Decyzja 2025/1134 w sprawie przyjęcia dodatkowego programu badawczego na lata 2024-2027 dotyczącego reaktora wysokostrumieniowego w Petten, realizowanego przez Wspólne Centrum Badawcze na rzecz Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej

DECYZJA RADY (Euratom) 2025/1134
z dnia 22 maja 2025 r.
w sprawie przyjęcia dodatkowego programu badawczego na lata 2024-2027 dotyczącego reaktora wysokostrumieniowego w Petten, realizowanego przez Wspólne Centrum Badawcze na rzecz Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, w szczególności jego art. 7,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po konsultacji z Komitetem Naukowo-Technicznym,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Reaktor wysokostrumieniowy w Petten (zwany dalej "reaktorem wysokostrumieniowym") jest ważnym zasobem, dzięki któremu Wspólnota może przeprowadzać badania w dziedzinie energii jądrowej poświęcone materiałoznawstwu i testowaniu materiałów, medycynie nuklearnej i bezpieczeństwu reaktorów jądrowych.

(2) Eksploatacja reaktora wysokostrumieniowego była wspierana w ramach szeregu dodatkowych programów badawczych. Ostatni dodatkowy program badawczy ustanowiony decyzją Rady (Euratom) 2020/960 1  na okres czterech lat wygasł w dniu 31 grudnia 2023 r.

(3) Z uwagi na to, że reaktor wysokostrumieniowy jest stale potrzebny, gdyż stanowi niezastąpioną infrastrukturę dla badań wspólnotowych w dziedzinach zwiększania bezpieczeństwa reaktorów jądrowych, zdrowia (w tym rozwoju izotopów medycznych do celów badań medycznych), syntezy jądrowej, badań podstawowych i szkoleń oraz gospodarki odpadami (łącznie z możliwością badania bezpieczeństwa paliw jądrowych dla systemów reaktorów o istotnym znaczeniu dla Europy), reaktor wysokostrumieniowy powinien być w dalszym ciągu wspierany do końca roku 2027 w ramach dodatkowego programu badawczego.

(4) Z uwagi na szczególne zainteresowanie kwestią możliwości reaktora wysokostrumieniowego w zakresie napromieniowania, Nuclear Research and consultancy Group V.O.F (NRG) i Commissariat à l'énergie atomique et aux énergies alternatives (CEA), jako podmioty wdrażające w przypadku odpowiednio Niderlandów i Francji, uzgodniły sfinansowanie całego dodatkowego programu badawczego dotyczącego reaktora wysokostrumieniowego na lata 2024-2027 poprzez wkłady do budżetu ogólnego Unii w formie zewnętrznych dochodów przeznaczonych na określony cel.

(5) Wkłady te mają służyć sfinansowaniu eksploatacji reaktora wysokostrumieniowego w celu wsparcia programu badawczego, jak również jego regularnej eksploatacji i konserwacji. Jeśli operator NRG przedstawi niderlandzkiemu krajowemu organowi regulacyjnemu oficjalne zawiadomienie w sprawie ostatecznego zamknięcia przed wydaniem oświadczenia o stanie konserwacji zapewniającym bezpieczeństwo, płatności, które pozostały do zrealizowania, a także wszelkie wezwania do wpłacania środków finansowych przez Komisję powinny zostać zawieszone.

(6) Aby zapewnić ciągłość pomiędzy dodatkowymi programami badawczymi i sprawne działanie dodatkowego programu badawczego dotyczącego reaktora wysokostrumieniowego na lata 2024-2027, niniejsza decyzja powinna mieć zastosowanie z mocą wsteczną od dnia 1 stycznia 2024 r.

(7) Rada Gubernatorów Wspólnego Centrum Badawczego wydała wstępną opinię 2  zgodnie z art. 4 ust. 2 decyzji Komisji 96/282/Euratom 3 ,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1

Przyjmuje się na okres czterech lat, począwszy od dnia 1 stycznia 2024 r., dodatkowy program badawczy dotyczący eksploatacji reaktora wysokostrumieniowego w Petten (zwany dalej "programem"), którego cele określone są w załączniku I.

Artykuł  2

Koszty realizacji programu, szacowane na 26 815 000 EUR, finansowane są w całości z wkładów wnoszonych przez Niderlandy i Francję za pośrednictwem odpowiednio Nuclear Research and consultancy Group V.O.F (NRG) i Commissariat à l'énergie atomique et aux énergies alternatives (CEA). Podział tej kwoty przedstawiono w załączniku II. Wkłady te uznaje się za zewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel zgodnie z art. 21 ust. 2 lit. a) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2024/2509 4 .

Artykuł  3
1. 
Za zarządzanie programem odpowiada Komisja. W tym celu Komisja korzysta z usług Wspólnego Centrum Badawczego.
2. 
Komisja informuje Radę Gubernatorów Wspólnego Centrum Badawczego o wdrażaniu programu.
Artykuł  4

W przypadku przedstawienia przez NRG niderlandzkiemu krajowemu organowi ds. bezpieczeństwa oficjalnego zawiadomienia o ostatecznym zamknięciu reaktora wysokostrumieniowego, przed wydaniem oświadczenia o stanie konserwacji zapewniającym bezpieczeństwo, zobowiązania ze strony Niderlandów i Francji dotyczące dalszych wkładow, realizowane za pośrednictwem odpowiednio NRG i CEA, a także wszelkie wezwania ze strony Komisji do wpłacania środków finansowych na mocy niniejszej decyzji zostają zawieszone.

Artykuł  5

Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie końcowe z wprowadzania w życie niniejszej decyzji po zakończeniu programu.

Artykuł  6

Niniejsza decyzja wchodzi w życie następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejszą decyzję stosuje się od dnia 1 stycznia 2024 r.

Artykuł  7

Niniejsza decyzja skierowana jest do państw członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 22 maja 2025 r.

ZAŁĄCZNIK  I

CELE NAUKOWE I TECHNICZNE

Główne cele programu są następujące:
1)
zapewnienie bezpiecznej i niezawodnej eksploatacji reaktora wysokostrumieniowego, aby zagwarantować dostępność strumieni neutronów do celów eksperymentalnych;
2)
umożliwienie efektywnego wykorzystania reaktora wysokostrumieniowego przez instytucje badawcze reprezentujące szerokie spektrum dyscyplin: zwiększenie bezpieczeństwa reaktorów jądrowych, zdrowie (w tym rozwój izotopów medycznych), synteza jądrowa, badania podstawowe i szkolenia oraz gospodarka odpadami (łącznie z możliwością badania bezpieczeństwa paliw jądrowych dla systemów reaktorów o istotnym znaczeniu dla Europy).

ZAŁĄCZNIK  II

PODZIAŁ WKŁADÓW

Wkłady finansowe na rzecz programu będą pochodzić z Niderlandów i Francji.

Podział tych wkładów jest następujący:

Niderlandy: 26 215 000 EUR;

Francja: 600 000 EUR;

Ogółem: 26 815 000 EUR.

Wkłady te są wnoszone do budżetu ogólnego Unii i przeznaczone na niniejszy program. Z części wkładów w ramach programu można również pokrywać wydatki poniesione w związku z eksploatacją reaktora wysokostrumieniowego w roku 2024, zgodnie z programem prac, który ma zostać uzgodniony przez państwa członkowskie wnoszące wkład oraz Komisję.

Wkłady te są stałe i nie podlegają zmianom w odniesieniu do wahań kosztów eksploatacji, utrzymania i wycofania reaktora z eksploatacji.

1 Decyzja Rady (Euratom) 2020/960 z dnia 29 czerwca 2020 r. w sprawie przyjęcia dodatkowego programu badawczego na lata 2020-2023 dotyczącego reaktora wysokostrumieniowego, realizowanego przez Wspólne Centrum Badawcze na rzecz Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (Dz.U. L 211 z 3.7.2020, s. 14, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2020/960/oj).
2 Opinia z dnia 7 listopada 2024 r.
3 Decyzja Komisji 96/282/Euratom z dnia 10 kwietnia 1996 r. w sprawie reorganizacji Wspólnego Centrum Badawczego (Dz.U. L 107 z 30.4.1996, s. 12, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/1996/282/oj).
4 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2024/2509 z dnia 23 września 2024 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii (Dz.U. L, 2024/2509, 26.9.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/ 2024/2509/oj).

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2025.1134

Rodzaj: Decyzja
Tytuł: Decyzja 2025/1134 w sprawie przyjęcia dodatkowego programu badawczego na lata 2024-2027 dotyczącego reaktora wysokostrumieniowego w Petten, realizowanego przez Wspólne Centrum Badawcze na rzecz Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej
Data aktu: 22/05/2025
Data ogłoszenia: 04/06/2025
Data wejścia w życie: 01/01/2024, 05/06/2025