Sprawa C-302/21: Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Juzgado de Primera Instancia no 4 de Castellón de la Plana (Hiszpania) w dniu 12 maja 2021 r. - Casilda / Banco Cetelem SA.

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Juzgado de Primera Instancia no 4 de Castellón de la Plana (Hiszpania) w dniu 12 maja 2021 r. - Casilda / Banco Cetelem SA
(Sprawa C-302/21)

Język postępowania: hiszpański

(2021/C 382/11)

(Dz.U.UE C z dnia 20 września 2021 r.)

Sąd odsyłający

Juzgado de Primera Instancia no 4 de Castellón de la Plana

Strony w postępowaniu głównym

Strona powodowa: Casilda

Strona pozwana: Banco Cetelem SA

Pytania prejudycjalne

Pierwsze pytanie prejudycjalne:

a) Zgodnie z zasadą pierwszeństwa prawa Unii w zakresie jej kompetencji, w szczególności w ramach uregulowania dotyczącego kredytu konsumenckiego i umów zawieranych z konsumentami, sąd odsyłający zwraca się z pytaniem, czy zgodność z prawem Unii orzecznictwa hiszpańskiego Tribunal Supremo, jako sądu najwyższego, w przedmiocie wykładni i stosowania Ley de 23 de julio de 1908, sobre nulidad de los contratos de préstamos usurarios [ustawy z dnia 23 lipca 1908 r. o nieważności lichwiarskich umów pożyczek], jako przepisu prawa krajowego, w zakresie, w jakim orzecznictwo to dotyczy nie tylko nieważności zawartej umowy, lecz również określenia "głównego celu" umowy o kredyt konsumencki, warunków kredytu odnawialnego oraz stosunku "jakości do ceny" świadczonej usługi, powinna być badana przez sąd krajowy "z urzędu", czy też przeciwnie, jak stwierdził hiszpański Tribunal Supremo, obowiązek dokonania oceny zgodności z prawem Unii i dyrektywami unijnymi jest uwarunkowany lub podporządkowany żądaniom pozwu wniesionego przez stronę powodową (zasada dyspozycyjności); efektem czego, jeżeli "jedynym lub głównym" roszczeniem zawartym w powództwie, wynikającym z przepisu prawa krajowego, jest stwierdzenie nieważności umowy kredytu konsumenckiego ze względu na "jej lichwiarski charakter", należy rozumieć, że pierwszeństwo prawa Unii i wprowadzonej przez nie harmonizacji "nie wchodzi w grę", nawet jeżeli orzecznictwo hiszpańskiego Tribunal Supremo w zakresie wykładni i zastosowania przywołanej ustawy o lichwie dotyczy definicji głównego celu oraz stosunku jakości do ceny kredytu konsumenckiego będącego przedmiotem sprawy, którą ma rozstrzygnąć sąd krajowy.

b) Zgodnie z zasadą pierwszeństwa prawa Unii w zakresie harmonizacji jej kompetencji, w szczególności w ramach uregulowania dotyczącego kredytu konsumenckiego i umów zawieranych z konsumentami, mając na uwadze, że w orzecznictwie hiszpańskiego Tribunal Supremo wielokrotnie wskazano, iż regulacja przewidująca "wyłączenie", o którym mowa w art. 4 ust. 2 dyrektywy 93/13/WE 1 , jako przepis harmonizujący, została w pełni transponowana do hiszpańskiego porządku prawnego, nie jest właściwe, aby sąd krajowy dokonywał sądowej kontroli cen, zważywszy, że w hiszpańskim porządku prawnym nie istnieje żaden przepis, który by w sposób ogólny zezwalał lub dawał podstawę do dokonywania wspomnianej sądowej kontroli cen, i sama ustawa z 1908 r. o zwalczaniu lichwy [nie daje takiej podstawy], zważywszy ponadto, że nie dokonano oceny ewentualnego braku przejrzystości warunku umownego określającego cenę kredytu konsumenckiego, sąd odsyłający zwraca się z pytaniem, czy sprzeczne z art. 4 ust. 2 dyrektywy 93/13/EWG jest działanie sądu krajowego, w wyniku zastosowania przepisu prawa krajowego, to jest przywołanej ustawy z 1908 r. o zwalczaniu lichwy, poza jego naturalnym zakresem zastosowania w ramach stwierdzenia nieważności zawartej umowy, dokonał, w ramach uprawnienia "ex novum", "kontroli sądowej" głównego przedmiotu umowy w celu ogólnego określenia bądź ceny kredytu konsumenckiego rozumianej jako odsetki od kredytu (NSP - nominalna stopa oprocentowania), bądź jako koszt kredytu konsumenckiego rozumiany jako rzeczywista roczna stopa oprocentowania (RRSO).

c) wreszcie, zgodnie z powyższym i uwzględniając określone w TFUE ramy regulacyjne oraz harmonizacyjne, w szczególności w zakresie dotyczącym funkcjonowania rynku wewnętrznego, zwraca się z pytaniem, czy kontrola dokonywana przez sąd krajowy w celu ogólnego określenia ceny lub kosztu kredytu konsumenckiego bez uprzedniego ustanowienia wyraźnie na to zezwalających przepisów prawa krajowego "jest zgodna" z art. 120 TFUE w kontekście otwartej gospodarki rynkowej i zasady swobody zawierania umów przez strony.

Drugie pytanie prejudycjalne:

Zgodnie z zasadą pierwszeństwa prawa Unii Europejskiej w zakresie harmonizacji jej kompetencji, w szczególności w ramach dyrektyw regulujących kwestie kredytu konsumenckiego i umów zawieranych z konsumentami, mając na uwadze, że zasada pewności prawa jest koniecznym warunkiem właściwego i skutecznego funkcjonowania wewnętrznego rynku kredytu konsumenckiego, zwraca się z pytaniem, czy sprzeczne ze wspomnianą zasadą pewności prawa jest mające na celu prawidłowe funkcjonowanie wewnętrznego rynku kredytu konsumenckiego ograniczenie RRSO, która ogólnie rzecz biorąc narzucana jest konsumentowi w umowie o kredyt konsumencki, w celu zwalczania lichwy, zgodnie z orzecznictwem hiszpańskiego Tribunal Supremo, na podstawie parametrów, które nie są obiektywne i precyzyjne, lecz jedynie przybliżone w taki sposób, iż to od uznania każdego sądu krajowego zależy ich skonkretyzowanie w celu rozstrzygnięcia zawisłego sporu.

1 Dyrektywa Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dz.U. 1993, L 95, s. 29).

Zmiany w prawie

Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024
Od dziś ważna zmiana dla niektórych kierowców

Nowe przepisy, które zaczną obowiązywać od wtorku, 10 września, zakładają automatyczny zwrot prawa jazdy, bez konieczności składania wniosku. Zmiana ma zapobiegać sytuacji, w której kierowcy, nieświadomi obowiązku, byli karani za prowadzenie pojazdu, mimo formalnego odzyskania uprawnień.

Robert Horbaczewski 09.09.2024
Będą zmiany w ustawie o działaniach antyterrorystycznych oraz w ustawie o ABW oraz AW

Rząd przyjął we wtorek projekt przepisów, który dostosowuje polskie prawo do przepisów Unii Europejskiej, które dotyczą przeciwdziałania rozpowszechnianiu w Internecie treści o charakterze terrorystycznym. Wprowadzony zostanie mechanizm wydawania i weryfikowania nakazów usunięcia lub uniemożliwienia dostępu do takich treści. Za egzekwowanie nowych przepisów odpowiedzialny będzie szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Od jego decyzji będzie się można odwołać do sądu.

Grażyna J. Leśniak 03.09.2024
Ustawa o rencie wdowiej niekonstytucyjna?

O zawetowanie ustawy o tzw. wdowich emeryturach jako aktu dyskryminującego część obywateli zwróciła się do prezydenta Andrzeja Dudy jedna z emerytek. W jej przekonaniu uchwalona 26 lipca 2024 r. ustawa narusza art. 32 Konstytucji, ponieważ wprowadza zasady dyskryminujące dużą część seniorów. Czy prezydent zdążył się z nią zapoznać – nie wiadomo. Bo petycja wpłynęła do Kancelarii Prezydenta 6 sierpnia, a już 9 sierpnia ustawa została podpisana.

Grażyna J. Leśniak 31.08.2024
Nalewki już bez barwników, soków i dodatkowych aromatów

We wtorek, 20 sierpnia, zaczęły obowiązywać przepisy rozporządzenia ministra rolnictwa dotyczące znakowania napojów alkoholowych. Z uwagi na tradycyjne praktyki produkcyjne stosowane przy wyrobie "nalewek", nowe zasady wykluczają możliwość ich barwienia, aromatyzowania czy też dodawania do nich soków owocowych.

Krzysztof Koślicki 20.08.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2021.382.7/3

Rodzaj: Ogłoszenie
Tytuł: Sprawa C-302/21: Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Juzgado de Primera Instancia no 4 de Castellón de la Plana (Hiszpania) w dniu 12 maja 2021 r. - Casilda / Banco Cetelem SA.
Data aktu: 20/09/2021
Data ogłoszenia: 20/09/2021