Decyzja EBC/2025/36 (2025/2182) zmieniająca decyzję EBC/2010/14 w sprawie weryfikacji autentyczności i jakości obiegowej oraz powtórnego wprowadzania do obiegu banknotów euro

DECYZJA EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO (UE) 2025/2182

z dnia 16 października 2025 r.

zmieniająca decyzję EBC/2010/14 w sprawie weryfikacji autentyczności i jakości obiegowej oraz powtórnego wprowadzania do obiegu banknotów euro (EBC/2025/36)

RADA PREZESÓW EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności art. 128 ust. 1,

uwzględniając Statut Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego, w szczególności art. 16,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Europejski Bank Centralny (EBC) ma wyłączne prawo do upoważniania do emisji banknotów euro w Unii. Prawo to obejmuje kompetencję do podejmowania działań mających na celu ochronę wiarygodności banknotów euro jako środka płatniczego i środka tezauryzacji. Decyzja Europejskiego Banku Centralnego EBC/2010/14 ¹  określa jednolite zasady i procedury dotyczące weryfikacji autentyczności i jakości obiegowej banknotów euro oraz ich ponownego wprowadzania do obiegu. W świetle doświadczeń zdobytych podczas stosowania decyzji EBC/2010/14 konieczne są dalsze ulepszenia niektórych zasad i procedur.

(2) Podmioty zajmujące się obsługą gotówki są zobowiązane do niezwłocznego przekazywania banknotów euro budzących wątpliwości co do ich autentyczności właściwym organom krajowym, najpóźniej 20 dni roboczych po ich zdeponowaniu w urządzeniu do obsługi banknotów. Jednak w niektórych państwach członkowskich, których walutą jest euro, wysoki odsetek tych banknotów euro jest często uzawany za autentyczny przez właściwe organy krajowe. Duża liczba autentycznych banknotów euro jest zatem niepotrzebnie wysyłana do właściwych organów krajowych w celu dalszej analizy, co prowadzi ponadto do niepotrzebnego opóźnienia w uznaniu rachunku posiadacza odpowiednią kwotą. Należy zatem upoważnić krajowe banki centralne (KBC) państw członkowskich, których walutą jest euro, po konsultacji z odpowiednimi właściwymi organami krajowymi, do zezwalania na ponowne sortowanie banknotów euro budzących wątpliwości co do ich autentyczności przez podmioty zajmujące się obsługą gotówki. Banknoty euro zaklasyfikowane jako budzące wątpliwości co do ich autentyczności przez pierwsze i drugie urządzenie do obsługi banknotów powinny być przekazywane przez podmioty zajmujące się obsługą gotówki właściwym organom krajowym. Banknoty euro zaklasyfikowane jako budzące wątpliwości co do ich autentyczności przez pierwsze urządzenie do obsługi banknotów powinny zostać usunięte z obiegu, niezależnie od ich klasyfikacji przez drugie urządzenie do obsługi banknotów.

(3) Podmioty zajmujące się obsługą gotówki są zobowiązane do przekazywania banknotów euro budzących wątpliwości co do ich autentyczności właściwym organom krajowym oraz do przekazywania im dostępnych informacji dotyczących posiadacza rachunku. Należy doprecyzować, że ten ostatni obowiązek ma zastosowanie nie tylko w przypadkach, gdy banknoty euro są klasyfikowane przez urządzenia obsługiwane przez klienta, ale również przez urządzenia obsługiwane przez personel oraz w wyniku ręcznej weryfikacji autentyczności przeprowadzonej przez wykwalifikowany personel.

(4) W celu zapewnienia jasności i efektywności należy ujednolicić brzmienie art. 5 i załączników IIa i IIb decyzji.

(5) Decyzja EBC/2010/14 powinna zatem zostać odpowiednio zmieniona,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1

Zmiany

W decyzji EBC/2010/14 wprowadza się następujące zmiany:

1) art. 5 otrzymuje brzmienie:

"Artykuł 5

Wykrywanie fałszywych banknotów euro

Banknoty euro budzące wątpliwości co do ich autentyczności, których autentyczność nie została potwierdzona w ramach klasyfikacji przeprowadzonej zgodnie z załącznikiem IIa lub IIb albo w wyniku ręcznej weryfikacji autentyczności przeprowadzonej przez wykwalifikowany personel, przekazywane są przez podmioty zajmujące się obsługą banknotów niezwłocznie - w terminach określonych przepisami krajowymi, ale w każdym przypadku nie później niż w ciągu 20 dni roboczych - właściwym organom krajowym lub KBC. Banknoty euro budzące wątpliwości co do ich autentyczności przekazuje się wraz z wszelkimi dostępnymi informacjami dotyczącymi posiadacza rachunku.";

2) w załącznikach IIa i IIb wprowadza się zmiany zgodnie z załącznikiem do niniejszej decyzji.

Artykuł  2

Postanowienia końcowe

1. Niniejsza decyzja wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

2. Podmioty zajmujące się obsługą gotówki w państwach członkowskich, które przyjmą euro po dacie przyjęcia niniejszej decyzji, stosują ją od dnia przyjęcia euro.

Sporządzono we Frankfurcie nad Menem dnia 16 października 2025 r.

ZAŁĄCZNIK

W załącznikach IIa i IIb do decyzji EBC/2010/14 wprowadza się następujące zmiany:

1) w załączniku IIa wprowadza się następujące zmiany:

a) pod tabelą 1, pod nagłówkiem "Szczegółowe zasady odnoszące się do tabeli 1:", dodaje się pkt 4 w brzmieniu:

"4. KBC mogą zezwolić, po konsultacji z właściwymi organami krajowymi, na ponowne sortowanie banknotów euro kategorii 2 przez podmioty zajmujące się obsługą gotówki. Takie zezwolenie musi być należycie opublikowane przez KBC. W związku z tym banknoty euro kategorii 2 mogą być ponownie sortowane przez podmioty zajmujące się obsługą gotówki wyłącznie w przypadku, gdy KBC ich państwa członkowskiego zezwolił na powtórne sortowanie. Ponowne sortowanie musi być zgodne z następującymi zasadami.

Banknoty euro kategorii 2 mogą zostać poddane ponownemu sortowaniu na dowolnym pomyślnie przetestowanym urządzeniu do obsługi banknotów. Banknoty te są następnie traktowane jako sklasyfikowane przez drugie urządzenie do obsługi banknotów, zgodnie z zasadami określonymi w tabeli 1. Na zasadzie odstępstwa od zasad określonych w tabeli 1 pierwotnych banknotów euro kategorii 2 sklasyfikowanych jako banknoty euro kategorii 4a w drugim urządzeniu do obsługi banknotów nie można ponownie wprowadzać do obiegu. Pierwotne banknoty euro kategorii 2 sklasyfikowane jako banknoty kategorii 4a lub 4b przez drugie urządzenie do obsługi banknotów muszą zostać przekazane KBC niezwłocznie po ich ponownym sortowaniu i sklasyfikowaniu przez drugie urządzenie do obsługi banknotów.";

b) pod tabelą 2, pod nagłówkiem "Szczegółowe zasady odnoszące się do tabeli 2:", dodaje się pkt 4 w brzmieniu:

"4. KBC mogą zezwolić, po konsultacji z właściwymi organami krajowymi, na ponowne sortowanie banknotów euro kategorii 2 przez podmioty zajmujące się obsługą gotówki. Takie zezwolenie musi być należycie opublikowane przez KBC. Banknoty euro kategorii 2 mogą być ponownie sortowane przez podmioty zajmujące się obsługą gotówki wyłącznie w przypadku, gdy KBC ich państwa członkowskiego zezwolił na powtórne sortowanie. Ponowne sortowanie musi być zgodne z następującymi zasadami.

Banknoty euro kategorii 2 mogą zostać poddane ponownemu sortowaniu na dowolnym pomyślnie przetestowanym urządzeniu do obsługi banknotów. Banknoty te są następnie traktowane jako sklasyfikowane przez drugie urządzenie do obsługi banknotów, zgodnie z zasadami określonymi w tabeli 2. W drodze odstępstwa od zasad określonych w tabeli 2 należy zachować możliwość ustalenia pierwotnego posiadacza rachunku pierwotnych banknotów kategorii 2 na wypadek gdyby banknoty te zostały sklasyfikowane przez drugie urządzenie do obsługi banknotów jako banknoty kategorii 3. Ponadto pierwotnych banknotów euro kategorii 2 sklasyfikowanych jako banknoty euro kategorii 4a w drugim urządzeniu do obsługi banknotów nie można ponownie wprowadzać do obiegu. Pierwotne banknoty euro kategorii 2 sklasyfikowane jako banknoty kategorii 4a lub 4b przez drugie urządzenie do obsługi banknotów muszą zostać przekazane KBC niezwłocznie po ich ponownym sortowaniu i sklasyfikowaniu przez drugie urządzenie do obsługi banknotów.";

2) w załączniku IIb w tabeli 1 w kolumnie "Postępowanie" w wierszu drugim zdanie "Banknoty oddziela się od pozostałych i jak najszybciej przekazuje w celu sprawdzenia autentyczności właściwym organom krajowym, nie później niż w ciągu 20 dni roboczych od ich obsługi przez urządzenie" zastępuje się zdaniem "Banknoty oddziela się od pozostałych i jak najszybciej przekazuje w celu sprawdzenia autentyczności właściwym organom krajowym, nie później niż w ciągu 20 dni roboczych od ich obsługi przez urządzenie, wraz z informacjami dotyczącymi posiadacza rachunku, o ile są one dostępne.".

1 Decyzja Europejskiego Banku Centralnego EBC/2010/14 z dnia 16 września 2010 r. w sprawie weryfikacji autentyczności i jakości obiegowej oraz powtórnego wprowadzania do obiegu banknotów euro (Dz.U. L 267 z 9.10.2010, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/ dec/2010/597/oj).

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2025.2182
• Rodzaj: Decyzja
• Tytuł: Decyzja EBC/2025/36 (2025/2182) zmieniająca decyzję EBC/2010/14 w sprawie weryfikacji autentyczności i jakości obiegowej oraz powtórnego wprowadzania do obiegu banknotów euro
• Data aktu: 16/10/2025
• Data ogłoszenia: 28/10/2025
• Data wejścia w życie: 17/11/2025