Decyzja 2025/1217 w sprawie zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, Konwencji Narodów Zjednoczonych dotyczącej przejrzystości w umownych postępowaniach arbitrażowych między inwestorem a państwem

DECYZJA RADY (UE) 2025/1217

z dnia 22 maja 2025 r.

w sprawie zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, Konwencji Narodów Zjednoczonych dotyczącej przejrzystości w umownych postępowaniach arbitrażowych między inwestorem a państwem

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 207 ust. 4 akapit pierwszy, w związku z art. 218 ust. 6 akapit drugi, lit. a),

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

uwzględniając zgodę Parlamentu Europejskiego ¹ ,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Po wejściu w życie Traktatu z Lizbony bezpośrednie inwestycje zagraniczne znajdują się w wykazie kwestii objętych zakresem wspólnej polityki handlowej. Zgodnie z art. 3 ust. 1 lit. e) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) Unia ma wyłączną kompetencję w odniesieniu do wspólnej polityki handlowej.

(2) W opinii 2/15 z dnia 16 maja 2017 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) doprecyzował podział kompetencji między Unią a państwami członkowskimi w kontekście umowy o wolnym handlu między Unią Europejską a Republiką Singapuru ² , stwierdzając, że wyłączenie sporów spod jurysdykcji sądów państw członkowskich nie może mieć charakteru wyłącznie pomocniczego, a zatem nie może zostać dokonane bez zgody państw członkowskich. TSUE doprecyzował procedurę zawierania umów mieszanych w opinii 1/19 z dnia 6 października 2021 r. w sprawie Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (konwencji stambulskiej).

(3) Zgodnie z decyzją Rady (UE) 2024/2118 ³  Konwencja Narodów Zjednoczonych dotycząca przejrzystości w umownych postępowaniach arbitrażowych między inwestorem a państwem (zwana dalej "konwencją") została podpisana w imieniu Unii w dniu 7 lipca 2024 r., z zastrzeżeniem jej zawarcia w późniejszym terminie.

(4) Pożądane jest, aby stosować zasady Komisji Narodów Zjednoczonych do spraw Międzynarodowego Prawa Handlowego (UNCITRAL) dotyczące przejrzystości w umownych postępowaniach arbitrażowych między inwestorem a państwem (zwane dalej "zasadami"). W odniesieniu do Unii zasady powinny mieć zastosowanie do Traktatu karty energetycznej ⁴ .

(5) Należy zauważyć, że drugi przypis do art. 1 zasad oznacza, że Unia, gdy występuje jako strona pozwana, powinna stosować art. 7 ust. 5 zasad, aby nie dopuścić do ujawnienia informacji, które uważa ona za sprzeczne z podstawowymi interesami bezpieczeństwa państwa członkowskiego.

(6) Unia nie powinna stosować zasad gdy występuje jako strona pozwana w przypadku sporu wszczętego na podstawie Traktatu karty energetycznej przeciwko państwu członkowskiemu, które nie jest stroną konwencji, o ile nie uzgodniono inaczej z zainteresowanym państwem członkowskim.

(7) Konwencja powinna zostać zatwierdzona w imieniu Unii.

(8) Zgodnie z Traktatami, Komisja powinna wyrazić zgodę Unii na związanie się konwencją,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1

Konwencja dotycząca przejrzystości w umownych postępowaniach arbitrażowych między inwestorem a państwem (zwana dalej "konwencją") wynegocjowana przez Komisję pod auspicjami Komisji Narodów Zjednoczonych do spraw Międzynarodowego Prawa Handlowego (UNCITRAL), zostaje niniejszym zatwierdzona w imieniu Unii ⁵ .

Artykuł  2

Komisja wyznacza osobę lub osoby umocowane do złożenia w imieniu Unii dokumentu zatwierdzenia przewidzianego w art. 7 konwencji.

Artykuł  3

Składając dokument zatwierdzenia w imieniu Unii, osoba lub osoby umocowane zgodnie z art. 2 dokonują zastrzeżenia zgodnie z art. 3 ust. 1 lit. a) konwencji, zgodnie z którym Unia nie stosuje zasad UNCITRAL dotyczących przejrzystości w umownych postępowaniach arbitrażowych między inwestorem a państwem, gdy występuje jako strona pozwana w sporze wszczętym na podstawie Traktatu karty energetycznej przeciwko państwu członkowskiemu, które nie jest stroną konwencji, o ile nie uzgodniono inaczej z zainteresowanym państwem członkowskim.

Artykuł  4

Pięć lat po wejściu w życie konwencji w odniesieniu do Unii, Komisja przedłoży sprawozdanie z funkcjonowania zasad w ramach sporów, w których Unia występowała jako strona pozwana. Na podstawie tego sprawozdania Rada, na wniosek Komisji, dokona ponownej oceny zastrzeżenia, o którym mowa w art. 3, oraz przyjmie decyzję o zmianie lub wycofaniu tego zastrzeżenia. Jeżeli w Radzie nie zostanie osiągnięte porozumienie, zastrzeżenie, o którym mowa w art. 3, pozostanie ważne, ale będzie podlegać okresowemu przeglądowi co pięć lat. Rada przyjmuje decyzję o wycofaniu tego zastrzeżenia, jeżeli wszystkie państwa członkowskie zawrą konwencję lub gdy art. 47 ust. 3 Traktatu karty energetycznej przestanie mieć skutki dla Unii.

Artykuł  5

Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem jej przyjęcia.

Sporządzono w Brukseli dnia 22 maja 2025 r.

1 Zgoda z dnia 18 grudnia 2024 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).

2 Dz.U. L 294 z 14.11.2019, s. 3.

3 Decyzja Rady (UE) 2024/2118 z dnia 25 czerwca 2024 r. w sprawie podpisania, w imieniu Unii Europejskiej, Konwencji Narodów Zjednoczonych dotyczącej przejrzystości w umownych postępowaniach arbitrażowych między inwestorem a państwem (Dz. U. L, 2024/2118, 31.7.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2024/2118/oj)).

4 Dz.U. L 380 z 31.12.1994, s. 24.

5 Tekst konwencji został opublikowany w Dz.U. L, 2025/1117, 5.6.2025, ELI: http://data.europa.eu/eli/agree/2025/1117/oj.

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2025.1217
• Rodzaj: Decyzja
• Tytuł: Decyzja 2025/1217 w sprawie zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, Konwencji Narodów Zjednoczonych dotyczącej przejrzystości w umownych postępowaniach arbitrażowych między inwestorem a państwem
• Data aktu: 22/05/2025
• Data ogłoszenia: 19/06/2025
• Data wejścia w życie: 22/05/2025