Konwencja wiedeńska o ochronie warstwy ozonowej. Wiedeń.1985.03.22.

KONWENCJA WIEDEŃSKA O OCHRONIE WARSTWY OZONOWEJ ^*

PREAMBUŁA

STRONY NINIEJSZEJ KONWENCJI,

ŚWIADOME potencjalnie szkodliwego wpływu zmian zachodzących w warstwie ozonowej na zdrowie ludzkie i środowisko,

ODWOŁUJĄC SIĘ do odpowiednich postanowień deklaracji Konferencji ONZ w sprawie środowiska człowieka, w szczególności na zasadę 21, która przewiduje, że "Państwa mają, zgodnie z Kartą Narodów Zjednoczonych i zasadami prawa międzynarodowego, suwerenne prawo eksploatacji własnych zasobów, realizują własną politykę środowiskową oraz ponoszą odpowiedzialność za zapewnienie, aby działania w zakresie ich jurysdykcji lub kontroli nie powodowały szkody w środowisku innych państw lub na obszarach poza granicami jurysdykcji krajowej",

BIORĄC POD UWAGĘ warunki i szczególne wymagania krajów rozwijających się,

W TROSCE o prace i badania prowadzone zarówno przez organizacje międzynarodowe, jak i krajowe, w szczególności w ramach Światowego Planu Działania dotyczącego warstwy ozonowej w ramach Programu Środowiskowego Organizacji Narodów Zjednoczonych,

W TROSCE TAKŻE o środki zapobiegawcze, mające na celu ochronę warstwy ozonowej, które już zostały podjęte na poziomie krajowym i międzynarodowym,

ŚWIADOME, że środki ochrony warstwy ozonowej przed zmianami spowodowanymi działalnością człowieka wymagają działań i współpracy międzynarodowej oraz powinny uwzględniać odpowiednie aspekty naukowe i techniczne,

ŚWIADOME RÓWNIEŻ potrzeby dalszych badań i systematycznych obserwacji dla dalszego rozwijania wiedzy naukowej o warstwie ozonowej i ewentualnych niepożądanych skutkach wynikających z jej zmiany,

ZDECYDOWANE chronić zdrowie ludzkie i środowisko przed niepożądanymi skutkami wynikającymi ze zmian w warstwie ozonowej,

UZGODNIŁY, CO NASTĘPUJE:

Artykuł  1

Definicje

Do celów niniejszej Konwencji określenie:

1. "Warstwa ozonowa" oznacza warstwę ozonu atmosferycznego powyżej granicznej warstwy atmosfery.

2. "Niepożądane skutki" oznaczają zmiany w środowisku fizycznym lub faunie i florze, w tym zmiany klimatyczne, które wywołują znaczące, szkodliwe skutki dla zdrowia ludzkiego lub dla składu, prężności i produktywności ekosystemów naturalnych i sterowanych oraz dla surowców użytecznych dla ludzkości.

3. "Technologie lub urządzenia alternatywne" oznaczają technologie lub urządzenia, przy których zastosowaniu możliwe jest zmniejszenie lub skuteczne wyeliminowanie emisji substancji mających lub mogących wywoływać szkodliwe skutki w warstwie ozonowej.

4. "Substancje alternatywne" oznaczają substancje, które zmniejszają lub eliminują szkodliwe skutki w warstwie ozonowej lub im zapobiegają.

5. "Strony" oznaczają Strony niniejszej Konwencji, jeśli w tekście nie wskazano inaczej.

6. "Regionalna organizacja integracji gospodarczej" oznacza organizację ustanowioną przez suwerenne państwa danego regionu, która posiada uprawnienia w zakresie spraw regulowanych niniejszą Konwencją lub Protokołami do Konwencji i która jest należycie w tym celu upoważniona, zgodnie z procedurami wewnętrznymi, do podpisania, ratyfikowania, przyjęcia, zatwierdzania odnośnych aktów prawnych lub przystępowania do nich.

7. "Protokoły" oznaczają Protokoły do niniejszej Konwencji.

Artykuł  2

Obowiązki ogólne

1. Strony podejmą właściwe środki zgodnie z postanowieniami niniejszej Konwencji i obowiązujących protokołów, których są stroną, w celu ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska przed niepożądanymi skutkami wynikającymi lub mogącymi wyniknąć z działalności człowieka, zmieniającej lub mogącej zmienić warstwę ozonową.

2. W tym celu Strony, stosownie do posiadanych środków i możliwości:

a) współpracują poprzez systematyczne obserwacje, badania i wymianę informacji w celu lepszego zrozumienia i oceny skutków działalności człowieka widocznych w warstwie ozonowej oraz skutków dla zdrowia ludzkiego i środowiska wynikających ze zmian w warstwie ozonowej;

b) podejmują stosowne środki ustawodawcze lub administracyjne oraz współpracują w harmonizowaniu właściwych kierunków polityki w celu kontrolowania, ograniczania, zmniejszania lub zapobiegania działalności człowieka w granicach swojej jurysdykcji lub kontroli, jeżeli okaże się, że taka działalność powoduje lub może wywoływać niepożądane skutki wynikające ze zmiany lub prawdopodobnej zmiany warstwy ozonowej;

c) współpracują w formułowaniu uzgodnionych środków, procedur i norm w celu wdrożenia niniejszej Konwencji, w związku z przyjęciem protokołów oraz załączników;

d) współpracują z właściwymi instytucjami międzynarodowymi w celu skutecznego wdrożenia niniejszej Konwencji oraz protokołów, których są stroną.

3. Postanowienia niniejszej Konwencji nie wpływają w żadnym przypadku na prawo Stron do przyjmowania, zgodnie z prawem międzynarodowym, środków krajowych uzupełniających środki określone w ustępie 1 i 2 powyżej; nie mają one również wpływu na uzupełniające środki krajowe już podjęte przez Stronę, pod warunkiem że środki te nie są niezgodne z obowiązkami wynikającymi z niniejszej Konwencji.

4. Podczas stosowania niniejszego artykułu uwzględnia się odpowiednie aspekty naukowe i techniczne.

Artykuł  3

Badania i systematyczne obserwacje

1. Strony zobowiązują się, w miarę potrzeb, do inicjowania, bezpośrednio lub za pośrednictwem właściwych instytucji międzynarodowych, badań i ocen naukowych oraz współpracy podczas ich prowadzenia w zakresie:

a) procesów fizycznych i chemicznych, które mogą mieć wpływ na warstwę ozonową;

b) skutków dla zdrowia ludzkiego i innych skutków biologicznych wynikających ze zmian w warstwie ozonowej, w szczególności w związku ze zmianami w ultrafioletowym promieniowaniu słonecznym, wywołującym skutki biologiczne (UV-B);

c) skutków klimatycznych wynikającymi ze zmian w warstwie ozonowej;

d) skutków wynikających ze zmiany w warstwie ozonowej i dalszych zmian w promieniowaniu UV-B oddziałującym na surowce naturalne i syntetyczne, użyteczne dla ludzkości;

e) substancji, zastosowań praktycznych, procesów i działań, które mogą mieć wpływ na warstwę ozonową, oraz nad ich skumulowanymi skutkami;

f) substancji i technologii alternatywnych;

g) problemów społeczno-gospodarczych związanych z powyższymi procesami,

jak określono w załącznikach I i II.

2. Strony zobowiązują się popierać lub ustanawiać, w miarę potrzeb, bezpośrednio lub za pośrednictwem właściwych instytucji międzynarodowych, uwzględniając w pełni ustawodawstwo krajowe i odnośne działania na poziomie krajowym i międzynarodowym, wspólne lub uzupełniające programy, mające na celu systematyczne obserwacje stanu warstwy ozonowej i innych odpowiednich parametrów, zgodnie z ustaleniami określonymi w załączniku I.

3. Strony zobowiązują się współpracować, bezpośrednio lub za pośrednictwem właściwych instytucji międzynarodowych, w celu gromadzenia, zatwierdzania, a także przekazywania danych z badań i obserwacji za pośrednictwem właściwych światowych ośrodków danych, w sposób regularny oraz w odpowiednim czasie.

Artykuł  4

Współpraca w dziedzinie prawnej, naukowej i technicznej

1. Strony ułatwiają i popierają wymianę informacji naukowych, technicznych, społeczno-gospodarczych, handlowych i prawnych, dotyczących niniejszej Konwencji, zgodnie ze szczegółowymi postanowieniami zawartymi w załączniku II. Informacje te są dostarczane instytucjom uzgodnionym między Stronami. Każda z tych instytucji otrzymujących informację uznaną za poufną przez Stronę ją dostarczającą zapewnia, aby informacja taka nie została ujawniona, i zabezpiecza jej poufność do czasu udostępnienia jej wszystkim Stronom.

2. Strony współpracują zgodnie z ustawodawstwem krajowym, przepisami i praktykami, biorąc pod uwagę w szczególności potrzeby krajów rozwijających się, w popieraniu, bezpośrednio lub za pośrednictwem właściwych instytucji międzynarodowych, rozwoju oraz transferu technologii i wiedzy. Współpraca ta będzie realizowana w szczególności przez:

a) ułatwianie pozyskiwania technologii alternatywnych przez inne Strony;

b) dostarczanie informacji o technologiach alternatywnych i urządzeniach, a także specjalnych podręczników lub instrukcji do nich;

c) dostarczanie niezbędnego wyposażenia i infrastruktury do badań oraz systematycznych obserwacji;

d) odpowiednie szkolenie personelu naukowego i technicznego.

Artykuł  5

Przekazywanie informacji

Za pośrednictwem sekretariatu Strony przekazują Konferencji Stron ustanowionej na mocy artykułu 6 informacje o przyjętych przez siebie środkach w celu wdrożenia niniejszej Konwencji i protokołów, których są stroną, w takiej formie i w takich odstępach czasu, jakie zostaną ustalone w stosunku do odpowiednich dokumentów na posiedzeniach stron.

Artykuł  6

Konferencja Stron

1. Niniejszym ustanawia się Konferencję Stron. Pierwsze posiedzenie Konferencji Stron zostaje zwołane przez sekretariat ustanowiony na zasadzie tymczasowości zgodnie z artykułem 7, nie później niż w okresie jednego roku po wejściu w życie niniejszej Konwencji. Następnie zwyczajne posiedzenia Konferencji Stron są zwoływane w regularnych odstępach czasu ustalonych przez Konferencję na jej pierwszym posiedzeniu.

2. Posiedzenia nadzwyczajne Konferencji Stron zwoływane są w takich terminach, które zostaną uznane przez Konferencję za niezbędne, lub na pisemne żądanie którejkolwiek ze Stron, pod warunkiem że w ciągu sześciu miesięcy od takiego żądania przekazanego im przez sekretariat będzie ono poparte przez co najmniej jedną trzecią Stron.

3. Konferencja Stron w drodze konsensusu uzgadnia i przyjmuje regulamin oraz zasady finansowe dla Konferencji, a także innych instytucji pomocniczych, które może ustanowić, co dotyczy również postanowień finansowych dotyczących funkcjonowania sekretariatu.

4. Konferencja Stron dokonuje ciągłej oceny wdrażania niniejszej Konwencji, a ponadto:

a) ustala formę i odpowiednie odstępy czasu przekazywania informacji, które mają być przedkładane zgodnie z artykułem 5, oraz rozpatruje te informacje, a także raporty przedłożone przez instytucję pomocniczą;

b) dokonuje przeglądu informacji naukowych o stanie warstwy ozonowej, jej ewentualnych zmianach i ewentualnych skutków takich zmian;

c) wspiera zgodnie z artykułem 2 harmonizację właściwych polityk, strategii i środków podejmowanych w celu zminimalizowania emisji substancji powodujących lub mogących spowodować zmiany w warstwie ozonowej oraz formułuje zalecenia dotyczące innych środków dotyczących niniejszej Konwencji;

d) przyjmuje programy badań, systematycznych obserwacji, współpracy naukowej i technologicznej, wymiany informacji oraz przekazywania technologii i wiedzy, zgodnie z artykułami 3 i 4;

e) rozpatruje i przyjmuje, stosownie do wymogów, zmiany do niniejszej Konwencji i jej załączników zgodnie z artykułami 9 i 10;

f) rozpatruje zmiany do wszelkich protokołów oraz ich załączników, a jeśli tak zostanie postanowione, rekomenduje ich przyjęcie przez strony odnośnych protokołów;

g) rozpatruje i przyjmuje, stosownie do wymogów, dodatkowe załączniki do niniejszej Konwencji, zgodnie z artykułem 10;

h) rozpatruje i przyjmuje, stosownie do wymogów, Protokoły zgodnie z artykułem 8;

i) ustanawia instytucje pomocnicze, jakie zostaną uznane za niezbędne dla wdrożenia niniejszej Konwencji;

j) zwraca się, w miarę potrzeb, o usługi do właściwych instytucji międzynarodowych i komitetów naukowych, w szczególności Światowej Organizacji Meteorologicznej, Światowej Organizacji Zdrowia, a także Komitetu Koordynacyjnego do spraw warstwy ozonowej, w sferze badań naukowych, systematycznych obserwacji i innych działań związanych z celami niniejszej Konwencji oraz wykorzystuje, gdzie sytuacja tego wymaga, informacje uzyskane od tych instytucji i komitetów;

k) rozpatruje i podejmuje wszelkie dodatkowe działania, które mogą być wymagane do osiągnięcia celów niniejszej Konwencji.

5. Na posiedzeniach Konferencji Stron Organizacja Narodów Zjednoczonych i jej wyspecjalizowane agencje, Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej oraz każde państwo niebędące stroną niniejszej Konwencji mogą być reprezentowane przez obserwatorów. Każda instytucja albo agencja, krajowa lub międzynarodowa, rządowa lub pozarządowa, posiadająca kompetencje w dziedzinach związanych z ochroną warstwy ozonowej, która poinformuje sekretariat o chęci uczestniczenia jako obserwator w posiedzeniu Konferencji Stron, może otrzymać zezwolenie, jeśli co najmniej jedna trzecia Stron nie wyrazi sprzeciwu. Dopuszczanie i udział obserwatorów są objęte regulaminem przyjętym przez Konferencję Stron.

Artykuł  7

Sekretariat

1. Sekretariat wykonuje następujące funkcje:

a) organizowanie i obsługa posiedzeń przewidzianych w artykułach 6, 8, 9 i 10;

b) przygotowywanie i przekazywanie raportów na podstawie informacji otrzymanych zgodnie z artykułami 4 i 5 oraz informacji z narad instytucji pomocniczych ustanowionych na mocy artykułu 6;

c) wykonywanie funkcji powierzonych sekretariatowi w Protokołach;

d) przygotowywanie raportów z działalności sekretariatu podczas wykonywania funkcji wyznaczonych zgodnie z niniejszą Konwencją i składanie ich Konferencji Stron;

e) zapewnienie niezbędnej koordynacji z innymi odpowiednimi instytucjami międzynarodowymi, w szczególności podejmowanie stosownych postanowień administracyjnych i umownych, jakie mogą być wymagane dla skutecznej realizacji funkcji sekretariatu;

f) wykonywanie innych funkcji, które mogą być ustalone przez Konferencję Stron.

2. Program Ochrony Środowiska Narodów Zjednoczonych będzie odpowiedzialny za wykonywanie funkcji sekretariatu na zasadach tymczasowych do czasu zakończenia pierwszego zwyczajnego posiedzenia Konferencji Stron, zwołanego na podstawie artykułu 6. Strony wyznaczają sekretariat na pierwszym zwyczajnym posiedzeniu Konferencji Stron spośród istniejących, właściwych organizacji międzynarodowych, które wyraziły gotowość do wykonywania funkcji sekretariatu zgodnie z niniejszą Konwencją.

Artykuł  8

Przyjęcie protokołów

1. Konferencja Stron może przyjąć protokoły na posiedzeniu na podstawie artykułu 2.

2. Tekst proponowanego Protokołu jest przekazywany Stronom przez sekretariat co najmniej sześć miesięcy przed takim posiedzeniem.

Artykuł  9

Zmiana Konwencji lub protokołów

1. Każda ze Stron może zaproponować zmiany do niniejszej Konwencji lub któregokolwiek z protokołów. Zmiany takie odpowiednio uwzględniają, inter alia, stosowne aspekty naukowe i techniczne.

2. Zmiany do Konwencji przyjmowane są na posiedzeniu Konferencji Stron. Zmiany do protokołów przyjmowane są na posiedzeniu Stron dotyczącym danego Protokołu. Tekst proponowanej zmiany do niniejszej Konwencji lub do protokołów, jeśli nie przewidziano inaczej w odnośnym protokole, przekazywany jest Stronom przez sekretariat w terminie co najmniej sześciu miesięcy przed posiedzeniem, na którym proponuje się przyjęcie zmian. Sekretariat przekazuje również zaproponowane zmiany sygnatariuszom niniejszej Konwencji do celów informacyjnych.

3. Strony podejmują wszelkie wysiłki w celu osiągnięcia porozumienia w drodze konsensusu w sprawie proponowanych zmian do niniejszej Konwencji. Jeśli pomimo podejmowania tych wysiłków porozumienie nie zostanie osiągnięte, zmiana w ostateczności zostaje przyjęta większością trzech czwartych głosów Stron obecnych i biorących udział w głosowaniu na posiedzeniu. Następnie depozytariusz przedstawi ją wszystkim Stronom do ratyfikacji, zatwierdzenia lub przyjęcia.

4. Procedurę wymienioną w ustępie 3 stosuje się do zmian w protokołach do Konwencji, z tym że do przyjęcia zmian wystarcza większość dwóch trzecich głosów stron protokołu obecnych na posiedzeniu i biorących udział w głosowaniu.

5. O ratyfikacji, zatwierdzeniu lub przyjęciu zmian depozytariusz zawiadamiany jest na piśmie. Zmiany przyjęte zgodnie z ustępem 3 lub 4 niniejszego artykułu wchodzą w życie między Stronami, które je przyjęły, dziewięćdziesiątego dnia od otrzymania przez depozytariusza zawiadomienia o ich ratyfikacji, zatwierdzeniu lub przyjęciu, przez co najmniej trzy czwarte Stron niniejszej Konwencji lub przez co najmniej dwie trzecie stron odnośnego protokołu, chyba że w protokole tym przewidziano inaczej. Następnie dla każdej ze Stron zmiany wchodzą w życie dziewięćdziesiątego dnia po złożeniu przez nią dokumentu ratyfikacji, zatwierdzenia lub przyjęcia zmian.

6. Do celów niniejszego artykułu "Strony obecne i biorące udział w głosowaniu" oznaczają Strony obecne i oddające głos pozytywny lub przeciwny.

Artykuł  10

Przyjęcie załączników i ich zmiany

1. Załączniki do niniejszej Konwencji lub do protokołu stanowią integralną część niniejszej Konwencji lub takiego protokołu, zależnie od okoliczności, a także, o ile wyraźnie nie przewidziano inaczej, odniesienie do niniejszej Konwencji lub protokołów stanowi jednocześnie odniesienie do właściwych załączników do Konwencji. Załączniki takie ograniczają się do spraw naukowych, technicznych i administracyjnych.

2. O ile nie przewidziano inaczej w protokole w odniesieniu do załączników, stosowana jest następująca procedura w sprawie propozycji, przyjęcia i wejścia w życie dodatkowych załączników do niniejszej Konwencji lub załączników do protokołu:

a) propozycje załączników do niniejszej Konwencji składa się i przyjmuje zgodnie z procedurą ustanowioną w artykule 9 ustępy 2 i 3, natomiast propozycje załączników do protokołu składa się i przyjmuje zgodnie z procedurą ustanowioną w artykule 9 ustępy 2 i 4;

b) strona, która nie może zatwierdzić dodatkowego załącznika do niniejszej Konwencji lub załącznika do protokołu, którego jest stroną, zawiadamia o tym depozytariusza w formie pisemnej w ciągu sześciu miesięcy od daty przekazania przez niego informacji o przyjęciu załączników. Depozytariusz zawiadomi niezwłocznie wszystkie Strony o każdym otrzymanym zawiadomieniu. Strona może w dowolnym czasie zastąpić poprzednią deklarację sprzeciwu przyjęciem, po czym załączniki wchodzą w życie dla tej Strony;

c) po upływie sześciu miesięcy od daty rozpowszechnienia informacji przez depozytariusza załącznik wchodzi w życie dla wszystkich Stron niniejszej Konwencji lub odnośnego protokołu, które nie przedłożyły zawiadomienia zgodnie z postanowieniem litery b).

3. Propozycja, przyjęcie i wejście w życie zmian do załączników do niniejszej Konwencji lub do protokołów podlegają tej samej procedurze, co propozycja, przyjęcie i wejście w życie załączników do niniejszej Konwencji lub załączników do protokołów. Załączniki takie i zmiany odpowiednio uwzględniają inter alia odpowiednie aspekty naukowe oraz techniczne.

4. Jeśli dodatkowy załącznik lub zmiana do załącznika obejmuje zmianę do niniejszej Konwencji lub protokołu, dodatkowy załącznik lub zmieniony załącznik wchodzi w życie dopiero wówczas, gdy zmiana do Konwencji lub odnośnego protokołu wejdzie w życie.

Artykuł  11

Rozstrzyganie sporów

1. W przypadku sporu między Stronami dotyczącego wykładni lub stosowania niniejszej Konwencji zainteresowane strony dążą do jego rozstrzygnięcia w drodze rokowań.

2. Jeżeli zainteresowane strony nie mogą dojść do porozumienia drogą negocjacji, mogą się wspólnie zwrócić o dobre usługi lub pośrednictwo do strony trzeciej.

3. Podczas ratyfikacji, przyjmowania, zatwierdzenia lub przystępowania do niniejszej Konwencji lub w dowolnym późniejszym terminie państwo lub regionalna organizacja integracji gospodarczej może zadeklarować na piśmie depozytariuszowi, że odnośnie do sporu nierozstrzygniętego zgodnie z ustępem 1 lub 2 przyjmuje jeden lub obydwa niżej wymienione sposoby rozstrzygania sporów jako obowiązkowe:

a) arbitraż, zgodnie z procedurą przyjętą przez Konferencję Stron na jej pierwszym posiedzeniu zwyczajnym;

b) przekazanie sporu do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości.

4. Jeśli strony nie zaakceptowały tej samej lub jakiejkolwiek innej procedury zgodnie z ustępem 3, spór zostaje skierowany na drogę pojednania zgodnie z ustępem 5, o ile strony nie uzgodnią inaczej.

5. Na żądanie którejkolwiek ze stron sporu powołuje się Komisję pojednawczą. Komisja składa się z równej liczby członków wyznaczonych przez każdą zainteresowaną stronę oraz przewodniczącego Komisji, wskazanego wspólnie przez członków Komisji mianowanych przez zainteresowane strony. Decyzja Komisji pojednawczej przedstawia ostateczne orzeczenie zalecające, które strony przyjmują w dobrej wierze.

6. Postanowienia niniejszego artykułu odnoszą się do protokołów, o ile nie przewidziano inaczej w odnośnym protokole.

Artykuł  12

Podpisanie

Niniejsza Konwencja zostaje wyłożona do podpisu dla państw i regionalnych organizacji integracji gospodarczej w Federalnym Ministerstwie Spraw Zagranicznych Republiki Austrii w Wiedniu od dnia 22 marca 1985 r. do dnia 21 września 1985 r. oraz w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku od dnia 22 września 1985 r. do dnia 21 marca 1986 r.

Artykuł  13

Ratyfikacja, przyjęcie lub zatwierdzenie

1. Niniejsza Konwencja i protokół do Konwencji stanowią przedmiot ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia przez państwa i regionalne organizacje integracji gospodarczej. Dokumenty ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia zostaną złożone depozytariuszowi.

2. Każda organizacja, określona w ustępie 1, która staje się Stroną niniejszej Konwencji lub protokołu do Konwencji, których żadne z jej Państw Członkowskich nie jest Stroną, ponosi odpowiedzialność za wszystkie zobowiązania wynikające z Konwencji lub protokołu, zależnie od okoliczności. Jeśli w przypadku takich organizacji jedno lub więcej z jej Państw Członkowskich jest Stroną Konwencji lub odpowiedniego protokołu, organizacja i jej Państwa Członkowskie decydują o ich indywidualnej odpowiedzialności za wykonanie ich zobowiązań wynikających z Konwencji lub protokołu. W takich przypadkach organizacja i Państwa Członkowskie nie są uprawnione do realizacji uprawnień wynikających z Konwencji lub odpowiedniego protokołu równocześnie.

3. W dokumentach ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia organizacje, określone w ustępie 1, deklarują zakres swych kompetencji odnoszących się do spraw regulowanych przez niniejszą Konwencję lub odpowiedni protokół. Organizacje te informują depozytariusza również o każdej istotnej zmianie w zakresie swych kompetencji.

Artykuł  14

Przystąpienie

1. Niniejsza Konwencja i protokoły zostają wyłożone do przystąpienia dla państw oraz regionalnych organizacji integracji gospodarczej od daty zamknięcia Konwencji lub odnośnych protokołów do podpisu. Dokumenty przystąpienia zostają złożone depozytariuszowi.

2. W dokumentach przystąpienia organizacje określone w ustępie 1 deklarują zakres swych kompetencji odnoszących się do spraw regulowanych przez niniejszą Konwencję lub odpowiedni protokół. Organizacje te informują depozytariusza także o każdej zasadniczej zmianie w zakresie swych kompetencji.

3. Postanowienia artykułu 13 ustęp 2 stosuje się do regionalnych organizacji integracji gospodarczej, które przystąpią do niniejszej Konwencji lub odpowiedniego protokołu.

Artykuł  15

Prawo głosowania

1. Każda ze stron niniejszej Konwencji lub odpowiedniego protokołu posiada jeden głos.

2. Niezależnie od postanowienia ustępu 1, regionalne organizacje integracji gospodarczej, w sprawach leżących w zakresie ich kompetencji, wykonują swe prawo głosowania z ilością głosów równą ilości ich Państw Członkowskich, które są Stronami niniejszej Konwencji lub odpowiedniego protokołu. Organizacje takie nie mogą wykonywać swojego prawa głosowania, jeśli wykonują je ich Państwa Członkowskie i vice versa.

Artykuł  16

Zależność między Konwencją i Protokołami do Konwencji

1. Żadne państwo lub regionalna organizacja integracji gospodarczej nie może stać się stroną protokołu, jeśli jednocześnie nie jest lub nie staje się Stroną Konwencji.

2. Decyzje dotyczące protokołów podejmowane są tylko przez strony odnośnego protokołu.

Artykuł  17

Wejście w życie

1. Niniejsza Konwencja wchodzi w życie dziewięćdziesiątego dnia od daty złożenia depozytariuszowi dwudziestego dokumentu ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia.

2. Protokół do niniejszej Konwencji, o ile nie przewidziano inaczej w tym protokole, wchodzi w życie dziewięćdziesiątego dnia od daty złożenia depozytariuszowi jedenastego dokumentu ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia takiego protokołu lub przystąpienia do niego.

3. Dla każdej Strony, która ratyfikuje, przyjmuje, zatwierdza niniejszą Konwencję lub przystępuje do niej po złożeniu depozytariuszowi dwudziestego dokumentu ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia, Konwencja wchodzi w życie dziewięćdziesiątego dnia od daty złożenia przez tę Stronę dokumentu ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia.

4. Protokół, o ile nie przewidziano inaczej w tym protokole, wchodzi w życie dla strony, która go ratyfikuje, przyjmuje, zatwierdza lub przystępuje do niego po jego wejściu w życie zgodnie z ustępem 2, dziewięćdziesiątego dnia od daty złożenia przez tę stronę dokumentu ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia, lub w dniu wejścia w życie Konwencji dla tej Strony w zależności od tego, która z tych dat jest późniejsza.

5. Do celów ustępów 1 i 2 żaden dokument złożony przez regionalne organizacje integracji gospodarczej nie jest traktowany jako dodatkowy do tych, które zostały złożone przez Państwa Członkowskie takiej organizacji.

Artykuł  18

Zastrzeżenia

Do postanowień niniejszej Konwencji nie można zgłaszać zastrzeżeń.

Artykuł  19

Wystąpienie

1. W dowolnym terminie po upływie czterech lat od daty wejścia w życie niniejszej Konwencji dla danej Strony Strona ta może z Konwencji wystąpić, składając depozytariuszowi zawiadomienie na piśmie.

2. O ile nie postanowiono inaczej w protokole, w dowolnym terminie po upływie czterech lat od daty wejścia w życie takiego protokołu dla Strony Strona ta może wystąpić z tego protokołu, składając depozytariuszowi zawiadomienie na piśmie.

3. Takie wystąpienie staje się skuteczne po upływie jednego roku od daty otrzymania zawiadomienia przez depozytariusza lub w terminie późniejszym określonym w zawiadomieniu o wystąpieniu.

4. Każda strona, która występuje z niniejszej Konwencji, traktowana jest tak, jakby wystąpiła również z każdego protokołu, którego jest stroną.

Artykuł  20

Depozytariusz

1. Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych przyjmuje obowiązki depozytariusza niniejszej Konwencji i protokołów.

2. Depozytariusz informuje Strony w szczególności o:

a) podpisaniu niniejszej Konwencji i protokołów oraz złożeniu dokumentów ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia, zgodnie z artykułami 13 i 14;

b) dacie wejścia w życie Konwencji i protokołów, zgodnie z artykułem 17;

c) zawiadomieniach o wystąpieniu, zgodnie z artykułem 19;

d) przyjętych zmianach odnoszących się do Konwencji i protokołów, o ich przyjęciu przez strony oraz o dacie wejścia w życie tych zmian, zgodnie z artykułem 9;

e) wszystkich oświadczeniach związanych z przyjęciem i zatwierdzeniem załączników i zmian do załączników, zgodnie z artykułem 10;

f) zawiadomieniach regionalnych organizacji integracji gospodarczej, dotyczących zakresu ich kompetencji w sprawach regulowanych niniejszą Konwencją i protokołami, oraz o jakichkolwiek zmianach w tym względzie;

g) deklaracjach złożonych zgodnie z artykułem 11 ustęp 3.

Artykuł  21

Teksty autentyczne

Oryginał niniejszej Konwencji, której teksty w językach: arabskim, chińskim, angielskim, francuskim, rosyjskim i hiszpańskim są jednakowo autentyczne, zostaje złożony Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Na dowód, czego niżej podpisani, będąc do tego należycie upoważnieni, podpisali niniejszą Konwencję.

Sporządzono w Wiedniu, dnia 22 marca 1985 r.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  I

BADANIA I SYSTEMATYCZNE OBSERWACJE

1. Strony Konwencji uznają, że do głównych zagadnień naukowych należą:

a) modyfikacja warstwy ozonowej, której wynikiem byłaby zmiana natężenia słonecznego promieniowania ultrafioletowego wywołującego skutki biologiczne (UV-B), które dociera do powierzchni ziemi oraz potencjalne konsekwencje dla zdrowia ludzkiego, organizmów, ekosystemów oraz materiałów użytecznych dla ludzkości;

b) modyfikacja pionowego rozkładu ozonu, który mógłby zmienić strukturę cieplną powietrza oraz potencjalne konsekwencje pogodowe i klimatyczne.

2. Strony Konwencji, zgodnie z artykułem 3, współpracują w prowadzeniu badań i systematycznych obserwacji oraz w formułowaniu zaleceń dla przyszłych badań i obserwacji w obszarach takich, jak:

a) fizyko-chemiczne badania atmosfery

i) kompleksowe modele teoretyczne: dalsze rozwijanie modeli, które uwzględniają wzajemne oddziaływanie między procesami radiacyjnymi, dynamicznymi i chemicznymi; badania nad jednoczesnymi skutkami różnych zjawisk spowodowanych przez człowieka i występujących naturalnie w warstwie ozonu atmosferycznego; interpretacja danych z pomiarów satelitarnych i naziemnych, ocena tendencji w zmianach parametrów atmosferycznych i geofizycznych oraz rozwój metod określania przyczyn zmian tych parametrów,

ii) badania laboratoryjne nad współczynnikami tempa zmian, przekrojami absorpcji oraz mechanizmami chemicznych i fotochemicznych procesów troposfery i stratosfery; danymi spektroskopowymi dla uzupełnienia pomiarów polowych we wszystkich odpowiednich zakresach widma,

iii) pomiary polowe: stężenie i przepływy gazów z głównych źródeł pochodzenia naturalnego i antropogenicznego; badania dynamiki atmosfery; jednoczesne pomiary fotochemiczne powiązanych zjawisk z warstwą graniczną atmosfery, z zastosowaniem przyrządów pomiarowych w miejscu oraz zdalnych czujników pomiarowych; wzajemne porównanie różnych czujników, w tym skoordynowanych pomiarów korelacyjnych dla przyrządów satelitarnych; trójwymiarowe obszary obejmujące główne śladowe składniki atmosfery, widmo słoneczne i parametry meteorologiczne,

iv) rozwój przyrządów pomiarowych, w tym czujników satelitarnych i naziemnych do pomiaru śladowych składników atmosfery, strumienia światła słonecznego oraz parametrów meteorologicznych;

b) badania w zakresie skutków zdrowotnych, biologicznych i degradacji fotochemicznej

i) związek między narażeniem człowieka na oddziaływanie promieniowania słonecznego, widocznego i ultrafioletowego a a) powstawaniem raka skóry zarówno czerniaka, jak i innych typów; oraz b) skutkami wywołanymi w systemie immunologicznym;

ii) skutki promieniowania UV-B, w tym zależność od długości fal, w odniesieniu do a) upraw, lasów i innych ekosystemów lądowych; oraz b) morskiego łańcucha pokarmowego i rybołówstwa, a także możliwość zahamowania produkcji tlenu przez fitoplankton morski;

iii) mechanizmy rządzące wpływem promieniowania UV-B na substancje biologiczne, gatunki i ekosystemy, w tym związek między dawką, jej natężeniem i reakcją; fotoregeneracja, adaptacja i ochrona;

iv) badania widm biologicznie aktywnych i wrażliwości widmowej przy zastosowaniu promieniowania polichromatycznego w celu włączenia ewentualnych wzajemnego oddziaływania różnych zakresów długości fal;

v) wpływ promieniowania UV-B na wrażliwość i żywotność gatunków biologicznych, istotnych dla zachowania równowagi biosfery; procesy podstawowe, jak fotosynteza oraz biosynteza;

vi) wpływ promieniowania UV-B na degradację fotochemiczną zanieczyszczeń, związków chemicznych stosowanych w rolnictwie i innych substancji;

c) badania skutków klimatycznych

i) badania teoretyczne i obserwacje skutków radiacyjnych wywołanych przez ozon, a także inne pierwiastki śladowe, oraz ich wpływu na parametry klimatyczne, np. temperaturę powierzchni lądów i oceanów, wzorce opadów oraz wymianę między troposferą i stratosferą;

ii) badania skutków zmian klimatycznych na różne aspekty działalności człowieka;

d) systematyczne obserwacje

i) stanu warstwy ozonowej (tj. zmienności w przestrzeni i czasie całkowitej zawartości słupa i rozkładu pionowego), wprowadzając w pełni do eksploatacji Globalny System Obserwacji Ozonu oparty na integracji systemów satelitarnych i naziemnych;

ii) stężeń troposferycznych i stratosferycznych gazów pierwotnych dla HO_x, NO_x, ClO_x oraz związków węgla;

iii) profili pionowych temperatury od warstw przyziemnych do mezosfery, z wykorzystaniem systemów naziemnych i satelitarnych;

iv) dyspersji normalnej strumienia światła słonecznego docierającego do atmosfery ziemskiej oraz promieniowania termicznego opuszczającego atmosferę ziemską, z wykorzystaniem pomiarów satelitarnych;

v) dyspersji normalnej strumienia światła słonecznego docierającego do powierzchni ziemi w zakresie promieni ultrafioletowych ze skutkami biologicznymi (UV-B);

vi) właściwości aerozoli i ich rozkład od powierzchni ziemi do mezosfery, z wykorzystaniem systemów naziemnych, umieszczonych w atmosferze i satelitarnych;

vii) zmiennych istotnych ze względów klimatycznych, poprzez stałe wykorzystanie programów obejmujących meteorologiczne pomiary powierzchniowe wysokiej jakości;

viii) pierwiastków śladowych, temperatury, strumienia światła słonecznego i aerozoli, z wykorzystaniem udoskonalonych metod do analizy danych globalnych.

3. Strony Konwencji współpracują, biorąc pod uwagę szczególne potrzeby krajów rozwijających się, we wspieraniu odpowiednich systemów szkolenia naukowego i technicznego, wymaganego dla uczestników badań i systematycznych obserwacji wymienionych w niniejszym załączniku. Należy położyć specjalny nacisk na wzajemną kalibrację przyrządów obserwacyjnych i metod w celu uzyskania porównywalnych i znormalizowanych zbiorów danych naukowych.

4. Uznaje się, że następujące substancje chemiczne pochodzenia naturalnego i antropogenicznego (kolejność występowania nie odzwierciedla znaczenia) mają potencjalny wpływ na zmiany właściwości chemicznych warstwy ozonowej.

a) Substancje węglowe

i) Tlenek węgla (CO)

Istnieją znaczące źródła naturalne i antropogeniczne tlenku węgla, który uważany jest za czynnik odgrywający główną, bezpośrednią rolę w procesach fotochemicznych troposfery oraz pośrednią rolę w procesach fotochemicznych stratosfery;

ii) Dwutlenek węgla (CO₂)

Istnieją znaczące źródła naturalne i antropogeniczne dwutlenku węgla, który oddziałuje na ozon stratosferyczny przez wpływ na termiczną strukturę atmosfery;

iii) Metan (CH₄)

Metan pochodzi zarówno ze źródeł naturalnych, jak i antropogenicznych; wpływa na ozon w troposferze i stratosferze;

iv) Niemetanowe mieszaniny węglowodorów

Niemetanowe mieszaniny węglowodorów, składające się z dużej ilości substancji chemicznych pochodzą ze źródeł naturalnych i antropogenicznych; odgrywają bezpośrednią rolę w procesach fotochemicznych troposfery oraz pośrednią rolę w procesach fotochemicznych stratosfery;

b) Substancje azotowe

i) Podtlenek azotu (N₂O)

Podtlenek azotu pochodzi głównie ze źródeł naturalnych, lecz udział źródeł antropogenicznych staje się coraz ważniejszy. Podtlenek azotu jest podstawowym źródłem związków NO_x w stratosferze, które odgrywają istotną rolę w kontrolowaniu zawartości ozonu w stratosferze;

ii) Tlenki azotu (NO_x)

Źródła naziemne NO_x odgrywają główną, bezpośrednią rolę tylko w fotochemicznych procesach troposfery i pośrednią rolę w procesach fotochemicznych stratosfery, podczas gdy wprowadzenie NO_x w pobliżu tropopauzy może prowadzić bezpośrednio do zmian w górnych warstwach troposferycznych i stratosferycznych ozonu;

c) Substancje chlorowe

i) Całkowicie fluorowcowane alkany np. CCl₄, CFCl₃ (CFC-11), CF₂Cl₂ (CFC-12), C₂F₃Cl₃ (CFC-113), C₂F₄Cl₂ (CFC-114).

Całkowicie fluorowcowane alkany są to gazy pochodzenia antropogennego i stanowią źródło związków ClO_x, które odgrywają istotną rolę w procesach fotochemicznych ozonu, szczególnie w obszarach na wysokości 30-50 km;

ii) Częściowo fluorowcowane alkany np. CH₃Cl, CHF₂Cl (CFC-22), CH₃CCl₃, CHFCl₂ (CFC-21).

CH₃Cl pochodzi ze źródeł naturalnych, podczas gdy inne, wyżej wymienione, częściowo fluorowcowane alkany, są to gazy pochodzenia antropogenicznego. Stanowią one również źródło stratosferycznych związków ClO_x;

d) Substancje bromowe

Całkowicie fluorowcowane alkany np. CF₃Br.

Są to gazy pochodzenia atropogennego i stanowią źródło BrO_x, które zachowują się w podobny sposób jak ClO_x;

e) Substancje wodorowe

i) Wodór (H₂)

Wodór pochodzi ze źródeł naturalnych i antropogenicznych; odgrywa mniejszą rolę w procesach fotochemicznych stratosfery;

ii) Woda (H₂O)

Woda pochodzi ze źródeł naturalnych i odgrywa istotną rolę w procesach fotochemicznych troposfery i stratosfery. Lokalne źródła pary wodnej w stratosferze obejmują utlenianie metanu, a w mniejszym zakresie - wodoru.

ZAŁĄCZNIK  II

WYMIANA INFORMACJI

1. Strony Konwencji uznają, że gromadzenie i wymiana informacji stanowi ważny środek realizacji celów niniejszej Konwencji oraz zapewnienia, że podejmowane działania są właściwe i słuszne. W związku z powyższym strony wymieniają informacje naukowe, techniczne, społeczno-gospodarcze, handlowe i prawne.

2. Strony Konwencji, podejmując decyzje co do rodzaju informacji, które należy gromadzić i wymieniać, powinny wziąć pod uwagę użyteczność informacji i koszty ich uzyskania. Strony uznają ponadto, że współpraca podejmowana na podstawie niniejszego załącznika musi być zgodna z ustawodawstwem krajowym, postanowieniami oraz praktykami dotyczącymi patentów, tajemnicy handlowej, ochrony informacji poufnej i zastrzeżonej.

3. Informacje naukowe

Informacje naukowe obejmują:

a) badania planowane i realizowane, zarówno rządowe, jak i prywatne, w celu ułatwienia koordynacji programów badawczych w taki sposób, aby najbardziej efektywnie wykorzystać dostępne krajowe i międzynarodowe zasoby;

b) dane dotyczące emisji niezbędne do prowadzenia badań;

c) wyniki badań naukowych publikowane w literaturze fachowej, dotyczące zrozumienia problemów fizycznych i chemicznych atmosfery ziemskiej oraz jej wrażliwości na zmiany, w szczególności stanu warstwy ozonowej, a także skutków dla zdrowia ludzkiego, środowiska i klimatu, które wynikałyby z trwałych zmian w zawartości całkowitego słupa ozonu lub w pionowym rozkładzie ozonu;

d) ocenę wyników badań naukowych i zalecenia dla przyszłych badań.

4. Informacje techniczne

Informacje techniczne obejmują:

a) dostępność i koszty substytutów chemicznych oraz technologii zastępczych w celu zmniejszenia emisji substancji modyfikujących warstwę ozonową, a także związane z tym badania planowane i realizowane;

b) ograniczenia i ryzyko związane ze stosowaniem substytutów chemicznych lub innych oraz technologii zastępczych.

5. Informacje społeczno-gospodarcze i handlowe o substancjach określonych w załączniku I.

Informacje te obejmują:

a) produkcję i zdolność produkcyjną;

b) stosowanie i wzorce stosowania;

c) wywóz/przywóz;

d) koszty, ryzyko i korzyści wynikające z działalności człowieka, która może pośrednio modyfikować warstwę ozonową oraz skutki działań regulujących, podjętych lub rozpatrywanych w celu kontroli tej działalności.

6 Informacje prawne

Informacje te obejmują:

a.) ustawodawstwo narodowe, środki administracyjne i badania prawne dotyczące ochrony warstwy ozonowej;

b) porozumienia międzynarodowe, w tym Porozumienia dwustronne, związane z ochroną warstwy ozonowej;

c) metody i warunki wydawania licencji oraz dostępność patentów dotyczących ochrony warstwy ozonowej.

* Konwencja uzupełniona z dniem 1 stycznia 1989 r. Protokołem montrealskim w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową sporządzonym dnia 16 września 1987 r. (Dz.U.UE.L.88.297.21).

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.1988.297.10
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: Konwencja wiedeńska o ochronie warstwy ozonowej. Wiedeń.1985.03.22.
• Data aktu: 22/03/1985
• Data ogłoszenia: 31/10/1988
• Data wejścia w życie: 15/01/1989