(Jedynie tekst w języku greckim jest autentyczny)
(Dz.U.UE L z dnia 28 maja 2025 r.)
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 549/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 marca 2004 r. ustanawiające ramy tworzenia jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej (rozporządzenie ramowe) 1 , w szczególności jego art. 11 ust. 3 lit. c),
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/2803 z dnia 23 października 2024 r. w sprawie wdrożenia jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej 2 , w szczególności jego art. 58 ust. 3,
uwzględniając rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/317 z dnia 11 lutego 2019 r. ustanawiające system skuteczności działania i opłat w jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej oraz uchylające rozporządzenia wykonawcze (UE) nr 390/2013 i (UE) nr 391/2013 3 , w szczególności jego art. 14 ust. 2,
a także mając na uwadze, co następuje:
UWAGI OGÓLNE
(1) Zgodnie z art. 11 rozporządzenia (WE) nr 549/2004 państwa członkowskie mają obowiązek sporządzić - na szczeblu krajowym albo na szczeblu funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej(FAB) - plany zawierające docelowe parametry skuteczności działania, na każdy okres odniesienia w ramach systemu skuteczności działania i opłat dla służb żeglugi powietrznej i funkcji sieciowych. Plany te mają obejmować lokalne docelowe parametry skuteczności działania, które są zgodne z ogólnounijnymi docelowymi parametrami skuteczności działania na dany okres odniesienia.
(2) Ogólnounijne docelowe parametry skuteczności działania na czwarty okres odniesienia (2025-2029) zostały określone w decyzji wykonawczej Komisji (UE) 2024/1688 4 .
(3) Wszystkie państwa członkowskie sporządziły i przyjęły projekty planów skuteczności działania na czwarty okres odniesienia, które do dnia 1 października 2024 r. zostały przedłożone Komisji celem oceny. Po sprawdzeniu kompletności projektów planów skuteczności działania Komisja zwróciła się do państw członkowskich o przesłanie zaktualizowanych projektów planów skuteczności działania do dnia 15 listopada 2024 r.
(4) Ocena Komisji przedstawiona w niniejszej decyzji opiera się na zaktualizowanym projekcie planu skuteczności działania na czwarty okres odniesienia przedłożonym przez Cypr ("projekt planu skuteczności działania").
(5) Organ weryfikujący skuteczność działania, którego rolą jest wspomaganie Komisji przy wdrażaniu systemu skuteczności działania, przekazał jej sprawozdanie zawierające sugestie dotyczące oceny projektów planów skuteczności działania.
(6) Zgodnie z art. 14 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317 Komisja oceniła zgodność lokalnych docelowych parametrów skuteczności działania zawartych w projekcie planu skuteczności działania na podstawie kryteriów określonych w pkt 1 załącznika IV do tego rozporządzenia wykonawczego i przy uwzględnieniu uwarunkowań lokalnych, w stosownych przypadkach.
(7) Komisja uzupełniła swoją ocenę projektu planu skuteczności działania o przegląd elementów określonych w pkt 2 załącznika IV do tego rozporządzenia wykonawczego. Jeżeli chodzi o pkt 2.1 lit. d) ppkt (vii) załącznika IV do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317, Komisja zauważa, że w ramach tego przeglądu nie przeprowadziła szczegółowej analizy metody zastosowanej przez Cypr do podziału kosztów między służbami trasowymi i terminalowymi w czwartym okresie odniesienia. Na obecnym etapie Komisja nie wyciągnęła zatem żadnych wniosków dotyczących zgodności tej metody alokacji kosztów z art. 15 ust. 2 lit. e) i f) rozporządzenia (WE) nr 550/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady 5 oraz z art. 22 ust. 5 rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317.
OCENA KOMISJI
Ocena docelowych parametrów w zakresie bezpieczeństwa
(8) Jeżeli chodzi o kluczowy obszar skuteczności działania w zakresie bezpieczeństwa, zgodność docelowych parametrów zawartych w projekcie planu skuteczności działania oceniono zgodnie z pkt 1.1 załącznika IV do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317.
(9) Docelowe parametry skuteczności działania w kluczowym obszarze skuteczności działania w zakresie bezpieczeństwa zaproponowane przez Cypr w odniesieniu do skuteczności zarządzania bezpieczeństwem, w podziale na cele zarządzania bezpieczeństwem i ze wskazaniem poziomu wdrożenia, są następujące:
| Cypr | Docelowe parametry w zakresie skuteczności zarządzania bezpieczeństwem, wyrażone jako poziom wdrożenia, poziomy A-D EASA | |||||
| Instytucja zapewniająca służby żeglugi powietrznej | Cel zarządzania bezpieczeństwem | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 |
| DCAC | Polityka i cele w zakresie bezpieczeństwa | B | B | B | C | C |
| Zarządzanie ryzykiem w zakresie bezpieczeństwa | C | C | C | D | D | |
| Zapewnienie bezpieczeństwa | B | B | C | C | C | |
| Propagowanie bezpieczeństwa | B | B | C | C | C | |
| Kultura bezpieczeństwa | B | B | C | C | C | |
(10) Komisja stwierdziła, że docelowe parametry skuteczności działania w zakresie bezpieczeństwa zaproponowane przez Cypr dla instytucji zapewniającej służby żeglugi powietrznej, DCAC, są równe ogólnounijnym docelowym parametrom w zakresie bezpieczeństwa na każdy rok kalendarzowy od 2027 r. w obszarach "zapewnienie bezpieczeństwa", "propagowanie bezpieczeństwa" i "kultura bezpieczeństwa". Ponadto planuje się, że ogólnounijny poziom docelowy zostanie osiągnięty od 2028 r. w odniesieniu do obszarów "polityka i cele w zakresie bezpieczeństwa" oraz "zarządzanie ryzykiem w zakresie bezpieczeństwa".
(11) Komisja zauważa, że w projekcie planu skuteczności działania określono środki dla DCAC służące osiągnięciu lokalnych docelowych parametrów w zakresie bezpieczeństwa, takie jak skuteczne wdrożenie i dalszy rozwój systemu zarządzania bezpieczeństwem, dalsze szkolenia nowo zatrudnionych urzędników ds. bezpieczeństwa żeglugi powietrznej oraz zarządzanie ryzykiem związanym z czynnikiem ludzkim.
(12) Na podstawie ustaleń przedstawionych w motywach 9, 10 i 11 oraz biorąc pod uwagę, że ogólnounijne docelowe parametry skuteczności działania w zakresie bezpieczeństwa określone w decyzji wykonawczej (UE) 2024/1688 mają zostać osiągnięte do ostatniego roku czwartego okresu odniesienia, tj. do 2029 r., lokalne docelowe parametry skuteczności działania w zakresie bezpieczeństwa, zawarte w projekcie planu skuteczności działania, należy uznać za zgodne z ogólnounijnymi docelowymi parametrami skuteczności działania.
Ocena docelowych parametrów w zakresie środowiska
(13) Jeżeli chodzi o kluczowy obszar skuteczności działania w zakresie środowiska, zgodność docelowych parametrów zawartych w projekcie planu skuteczności działania w odniesieniu do przeciętnej horyzontalnej efektywności lotu na trasie dla faktycznej trajektorii oceniono na podstawie kryterium, o którym mowa w pkt 1.2 załącznika IV do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317. W związku z tym zaproponowane przez Cypr docelowe parametry w zakresie środowiska porównano z odpowiednimi wartościami odniesienia horyzontalnej efektywności lotu na trasie określonymi w planie usprawnienia europejskiej sieci tras ("ERNIP"), sporządzonym zgodnie z załącznikiem I do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2019/123 6 i dostępnym w momencie przyjmowania ogólnounijnych docelowych parametrów skuteczności działania na czwarty okres odniesienia, tj. w dniu 2 lipca 2024 r.
(14) Docelowe parametry skuteczności działania w zakresie środowiska zaproponowane przez Cypr dla czwartego okresu odniesienia oraz odpowiadające im krajowe wartości odniesienia z ERNIP, wyrażone jako przeciętna horyzontalna efektywność lotu na trasie dla faktycznej trajektorii, są następujące:
| Cypr | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 |
| Docelowe parametry w kluczowym obszarze skuteczności działania w zakresie środowiska, wyrażone jako przeciętna horyzontalna efektywność lotu na trasie dla faktycznej trajektorii | 4,48 % | 4,45 % | 4,40 % | 4,30 % | 4,25 % |
| Wartości odniesienia | 4,48 % | 4,45 % | 4,40 % | 4,30 % | 4,25 % |
(15) Komisja zauważa, że docelowe parametry w zakresie środowiska zaproponowane przez Cypr są równe odpowiednim krajowym wartościom odniesienia dla każdego roku kalendarzowego czwartego okresu odniesienia.
(16) Na podstawie ustaleń przedstawionych w motywach 14 i 15 docelowe parametry w kluczowym obszarze skuteczności działania w zakresie środowiska, zawarte w projekcie planu skuteczności działania, należy uznać za zgodne z ogólnounijnymi docelowymi parametrami skuteczności działania na czwarty okres odniesienia.
(17) W odniesieniu do ustaleń organu weryfikującego skuteczność działania Komisja ma jednak wątpliwości, czy środki przedstawione przez Cypr w projekcie planu skuteczności działania dotyczące osiągnięcia docelowych parametrów skuteczności działania w zakresie środowiska są wystarczające, aby umożliwić efektywną realizację tych docelowych parametrów. W szczególności należy zauważyć, że w projekcie planu skuteczności działania Cypr nie zobowiązał się jednoznacznie do wdrożenia środków operacyjnych określonych w ERNIP.
(18) Komisja uważa zatem, że przyjmując ostateczny plan skuteczności działania zgodnie z art. 16 lit. a) rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317, Cypr powinien wzmocnić środki zmierzające do osiągnięcia docelowych parametrów w zakresie środowiska dla czwartego okresu odniesienia przedstawionych w projekcie planu skuteczności działania poprzez zobowiązanie się do realizacji wszystkich środków operacyjnych określonych w ERNIP i przyspieszenie wdrożenia transgranicznej przestrzeni powietrznej ze swobodą planowania.
Ocena docelowych parametrów w zakresie przepustowości
(19) Jeżeli chodzi o kluczowy obszar skuteczności działania w zakresie przepustowości, zgodność docelowych parametrów zawartych w projekcie planu skuteczności działania w odniesieniu do średniego opóźnienia lotu w zarządzaniu przepływem ruchu lotniczego ("opóźnienie ATFM") na trasie oceniono na podstawie kryterium, o którym mowa w pkt 1.3 załącznika IV do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317. W związku z tym zaproponowane przez Cypr docelowe parametry w zakresie przepustowości porównano z odpowiednimi wartościami odniesienia określonymi w planie operacyjnym sieci, sporządzonym zgodnie z art. 9 rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/123 i dostępnym w momencie przyjmowania ogólnounijnych docelowych parametrów skuteczności działania na czwarty okres odniesienia, tj. w dniu 2 lipca 2024 r.
(20) Docelowe parametry w zakresie przepustowości tras zaproponowane przez Cypr dla czwartego okresu odniesienia, wyrażone w minutach opóźnienia ATFM przypadającego na lot, oraz odpowiednie wartości odniesienia określone w planie operacyjnym sieci są następujące:
| Cypr | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 |
| Docelowe parametry w kluczowym obszarze skuteczności działania w zakresie przepustowości, wyrażone w minutach opóźnienia ATFM na trasie przypadającego na lot | 0,17 | 0,13 | 0,12 | 0,09 | 0,09 |
| Wartości odniesienia | 0,17 | 0,13 | 0,12 | 0,09 | 0,09 |
(21) Komisja zauważa, że docelowe parametry w zakresie przepustowości zaproponowane przez Cypr są równe odpowiednim krajowym wartościom odniesienia dla każdego roku kalendarzowego czwartego okresu odniesienia.
(22) Komisja zauważa, że w projekcie planu skuteczności działania Cypr przedstawił środki służące osiągnięciu docelowych parametrów w zakresie przepustowości tras. Środki te obejmują rekrutację dodatkowych kontrolerów ruchu lotniczego, bardziej efektywny system planowania grafików pracy, inwestycje w infrastrukturę zarządzania ruchem lotniczym, lepsze zarządzanie przepływem ruchu lotniczego i przepustowością oraz obsługę dodatkowego sektora przez ośrodek kontroli obszaru w okresach szczytowego zapotrzebowania na ruch.
(23) Na podstawie ustaleń przedstawionych w motywach 20-22 docelowe parametry w kluczowym obszarze skuteczności działania w zakresie przepustowości, zawarte w projekcie planu skuteczności działania, należy ocenić jako zgodne z ogólnounijnymi docelowymi parametrami skuteczności działania na czwarty okres odniesienia.
Ocena docelowych parametrów w zakresie efektywności kosztowej
(24) Jeżeli chodzi o kluczowy obszar skuteczności działania w zakresie efektywności kosztowej, zgodność docelowych parametrów zawartych w projekcie planu skuteczności działania w odniesieniu do ustalonego kosztu jednostkowego ("DUC") trasowych służb żeglugi powietrznej oceniono na podstawie kryteriów, o których mowa w pkt 1.4 lit. a), b) i c) załącznika IV do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317. W kryteriach tych uwzględniono trend DUC w czwartym okresie odniesienia, długookresowy trend DUC w trzecim i czwartym okresie odniesienia (2020-2029) oraz wartość bazową DUC na szczeblu strefy pobierania opłat na tle średniej wartości dla stref pobierania opłat, w których kontekst operacyjny i gospodarczy, w jakim działają instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej, jest podobny.
(25) Docelowe parametry w zakresie efektywności kosztowej na trasie zaproponowane przez Cypr na czwarty okres odniesienia oraz powiązane wartości bazowe są następujące:
| Strefa pobierania opłat trasowych Cypru | 2019 - wartość bazowa | 2024 - wartość bazowa | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 |
| Docelowe parametry i wartości bazowe w kluczowym obszarze skuteczności działania w zakresie efektywności kosztowej, wyrażone jako ustalony koszt jednostkowy (w ujęciu realnym w cenach z 2022 r.) | 23,74 EUR | 31,16 EUR | 30,41 EUR | 29,66 EUR | 29,58 EUR | 28,91 EUR | 29,31 EUR |
(26) Jeżeli chodzi o kryterium oceny określone w pkt 1.4 lit. a) załącznika IV do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317, Komisja zauważa, że przedstawiony przez Cypr trend DUC na szczeblu strefy pobierania opłat wynoszący - 1,2 % w czwartym okresie odniesienia jest zgodny z ogólnounijnym trendem wynoszącym - 1,2 % w tym samym okresie.
(27) Jeżeli chodzi o kryterium oceny określone w pkt 1.4 lit. b) załącznika IV do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317, Komisja zauważa, że dla Cypru długookresowy trend DUC na szczeblu strefy pobierania opłat w trzecim i czwartym okresie odniesienia wynoszący +2,4 % jest gorszy od długookresowego ogólnounijnego trendu wynoszącego - 1,0 % w tym samym okresie.
(28) Komisja zauważa jednak, że w następstwie sytuacji geopolitycznej na Bliskim Wschodzie Cypr stracił znaczną część przelotów, które tradycyjnie obsługiwał. To zmniejszenie ruchu utrzyma się w czwartym okresie odniesienia, co będzie miało znaczący wpływ na efektywność kosztową instytucji zapewniającej służby żeglugi powietrznej, a w szczególności ma negatywny wpływ na długookresowy trend DUC w Cyprze.
(29) Do celów kryterium oceny, o którym mowa w motywie 27, należy zatem przeanalizować, czy wynik Cypru odpowiadałby ogólnounijnemu długookresowemu trendowi DUC w przypadku braku okoliczności, o których mowa w motywie 28.
(30) W tym celu Komisja ponownie obliczyła długookresowy trend DUC w świetle szacowanej strukturalnej utraty ruchu w Cyprze w następstwie sytuacji geopolitycznej na Bliskim Wschodzie, mierzonej w trasowych jednostkach usługowych. Wynikiem tego przeliczenia jest skorygowany długookresowy trend DUC dla Cypru wynoszący - 1,6 %, co jest wynikiem lepszym w stosunku do długookresowego ogólnounijnego trendu DUC wynoszącego - 1,0 %. W związku z tym stwierdza się, że Cypr spełnia kryterium oceny, o którym mowa w motywie 27, po uwzględnieniu skutków znacznego zmniejszenia ruchu wynikającego z czynników geopolitycznych.
(31) Jeżeli chodzi o kryterium oceny określone w pkt 1.4 lit. c) załącznika IV do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317, Komisja zauważa, że przedłożona przez Cypr wartość bazowa DUC wynosząca 31,16 EUR w ujęciu realnym w cenach z 2022 r. ("EUR2022") jest o 14,8 % wyższa niż średnia wartość bazowa właściwej grupy porównawczej określonej w art. 7 decyzji wykonawczej (UE) 2024/1688 wynosząca 27,14 EUR w ujęciu EUR2022.
(32) Wykluczając negatywny wpływ zmian ruchu wynikających z sytuacji geopolitycznej na Bliskim Wschodzie, wyraźnie widać, że wynik Cypru odpowiada zarówno ogólnounijnemu trendowi DUC, jak i ogólnounijnemu długookresowemu trendowi DUC. W związku z tym Komisja uważa, że odchylenie od średniego bazowego DUC na 2024 r., o którym mowa w motywie 31, nie wyklucza uznania zgodności docelowych parametrów skuteczności działania w zakresie efektywności kosztowej Cypru z ogólnounijnymi docelowymi parametrami skuteczności działania w zakresie efektywności kosztowej.
(33) Na podstawie ustaleń przedstawionych w motywach 25-32 docelowe parametry w kluczowym obszarze skuteczności działania w zakresie efektywności kosztowej, zawarte w projekcie planu skuteczności działania, należy ocenić jako zgodne z ogólnounijnymi docelowymi parametrami skuteczności działania na czwarty okres odniesienia.
WNIOSKI
(34) W świetle powyższych ustaleń docelowe parametry skuteczności działania zawarte w projekcie planu skuteczności działania Cypru należy uznać za zgodne z ogólnounijnymi docelowymi parametrami skuteczności działania na czwarty okres odniesienia. Jak jednak określono w motywie 18, Cypr powinien wzmocnić w swoim ostatecznym planie skuteczności działania środki służące osiągnięciu docelowych parametrów w zakresie środowiska na czwarty okres odniesienia, m.in. poprzez zobowiązanie się do stosowania wszystkich środków operacyjnych określonych w ERNIP oraz przyspieszenie wdrożenia transgranicznej przestrzeni powietrznej ze swobodą planowania tras,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Sporządzono w Brukseli dnia 19 maja 2025 r.
W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.
19.12.2025
Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.
19.12.2025
Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.
18.12.2025
Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.
16.12.2025
Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.
15.12.2025
Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.
10.12.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.L.2025.1061 |
| Rodzaj: | Decyzja |
| Tytuł: | Decyzja 2025/1061 dotycząca zgodności docelowych parametrów skuteczności działania, zawartych w projekcie planu skuteczności działania przedłożonym przez Cypr zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 549/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady, z ogólnounijnymi docelowymi parametrami skuteczności działania ustalonymi na czwarty okres odniesienia w ramach systemu skuteczności działania i opłat w jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej |
| Data aktu: | 19/05/2025 |
| Data ogłoszenia: | 28/05/2025 |