję przez Federację Rosyjską niektórych niekontrolowanych przez rząd obszarów Ukrainy

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 29,

uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W dniu 23 lutego 2022 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2022/266 ¹ .

(2) W dniu 6 października 2022 r. w odpowiedzi na nielegalną aneksję przez Federację Rosyjską ukraińskich regionów donieckiego, chersońskiego, ługańskiego i zaporoskiego Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2022/1908 ² . Decyzją tą zmieniono tytuł decyzji (WPZiB) 2022/266 oraz rozszerzono zakres geograficzny przewidzianych w niej ograniczeń na wszystkie niekontrolowane przez rząd obszary Ukrainy w obwodach donieckim, chersońskim, ługańskim i zaporoskim.

(3) W swoich konkluzjach z dnia 19 grudnia 2024 r. Rada Europejska ponownie zdecydowanie potępiła rosyjską wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie, stanowiącą jawne pogwałcenie Karty Narodów Zjednoczonych, oraz potwierdziła niezachwiane zobowiązanie Unii do dalszego zapewniania Ukrainie i jej ludności wsparcia politycznego, finansowego, gospodarczego, humanitarnego, wojskowego i dyplomatycznego.

(4) Unia nie uznaje bezprawnego zaanektowania przez Rosję ukraińskich regionów donieckiego, chersońskiego, ługańskiego oraz zaporoskiego i nadal je odrzuca i potępia. Unia jest nadal zdecydowana w pełni realizować politykę nieuznawania tej aneksji.

(5) Ze względu na powagę sytuacji oraz na to, że Federacja Rosyjska nadal podejmuje bezprawne działania naruszające podstawowe zasady prawa międzynarodowego, w tym w szczególności zakaz użycia siły zapisany w art. 2 ust. 4 Karty Narodów Zjednoczonych, oraz naruszając podstawowe zasady międzynarodowego prawa humanitarnego, należy przyjąć kolejne środki ograniczające.

(6) Unia jest nadal zdecydowana wykorzystywać wszystkie instrumenty dyplomatyczne, gospodarcze i prawne, którymi dysponuje, aby zapobiec umocnieniu bezprawnej rosyjskiej okupacji niekontrolowanych przez rząd obszarów Ukrainy w obwodach donieckim, chersońskim, ługańskim i zaporoskim (zwanych dalej "niekontrolowanymi przez rząd obszarami"), a także aby wspierać pełne odzyskanie przez Ukrainę suwerenności nad całym jej terytorium uznanym przez społeczność międzynarodową. Aby powstrzymać gospodarczą, finansową i prawną integrację z Federacją Rosyjską niekontrolowanych przez rząd obszarów, a także zapobiec obchodzeniu przez Federację Rosyjską, poprzez te niekontrolowane przez rząd obszary, unijnych środków ograniczających określonych w decyzji Rady 2014/512/WPZiB ³ , należy rozszerzyć zakres środków ograniczających określonych w decyzji Rady (WPZiB) 2022/266.

(7) W szczególności należy nałożyć ograniczenia na usługi, które ułatwiają bezprawną rosyjską okupację i umożliwiać podmiotom gospodarczym integrację z rosyjskim systemem prawnym i finansowym, a przede wszystkim na świadczenie na rzecz niekontrolowanych przez rząd obszarów usług w zakresie rachunkowości, usług audytu, usług prowadzenia ksiąg rachunkowych, usług doradztwa podatkowego, usług doradztwa biznesowego i usług w zakresie zarządzania, usług w zakresie public relations, usług budowlanych, usług architektonicznych, usług inżynieryjnych, usług doradztwa prawnego, usług doradztwa informatycznego, usług w zakresie badania rynku i badania opinii publicznej, usług w zakresie badań i analiz technicznych oraz usług reklamowych.

(8) Aby uniemożliwić praktyki obchodzenia środków ograniczających, należy zakazać dostarczania na niekontrolowane przez rząd obszary niektórych rodzajów oprogramowania do zarządzania przedsiębiorstwem oraz oprogramowania do projektowania przemysłowego i produkcji przemysłowej, a także powiązanych praw własności intelektualnej lub tajemnic przedsiębiorstwa.

(9) Należy również zakazać dostarczania na niekontrolowane przez rząd obszary banknotów denominowanych w jakiejkolwiek walucie urzędowej państw członkowskich.

(10) Aby zminimalizować ryzyko obchodzenia środków ograniczających, należy ograniczyć wywóz na niekontrolowane przez rząd obszary niektórych towarów i technologii, które również objęte są ograniczeniami na podstawie decyzji 2014/512/WPZiB.

(11) W celu zapewnienia zgodności z wykładnią Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-72/11 ⁴ , należy zmienić przepis zakazujący obchodzenia przepisów, aby doprecyzować, że przesłanki świadomego i umyślnego działania są spełnione nie tylko w przypadku gdy dana osoba celowo dąży do osiągnięcia celu lub skutku obejścia środków ograniczających, lecz także w przypadku gdy dana osoba uczestnicząca w działaniu, którego celem lub skutkiem jest obejście środków ograniczających, jest świadoma, że uczestniczenie w takim działaniu może mieć ten cel lub skutek oraz gdy godzi się na taką możliwość.

(12) Należy zatem odpowiednio zmienić decyzję (WPZiB) 2022/266,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1

W decyzji (WPZiB) 2022/266 wprowadza się następujące zmiany:

1) uchyla się art. 3 i 4;

2) uchyla się art. 5 ust. 3;

3) w art. 6 wprowadza się następujące zmiany:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Zakazuje się sprzedaży, dostarczania, przekazywania lub wywozu, bezpośrednio lub pośrednio, towarów i technologii przez obywateli państw członkowskich lub z terytoriów państw członkowskich, lub przy użyciu statków wodnych lub statków powietrznych podlegających jurysdykcji państw członkowskich, niezależnie od tego, czy pochodzą one z Unii,

a) jakiejkolwiek osobie fizycznej lub prawnej, podmiotowi lub organowi na niekontrolowanych przez rząd obszarach, o których mowa w art. 1; lub

b) do wykorzystania na niekontrolowanych przez rząd obszarach, o których mowa w art. 1,

w następujących sektorach:

(i) transport;

(ii) telekomunikacja;

(iii) energetyka; oraz

(iv) poszukiwanie, badanie i wydobywanie ropy naftowej, gazu ziemnego i surowców mineralnych.";

b) uchyla się ust. 3;

4) w art. 7 wprowadza się następujące zmiany:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Zakazuje się świadczenia, bezpośrednio lub pośrednio, usług w zakresie rachunkowości, usług audytu, w tym w zakresie badań ustawowych, usług prowadzenia ksiąg rachunkowych lub usług doradztwa podatkowego, lub usług w zakresie doradztwa biznesowego i usług w zakresie zarządzania, lub usług w zakresie public relations, na rzecz osób prawnych, podmiotów lub organów na niekontrolowanych przez rząd obszarach.";

b) po ust. 1 dodaje się ustępy w brzmieniu:

"1a. Zakazuje się świadczenia, bezpośrednio lub pośrednio, usług budowlanych, usług architektonicznych, usług inżynieryjnych, usług doradztwa prawnego i usług doradztwa informatycznego na rzecz osób prawnych, podmiotów lub organów na niekontrolowanych przez rząd obszarach.

1b. Zakazuje się świadczenia, bezpośrednio lub pośrednio, usług w zakresie badania rynku i badania opinii publicznej, usług w zakresie badań i analiz technicznych oraz usług reklamowych na rzecz osób prawnych, podmiotów lub organów na niekontrolowanych przez rząd obszarach.

1c. Zakazuje się sprzedaży, dostarczania, przekazywania, wywozu lub dostarczania, bezpośrednio lub pośrednio, oprogramowania do zarządzania przedsiębiorstwem oraz oprogramowania do projektowania przemysłowego i produkcji przemysłowej na rzecz osób prawnych, podmiotów lub organów na niekontrolowanych przez rząd obszarach.

Unia podejmuje środki niezbędne do określenia odpowiednich przedmiotów, które mają być objęte niniejszym ustępem.

1d. Zakazuje się:

a) świadczenia, bezpośrednio lub pośrednio, pomocy technicznej lub usług pośrednictwa bezpośrednio związanych z infrastrukturą na niekontrolowanych przez rząd obszarach w sektorach, o których mowa w art. 6 ust. 1, niezależnie od pochodzenia danych towarów lub technologii;

b) świadczenia pomocy technicznej, usług pośrednictwa lub innych usług związanych z towarami i usługami, o których mowa w ust. 1, 1-a, 1-b i 1-c, w celu ich świadczenia, bezpośrednio lub pośrednio, na rzecz osób prawnych, podmiotów lub organów na niekontrolowanych przez rząd obszarach;

c) udzielania finansowania lub pomocy finansowej związanych z towarami i usługami, o których mowa w ust. 1, 1-a, 1-b i 1-c, w celu ich świadczenia lub w celu świadczenia powiązanej pomocy technicznej, usług pośrednictwa lub innych usług, bezpośrednio lub pośrednio, na rzecz osób prawnych, podmiotów lub organów na niekontrolowanych przez rząd obszarach;

d) sprzedaży, udzielania licencji lub przekazywania w jakikolwiek inny sposób praw własności intelektualnej lub tajemnic przedsiębiorstwa, a także przyznawania praw dostępu do wszelkich materiałów lub informacji chronionych w drodze praw własności intelektualnej lub stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w odniesieniu do oprogramowania, o którym mowa w ust. 1-c, lub praw do ponownego wykorzystywania tych materiałów lub informacji, oraz dostarczania, wytwarzania, konserwacji i użytkowania tego oprogramowania, bezpośrednio lub pośrednio, jakiejkolwiek osobie fizycznej lub prawnej, podmiotowi lub organowi na niekontrolowanych przez rząd obszarach.

1e. Ust. 1 i 1-a nie mają zastosowania do świadczenia usług, które są absolutnie niezbędne do korzystania z prawa do obrony w postępowaniu sądowym oraz z prawa do skutecznego środka odwoławczego.

1f. Ust. 1 i 1-a nie mają zastosowania do świadczenia usług, które są absolutnie niezbędne do zapewnienia dostępu do postępowań sądowych, administracyjnych lub arbitrażowych w państwie członkowskim, a także do uznania lub wykonania orzeczenia sądowego lub orzeczenia arbitrażowego wydanego w państwie członkowskim, pod warunkiem że takie świadczenie usług jest zgodne z celami niniejszej decyzji i decyzji Rady 2014/145/WPZiB ^* .

1g. Ust. 1-a, 1-b i 1-c nie mają zastosowania do sprzedaży, dostarczania, przekazywania, wywozu lub świadczenia usług niezbędnych w kontekście stanów zagrożenia zdrowia publicznego, pilnego zapobiegania zdarzeniom, które mogą mieć poważny i znaczący wpływ na zdrowie i bezpieczeństwo ludzi lub na środowisko, lub pilnego łagodzenia skutków takich zdarzeń lub reagowania na klęski żywiołowe.

1h. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1-c właściwe organy mogą zezwolić na świadczenie usług, o których mowa w tym ustępie, na warunkach, jakie uznają za stosowne, po ustaleniu, że usługi te są niezbędne, aby umożliwić obywatelom ukraińskim wnoszenie wkładu w międzynarodowe projekty z zakresu otwartego oprogramowania.

1i. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1-1-d właściwe organy mogą zezwolić na sprzedaż, dostarczanie, przekazywanie, wywóz lub świadczenie usług, o których mowa w tych ustępach, na warunkach, jakie uznają za stosowne, po ustaleniu, że jest to niezbędne:

a) do celów humanitarnych, co obejmuje między innymi dostarczanie lub ułatwianie dostarczania pomocy, w tym zaopatrzenia medycznego i żywności, lub przewóz pracowników organizacji humanitarnych i związaną z tym pomoc, lub do celów ewakuacji;

b) na potrzeby działań społeczeństwa obywatelskiego bezpośrednio promujących demokrację, prawa człowieka lub praworządność na niekontrolowanych przez rząd obszarach;

c) na potrzeby funkcjonowania organizacji międzynarodowych korzystających z immunitetów zgodnie z prawem międzynarodowym znajdujących się na niekontrolowanych przez rząd obszarach;

d) do zapewnienia kluczowych dostaw energii w Unii oraz zakupu, przywozu lub transportu do Unii tytanu, aluminium, miedzi, niklu, palladu i rudy żelaza;

e) do zapewnienia ciągłej eksploatacji infrastruktury, sprzętu i oprogramowania, które mają krytyczne znaczenie dla zdrowia i bezpieczeństwa ludzi lub bezpieczeństwa środowiska;

f) do utworzenia, eksploatacji, utrzymania, zaopatrzenia w paliwo i ponownego przetwarzania paliwa oraz bezpieczeństwa potencjału jądrowego do zastosowań cywilnych oraz do kontynuacji projektowania, budowy i uruchamiania niezbędnych do ukończenia cywilnych obiektów jądrowych, dla dostaw prekursorów do wytwarzania radioizotopów medycznych i podobnych zastosowań medycznych lub technologii krytycznych do monitorowania promieniowania środowiskowego, a także dla współpracy w dziedzinie cywilnego wykorzystania energii jądrowej, w szczególności w dziedzinie badań i rozwoju;

g) do zapewnienia przez unijnych operatorów telekomunikacyjnych usług komunikacji elektronicznej niezbędnych do eksploatacji, utrzymania i bezpieczeństwa, w tym cyberbezpieczeństwa, usług komunikacji elektronicznej w Ukrainie, w Unii, między Ukrainą a Unią oraz dla usług ośrodka przetwarzania danych w Unii.

1j. Dane państwo członkowskie informuje pozostałe państwa członkowskie oraz Komisję o każdym zezwoleniu udzielonym na podstawie ust. 1-h lub 1-i w terminie dwóch tygodni od udzielenia zezwolenia.

c) w wyrażeniu wprowadzającym w ust. 1a sformułowanie "Zakazy, o których mowa w ust. 1, nie mają zastosowania do:" zastępuje się sformułowaniem "Zakazy, o których mowa w ust. 1-1-d, nie mają zastosowania do:";

d) w ust. 1b sformułowanie "W przypadkach nieobjętych ust. 1a" zastępuje się sformułowaniem "W przypadkach nieobjętych ust. 1-1-d";

e) uchyla się ust. 2 i 3;

5) w art. 8 ust. 1 lit. a) otrzymuje brzmienie:

"a) niezbędne do oficjalnych celów organizacji międzynarodowych korzystających z immunitetów zgodnie z prawem międzynarodowym, znajdujących się na niekontrolowanych przez rząd obszarach; lub";

6) w art. 9 uchyla się ust. 2 i 3;

7) dodaje się artykuły w brzmieniu:

"Artykuł 9a

1. Zakazuje się sprzedaży, dostarczania, przekazywania lub wywozu banknotów denominowanych w jakiejkolwiek walucie urzędowej państw członkowskich na niekontrolowane przez rząd obszary lub na rzecz jakichkolwiek osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów na niekontrolowanych przez rząd obszarach, lub do użytku na niekontrolowanych przez rząd obszarach.

2. Zakaz określony w ust. 1 nie ma zastosowania do sprzedaży, dostarczania, przekazywania lub wywozu banknotów denominowanych w jakiejkolwiek walucie urzędowej państw członkowskich, o ile taka sprzedaż, takie dostarczanie, takie przekazywanie lub taki wywóz są niezbędne:

a) do osobistego użytku osób fizycznych podróżujących do niekontrolowanych przez rząd obszarów lub członków ich najbliższej rodziny podróżujących z nimi;

b) na potrzeby funkcjonowania organizacji międzynarodowych korzystających z immunitetów zgodnie z prawem międzynarodowym, na niekontrolowanych przez rząd obszarach; lub

c) na potrzeby działań społeczeństwa obywatelskiego i mediów bezpośrednio promujących demokrację, prawa człowieka lub praworządność na niekontrolowanych przez rząd obszarach, które otrzymują finansowanie publiczne od Unii, państw członkowskich lub krajów wymienionych w załączniku.

Artykuł 9b

Zakazuje się świadomego i umyślnego udziału w działaniach, których celem lub skutkiem jest obejście zakazów określonych w niniejszej decyzji, w tym poprzez uczestnictwo w takich działaniach bez rozmyślnego dążenia do osiągnięcia tego celu lub skutku, ale ze świadomością, że uczestniczenie w takich działaniach może mieć ten cel lub skutek, oraz akceptowanie takiej możliwości.

Artykuł 9c

1. Nie są zaspokajane żadne roszczenia w związku z jakąkolwiek umową lub transakcją, których wykonanie zostało zakłócone, bezpośrednio lub pośrednio, w całości lub części, przez środki nałożone na podstawie niniejszej decyzji, w tym roszczenia odszkodowawcze lub wszelkie inne roszczenia tego rodzaju, takie jak roszczenia o odszkodowanie lub roszczenia wynikające z gwarancji, w szczególności roszczenia o przedłużenie terminu płatności lub o spłatę obligacji, gwarancji lub zabezpieczenia, w szczególności gwarancji finansowej lub zabezpieczenia finansowego, w jakiejkolwiek formie, jeżeli zostały one wniesione przez:

a) wskazane osoby fizyczne lub prawne, podmioty i organy wymienione w załączniku do decyzji 2014/145/WPZiB;

b) wszelkie osoby fizyczne lub wszelkie osoby prawne, podmioty lub organy, wobec których w drodze decyzji arbitrażowej, sądowej lub administracyjnej uznano, że naruszyły one zakazy określone w niniejszej decyzji;

c) wszelkie osoby fizyczne lub prawne, podmioty lub organy, jeżeli roszczenie dotyczy towarów, których przywóz jest zakazany na podstawie art. 1;

d) wszelkie osoby, podmioty lub organy na niekontrolowanych przez rząd obszarach;

e) wszelkie rosyjskie osoby, podmioty lub organy;

f) wszelkie osoby, podmioty lub organy działające za pośrednictwem lub w imieniu którejkolwiek z osób lub któregokolwiek z podmiotów lub organów, o których mowa w lit. a-e) niniejszego ustępu.";

2. We wszelkich postępowaniach zmierzających do zaspokojenia roszczenia ciężar dowodu, że zaspokojenie roszczenia nie jest zakazane na podstawie ust. 1, spoczywa na osobie fizycznej lub prawnej, podmiocie lub organie, które dochodzą zaspokojenia tego roszczenia.

3. Niniejszy artykuł pozostaje bez uszczerbku dla prawa osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów, o których mowa w ust. 1, do sądowej kontroli zgodności z prawem niewykonywania zobowiązań umownych zgodnie z niniejszą decyzją.";

8) dodaje się załącznik zgodnie z załącznikiem do niniejszej decyzji.

Artykuł  2

Niniejsza decyzja wchodzi w życie następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Sporządzono w Brukseli dnia 24 lutego 2025 r.

ZAŁĄCZNIK

Do decyzji (WPZiB) 2022/266 dodaje się załącznik w brzmieniu:

"ZAŁĄCZNIK

Wykaz krajów, o których mowa w art. 9a ust. 2 lit. c)

STANY ZJEDNOCZONE AMERYKI

JAPONIA

ZJEDNOCZONE KRÓLESTWO

KOREA POŁUDNIOWA

AUSTRALIA

KANADA

NOWA ZELANDIA

NORWEGIA

SZWAJCARIA

LIECHTENSTEIN

ISLANDIA".

1 Decyzja Rady (WPZiB) 2022/266 z dnia 23 lutego 2022 r. w sprawie środków ograniczających w odpowiedzi na nielegalne uznanie, okupację lub aneksję przez Federację Rosyjską niektórych niekontrolowanych przez rząd obszarów Ukrainy (Dz.U. L 42 I z 23.2.2022, s. 109, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2022/266/oj).

2 Decyzja Rady (WPZiB) 2022/1908 z dnia 6 października 2022 r. zmieniająca decyzję (WPZiB) 2022/266 w sprawie środków ograniczających w odpowiedzi na uznanie niekontrolowanych przez rząd obszarów ukraińskich obwodów donieckiego i ługańskiego oraz nakazanie rozmieszczenia rosyjskich sił zbrojnych na tych obszarach (Dz.U. L 259 I z 6.10.2022, s. 118, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2022/1908/oj).

3 Decyzja Rady 2014/512/WPZiB z dnia 31 lipca 2014 r. dotycząca środków ograniczających w związku z działaniami Rosji destabilizującymi sytuację na Ukrainie (Dz.U. L 229 z 31.7.2014, s. 13, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2014/512/oj).

4 Wyrok Trybunału Sprawiedliwości (trzecia izba) z dnia 21 grudnia 2011 r., Postępowanie karne przeciwko Mohsen Afrasiabi i inni, C-72/11, ECLI:EU:C:2011:874, pkt 67.

* Decyzja Rady 2014/145/WPZiB z dnia 17 marca 2014 r. w sprawie środków ograniczających w związku z działaniami podważającymi integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy lub im zagrażającymi (Dz.U. L 78 z 17.3.2014, s. 16, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2014/145(1)/oj).";

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2025.396
• Rodzaj: Decyzja
• Tytuł: Decyzja 2025/396 dotycząca zmiany decyzji (WPZiB) 2022/266 w sprawie środków ograniczających w odpowiedzi na nielegalne uznanie, okupację lub aneksję przez Federację Rosyjską niektórych niekontrolowanych przez rząd obszarów Ukrainy
• Data aktu: 24/02/2025
• Data ogłoszenia: 24/02/2025
• Data wejścia w życie: 25/02/2025