PARLAMENT EUROPEJSKI,- uwzględniając swoją decyzję w sprawie absolutorium z wykonania budżetu ogólnego Unii Europejskiej za rok budżetowy 2020, sekcja X - Europejska Służba Działań Zewnętrznych,
- uwzględniając art. 100 Regulaminu i załącznik V do Regulaminu,
- uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Spraw Zagranicznych,
- uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A9-0065/2022),
A. mając na uwadze, że Europejska Służba Działań Zewnętrznych (ESDZ) jest odpowiedzialna za zarządzanie wydatkami administracyjnymi swojej siedziby głównej w Brukseli oraz sieci 144 delegatur i biur Unii;
B. mając na uwadze, że zakres odpowiedzialności ESDZ został rozszerzony na zarządzanie administracyjne personelem Komisji w delegaturach poprzez szereg umów o gwarantowanym poziomie usług;
C. mając na uwadze, że rola delegatur polega na reprezentowaniu Unii i jej obywateli na całym świecie w oparciu o sieci i partnerstwa oraz na propagowaniu wartości i interesów Unii;
D. mając na uwadze, że szczególny charakter i pochodzenie ESDZ pozostają takie same, jak w chwili jej utworzenia, z uwagi na połączenie personelu należącego do dawnych departamentów stosunków zewnętrznych Rady i Komisji Europejskiej, do których włączono też dyplomatów z państw członkowskich;
E. mając na uwadze, że zgodnie z przepisami wewnętrznymi ESDZ sekretarz generalny ESDZ pełni funkcję delegowanego urzędnika zatwierdzającego dla instytucji, a dyrektor generalny ds. zarządzania zasobami pełni rolę głównego poddele- gowanego urzędnika zatwierdzającego;
F. mając na uwadze, że wykonanie budżetu jest regulowane rozporządzeniem finansowym i przepisami wewnętrznymi dotyczącymi wykonania budżetu ESDZ;
1. stwierdza z zadowoleniem, że Trybunał Obrachunkowy (zwany dalej "Trybunałem") nie odnotował żadnych istotnych niedociągnięć w objętych kontrolą obszarach działalności ESDZ dotyczących zasobów ludzkich i zamówień publicznych;
2. mając na uwadze, że w ramach procedury udzielania absolutorium organ udzielający absolutorium pragnie podkreślić szczególne znaczenie dalszego wzmacniania legitymacji demokratycznej instytucji Unii przez zwiększanie przejrzystości i odpowiedzialności oraz wdrażanie koncepcji budżetowania celowego i właściwego zarządzania zasobami ludzkimi;
3. podkreśla, że na podstawie przeprowadzonych prac kontrolnych Trybunał stwierdził, iż w roku budżetowym 2020 w łącznych płatnościach związanych z wydatkami administracyjnymi instytucji, w tym ESDZ, nie wystąpiły istotne błędy;
4. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Trybunał nie wykrył żadnych szczególnych kwestii dotyczących prawidłowości transakcji;
5. jest świadomy, że rozdział 9 pt. "Administracja" sprawozdania rocznego Trybunału koncentruje się na wydatkach na zasoby ludzkie, budynki, sprzęt, energię, komunikację i technologie informacyjne oraz że Trybunał wskazuje, iż takie wydatki są obciążone niskim ryzykiem;
Zarządzanie budżetem i finansami
6. zauważa, że budżet ESDZ na 2020 r. wynosił 731 000 000 euro (wzrost o 5,2 % w porównaniu z budżetem na 2019 r. wynoszącym 694 800 000 euro) i kwota ta została rozdzielona w następujący sposób: 276 300 000 euro dla siedziby głównej i 454 700 000 euro dla delegatur; zauważa, że oprócz własnego budżetu ESDZ dysponowała również kwotą 212 400 000 euro (w tym dochody przeznaczone na określony cel i kwoty przeniesione) z Komisji na pokrycie kosztów administracyjnych swojego personelu pracującego w delegaturach;
7. zauważa, że ogólnie w 2020 r. ESDZ rozdysponowała 934 400 000 euro (90 % dostępnego budżetu na ten rok), a całkowite wykonanie w zakresie płatności wyniosło 919 200 000 euro (79 % dostępnych środków na płatności);
8. zauważa, że zatwierdzone dodatkowe kwoty zostały przeznaczone na finansowanie planu działania przeciwko dezinformacji, wzmocnienie bezpieczeństwa w delegaturach i siedzibie głównej, inwestycje w bezpieczeństwo cybernetyczne, zastąpienie pewnej liczby bezpłatnych ekspertów krajowych urzędnikami, zwiększenie kwoty stypendium dla stażystów w delegaturach, wzmocnienie struktur wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO) oraz pewne wzmocnienia działów geograficznych w kluczowych obszarach o wysokim priorytecie;
9. zauważa, że ogólnie ostateczny budżet ESDZ na 2020 r. został wykonany w 95,0 % w zobowiązaniach i 82,3 % w płatnościach, co stanowi spadek z 99,94 % w zobowiązaniach i 87,9 % w płatnościach w 2019 r;
10. zauważa, że płatności dokonane przez ESDZ w siedzibie głównej i delegaturach w 2020 r. wykazują ogólną liczbę 200 913 zrealizowanych płatności (10 851 przez siedzibę główną i 190 062 przez delegatury), co stanowi spadek w porównaniu z liczbą 252 508 płatności w 2019 r; rozumie, że spadek (-20 %) wynika z zawieszenia kilku działań w związku z pandemią COVID-19, w szczególności podróży i wydarzeń reprezentacyjnych; zauważa, że płatności ESDZ w 2020 r. stanowiły 8,9 % budżetu Unii;
11. odnotowuje wyrażoną przez ESDZ potrzebę bardziej elastycznego podejścia do pracowników upoważnionych do ingerencji w finansowe przepływy instytucji w delegaturach, aby zapewnić pełną ciągłość działania i maksymalnie efektywnie wykorzystać zasoby ludzkie dostępne w delegaturach; jest świadomy, że zmiany w tym zakresie zostały przyjęte w ramach przeglądu rozporządzenia finansowego (w szczególności nowe przepisy art. 60 ust. 2 i 3); zauważa, że potrzebny jest wyższy poziom elastyczności, bez osłabiania wymogów kontroli obiegu finansowego; powtarza, że wszelkie ustalenia dotyczące elastyczności, a mianowicie możliwość działania zastępców szefów delegacji jako poddelegowanych urzędników zatwierdzających, powinny być ściśle monitorowane przez centralę;
12. zauważa, że każda delegatura otrzymuje i wykonuje swój własny budżet przeznaczony na pokrycie kosztów operacji administracyjnych oraz personelu ESDZ i Komisji; jest świadomy, że płatności mogą być dokonywane na szczeblu centralnym lub lokalnym, za co odpowiada odpowiednio Dyrekcja Generalna ds. Budżetu Komisji (DG BUDG) lub delegatura;
13. rozumie, że liczba linii budżetowych wykorzystywanych do finansowania operacji związanych z personelem Komisji w delegaturach, tj. 32 różnych linii pochodzących z różnych działów budżetu Komisji, oraz funduszy powierniczych, zwiększa złożoność zarządzania budżetem ESDZ; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że ESDZ uprościła sytuację i zgrupowała te środki w swoim własnym budżecie począwszy od 2021 r; zwraca w związku z tym uwagę na potrzebę kontynuowania przez ESDZ wysiłków i wspiera ESDZ i Komisję w toczących się dyskusjach na temat dalszych postępów;
14. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w następstwie realizacji inicjatywy "Innowacyjny rok 2019", mającej na celu wspieranie uproszczenia i modernizacji procedur i procesów roboczych, w 2020 r. rozpoczęto kilka działań, w szczególności centralizację zaproszeń do składania ofert o wysokiej wartości, funkcji skarbowych i płatności należności indywidualnych; zauważa, że w 2020 r. niektóre działania, w szczególności działania poprzedzające udzielenie zamówienia w odniesieniu do wszystkich procedur udzielania zamówień, zostały w coraz większym stopniu scentralizowane na szczeblu siedziby głównej, aby poprawić jakość procedur udzielania zamówień i zmniejszyć obciążenie pracą delegatur; z zadowoleniem odnotowuje, że pełna centralizacja spodziewana jest w roku 2022; popiera planowaną ocenę obciążenia pracą delegatur w 2022 r. jako odpowiedni mechanizm przeglądu, który pomoże w ustaleniu priorytetów w zakresie zasobów i aspektów organizacyjnych sieci delegatur;
15. zauważa, że największe oszczędności w kontekście pandemii COVID-19 poczyniono w pozycjach budżetowych dotyczących (i) wynagrodzeń i dodatków w siedzibie głównej i delegaturach (z uwagi na fakt, że wszystkie procedury rekrutacyjne zostały spowolnione); (ii) misji, spotkań i wydarzeń (z uwagi na ograniczenia podróży i obostrzenia); (iii) oraz w wielu pozycjach związanych z infrastrukturą; zauważa, że poziom tych oszczędności można oszacować na 17 500 000 euro;
16. zauważa, że część tych oszczędności została przesunięta na wzmocnienie IT i telekomunikacji w celu pokrycia wyraźnie zwiększonych kosztów komunikacji (oprogramowanie, sprzęt i łączność) oraz na modernizację przestarzałego systemu wideokonferencji w sieci delegatur; podkreśla, że dodatkowe wydatki spowodowane pandemią objęły koszty wynikające z ewakuacji medycznej pracowników chorych na COVID-19 lub pracowników szczególnie narażonych, a także zwrot kosztów internetu w niektórych delegaturach, w których koszty połączeń internetowych są zbyt wysokie; zwraca uwagę, że większość pozostałych oszczędności została wykorzystana na inwestycje w infrastrukturę w delegaturach;
17. rozumie, że w 2020 r. i w wyniku pandemii COVID-19 zmieniającą się intensywnością działań ESDZ zajmowano się poprzez dokonywanie przesunięć, w szczególności z pozycji budżetowych dotyczących zasobów ludzkich i misji do pozycji budżetowych dotyczących IT, co było działaniem skutecznym i ukierunkowanym na wyniki; zauważa, że w wartościach bezwzględnych wartość wszystkich przesunięć dokonanych w ramach budżetu administracyjnego ESDZ wyniosła 52 700 000 euro;
18. rozumie, że obecne przepisy dotyczące zamówień określone w rozporządzeniu finansowym, które mają być stosowane przez delegatury w państwach trzecich, okazały się nieskuteczne; zgadza się z apelem ESDZ o dokonanie przeglądu odnośnych przepisów dotyczących zamówień publicznych poprzez włączenie odrębnego rozdziału dla delegatur w państwach trzecich lub poprzez dostosowanie progu wartości, w obu przypadkach w celu dostosowania obowiązujących przepisów do potencjału i lokalnego kontekstu danych delegatur;
19. zauważa, że w 2020 r. ESDZ opublikowała 40 procedur udzielania zamówień o wysokiej wartości (wartości przekraczającej progi określone w dyrektywie w odniesieniu do usług i dostaw oraz powyżej 500 000 EUR w przypadku robót); zauważa, że Trybunał zbadał piętnaście procedur udzielania zamówień na dostawy środków ochrony indywidualnej (ŚOI) zorganizowanych w 2020 r. przez niektóre instytucje, w tym ESDZ; zauważa, że Trybunał wykrył pewne problemy w procedurach stosowanych przez skontrolowane instytucje przy zamawianiu pilnie potrzebnych masek ochronnych; zauważa, że instytucje te ustaliły surowe wymogi minimalne w specyfikacjach przetargowych (w tym europejskie referencyjne normy jakości dla medycznych masek ochronnych i terminy dostaw);
20. z zadowoleniem przyjmuje porozumienie w sprawie przeznaczenia prawie 80 mld euro na Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej - "Globalny wymiar Europy" oraz 5 mld euro na Europejski Instrument na rzecz Pokoju, aby zapewnić działaniom zewnętrznym Unii odpowiednie środki umożliwiające reagowanie na pojawiające się priorytety i wyzwania w kluczowych obszarach polityki;
21. zauważa, że delegatura Unii Europejskiej w Syrii była jedyną, która zgłosiła zastrzeżenie (od 2017 r.) do zarządzania wydatkami administracyjnymi ze względu na obecną sytuację w zakresie bezpieczeństwa; zauważa z uznaniem, że w 2020 r. ESDZ udało się rozwiązać dwie nierozwiązane kwestie dotyczące podatku dochodowego od pracowników lokalnych i dostępu do syryjskiego rachunku bankowego delegatury;
Zarządzanie wewnętrzne, wyniki, kontrola wewnętrzna
22. zauważa, że w 2020 r. Służba Audytu Wewnętrznego (IAS) Komisji przeprowadziła ograniczony przegląd wdrożenia ram kontroli wewnętrznej ESDZ (ICF); zauważa, że wydane zalecenia były wdrażane w 2021 r; zatwierdza ustanowienie Komitetu Kontroli Wewnętrznej ESDZ (ICC) oraz przyjęcie nowej metodologii identyfikacji i klasyfikacji uchybień w odniesieniu do każdej z zasad kontroli wewnętrznej;
23. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że nomenklatura błędów dotyczących procedur udzielania zamówień publicznych ex post w ESDZ została dostosowana do nomenklatury stosowanej przez Trybunał, co umożliwia lepsze porównanie wyników; docenia fakt, że w następstwie przeprowadzonej przez Trybunał oceny rocznego sprawozdania z działalności ESDZ za 2019 r. zmieniono strategię audytu wewnętrznego ESDZ, aby zapewnić dokładniejsze informacje na temat poziomów błędów stosowanych w rocznym poświadczeniu wiarygodności, wprowadzając wyraźne rozróżnienie między wykrytymi błędami a błędami rezydualnymi, a tym samym zapewniając dokładniejsze informacje na temat działań podjętych w celu skorygowania błędów wykrytych podczas kontroli ex post;
24. z zadowoleniem przyjmuje wdrożenie wieloletniego strategicznego planu kontroli opracowanego przez Służbę Audytu Wewnętrznego; wzywa ESDZ do poinformowania organu udzielającego absolutorium o wynikach i wnioskach wyciągniętych z tej strategii;
Zasoby ludzkie, równość i dobrostan pracowników
25. odnotowuje, że ogółem w 2020 r. siła robocza ESDZ liczyła 4 643 osoby (w porównaniu z 4 474 w 2019 r.) oraz że władza budżetowa przyznała 178 nowych ekwiwalentów pełnego wymiaru czasu pracy w związku z dodatkowymi zadaniami; zauważa, że na koniec 2020 r. siła robocza ESDZ składała się z 1 277 urzędników, 1 091 pracowników miejscowych, 539 pracowników kontraktowych, 472 oddelegowanych ekspertów krajowych i 370 pracowników zatrudnionych na czas określony, a także z innego personelu pomocniczego (tj. pracowników zewnętrznych, stażystów i młodszych specjalistów);
26. zauważa, że ogółem 2 286 pracowników pracowało w siedzibie głównej a 2 357 w delegaturach, wraz z 3 757 pracownikami Komisji oddelegowanymi do pracy w delegaturach; podkreśla wysoki wskaźnik obsadzenia stanowisk, w szczególności w delegaturach (94,3 % w przypadku stanowisk AD i 93,7 % w przypadku stanowisk AST-AST/SC), oraz nieco niższy poziom w centrali (91,2 % zarówno w przypadku stanowisk AD, jak i AST-AST/AC);
27. zauważa, że pod koniec 2020 r. przeniesiono 546 pracowników Komisji z działów administracyjnych w delegaturach do ESDZ, co ułatwi zarządzanie personelem administracyjnym oraz zapewni równe prawa i obowiązki w delegaturach;
28. podkreśla, że Unia stoi w obliczu niestabilnego środowiska międzynarodowego i rosnącej liczby kryzysów, co prowadzi do coraz większych oczekiwań wobec Unii, aby odgrywała ona ważną rolę na szczeblu międzynarodowym; zauważa, że zwiększona rola ESDZ w radzeniu sobie z nowymi wyzwaniami, takimi jak dezinformacja, musi być poparta odpowiednim zwiększeniem liczby personelu; popiera apel ESDZ do władzy budżetowej o zapewnienie wystarczających zasobów ludzkich, aby zagwarantować skuteczność Unii w pełnieniu roli podmiotu działającego na arenie międzynarodowej; podkreśla w szczególności pilną potrzebę elastycznego wykorzystania dostępnych zasobów, takich jak większa liczba oddelegowanych ekspertów krajowych z państw członkowskich, aby być w stanie sprostać nowym oczekiwaniom;
29. odnotowuje wysiłki ESDZ mające na celu rozwianie obaw Parlamentu dotyczących równowagi między personelem szczebla AD z państw członkowskich a urzędnikami Unii oraz zatwierdza przekształcenie stanowisk oddelegowanych ekspertów krajowych w stanowiska administratorów, aby jeszcze bardziej zmniejszyć ich ogólną liczbę; z zadowoleniem przyjmuje opublikowanie wszystkich wolnych stanowisk oddelegowanych ekspertów krajowych ze względu na przejrzystość i sprawiedliwość oraz zaproszenie kandydatów we wszystkich państwach członkowskich do składania ofert w odniesieniu do tych stanowisk; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że na koniec 2020 r. liczba dyplomatów z państw członkowskich na szczeblu AD wynosiła 35,8 %, zgodnie z decyzją Rady 2010/427/UE 1 stanowiącą, że członkowie personelu z państw członkowskich powinni stanowić co najmniej jedną trzecią całego personelu ESDZ na szczeblu AD;
30. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że na koniec 2020 r. ogólna reprezentacja płci w ESDZ była bliska równości, a kobiety stanowiły 48,65 % pracowników; zauważa w szczególności, że kobiety stanowiły 37,3 % pracowników kategorii AD (w porównaniu z 34,8 % w 2019 r.) przy pewnych wewnętrznych rozbieżnościach, tj. 49,64 % kobiet w niższych grupach zaszeregowania (od AD 5 do AD 8), ale 35 % w wyższych grupach zaszeregowania (od AD 9 do AD 13), co stanowi poprawę w porównaniu z 32,9 % na koniec 2019 r; zauważa, że udział kobiet w najwyższych stopniach AD (od AD 14 do AD 16) wzrósł w porównaniu z 2019 r., ale nadal jest niski (23 % w 2020 r. w porównaniu z 20,4 % w 2019 r.);
31. zauważa, że w kategoriach AST i AST/SC odsetek kobiet zmniejszył się do 65,35 % w porównaniu z 66,3 % w 2019 r; wyraża ubolewanie, że utrzymał się brak równowagi między poszczególnymi grupami zaszeregowania, przy czym kobiety stanowią 66,2 % pracowników w niższych grupach zaszeregowania (od AST 2 do AST 9), ale tylko 33,3 % w wyższych grupach zaszeregowania (od AST 10 do AST 11); zwraca uwagę na równowagę płci osiągniętą w odniesieniu do pracowników kontraktowych (59,4 %) i pracowników miejscowych (54,5 %), podczas gdy większość oddelegowanych ekspertów krajowych stanowili mężczyźni (75,2 %, głównie ze względu na ograniczoną obecność kobiet w wojsku państw członkowskich);
32. z zadowoleniem przyjmuje wiele działań podjętych przez ESDZ w celu osiągnięcia równowagi płci, a także w celu stworzenia otwartego i integracyjnego środowiska pracy, aby udostępnić zorientowane na wyniki i elastyczne warunki pracy obejmujące równowagę między życiem zawodowym a prywatnym; z zadowoleniem przyjmuje konkretne działania, takie jak aktywne zachęcanie kobiet do kandydowania na wszystkie stanowiska kierownicze, obowiązkowa obecność obu płci w panelach rekrutacyjnych oraz przeszkolenie członków tych paneli z tematyki nieświadomych uprzedzeń, ściślejsza koordynacja z państwami członkowskimi w celu zachęcania większej liczby kobiet do ubiegania się o stanowiska oraz wspieranie małżonek pragnących znaleźć zatrudnienie w państwach trzecich; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w celu dalszej poprawy uwzględniania aspektu płci trwa audyt polityki wewnętrznej pod kątem płci, i zwraca się do ESDZ o przedłożenie Parlamentowi sprawozdania na temat zaleceń i działań następczych tego audytu w celu promowania silnego przywództwa uwzględniającego problematykę płci;
33. pozytywnie ocenia fakt, że tendencja wzrostowa w zakresie liczby kobiet na stanowiskach kierowniczych utrzymała się w 2020 r., kiedy to kobiety stanowiły 27,3 % kierowników wyższego szczebla i 33,2 % kierowników średniego szczebla, w porównaniu z odpowiednio 26 % i 31,3 % w 2019 r; ubolewa, że w 2020 r. tylko 27,4 % stanowisk szefów delegatur zajmowały kobiety, a liczba ta nie zmieniła się w porównaniu do 2019 r;
34. jest zaniepokojony brakiem równowagi płci wśród osób ubiegających się o stanowiska kierownicze, gdzie tylko 27 % kandydatów stanowiły kobiety; zauważa, że kobiety stanowiły 53 % osób ubiegających się o stanowisko kierownika działu administracji, 82 % osób ubiegających się o stanowisko asystenta kierownika delegatury oraz 100 % osób ubiegających się o stanowisko asystenta zastępcy kierownika delegatury; z zadowoleniem przyjmuje tworzenie sieci dla kobiet na stanowiskach przedkierowniczych oraz programy dostosowane do potrzeb kobiet na stanowiskach średniego szczebla kierowniczego jako bazę talentów dla przyszłych stanowisk kierowniczych wyższego szczebla i ponawia apel do ESDZ o kontynuowanie wysiłków na rzecz osiągnięcia równowagi płci na wszystkich szczeblach hierarchii; wzywa ESDZ do zbadania strategii mających na celu zachęcanie i ułatwianie kandydatkom ubiegania się o stanowiska kierownicze; nalega na zachęcanie państw członkowskich do proponowania wykwalifikowanych kobiet na stanowiska kierownicze, w tym na wyższe stanowiska kierownicze; zachęca ESDZ do lepszego promowania możliwości zawodowych i wakatów pojawiających się w strukturach ESDZ wśród krajowych dyplomatów, specjalistów w dziedzinie studiów międzynarodowych, środowiska akademickiego i społeczeństwa obywatelskiego;
35. popiera przyjęcie w czerwcu 2020 r. planu działania ESDZ w sprawie niepełnosprawności, przygotowanego we współpracy z Komitetem Pracowniczym, odpowiednimi służbami ESDZ, innymi instytucjami Unii i państwami członkowskimi w celu zebrania najlepszych praktyk i polityk; rozumie, że po wewnętrznej publikacji plan działania został zaktualizowany i poprawiony pod koniec 2020 r; z zadowoleniem przyjmuje opublikowanie polityki ESDZ dotyczącej niepełnosprawności w lipcu 2020 r; docenia konkretne inicjatywy, takie jak międzyinstytucjonalny przewodnik dla nowo przybyłych osób z niepełnosprawnościami, przewodnik ESDZ dotyczący komunikacji sprzyjającej włączeniu społecznemu w odniesieniu do osób z niepełnosprawnościami w miejscu pracy oraz ustanowienie specjalnego punktu kontaktowego udzielającego praktycznych informacji na temat niepełnosprawności lub możliwych dostosowań w miejscu pracy;
36. docenia pracę grup zadaniowych "Rozwój kariery" oraz "Płeć i równość szans", którym powierzono misję poprawy przejrzystości, przewidywalności, równości i sprawiedliwości w kulturze pracy ESDZ; popiera utworzenie w dniu 25 czerwca 2020 r. wspólnego Komitetu ds. Równych Szans i Różnorodności (COPEC), w skład którego wejdą zarówno członkowie administracji, jak i przedstawiciele pracowników, i któremu powierzono mandat wnoszenia wkładu w politykę dotyczącą płci, równości szans, poszanowania różnorodności i niedyskryminacji, przeciwdziałania molestowaniu, organizowania elastycznej organizacji pracy oraz sprawiedliwego, elastycznego i pełnego szacunku środowiska pracy;
37. jest świadomy wysiłków ESDZ na rzecz osiągnięcia dobrej reprezentacji geograficznej przy jednoczesnym poszanowaniu kompetencji i osiągnięć kandydatów; ponownie wyraża zaniepokojenie geograficzną reprezentacją pracowników ESDZ, zwłaszcza w odniesieniu do stanowisk szefów delegatur oraz kadry kierowniczej średniego i wyższego szczebla, oraz podkreśla w związku z tym konieczność zapewnienia dodatkowych oddelegowanych ekspertów krajowych w celu stawienia czoła rosnącemu obciążeniu pracą w ESDZ; zauważa, że pod koniec 2020 r. wśród pracowników ESDZ byli obywatele wszystkich państw członkowskich i z zadowoleniem przyjmuje wysiłki ESDZ na rzecz informowania sieci zasobów ludzkich państw członkowskich o składzie personelu, publikowania informacji o wolnych stanowiskach i wspierania krajowych wysiłków na rzecz zwiększenia liczby kandydatów;
38. uważa, że ważne jest zapewnienie zrównoważonej reprezentacji państw, które przystąpiły do Unii po 2004 r. lub później (UE-13), i w związku z tym zauważa, że liczba pracowników z tych państw członkowskich pod koniec 2020 r. wzrosła o 6 % w porównaniu z 2019 r.; zwraca uwagę, że udział państw UE-13 w personelu ESDZ wyniósł 23 % pod koniec 2020 r., podczas gdy ich udział w populacji Unii wynosi 20 %; podkreśla jednak rozbieżności między reprezentacją na szczeblu kierowniczym krajów o porównywalnej liczbie ludności (30 z 267 stanowisk kierowniczych zajmują obywatele UE-13 w porównaniu z 33 stanowiskami w 2019 r.); wzywa ESDZ do poczynienia znaczących postępów w kierunku zrównoważonej reprezentacji państw członkowskich, odzwierciedlającej ich różnorodność, jak wskazano w art. 27 regulaminu pracowniczego;
39. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w dniu 1 czerwca 2020 r. weszła w życie reforma ESDZ dotycząca warunków zatrudnienia i systemów zabezpieczenia społecznego pracowników lokalnych w delegaturach; podkreśla, że reforma ta wprowadziła mocniejszą podstawę prawną dla uzupełniającego ubezpieczenia medycznego i uzupełniającego zabezpieczenia emerytalnego, a także lepsze warunki zatrudnienia; uważa, że nowy pakiet pozwoli delegaturom przyciągnąć i zatrzymać wysoko wykwalifikowany personel;
40. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że ESDZ promuje równowagę między życiem zawodowym a prywatnym i sprzyja polityce prorodzinnej, obejmującej stosowanie elastycznych form pracy, w tym - w zależności od przypadku - pracy zdalnej poza miejscem zatrudnienia, a także zindywidualizowane działania następcze zespołu ds. polityki społecznej ESDZ w odniesieniu do pracowników, którzy mają dzieci z niepełnosprawnościami;
41. odnotowuje, że w marcu 2020 r. ESDZ zezwoliła na zdalną pracę większości pracowników w siedzibie głównej i delegaturach; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że ze względu na pandemię COVID-19 ESDZ zezwoliła pracownikom niebędącym pracownikami kluczowymi z 78 delegatur w krajach o słabych systemach opieki zdrowotnej na dobrowolną pracę zdalną z Brukseli lub z miejsca pochodzenia; zauważa, że w maju 2020 r. około 41 % pracowników delegatur wybrało tę formę pracy, umożliwiającą łączenie rodzin, poprawę samopoczucia i zwiększenie wydajności w pracy; zauważa ponadto, że pracownicy centrali, którzy cierpią na dolegliwości zdrowotne, zostali również upoważnieni do pracy zdalnej spoza Belgii;
42. zauważa, że ESDZ zapewnia wytyczne i środki towarzyszące, aby zmniejszyć ryzyko wypalenia zawodowego, w tym wsparcie psychologiczne, porady dotyczące odpowiedniej pomocy lokalnej, szkolenia w zakresie radzenia sobie ze stresem oraz telefon zaufania; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że ESDZ przyjęła zestaw przepisów mających na celu utrzymanie prawa do bycia offline wszystkich pracowników, w tym szczegółowe przepisy dotyczące korzystania z poczty elektronicznej i telefonu poza godzinami pracy;
43. pochwala uwagę, jaką ESDZ poświęca dialogowi społecznemu, i podkreśla pozytywny wpływ bezpośredniego udziału w rozmowach członków personelu mających bezpośrednie doświadczenie w zakresie środków przedstawionych do dyskusji; z zadowoleniem przyjmuje w szczególności szeroko zakrojone konsultacje w sprawie przyszłości ESDZ, w których wzięło udział ponad 500 współpracowników zarówno z siedziby głównej, jak i z delegatur, a siedem grup fokusowych przełożyło wszystkie refleksje na konkretne propozycje robocze; projekt ten znany jest pod nazwą #EEAS@20; zachęca ESDZ do utrzymania tego podejścia, aby wyjść naprzeciw oczekiwaniom pracowników, a jednocześnie zaspokoić potrzeby służby;
44. wyraża zaniepokojenie liczbą spraw zgłaszanych do służby mediacyjnej ESDZ (176 wniosków w 2020 r., 183 w 2019 r.); zwraca uwagę, że pracę służby mediacyjnej uzupełnia sieć 12 zgłoszonych dobrowolnie i specjalnie przeszkolonych poufnych doradców zarówno w siedzibie głównej, jak i w delegaturach; zauważa, że spośród spraw zgłoszonych w 2020 r. 64 % dotyczyło konfliktów interpersonalnych (w tym zarzutów o molestowanie moralne), 30 % dotyczyło konfliktów związanych z prawami i obowiązkami, inne sprawy odnosiły się do takich kwestii, jak stresujące środowisko pracy, a jedna sprawa dotyczyła zarzutów o molestowanie seksualne; podkreśla, że mandat służby mediacyjnej został zmieniony na początku 2020 r., aby podkreślić jej niezależność i dostępność dla wszystkich pracowników oraz aby zapewnić informowanie administracji ESDZ o poważnych lub powtarzających się zarzu- tach/incydentach, tak aby mogła ona podjąć odpowiednie działania; zachęca ESDZ do dalszego promowania konstruktywnej i zapobiegawczej kultury pracy, wolnej od molestowania, poprzez podnoszenie świadomości, coaching i szkolenia;
45. zauważa, że administracja ESDZ rozpatrzyła cztery formalne wnioski o pomoc, które dotyczyły zarzutów molestowania, z czego trzy sprawy zamknięto bez żadnych sankcji, natomiast w przypadku ostatniej sprawy zwrócono się o opinię do komisji dyscyplinarnej; zwraca się do ESDZ o złożenie w odpowiednim czasie sprawozdania w tej sprawie; wyraża uznanie, że w 2020 r. ESDZ rozpoczęła pierwsze w historii obowiązkowe szkolenie dla kierowników na temat tego, jak stworzyć środowisko pracy wolne od molestowania; zachęca ESDZ do dalszego organizowania systematycznych szkoleń i sesji informacyjnych dotyczących właściwego postępowania pracowników ESDZ; uważa, że takie sesje powinny być częścią obowiązkowych szkoleń dla nowo zatrudnionych pracowników;
46. zauważa, że w 2020 r. ESDZ zatrudniła 57 stażystów z Niebieskiej Księgi, którzy otrzymywali wynagrodzenie, na 5-miesięczny staż w swojej siedzibie głównej; zauważa, że w sumie 385 stażystów zostało zatrudnionych w 101 delegaturach na stażach o średniej długości 5 miesięcy; ubolewa, że 39 staży było niepłatnych; zauważa, że wszyscy stażyści z Niebieskiej Księgi otrzymali komputer osobisty do pracy zdalnej; wzywa ESDZ do podjęcia odpowiednich kroków w celu zapewnienia wszystkim stażystom godziwego wynagrodzenia;
Ramy etyczne i przejrzystość
47. z uznaniem odnotowuje przyjęcie w grudniu 2020 r. globalnego systemu sankcji UE dotyczących praw człowieka oraz przyjęcie nowego planu działania UE w dziedzinie praw człowieka i demokracji (2020-2024), w którym określono priorytetowe obszary działania i uwzględniono nowe wyzwania; pochwala centralną rolę praw człowieka w polityce zagranicznej Unii oraz determinację Unii w przeciwdziałaniu poważnym naruszeniom praw człowieka i nadużyciom na całym świecie;
48. wzywa ESDZ do monitorowania aktualnych stanowisk byłych kierowników delegatur, biorąc pod uwagę ich wrażliwą rolę polityczną i funkcje w krajach przyjmujących; zachęca ESDZ do systematycznego przeglądu potencjalnie problematycznych przejść do sektora prywatnego lub organizacji z państw trzecich oraz do dalszego monitorowania działalności zawodowej byłych urzędników wyższego szczebla do końca obowiązkowego okresu karencji, ponieważ nierozwiązane sytuacje konfliktów interesów mogą zagrozić egzekwowaniu wysokich standardów etycznych w całej administracji Unii;
49. zauważa, że w 2020 r. ESDZ przeanalizowała tylko 25 powiadomień o zamiarze podjęcia działalności zawodowej po zakończeniu służby, z czego sześć powiadomień pochodziło od byłych pracowników wyższego szczebla; wzywa ESDZ, by automatycznie żądała informacji na temat planowanej przyszłej pracy pracowników wyższego szczebla opuszczających swoje stanowiska; podkreśla, że wrażliwe informacje geopolityczne, do których mają dostęp pracownicy wyższego szczebla, nie mogą być narażone na szwank; z zadowoleniem przyjmuje publikację z mocą wsteczną swoich decyzji w sprawie działalności zawodowej byłych urzędników wyższego szczebla zgodnie z art. 16 ust. 3 regulaminu pracowniczego; jest świadomy automatycznego zastosowania zakazu lobbingu i rzecznic- twa wobec każdego urzędnika, który zakończył służbę;
50. zauważa, że w 2020 r. zostały złożone dwa oświadczenia o istnieniu potencjalnego konfliktu interesów, oba związane z pracą zarobkową małżonków, z których jedno zostało oddalone, a drugie doprowadziło do decyzji o zwolnieniu pracownika z zarządzania przetargiem;
51. uważa, że należy stosować najwyższe normy etyczne, aby uniknąć potencjalnych konfliktów interesów, biorąc pod uwagę specyfikę pracy w delegaturze, aby ograniczyć ryzyko utraty reputacji przez Unię i ESDZ, zwłaszcza w przypadku szefów delegatur;
52. zauważa, że ESDZ nie odgrywa żadnej bezpośredniej roli w tworzeniu unijnego prawodawstwa i w związku z tym nie odbywa spotkań z organizacjami i osobami prowadzącymi działalność na własny rachunek, które zostały zakwalifikowane jako przedstawiciele grup interesu zgodnie z art. 11 TUE; zachęca ESDZ do przystąpienia do unijnego rejestru służącego przejrzystości, na podstawie umowy o gwarantowanym poziomie usług, w celu zwiększenia przejrzystości dzięki ujawnianiu wszystkich spotkań ze wszystkimi organizacjami lobbystycznymi, które próbują wpływać na proces stanowienia prawa i realizacji polityki w instytucjach Unii;
53. zauważa, że ESDZ otrzymała od OLAF-u 20 wniosków o udzielenie informacji związanych z możliwymi przypadkami nadużyć finansowych z udziałem pracowników Unii lub podmiotów zewnętrznych, a w przypadku pięciu z nich OLAF postanowił wszcząć dochodzenie; wzywa ESDZ do terminowego informowania organu udzielającego absolutorium o wynikach tych dochodzeń; zauważa, że Rzecznik Praw Obywatelskich rozpatrzył 14 spraw dotyczących ESDZ, nie wydając żadnych zaleceń; Z zadowoleniem przyjmuje fakt, że współpraca z Prokuraturą Europejską jest rozważana w konsultacji z OLAF-em i przy jego wsparciu; z zadowoleniem przyjmuje gotowość ESDZ do współpracy z Prokuraturą Europejską oraz jej kontakty ze Służbą Prawną Komisji w tej sprawie, a także zwraca się do ESDZ o włączenie takiej współpracy jako elementu jej ogólnej strategii zwalczania nadużyć finansowych;
54. podkreśla konieczność dalszego przestrzegania przez ESDZ wytycznych Komisji dotyczących informowania o nieprawidłowościach, w szczególności w celu ochrony sygnalistów, działających w dobrej wierze, przed wszelkimi formami uprzedzeń; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że ESDZ stosuje wytyczne Komisji w sprawie informowania o nieprawidłowościach wobec pracowników ESDZ i Komisji oddelegowanych do delegatur UE i udostępnia je w intranecie ESDZ;
Cyfryzacja, cyberbezpieczeństwo, ochrona danych
55. zwraca się do ESDZ o przedstawienie władzy budżetowej sprawozdania na temat ogólnego niedoboru personelu administracyjnego w ESDZ, w szczególności w odniesieniu do niedoboru personelu informatycznego, który należy do najniższych liczebnie wśród instytucji, oraz o refleksję na temat możliwych przyczyn tego niedoboru, takich jak problemy z rekrutacją lub strukturalne niedociągnięcia w administracji;
56. podkreśla, że w porównaniu z 2019 r. inwestycje w projekty i sprzęt IT wzrosły o 38,14 % w przypadku centrali i o 22,48 % w przypadku kwestii związanych z bezpieczeństwem; zauważa, że w 2020 r. pozycja w budżecie centrali dotycząca IT została zasilona kwotą ponad 8 mln euro z przesunięć z innych pozycji, w porównaniu z kwotą 16 000 000 euro pierwotnie przewidzianą w tej pozycji, ponieważ potrzeby znacznie wzrosły z powodu pandemii COVID-19;
57. przyznaje, że przekazywanie danych do państw trzecich jest kwestią wrażliwą; jest świadomy, że inspektor ochrony danych wydał wytyczne dotyczące tego, jak zapewnić przestrzeganie przez wykonawców przepisów o ochronie danych i jak przekazywanie danych do państw trzecich może być zgodne z prawem w świetle wyroku Schrems-II Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości; zauważa, że ESDZ odpowiedziała na wymóg EIOD dotyczący wykazu przypadków przekazywania danych osobowych organizacjom komercyjnym w krajach trzecich, w tym dostawcom usług dla Unii;
58. z zadowoleniem zauważa, że EIOD przeprowadził zdalny audyt rejestrów przetwarzania danych instytucji Unii, a ESDZ została uznana za w pełni spełniającą obowiązujące wymogi; z zadowoleniem przyjmuje ciągłą aktualizację oświadczenia o ochronie prywatności w związku z COVID-19, którą administratorzy danych ESDZ prowadzili w ścisłej współpracy z inspektorem ochrony danych, aby uwzględnić nowe obawy dotyczące prywatności w odniesieniu do kontroli obecności w biurze i pracy zdalnej, z myślą o osiągnięciu proporcjonalności między potrzebą ochrony zdrowia i ograniczenia ryzyka zakażenia a ochroną danych osobowych; zauważa, że w 2020 r. administratorzy danych ESDZ zakończyli dwie oceny skutków dla ochrony danych dotyczące monitorowania bezpieczeństwa IT oraz wykorzystania KITRY, aplikacji do zarządzania zdrowiem i bezpieczeństwem w miejscu pracy dla służby medycznej (ocena ma zostać formalnie zakończona w 2021 r.);
Budynki i ochrona
59. dostrzega złożoność i wyzwania stojące przed ESDZ w związku z zarządzaniem jej budynkami, które obejmują biura, oficjalne rezydencje i mieszkania dla pracowników w Brukseli i delegaturach; zauważa, że pandemia COVID-19 wywarła duży wpływ na politykę ESDZ w zakresie nieruchomości i przyspieszyła przejście na przestrzenie biurowe oparte na współpracy; zauważa, że z powodu kryzysu wywołanego pandemią kilka projektów budowlanych uległo opóźnieniu w 2020 r., głównie z powodu przerwania łańcucha dostaw, ograniczeń w pracach budowlanych i ograniczeń w podróżowaniu, zwłaszcza w państwach trzecich;
60. zauważa, że wszystkie projekty wyposażenia biur realizowane przez ESDZ w 2020 r. zostały opracowane w porozumieniu zarówno z kierownictwem, jak i personelem odnośnych działów i delegatur, i w większości wprowadzają przestrzenie współpracy zgodne z wytycznymi dotyczącymi dystansu społecznego wprowadzonymi w wyniku pandemii COVID-19; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że ESDZ nie wprowadziła ogólnego systemu gorących biurek (hot-desking);
61. zauważa, że ESDZ zarządza 178 budynkami biurowymi w delegaturach, co stanowi łączną powierzchnię 275 000 m2 (z czego 80 % jest wynajmowane, a 20 % stanowi własność); zauważa, że roczny koszt nieruchomości wynajmowanych na potrzeby delegatur wynosi 61 800 000 euro; zauważa, że na koniec 2020 r. ESDZ zarządzała 148 rezydencjami kierowników delegatur o łącznej powierzchni zabudowy 84 000 m2 (21 % stanowi własność); z zadowoleniem przyjmuje ocenę jakościową budynków delegatur przeprowadzoną w 2020 r. przez ESDZ, aby umożliwić określenie średnio- i długoterminowych priorytetów oraz opracować pierwszy wieloletni plan projektów ESDZ dotyczących nieruchomości w delegaturach w 2021 r;
62. wspiera ESDZ w jej wysiłkach na rzecz zwiększenia wykorzystania kolokacji w delegaturach, które w ciągu ostatnich 5 lat wzrosło ponad czterokrotnie (z 20 w 2011 r. do 116 w 2020 r.) i stanowi 7 % całkowitej powierzchni biurowej; docenia, że zarządzanie kolokacjami poprzez umowę ramową z każdym z partnerów zajmujących się kolokacją ułatwiło odzyskanie kosztów w wysokości 12 mln euro w 2020 r;
63. podkreśla, że podczas pandemii COVID-19 instytucje Unii odnotowały wzrost ataków cybernetycznych o 600 %; z zadowoleniem przyjmuje szereg inicjatyw podjętych przez ESDZ w celu podniesienia świadomości w zakresie bezpieczeństwa i propagowania kultury bezpieczeństwa w całej instytucji, takich jak kampanie bezpieczeństwa, szkolenie pracowników w zakresie wykrywania zagrożeń bezpieczeństwa oraz udzielanie wskazówek, jak łagodzić zagrożenia lub zmniejszać ich skutki; wspiera ESDZ w zwiększaniu środków bezpieczeństwa chroniących zarówno członków personelu, jak i infrastrukturę cyfrową ESDZ przed zewnętrznymi zagrożeniami i atakami; podkreśla, że ESDZ potrzebuje odpowiedniego personelu, procedur, infrastruktury i narzędzi w celu ograniczenia tych zagrożeń dla bezpieczeństwa, a zwłaszcza związanych z cyberbezpieczeństwem;
64. zwraca uwagę, że ESDZ zarządza całkowitym budżetem w wysokości 65 600 000 euro na rok 2020 obejmującym usługi w zakresie bezpieczeństwa; zauważa, że całkowita kwota wydana na instalacje bezpieczeństwa dla delegatur i ich konserwację wyniosła 12 942 311 euro; zauważa, że całkowity budżet na bezpieczną komunikację wyniósł 18 163 000 euro; odnotowuje spodziewane wyzwania w zakresie ochrony delegatur UE wskazane przez ESDZ, a w szczególności brak autonomicznych działań na rzecz mobilizacji zdolności obronnych w przypadku kryzysów i ewakuacji; zauważa, że ESDZ osiągnęła porozumienia z niektórymi państwami członkowskimi w sprawie wsparcia, w niektórych krajach, ewakuacji pracowników oddelegowanych za granicę i osób pozostających na ich utrzymaniu, co niestety ogranicza autonomię ESDZ i delegatur UE w zakresie pozostania w państwach przyjmujących podczas kryzysów; ponawia swój apel o pełne wykorzystanie potencjału postanowień Traktatu z Lizbony do działań na rzecz europejskiej unii obronnej oraz swoje poparcie dla ściślejszej współpracy, większych inwestycji i łączenia zasobów w celu stworzenia synergii na szczeblu UE, aby lepiej chronić Europejczyków;
65. z zadowoleniem przyjmuje wzmocnienie sieci regionalnych urzędników ds. bezpieczeństwa (RSO) w 2020 r. poprzez utworzenie 10 nowych stanowisk oraz inwestycje poczynione w celu wdrożenia niejawnego systemu korporacyjnego wspierającego wszystkie role ESDZ;
Środowisko i zrównoważony rozwój
66. wspiera wysiłki ESDZ na rzecz zapewnienia spójności działań zewnętrznych Unii poprzez powiązanie wewnętrznych i zewnętrznych aspektów Zielonego Ładu i transformacji cyfrowej, między innymi w obszarach polityki; pochwala mianowanie pierwszego ambasadora Europejskiego Paktu na rzecz Klimatu, któremu powierzono nawiązanie kontaktów politycznych wysokiego szczebla w państwach członkowskich i na świecie, jako część strategicznego podejścia ESDZ, które ma na celu połączyć politykę, gospodarkę i działania w dziedzinie klimatu;
67. z zadowoleniem przyjmuje zamiar wprowadzenia przez ESDZ unijnego systemu ekozarządzania i audytu (EMAS) dla swojej siedziby głównej w celu opracowania programu opartego na konkretnych inicjatywach i środkach ekologicznych, a także fakt, że ESDZ stosuje się do wskazań międzyinstytucjonalnego centrum pomocy w zakresie ekologicznych zamówień publicznych; wzywa ESDZ do wyraźnego zaangażowania się w kampanię "zero papieru" w celu dalszego wzmocnienia inicjatyw już podjętych w tej dziedzinie;
68. z uznaniem odnotowuje wsparcie udzielane wszystkim delegaturom w celu zmniejszenia ich śladu węglowego i zużycia, w szczególności gromadzenie informacji od delegatur na temat zużycia energii i materiałów;
69. zachęca ESDZ do przyjęcia usystematyzowanego podejścia do zrównoważonej mobilności pracowników oraz do podnoszenia świadomości na temat odnośnych inicjatyw realizowanych w tej dziedzinie, takich jak instalacja gniazd do ładowania samochodów elektrycznych i rowerów elektrycznych oraz stojaków na rowery;
Komunikacja i wielojęzyczność
70. podkreśla opracowanie w 2020 r. zasad i priorytetów komunikacyjnych ESDZ na lata 2020-2021, określających regionalne priorytety komunikacyjne oraz trzy nadrzędne strategiczne priorytety kluczowe: Zielony Ład i dyplomacja w dziedzinie zmian klimatu, multilateralizm i partnerstwa oraz strategiczna autonomia i odporność;
71. Odnotowuje sukces wielu kampanii medialnych ESDZ dotyczących kluczowych kwestii, takich jak "We Take You Home" ("Zabierzemy Cię do domu") dotyczącej repatriacji obywateli Unii w związku z COVID-19, "United in distance" ("Zjednoczeni na odległość") dającej prawdziwe przykłady solidarności na całym świecie w czasach kryzysu, "EU in Action" dotyczącej pracy w terenie Unii jako dostawcy usług w zakresie bezpieczeństwa oraz "BeTheWave" dotyczącej kwestii klimatu; zwraca uwagę, że kanały ESDZ przyczyniły się również do zwiększenia widoczności "Drużyny Europy" na całym świecie; podkreśla, że konto ESDZ w mediach społecznościowych jest jednym z globalnych liderów wśród służb dyplomatycznych, z udziałem ponad 700 000 obserwujących i wyraźnym wzrostem interakcji ze strony śledzących, a w 2020 r. jej strona internetowa uzyskała 21 mln odsłon i 13 mln wizyt;
72. ponownie podkreśla znaczenie, podkreślone już w zeszłorocznej rezolucji, strategicznego komunikowania się w celu zwalczania złośliwych ingerencji, w tym zagranicznej propagandy i dezinformacji, nasilonych podczas pandemii COVID-19; popiera działania ESDZ w zakresie wykrywania, analizowania i ujawniania zagranicznej dezinformacji poprzez ukierunkowanie doświadczenia i zdolności na poprawę monitorowania mediów i analizę dużych zbiorów danych;
73. przyznaje, że ESDZ zareagowała na "infodemię" COVID-19, monitorując i analizując przypadki manipulacji i ingerencji w informacje oraz odgrywając wiodącą rolę w ścisłej współpracy w tym zakresie między instytucjami Unii, państwami członkowskimi i partnerami międzynarodowymi; zauważa pozytywny wpływ wkładu ESDZ we wprowadzenie w życie wspólnego komunikatu w sprawie globalnej reakcji UE na pandemię wirusa COVID-19, który został przyjęty w kwietniu 2020 r;
74. wyraża zaniepokojenie ujawnionymi próbami wywarcia przez Chiny wpływu na krytyczne sprawozdanie ESDZ oceniające narracje i dezinformację w odniesieniu do pandemii COVID-19; przyjmuje do wiadomości oświadczenia wysokiej przedstawiciel złożone Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentu Europejskiego zawierające informacje, że chińscy urzędnicy wyrazili zaniepokojenie wyciekiem projektu publikacji i zaprzeczyli jakiemukolwiek chińskiemu wpływowi na to sprawozdanie; podkreśla, że ESDZ jest główną instytucją Unii odpowiedzialną za przeciwdziałanie ingerencjom zagranicznym; zwraca się do ESDZ o podjęcie działań mających na celu ochronę jej pracowników przed ingerencją z zewnątrz, o przeciwdziałanie wszelkim próbom ingerencji z zewnątrz w przyszłości oraz o informowanie organu udzielającego absolutorium o swoich dalszych działaniach; wspiera ESDZ w rozmieszczaniu odpowiednich zdolności, wiedzy fachowej i zdolności językowych wobec regionów o strategicznym znaczeniu;
75. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że ESDZ opublikowała pięć sprawozdań specjalnych na temat dezinformacji związanej z COVID-19 oraz przeprowadziła kampanie uświadamiające, aby upowszechnić wiedzę na temat utrzymującej się działalności takich podmiotów jak Rosja oraz zwrócić uwagę na pojawienie się nowych podmiotów; zauważa, że przeprowadzono kilka kampanii w poszczególnych krajach w celu złagodzenia skutków dezinformacji i ochrony reputacji Unii; podkreśla, że w 2020 r. portal EU vs Disinfo odwiedziło ponad 1,25 mln osób (wzrost o 200 % w porównaniu z 2019 r.), a liczba odsłon wyniosła 2,4 mln; zwraca się do ESDZ o przedstawienie Parlamentowi większej ilości informacji na temat metodyki stosowanej przez portal EU vs Disinfo oraz jej zgodności z prawem Unii i normami międzynarodowymi, zwłaszcza w odniesieniu do prawa do bycia wysłuchanym w ramach procedury odwoławczej; wzywa do dalszego znacznego zwiększania budżetu grupy zadaniowej East StratCom, aby skutecznie przeciwdziałać kampaniom dezinformacyjnym i promować politykę Unii w krajach Partnerstwa Wschodniego;
76. przypomina o wiodącej roli delegatur UE w państwach trzecich w odniesieniu do realizacji celów polityki zagranicznej Unii; apeluje do ESDZ o wzmocnienie roli delegatur UE w państwach trzecich, aby zwiększyć ich zdolność do demaskowania kampanii dezinformacyjnych zagrażających wartościom demokratycznym i organizowanych przez zagraniczne podmioty państwowe; wzywa ponadto ESDZ do wzmocnienia zaangażowania delegatur UE w naszym sąsiedztwie i w krajach Bałkanów Zachodnich w celu wsparcia aktywniejszej i skuteczniejszej polityki komunikacyjnej dotyczącej perspektywy europejskiej oraz zapewnienia jak najlepszej pomocy krajom zaangażowanym w prode- mokratyczne i proeuropejskie reformy; wzywa delegacje UE, by kontynuowały skoordynowane wysiłki na rzecz zwiększenia widoczności projektów finansowanych przez UE;
77. podkreśla, że coraz bardziej potrzeba spójnej i zaktualizowanej polityki UE wobec Arktyki; zauważa, że nowy instrument ISWMR stwarza możliwości finansowania dla regionu Arktyki.
Współpraca międzyinstytucjonalna
78. podkreśla stałą koordynację między działami centrali ESDZ a DG BUDG Komisji w celu dokonania ustaleń finansowych mających na celu zapewnienie ciągłości działania i należytego zarządzania finansami operacji w centrali i delegaturach podczas tej szczególnej fazy; zwraca uwagę na skuteczną współpracę między ESDZ a Urzędem Infrastruktury i Logistyki Komisji w Brukseli w celu zapewnienia odpowiednich środków dla fizycznie obecnych członków personelu w celu wykonywania podstawowych funkcji niezbędnych dla ciągłości działalności;
79. z uznaniem odnotowuje, że ESDZ koordynuje swoje wysiłki w zakresie zapobiegania nadużyciom finansowym i przeciwdziałania im ze wszystkimi dyrekcjami generalnymi RELEX oraz poprzez specjalną formę wskazaną w strategii Komisji w zakresie zwalczania nadużyć finansowych, w której wiodącą rolę odgrywa OLAF; rozumie, że w 2020 r. strategia ESDZ w zakresie zwalczania nadużyć finansowych była nadal w fazie opracowywania;
80. z zadowoleniem odnotowuje, że po wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa z Unii w dniu 31 stycznia 2020 r. ESDZ wreszcie ustanowiła delegaturę UE w Londynie i dział Zjednoczonego Królestwa w ramach swojej struktury centralnej; wyraża jednak ubolewanie z powodu opóźnienia w przyznaniu statusu dyplomatycznego pracownikom Parlamentu zatrudnionym w biurze łącznikowym w Londynie oraz z powodu początkowej odmowy ESDZ doprowadzenia tej kwestii do zadowalającego końca; rozumie, że porozumienie ustanawiające delegaturę zastępuje wszelkie przepisy tymczasowe i zapewnia delegaturze w Londynie, jej członkom personelu i mieniu przywileje i immunitety równoważne z tymi, o których mowa w konwencji wiedeńskiej, w podobny sposób jak pozostałym 144 delegaturom i biurom; ubolewa, że ESDZ wynegocjowała z władzami Zjednoczonego Królestwa projekt porozumienia ustanawiającego delegaturę bez konsultacji z Parlamentem; podkreśla, że regularne przekazywanie Parlamentowi aktualnych informacji zamiast przeprowadzania z nim odpowiednich konsultacji nie spełnia spoczywającego na ESDZ obowiązku "stosownego wsparcia i współpracy", o którym mowa w art. 3 ust. 4 decyzji ustanawiającej ESDZ; zauważa, że do końca 2020 r. obsadzonych zostało prawie 40 stanowisk (w tym pracownicy zagraniczni i miejscowi) na 43 dostępne stanowiska ogółem; jest świadomy, że delegatura mieści się w budynku będącym własnością Unii, z którego w przeszłości korzystały przedstawicielstwo Komisji i biuro łącznikowe Parlamentu Europejskiego (EPLO);
81. z zadowoleniem przyjmuje współpracę w 2020 r. między ESDZ a Parlamentem na rzecz pomyślnej aktualizacji praktycznych ustaleń dotyczących udostępniania wyznaczonym posłom do Parlamentu Europejskiego szczegółowych sprawozdań politycznych sporządzanych przez delegatury UE z 2015 r., co umożliwi elektroniczne przekazywanie dokumentów;
82. ubolewa nad wcześniejszymi przypadkami wycieku do prasy poufnych sprawozdań z misji obserwacji wyborów i z zadowoleniem przyjmuje rozwiązanie wypracowane między Parlamentem a ESDZ w sprawie przekazywania dokumentacji; wyraża przekonanie, że ESDZ będzie nadal ułatwiać regularną wymianę poglądów między głównymi obserwatorami i zastępcami głównych obserwatorów a posłami do PE przed misją obserwacji wyborów, w jej trakcie i po jej zakończeniu;
83. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w 2020 r. ESDZ zawarła z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym umowę o gwarantowanym poziomie usług dotyczącą kolokacji jego pracowników w siedzibach delegatur na całym świecie; jest świadomy, że w 2020 r. wynegocjowano kolejne umowy o gwarantowanym poziomie usług z Europejskim Bankiem Centralnym i Europejską Agencją Straży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex) w celu wspólnego korzystania z przestrzeni biurowej i powiązanych usług;
84. pochwala intensywną koordynację i wymianę prowadzoną przez cały czas trwania pandemii COVID-19 z departamentami zasobów ludzkich ministerstw spraw zagranicznych państw członkowskich i Organizacji Narodów Zjednoczonych w celu wymiany poglądów i najlepszych praktyk w zakresie specjalnych ustaleń dotyczących pracy, a także pochwala udział ESDZ w cotygodniowych posiedzeniach międzyinstytucjonalnych, podczas których wszystkie instytucje i agencje Unii regularnie aktualizowały swoje środki i dzieliły się praktykami wdrożonymi w wyniku pandemii COVID-19;
Pandemia COVID-19
85. rozumie, że pandemia COVID-19 doprowadziła do szczególnej sytuacji dla całej ESDZ i miała znaczny wpływ na działania jej siedziby głównej i delegatur; podkreśla, że ESDZ była w stanie zapewnić ciągłość działania i należyte zarządzanie finansami swoich operacji, nie doświadczając żadnych istotnych problemów w tym szczególnym okresie; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że na początku marca 2020 r. ESDZ ustanowiła główny zespół kryzysowy, którego zadaniem jest ocena najnowszych wydarzeń, koordynacja komunikacji i działań oraz wspieranie delegatur; podkreśla, że zespół ten miał zasadnicze znaczenie dla skutecznego zarządzania kryzysem;
86. zauważa, że jeśli chodzi o przyjęcie środków związanych z COVID-19, ESDZ dostosowała się głównie do oficjalnych wytycznych belgijskiej centrali, podczas gdy delegatury zostały poinstruowane, by przestrzegać obowiązujących przepisów krajów goszczących, ale stosowały się również do praktyki centrali polegającej na powszechnej pracy zdalnej w miejscu zatrudnienia, połączonej z ograniczeniem fizycznej obecności w pomieszczeniach;
87. popiera dodatkowe środki, które zostały wdrożone w wielu krajach w celu zmniejszenia zagrożenia sanitarnego, na jakie narażeni są pracownicy, ponieważ systemy opieki zdrowotnej uznano za słabe; podkreśla, że ESDZ wysłała szczepionki do 72 delegatur, które zwróciły się o wsparcie, szczepionki te otrzymało około 4 000 osób, w tym pracownicy oddelegowani w delegaturach, członkowie ich rodzin i pracownicy miejscowi; zwraca uwagę, że wszyscy pracownicy centrali otrzymali służbowe laptopy, a ponad 5 tysięcy laptopów wysłano do delegatur, wraz ze środkami ochrony indywidualnej i artykułami medycznymi dla osób najbardziej narażonych, pomimo trudnych warun- ków dostawy w krajach, w których obowiązywała kwarantanna lub lockdown; przyjmuje do wiadomości, że infrastruktura informatyczna została szybko rozbudowana, aby spełnić wymogi pracy zdalnej na pełną skalę, w tym zwiększono przepustowość łączy internetowych i możliwości prowadzenia wideokonferencji;
88. zauważa, że wybuch pandemii COVID-19 obnażył również strategiczne i systemowe słabości Unii, takie jak łańcuchy dostaw produktów farmaceutycznych, oraz zwrócił uwagę na potrzebę wzmocnienia przez Unię jej własnej odporności i autonomii, a jednocześnie bardziej asertywnego dążenia do partnerstwa międzynarodowego; przy- znaje, że pandemia nadała również dodatkowy napęd procesom toczącym się nie tylko w kierunku dwojakiej transformacji - cyfrowej i ekologicznej, lecz także na szczeblu światowym, takim jak przeniesienie partnerstwa UE-A- fryka na kolejny poziom, ożywienie stosunków między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi, zwrócenie dodatkowej uwagi na Amerykę Łacińską oraz praktyczne zastosowanie strategicznej perspektywy wobec Chin;
89. gratuluje ESDZ jej kluczowej roli w szeroko zakrojonej akcji ratunkowej mającej na celu repatriację ponad 600 000 obywateli Unii, którzy utknęli na całym świecie, a także pomocy w uruchomieniu zakrojonej na szeroką skalę operacji humanitarnej i pomocowej "Drużyna Europy" w celu wsparcia partnerów na całym świecie, którzy walczyli z pandemią, dysponując znacznie mniejszymi zasobami niż Unia; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w ramach inicjatywy "Drużyna Europy" uruchomiono ponad 38 mld euro na wsparcie dla krajów partnerskich, przy czym ponad 50 % środków zostało wypłaconych w 2020 r., dzięki wykorzystaniu wszystkich istniejących programów współpracy i przekierowaniu istniejących zasobów finansowych; podkreśla, że przyczyniło się to do zaspokojenia pilnych potrzeb wynikających z kryzysu poprzez nadzwyczajne działania humanitarne, wspieranie wzmacniania systemów opieki zdrowotnej i potencjału badawczego oraz zajęcie się społeczno-gospodarczymi skutkami pandemii COVID-19;
90. wyraża uznanie dla faktu, że w ramach inicjatywy "Drużyna Europy" wniesiono 850 000 000 euro do COVAX, światowej inicjatywy na rzecz szczepionek; podkreśla, że Unia wykorzystała swoją moc jednoczenia, aby zapewnić finansowanie i zaangażowanie na całym świecie na rzecz powszechnego dostępu do profilaktyki, testów diagnostycznych i leczenia COVID-19, w tym poprzez konferencję w sprawie zobowiązania do globalnego reagowania na koronawirusa, oraz zobowiązała się do przekazania 1,4 mld euro na ten filar reagowania na COVID-19 w formie dotacji i gwarancji;
91. popiera podejście ESDZ polegające na wzywaniu do asertywnej i kompleksowej reakcji jako głównego narzędzia wspomagającego wyjście z głębokiego kryzysu geopolitycznego oraz "lepszą odbudowę" w kraju i na świecie; zachęca ESDZ do pełnego uwzględnienia w wewnętrznej strategii zarządzania wniosków wyciągniętych z wybuchu pandemii, jeśli chodzi o ciągłość działania i podejście do zarządzania kryzysowego, zdolność reagowania w zakresie IT, odporność organizacji, obowiązek dbania o jej pracowników, skuteczność wewnętrznej komunikacji i elastyczność procesów roboczych.
