Zalecenie 2022/495 w sprawie monitorowania obecności furanu i alkilofuranów w żywności

ZALECENIE KOMISJI (UE) 2022/495

z dnia 25 marca 2022 r.

w sprawie monitorowania obecności furanu i alkilofuranów w żywności

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 292,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Furan i alkilofurany, w tym metylofurany, takie jak 2-metylofuran, 3-metylofuran i 2,5-dimetylofuran, są zanieczyszczeniami procesowymi powstającymi w żywności podczas przetwarzania termicznego.

(2) Panel Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) ds. zanieczyszczeń w łańcuchu żywnościowym przyjął w 2017 r. opinię naukową w sprawie zagrożeń, jakie obecność furanu i metylofuranów w żywności stwarza dla zdrowia publicznego ¹ . Stwierdzono w nim, że obecne poziomy narażenia na furan wskazują na zagrożenie dla zdrowia. Jeżeli chodzi o metylofurany, w opinii stwierdzono, że mogą one znacząco przyczynić się do ogólnego narażenia na furan i alkilofurany, a tym samym zwiększyć zagrożenie dla zdrowia. Ponieważ brakuje jednak danych na temat obecności metylofuranów w żywności, EFSA zaleciła opracowanie dodatkowych danych w tej dziedzinie. Zgłoszono w szczególności, że furan i alkilofurany występują w kawie, żywności dla niemowląt w słoiczkach, zupie gotowej do spożycia, chipsach na bazie ziemniaków, sokach owocowych, śniadaniowych przetworach zbożowych, herbatnikach, krakersach i pieczywie chrupkim.

(3) 2-metylofuran i 3-metylofuran można wiarygodnie określić ilościowo za pomocą obecnie dostępnych metod analizy, natomiast konieczne są dalsze prace w celu wiarygodnej analizy 2,5-dimetylofuranu. Jeżeli jednak pozwala na to zastosowana metoda analizy, należałoby przeanalizować i określić ilościowo 2,5-dimetylofuran oraz podać dane.

(4) Ponadto w literaturze naukowej wskazano niedawno na obecność substancji zanieczyszczających w żywności związanych z alkilofuranami innymi niż metylofurany, takimi jak 2-pentylofuran i 2-etylofuran. Należy zatem przeanalizować i określić ilościowo takie dodatkowe (inne niż metylofurany) alkilofurany, pod warunkiem że metoda analizy jest do tego celu wiarygodna.

(5) Wyniki monitorowania furanu i alkilofuranów muszą być wiarygodne i porównywalne. Należy zatem przedstawić instrukcje dotyczące pobierania próbek i kryteriów skuteczności analitycznej.

(6) EFSA jest upoważniona przez Komisję Europejską do gromadzenia wszystkich dostępnych danych na temat występowania chemicznych zanieczyszczeń w żywności i paszy. Dane te są wykorzystywane w opiniach naukowych i sprawozdaniach EFSA dotyczących zanieczyszczeń w żywności i paszy.

(7) Należy zatem zalecić monitorowanie furanu i alkilofuranów w żywności oraz przekazywanie danych do EFSA,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ZALECENIE:

1. Państwa członkowskie powinny, przy aktywnym udziale podmiotów prowadzących przedsiębiorstwa spożywcze, monitorować furan, 2-metylofuran i 3-metylofuran w żywności, w szczególności w kawie, żywności dla niemowląt w słoiczkach (w tym żywności dla niemowląt w pojemnikach, tubkach i torebkach), zupie gotowej do spożycia, chipsach na bazie ziemniaków, sokach owocowych, śniadaniowych przetworach zbożowych, herbatnikach, krakersach i pieczywie chrupkim.

2. W celu zapewnienia reprezentatywności próbek państwa członkowskie powinny przestrzegać procedur pobierania próbek ustanowionych w części B załącznika do rozporządzenia Komisji (WE) nr 333/2007 ² . Podmioty prowadzące przedsiębiorstwo spożywcze powinny również stosować tę procedurę pobierania próbek lub równoważną procedurę pobierania próbek, zapewniając reprezentatywność próbki.

3. Do celów analizy furanu, 2-metylofuranu i 3-metylofuranu w kawie i żywności dla niemowląt w słoiczkach państwa członkowskie i podmioty prowadzące przedsiębiorstwa spożywcze powinny stosować metodę spełniającą następujące kryteria:

Parametr	Kryterium
Swoistość	Metoda wolna od interferencji matrycy lub interferencji spektralnych
Próby ślepe	Niższa od LOD
Powtarzalność (RSDr)	0,66 wartości RSDR obliczonej ze (zmodyfikowanego) równania Horwitza
Odtwarzalność (RSDR)	Obliczona ze (zmodyfikowanego) równania Horwitza
Odzysk	80-110 %
LOD	Trzy dziesiąte LOQ
LOQ	W przypadku kawy: nie więcej niż 20 ug/kg W przypadku żywności dla niemowląt w słoiczkach: 5 ugkg

Do celów analizy furanu w żywności innej niż kawa i żywność dla niemowląt w słoiczkach państwa członkowskie i podmioty prowadzące przedsiębiorstwa spożywcze powinny stosować metodę spełniającą te kryteria, a granica oznaczalności (LOQ) nie powinna być wyższa niż 5 ug/kg.

Do celów analizy 2-metylofuranu i 3-metylofuranu w żywności innej niż kawa i żywność dla niemowląt w słoiczkach laboratoria powinny dysponować procedurami kontroli jakości w celu zapewnienia wiarygodności uzyskanych wyników analitycznych, przy czym LOQ nie powinna być wyższa niż 5 ug/kg.

4. Jeżeli zastosowana metoda analizy umożliwia oznaczenie alkilofuranów innych niż 2-metylofuran i 3-metylofuran, państwa członkowskie i podmioty prowadzące przedsiębiorstwa spożywcze powinny oznaczyć te alkilofurany.

5. Państwa członkowskie i podmioty prowadzące przedsiębiorstwa spożywcze powinny przekazywać EFSA wyniki monitorowania do dnia 30 czerwca każdego roku, zgodnie z wymogami określonymi w wytycznych EFSA w sprawie standardu opisu próbek (SOP) dla żywności i paszy oraz dodatkowymi szczególnymi wymogami EFSA dotyczącymi sprawozdawczości ³ .

Sporządzono w Brukseli dnia 25 marca 2022 r.

	W imieniu Komisji
	Stella KYRIAKIDES
	Członek Komisji

1 Panel CONTAM (panel EFSA ds. zanieczyszczeń w łańcuchu żywnościowym), Scientific Opinion on the risk for public health related to the presence of furan and methylfurans in food (Opinia naukowa dotycząca ryzyka dla zdrowia publicznego związanego z obecnością furanu i metylofuranów w żywności). Dziennik EFSA 2017;15(10):5005, 142 s. https://doi.org/10.2903/j.efsa.2017.5005

2 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 333/2007 z dnia 28 marca 2007 r. ustanawiające metody pobierania próbek i metody analiz do celów urzędowej kontroli poziomów ołowiu, kadmu, rtęci, cyny nieorganicznej, 3-MCPD i wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w środkach spożywczych (Dz.U. L 88 z 29.3.2007, s. 29).

3 https://www.efsa.europa.eu/en/call/call-continuous-collection-chemical-contaminants-occurrence-data-0

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2022.100.60
• Rodzaj: Zalecenie
• Tytuł: Zalecenie 2022/495 w sprawie monitorowania obecności furanu i alkilofuranów w żywności
• Data aktu: 25/03/2022
• Data ogłoszenia: 28/03/2022
• Data wejścia w życie: 25/03/2022