Rozporządzenie 605/2013 zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 1185/2003 w sprawie obcinania płetw rekinom na pokładach statków

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR 605/2013

z dnia 12 czerwca 2013 r.

zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 1185/2003 w sprawie obcinania płetw rekinom na pokładach statków

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 43 ust. 2,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego⁽¹⁾,

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą⁽²⁾,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzeniem Rady (WE) nr 1185/2003⁽³⁾ wprowadzono ogólny zakaz praktyki obcinania płetw rekinom, polegającej na odcinaniu płetw rekinom i wyrzucaniu reszty ciała rekina do morza.

(2) Ryby należące do grupy taksonomicznej Elasmobranchii, obejmującej rekiny oraz rajowate, są generalnie bardzo podatne na nadmierną eksploatację ze względu na specyfikę ich cyklu życiowego, który cechuje się wolnym wzrostem, późnym dojrzewaniem i niewielką liczbą młodych, choć poszczególne gatunki różnią się pod względem produktywności biologicznej. Ogólnie, w ostatnich latach, w wyniku gwałtownego wzrostu popytu na produkty z rekinów - szczególnie na płetwy rekinów - niektóre populacje rekinów stanowią cel intensywnych połowów, w tym ze statków pływających pod banderą państw członkowskich na wodach Unii i na wodach nienależących do Unii, i są poważnie zagrożone.

(3) Płetwy rekina nie są tradycyjnym składnikiem europejskiej diety, natomiast rekiny stanowią niezbędny element ekosystemu morskiego Unii. Z tego też względu zarządzanie stadami rekinów i ich ochrona, a także ogólnie promowanie zrównoważonego zarządzania sektorem połowowym z korzyścią dla środowiska i osób pracujących w tej branży powinno być priorytetem.

(4) Obecna wiedza naukowa oparta na analizie współczynnika połowu rekinów ogólnie wskazuje na to, iż liczne stada rekinów są poważnie zagrożone, choć nie dotyczy to w równym stopniu wszystkich gatunków, a czasem nawet sytuacja tego samego gatunku może być zróżnicowana w zależności od strefy morskiej. Według Światowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) zagrożonych jest ponad 25 % pelagicznych gatunków rekinów, z których 50 % stanowią duże oceaniczne gatunki pelagiczne rekinów. W ostatnich latach na mocy przepisów unijnych lub w ramach regionalnych organizacji do spraw zarządzania rybołówstwem zakazano połowu, zatrzymania na pokładzie, przeładunku lub wyładunku coraz większej liczby gatunków rekinów, w tym rekinów, których płetwy są bardzo cenione w handlu.

(5) Żarłacz błękitny (Priconace glauca) i ostronos atlantycki (Isurus oxyrinchus) sklasyfikowane przez IUCN, odpowiednio, jako gatunek "o podwyższonym ryzyku wyginięcia" i "zagrożony wyginięciem", są obecnie gatunkami rekinów najczęściej poławianymi przez unijną flotę, przy czym żarłacz błękitny stanowi około 70 % całkowitych rejestrowanych wyładunków rekina. Jednak inne gatunki, w tym głowomłot pospolity i żarłacz jedwabisty, są również poławiane w Unii i na wodach nienależących do Unii i przyczyniają się do rentowności rybołówstwa.

(6) Na mocy rozporządzenia (WE) nr 1185/2003 dopuszcza się obecnie wydawanie przez państwa członkowskie specjalnych zezwoleń połowowych umożliwiających przetwarzanie rekinów na pokładzie, w trakcie którego płetwy można odcinać od ciał rekinów. Aby zapewnić istnienie związku między masą płetw i ciał rekinów, ustalono stosunek masy płetw do masy tusz. Przy stosowaniu systemów opartych na stosunku masy płetw do masy tusz występują poważne utrudnienia w jego kontroli i egzekwowaniu. Takie systemy są niewystarczające, aby położyć kres praktyce selekcji wielkościowej, a w związku z różnicami w technikach rozbioru płetw oraz rozpiętością rozmiarową i wagową płetw poszczególnych gatunków rekina ich stosowanie może uniemożliwić wykrycie obcinania płetw rekinom. Ponadto po przetworzeniu płetwy i ciała rekinów mogą być wyładowywane w różnych portach. W takich okolicznościach zbieranie danych - między innymi dotyczących identyfikacji gatunków i struktury populacji - które stanowią podstawę opinii naukowych służących do ustanawiania środków ochrony i zarządzania rybołówstwem, jest utrudnione.

(7) W świetle międzynarodowego planu działania na rzecz ochrony rekinów i zarządzania ich zasobami przyjętego w 1999 r. przez Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) Unia powinna przyjąć wszelkie środki niezbędne do ochrony rekinów oraz do zminimalizowania ilości odpadów i odrzutów pochodzących z połowów rekinów. W swoich konkluzjach z dnia 23 kwietnia 2009 r. Rada poparła ogólne podejście i szczegółowe cele Unii określone w komunikacie Komisji dotyczącym planu działania Wspólnoty Europejskiej na rzecz ochrony rekinów i zarządzania ich zasobami z dnia 5 lutego 2009 r. Rada również zachęciła Komisję do zwrócenia szczególnej uwagi na kwestię obcinania płetw rekinów oraz do jak najszybszego przedstawienia wniosku dotyczącego zmiany rozporządzenia (WE) nr 1185/2003, w szczególności w odniesieniu do odstępstw i związanych z nimi warunków.

(8) Komitet Naukowo-Techniczny i Ekonomiczny ds. Rybołówstwa (STECF) uznaje wagę problemu obcinania płetw rekinom i apeluje o bezwarunkowe zaniechanie tej praktyki, a także uważa, że wszystkie gatunki spodoustych należy wyładowywać z płetwami/tzw. "skrzydłami" naturalnie przytwierdzonymi do ich ciał.

(9) Regionalne organizacje ds. zarządzania rybołówstwem coraz częściej zajmują się kwestią obcinania płetw rekinom. Ich organy naukowe zalecają wyładunki rekinów z płetwami naturalnie przytwierdzonymi do ich ciał, zauważając, iż jest to najlepszy sposób zapobiegania obcinaniu płetw i ułatwiania zbierania danych koniecznych do oceny zasobów. Coroczne rezolucje dotyczące zrównoważonego rybołówstwa Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych wydawane od 2007 r., globalna strategia IUNC z 2008 r. przeciw obcinaniu płetw rekinom oraz konferencja przeglądowa porozumienia w sprawie zasobów rybnych na swym posiedzeniu w 2010 r., wzywają do podjęcia środków nakładających obowiązek wyładowywania wszystkich rekinów z płetwami naturalnie przytwierdzonymi do ich ciał.

(10) W latach 2010 i 2011 - w ramach obowiązkowej oceny skutków - Komisja przeprowadziła konsultacje społeczne, aby zebrać informacje dotyczące najbardziej odpowiedniego sposobu zmiany rozporządzenia (WE) nr 1185/2003. Komisja stwierdziła we wnioskach oceny skutków, że aby osiągnąć cel ochrony stad rekinów, rozporządzenie to powinno zapewniać, by wszystkie rekiny były wyładowywane z płetwami naturalnie przytwierdzonymi do tusz.

(11) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 1185/2003,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł  1

W rozporządzeniu (WE) nr 1185/2003 wprowadza się następujące zmiany:

1) skreśla się art. 2 pkt 3;

2) w art. 3 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

"1a. Bez uszczerbku dla przepisów ust. 1, aby ułatwić składowanie na pokładzie, płetwy rekinów mogą być częściowo podcięte i złożone płasko na tuszy, jednak przed wyładunkiem nie oddziela się ich od tuszy.";

3) skreśla się art. 4 i 5;

4) art. 6 otrzymuje brzmienie:

"Artykuł 6

Sprawozdania

1. Jeżeli statki pływające pod banderą danego państwa członkowskiego złowiły, zatrzymały na pokładzie, przeładowały lub wyładowały rekiny, państwo członkowskie bandery, zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1224/2009 z dnia 20 listopada 2009 r. ustanawiającym wspólnotowy system kontroli w celu zapewnienia przestrzegania przepisów wspólnej polityki rybołówstwa^(*) oraz rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) nr 404/2011 z dnia 8 kwietnia 2011 r. ustanawiającym szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1224/2009^(**), przesyła Komisji corocznie, do dnia 1 maja, wyczerpujące sprawozdanie dotyczące wykonania niniejszego rozporządzenia z poprzedniego roku. W sprawozdaniu opisuje się monitorowanie przez państwo członkowskie bandery zgodności jego statków pływających na wodach Unii i na wodach nienależących do Unii z niniejszym rozporządzeniem oraz środki egzekwowania przepisów podjęte przez państwa członkowskie bandery w przypadkach braku zgodności. W szczególności państwo członkowskie bandery przedstawia wszystkie wymienione poniżej informacje:

- liczbę wyładunków rekinów,

- liczbę, datę i miejsce przeprowadzonych inspekcji,

- liczbę i charakter wykrytych przypadków braku zgodności, wraz ze wszystkimi danymi identyfikacyjnymi odnośnego statku lub odnośnych statków, a także zastosowanymi sankcjami w każdym przypadku braku zgodności, oraz

- całkowitą liczbę wyładunków z podziałem na gatunki (waga/liczba) i porty.

2. Po przedłożeniu przez państwa członkowskie drugiego sprawozdania rocznego zgodnie z ust. 1 Komisja do dnia 1 stycznia 2016 r. przedkłada Parlamentowi Europejskiemu oraz Radzie sprawozdanie dotyczące funkcjonowania niniejszego rozporządzenia oraz zmian na arenie międzynarodowej w dziedzinie, której ono dotyczy.

______

^(*) Dz.U. L 343 z 22.12.2009, s. 1.

^(**) Dz.U. L 112 z 30.4.2011, s. 1.".

Artykuł  2

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie siódmego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Strasburgu dnia 12 czerwca 2013 r.

W imieniu Parlamentu Europejskiego	W imieniu Rady
M. SCHULZ	L. CREIGHTON
Przewodniczący	Przewodniczący

______

⁽¹⁾ Dz.U. C 181 z 21.6.2012, s. 195.

⁽²⁾ Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 22 listopada 2012 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) i decyzja Rady z dnia 6 czerwca 2013 r.

⁽³⁾ Dz.U. L 167 z 4.7.2003, s. 1.

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2013.181.1
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Rozporządzenie 605/2013 zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 1185/2003 w sprawie obcinania płetw rekinom na pokładach statków
• Data aktu: 12/06/2013
• Data ogłoszenia: 29/06/2013
• Data wejścia w życie: 06/07/2013