Rozporządzenie 2025/2077 zmieniające rozporządzenie (UE) nr 1026/2012 w sprawie określonych środków podejmowanych w celu ochrony stad ryb względem państw pozwalających na niezrównoważone połowy

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2025/2077

z dnia 8 października 2025 r.

zmieniające rozporządzenie (UE) nr 1026/2012 w sprawie określonych środków podejmowanych w celu ochrony stad ryb względem państw pozwalających na niezrównoważone połowy

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 43 ust. 2 oraz art. 207,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego ¹ ,

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą ² ,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Zgodnie z Konwencją Narodów Zjednoczonych o prawie morza z dnia 10 grudnia 1982 r. ³  (UNCLOS) oraz Porozumieniem w sprawie wykonania postanowień Konwencji Narodów Zjednoczonych o Prawie Morza z dnia 10 grudnia 1982 roku, odnoszących się do ochrony międzystrefowych zasobów rybnych i zasobów rybnych masowo migrujących i zarządzania nimi z dnia 4 sierpnia 1995 r. ⁴  (zwanym dalej "Umową Narodów Zjednoczonych o zasobach ryb"), zarządzanie niektórymi międzystrefowymi i masowo migrującymi stadami ryb wymaga współpracy wszystkich państw, których floty eksploatują te stada. Taką współpracę można nawiązać w ramach regionalnych organizacji ds. zarządzania rybołówstwem lub w drodze ustaleń ad hoc pomiędzy państwami zainteresowanymi danymi połowami.

(2) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1026/2012 ⁵  ustanawia ramy umożliwiające identyfikację państw trzecich, które nie podejmują współpracy oraz pozwalają na niezrównoważone połowy stada będącego przedmiotem wspólnego zainteresowania Unii, a także przyjmowanie środków w odniesieniu do tych państw.

(3) Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1026/2012 możliwe jest uznanie państwa za pozwalające na niezrównoważone połowy, jeżeli - między innymi - nie współpracuje w zarządzaniu stadem będącym przedmiotem wspólnego zainteresowania przy zachowaniu pełnej zgodności z UNCLOS i Umową Narodów Zjednoczonych o zasobach ryb, lub jakąkolwiek inną umową międzynarodową lub zasadą prawa międzynarodowego, oraz jeżeli nie przyjmuje niezbędnych środków zarządzania zasobami rybnymi.

(4) Należy wprowadzić definicję "niepodjęcia współpracy", aby lepiej zdefiniować, do celów rozporządzenia (UE) nr 1026/2012, zakres i znaczenie wymogu współpracy na podstawie UNCLOS i Umowy Narodów Zjednoczonych o zasobach ryb.

(5) Pojęcie "najlepszych dostępnych opinii naukowych" należy rozumieć jako odnoszące się do publicznie dostępnych opinii naukowych, których podstawę stanowią najbardziej aktualne dane i metody naukowe i które zostały wydane lub potwierdzone przez niezależną instytucję naukową uznaną na poziomach unijnym lub międzynarodowym.

(6) Należy również wyjaśnić, że powinna istnieć możliwość uznania państwa za pozwalające na niezrównoważone połowy, jeżeli nie wdraża ono niezbędnych środków zarządzania zasobami rybnymi lub ich nie egzekwuje, oraz że takie środki obejmują środki kontroli, w tym w ramach regionalnych organizacji ds. zarządzania rybołówstwem.

(7) Należy również usprawnić procedury poprzedzające przyjęcie środków w odniesieniu do państw pozwalających na niezrównoważone połowy oraz procedury następujące po ich przyjęciu, w tym w ramach regionalnych organizacji ds. zarządzania rybołówstwem.

(8) Aby dokonać oceny odpowiednich środków, które mają zostać podjęte względem państwa pozwalającego na niezrównoważone połowy, konieczne jest właściwe zrozumienie stosunków handlowych Unii z ocenianym państwem, w tym poprzez ocenę danych historycznych dotyczących przywożonych produktów, które odzwierciedlają rzeczywiste wzorce przywozu w odniesieniu do tego państwa.

(9) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (UE) nr 1026/2012,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł  1

W rozporządzeniu (UE) nr 1026/2012 wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 2 wprowadza się następujące zmiany:

a) lit. b) otrzymuje brzmienie:

"b) »gatunki powiązane« oznaczają wszelkie ryby należące do tego samego ekosystemu co stado będące przedmiotem wspólnego zainteresowania, które żerują na tym stadzie lub stanowią żer dla tego stada, lub konkurują z nim o żywność i przestrzeń życiową, lub współegzystują na tym samym obszarze połowowym i są eksploatowane lub poławiane przypadkiem, w tym przyławiane, podczas tych samych połowów;";

b) lit. f) otrzymuje brzmienie:

"f) »niezrównoważony charakter« oznacza stan, w którym stado nie jest stale utrzymywane na poziomie zapewniającym maksymalny podtrzymywalny połów lub powyżej tego poziomu, lub - jeżeli poziomu tego nie da się oszacować - gdy stado nie jest stale utrzymywane w bezpiecznych granicach biologicznych, zgodnie z podejściem ostrożnościowym do zarządzania rybołówstwem, o którym mowa w art. 6 Umowy Narodów Zjednoczonych o zasobach ryb; liczebność stada decydującą o tym, czy stado ma charakter niezrównoważony, określa się w oparciu o najlepsze dostępne opinie naukowe;";

c) dodaje się literę w brzmieniu:

"(i) »niepodjęcie współpracy« oznacza brak zaangażowania się w dobrej wierze przez państwa oraz brak przeprowadzenia przez nie konstruktywnych konsultacji, w tym w ramach regionalnych organizacji ds. zarządzania rybołówstwem, w ramach których podejmowane są znaczące starania w celu osiągnięcia porozumienia w kwestii przyjęcia niezbędnych środków zarządzania zasobami rybnymi, a przykłady niepodjęcia współpracy obejmują między innymi:

1) odmowę podjęcia konsultacji z wszystkimi zainteresowanymi państwami przybrzeżnymi i państwami prowadzącymi połowy, lub odmowę objęcia ich konsultacjami;

2) bezpodstawne jednostronne przerwanie konsultacji;

3) nieuzasadnione opóźnienia, w tym w odpowiedzi na wnioski lub w prowadzeniu konsultacji;

4) zatajanie informacji istotnych dla konsultacji;

5) zgłaszanie nieuzasadnionych wniosków o udzielenie informacji;

6) nieprzestrzeganie uzgodnionych procedur;

7) systematyczną odmowę rozważenia kontrpropozycji lub interesów innych stron;

8) systematyczne obstawanie przy swoim stanowisku przez dłuższy okres, niezależnie od elastyczności oferowanej przez inne strony w ramach konsultacji;

9) odmowę uwzględnienia najlepszych dostępnych opinii naukowych lub historii działalności połowowej dotyczących danego stada lub stad;

10) podczas gdy konsultacje w sprawie kompleksowych ustaleń dotyczących podziału uprawnień do połowów są w toku - prowadzenie konsultacji z myślą o zawarciu częściowych ustaleń dotyczących podziału uprawnień do połowów lub następnie zawarciu takich częściowych ustaleń dotyczących podziału uprawnień do połowów, z wyłączeniem niektórych zainteresowanych państw przybrzeżnych lub państw prowadzących połowy w odniesieniu do stad będących przedmiotem wspólnego zainteresowania.";

2) w art. 3 lit. b) ppkt (i) i (ii) otrzymują brzmienie:

"(i) nie przyjęło, nie wdrożyło lub nie wyegzekwowało niezbędnych środków zarządzania zasobami rybnymi, w tym środków kontroli zapewniających skuteczną ochronę stad będących przedmiotem wspólnego zainteresowania i zarządzanie nimi, w tym w ramach regionalnych organizacji ds. zarządzania rybołówstwem lub w przypadku gdy środki te uzgodnione są dwustronnie lub wielostronnie; lub

(ii) przyjęło środki zarządzania zasobami rybnymi, takie jak kwoty lub środki dyskryminacyjne, bez należytego uwzględnienia praw, interesów i obowiązków innych państw i Unii, a te środki zarządzania zasobami rybnymi, brane pod uwagę w połączeniu ze środkami podejmowanymi przez inne państwa i Unię, prowadzą do takiej działalności połowowej, która mogłaby spowodować niezrównoważony charakter stada; uznaje się, że warunek ten został spełniony również w przypadku, gdy środki zarządzania zasobami rybnymi przyjęte przez to państwo nie doprowadziły do niezrównoważonego charakteru wyłącznie na skutek środków przyjętych przez innych.";

3) w art. 6 wprowadza się następujące zmiany:

a) tytuł otrzymuje brzmienie:

"Procedury poprzedzające przyjęcie środków względem państw pozwalających na niezrównoważone połowy i następujące po ich przyjęciu";

b) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. W przypadku gdy Komisja uzna za konieczne przyjęcie środków, o których mowa w art. 4, powiadamia zainteresowane państwo o zamiarze uznania je za państwo pozwalające na niezrównoważone połowy. W takich przypadkach natychmiast powiadamia się Parlament Europejski i Radę oraz regularnie przekazuje się im aktualne informacje o wszelkich zmianach i podjętych działaniach.";

c) dodaje się ustęp w brzmieniu:

"2a. W przypadku gdy stado będące przedmiotem wspólnego zainteresowania jest objęte zakresem działania regionalnej organizacji ds. zarządzania rybołówstwem, w celu zaradzenia sytuacji Komisja, w stosownych przypadkach, porusza z organem ds. zgodności z przepisami tej regionalnej organizacji ds. zarządzania rybołówstwem kwestię państwa pozwalającego na niezrównoważone połowy przed przekazaniem powiadomienia przewidzianego w ust. 1.";

d) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Przed przyjęciem środków zgodnie z art. 4 Komisja zapewnia zainteresowanemu państwu rozsądną możliwość udzielenia pisemnej odpowiedzi na powiadomienie, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, oraz przekazania wszelkich istotnych informacji.";

e) dodaje się ustępy w brzmieniu:

"4. Komisja wyznacza zainteresowanemu państwu termin maksymalnie 90 dni na udzielenie odpowiedzi na powiadomienie, o którym mowa w ust. 1, a także wyznacza mu rozsądny czas na zaradzenie sytuacji.

5. Po przyjęciu środków zgodnie z art. 4 Komisja kontynuuje kontakt i utrzymuje otwarty dialog z zainteresowanym państwem oraz promuje współpracę dwustronną i wielostronną, z myślą o tym, aby państwo to przestało pozwalać na niezrównoważone połowy.

6. W przypadku gdy zainteresowane państwo rozpoczyna konsultacje z Unią w dobrej wierze, Komisja bezzwłocznie przystępuje do takich konsultacji.";

4) art. 7 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Środki, o których mowa w art. 4, przestają mieć zastosowanie, gdy państwo pozwalające na niezrównoważone połowy przyjmie odpowiednie środki naprawcze niezbędne w celu ochrony stada będącego przedmiotem wspólnego zainteresowania i zarządzania nim, a te środki naprawcze:

a) zostały przyjęte w sposób niezależny albo zostały uzgodnione w ramach konsultacji z Unią oraz - w stosownych przypadkach - z innymi zainteresowanymi państwami, lub w ramach regionalnych organizacji ds. zarządzania rybołówstwem; oraz

b) nie osłabiają skutków środków podjętych przez Unię, samodzielnie, we współpracy z innymi państwami albo w ramach regionalnych organizacji ds. zarządzania rybołówstwem, w celu ochrony danych stad ryb.".

Artykuł  2

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Strasburgu dnia 8 października 2025 r.

1 Dz.U. C, C/2025/1191 z 21.3.2025, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2025/1191/oj.

2 Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 9 lipca 2025 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) oraz decyzja Rady z dnia 22 września 2025 r.

3 Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawie morza (Dz.U. L 179 z 23.6.1998, s. 3, ELI: http://data.europa.eu/eli/convention/ 1998/392/oj).

4 Porozumienie w sprawie wykonania postanowień Konwencji Narodów Zjednoczonych o Prawie Morza z dnia 10 grudnia 1982 roku, odnoszących się do ochrony międzystrefowych zasobów rybnych i zasobów rybnych masowo migrujących i zarządzania nimi (Dz.U. L 189 z 3.7.1998, s. 17, ELI: http://data.europa.eu/eli/agree_internation/1998/414/oj).

5 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1026/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie określonych środków podejmowanych w celu ochrony stad ryb względem państw pozwalających na niezrównoważone połowy (Dz.U. L 316 z 14.11.2012, s. 34, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2012/1026/oj).

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2025.2077
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Rozporządzenie 2025/2077 zmieniające rozporządzenie (UE) nr 1026/2012 w sprawie określonych środków podejmowanych w celu ochrony stad ryb względem państw pozwalających na niezrównoważone połowy
• Data aktu: 08/10/2025
• Data ogłoszenia: 14/10/2025
• Data wejścia w życie: 03/11/2025