Rozporządzenie 2025/2014 dotyczące zmiany rozporządzenia (UE) 2024/823 w sprawie nadzwyczajnych środków handlowych dla krajów i terytoriów uczestniczących lub powiązanych z procesem stabilizacji i stowarzyszania

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2025/2014

z dnia 16 grudnia 2025 r.

dotyczące zmiany rozporządzenia (UE) 2024/823 w sprawie nadzwyczajnych środków handlowych dla krajów i terytoriów uczestniczących lub powiązanych z procesem stabilizacji i stowarzyszania

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 207 ust. 2,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą ¹ ,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/823 ² , które stosuje się do dnia 31 grudnia 2025 r., ustanawia system autonomicznych środków handlowych między Unią a krajami i terytoriami Bałkanów Zachodnich przez zwolnienie z ceł i opłat o skutku równoważnym niektórych produktów rolnych pochodzących z Bałkanów Zachodnich oraz zapewnienie dostępu do globalnego kontyngentu taryfowego niektórym produktom winiarskim pochodzącym z Bałkanów Zachodnich.

(2) Obecne autonomiczne środki handlowe dla Bałkanów Zachodnich obejmują dwie pozostałe korzyści: po pierwsze, zawieszenie ceł specyficznych na wszystkie owoce i warzywa objęte systemem cen wejścia; po drugie, dostęp do globalnego kontyngentu taryfowego na wino, który jest dostępny na zasadzie "kto pierwszy, ten lepszy" po wyczerpaniu przez kraje Bałkanów Zachodnich kontyngentów krajowych przewidzianych w ich układach o stabilizacji i stowarzyszeniu. Mimo że obecne autonomiczne środki handlowe mają ograniczony zakres, nadal są one ważne.

(3) System autonomicznych środków handlowych stanowi cenne wsparcie dla gospodarek partnerów z Bałkanów Zachodnich, nie powodując jednocześnie negatywnych skutków dla Unii.

(4) Unia powinna zatem nadal wspierać wrażliwe gospodarki regionu Bałkanów Zachodnich przez przedłużenie okresu stosowania rozporządzenia (UE) 2024/823 o kolejne 5 lat. Przedłużenie świadczy o silnym zaangażowaniu Unii na rzecz integracji handlowej Bałkanów Zachodnich.

(5) W związku z tym należy przedłużyć okres stosowania rozporządzenia (UE) 2024/823 do dnia 31 grudnia 2030 r.

(6) Przedłużenie okresu stosowania autonomicznych środków handlowych jest zgodne z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1449 ³ , w którym ustanowiono Instrument Wsparcia Reform i Wzrostu Gospodarczego na Bałkanach Zachodnich.

(7) Po wejściu w życie układu o stabilizacji i stowarzyszeniu UE-Kosowo ^* , który jest ostatnim układem o stabilizacji i stowarzyszeniu ⁴ , który wszedł w życie, należy usunąć odniesienia do koncesji w handlu produktami rybołówstwa w art. 3 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2024/823, ponieważ kontyngenty te w przypadku wszystkich państw beneficjentów zostały przeniesione do ich odpowiednich dwustronnych układów o stabilizacji i stowarzyszeniu.

(8) Art. 2 ust. 3 i art. 10 rozporządzenia Rady (UE) 2024/823 ustanawiają sprzeczne mechanizmy zawieszania korzyści, a zatem powinny być zmienione w celu zapewnienia pewności prawa,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł  1

W rozporządzeniu (UE) 2024/823 wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 2 wprowadza się następujące zmiany:

a) tytuł otrzymuje brzmienie:

"Warunki uprawniające do korzystania z porozumień preferencyjnych i powiązane zawieszenie";

b) ust. 1 lit. c) otrzymuje brzmienie:

"c) zaangażowaniem stron będących beneficjentami w efektywną współpracę administracyjną z Unią, w tym na potrzeby weryfikacji dowodów pochodzenia, w celu zapobiegania ryzyku nadużyć finansowych; oraz";

c) w ust. 2 uchyla się akapit drugi;

d) dodaje się ustęp w brzmieniu:

"4. W przypadku nieprzestrzegania przez stronę będącą beneficjentem ust. 1 lit. d) niniejszego artykułu Komisja może zawiesić w całości lub w części uprawnienie tej strony będącej beneficjentem do czerpania korzyści na podstawie niniejszego rozporządzenia, zgodnie z art. 6.";

2) art. 3 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Niezależnie od innych przepisów niniejszego rozporządzenia, w szczególności art. 10, uwzględniając szczególną wrażliwość rynków rolnych, jeśli przywóz produktów rolnych powoduje poważne zakłócenia rynków unijnych i ich mechanizmów regulacyjnych, Komisja może przyjąć właściwe środki w drodze aktów wykonawczych. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 8 ust. 3.";

3) w art. 10 wprowadza się następujące zmiany:

a) tytuł otrzymuje brzmienie:

"Inne środki czasowego zawieszenia";

b) ust. 1 akapit pierwszy wyrażenie wprowadzające otrzymuje brzmienie:

"1. Jeżeli Komisja stwierdzi, że istnieją wystarczające dowody na to, że doszło do nadużycia finansowego, lub stwierdzi, że ma miejsce masowy wzrost przywozu do Unii ponad poziom normalnej produkcji i zdolności eksportowych, może ona podjąć środki w celu zawieszenia w całości lub w części porozumień przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu na okres trzech miesięcy, z zastrzeżeniem że uprzednio:";

4) art. 12 akapit drugi otrzymuje brzmienie:

"Niniejsze rozporządzenie stosuje się do dnia 31 grudnia 2030 r.".

Artykuł  2

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Strasburgu dnia 16 grudnia 2025 r.

1 Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 13 listopada 2025 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) oraz decyzja Rady z dnia 8 grudnia 2025 r.

2 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/823 z dnia 28 lutego 2024 r. w sprawie nadzwyczajnych środków handlowych dla krajów i terytoriów uczestniczących lub powiązanych z procesem stabilizacji i stowarzyszania (Dz.U. L, 2024/823, 6.3.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2024/823/oj).

3 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1449 z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ustanowienia Instrumentu Wsparcia Reform i Wzrostu Gospodarczego na Bałkanach Zachodnich (Dz.U. L, 2024/1449, 24.5.2024, ELI: http://data.europa.eu/ eli/reg/2024/1449/oj).

* Użycie tej nazwy nie wpływa na stanowiska w sprawie statusu Kosowa i jest zgodne z rezolucją Rady Bezpieczeństwa ONZ 1244/1999 oraz z opinią Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Deklaracji niepodległości Kosowa.

4 Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej, z jednej strony, a Kosowem*, z drugiej strony (Dz.U. L 71 z 16.3.2016, s. 3, ELI: http://data.europa.eu/eli/agree_internation/2016/342/oj).

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2025.2014
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Rozporządzenie 2025/2014 dotyczące zmiany rozporządzenia (UE) 2024/823 w sprawie nadzwyczajnych środków handlowych dla krajów i terytoriów uczestniczących lub powiązanych z procesem stabilizacji i stowarzyszania
• Data aktu: 16/12/2025
• Data ogłoszenia: 22/12/2025
• Data wejścia w życie: 23/12/2025