Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie wdrożenia środków kontroli w celu stwierdzenia zgodności produktów rybołówstwa z kryteriami dostępu do rynku UE (2017/2129(INI)).

Zgodność produktów rybołówstwa z kryteriami dostępu do rynku UE

P8_TA(2018)0223

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie wdrożenia środków kontroli w celu stwierdzenia zgodności produktów rybołówstwa z kryteriami dostępu do rynku UE (2017/2129(INI))

(2020/C 76/07)

(Dz.U.UE C z dnia 9 marca 2020 r.)

Parlament Europejski,

– uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1380/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie wspólnej polityki rybołówstwa, zmieniające rozporządzenia Rady (WE) nr 1954/2003 i (WE) nr 1224/2009 oraz uchylające rozporządzenia Rady (WE) nr 2371/2002 i (WE) nr 639/2004 oraz decyzję Rady 2004/585/WE ¹ ,

– uwzględniając system kontroli w ramach wspólnej polityki rybołówstwa (WPRyb) obejmujący rozporządzenia Rady (WE) nr 1224/2009 ²  i (WE) nr 1005/2008 ³  oraz rozporządzenie (UE) nr 2017/2403 Parlamentu Europejskiego i Rady ⁴ ,

– uwzględniając rozporządzenie (UE) nr 1379/2013 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa i akwakultury zmieniające rozporządzenia Rady (WE) nr 1184/2006 i (WE) nr 1224/2009 i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 104/2000 ⁵ ,

– uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 854/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące organizacji urzędowych kontroli w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do spożycia przez ludzi ⁶ ,

– uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1026/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie określonych środków podejmowanych w celu ochrony stad ryb względem państw pozwalających na niezrównoważone połowy ⁷ ,

– uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 19/2017 z grudnia 2017 r. pt. "Procedury przywozu - luki w ramach prawnych i nieskuteczne wdrażanie wpływają negatywnie na interesy finansowe UE",

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 27 kwietnia 2017 r. w sprawie zarządzania flotami rybackimi w regionach najbardziej oddalonych ⁸ ,

– uwzględniając art. 52 Regulaminu oraz art. 1 ust. 1 lit. e) decyzji Konferencji Przewodniczących z dnia 12 grudnia 2002 r. w sprawie procedury udzielania zgody na sporządzenie sprawozdań z własnej inicjatywy i załącznik 3 do tej decyzji,

– uwzględniając sprawozdanie Komisji Rybołówstwa (A8-0156/2018),

A. mając na uwadze, że rynek UE jest największym na świecie rynkiem produktów rybołówstwa i akwakultury, a w 2016 r. przyjął 24 % łącznego przywozu światowego i w ponad 60 % zależy od przywozu, jeśli chodzi o konsumpcję tych produktów;

B. mając na uwadze, że w swojej rezolucji z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie systemu przywozu produktów rybołówstwa i akwakultury do Unii Europejskiej ⁹  Parlament podkreślił, że jednym z kluczowych celów polityki UE w dziedzinie przywozu produktów rybołówstwa i akwakultury musi być zadbanie o to, aby przywożone produkty spełniały we wszystkich dziedzinach takie same wymogi, jakie nałożone są na produkcję unijną, a intensyfikacja wysiłków UE związanych ze zrównoważonym charakterem rybołówstwa jest niezgodna z przywozem produktów pochodzących z krajów, które prowadzą połowy, nie bacząc na trwałość zasobów rybnych;

C. mając na uwadze, że komunikat Komisji z dnia 14 października 2015 r. pt. "Handel z korzyścią dla wszystkich - w kierunku bardziej odpowiedzialnej polityki handlowej i inwestycyjnej" (COM(2015)0497) zobowiązuje UE do prowadzenia bardziej odpowiedzialnej polityki handlowej jako instrumentu realizacji celów zrównoważonego rozwoju;

D. mając na uwadze, że kontrolowanie spełniania przez producentów unijnych norm sanitarnych UE jest obowiązkiem państw członkowskich, podczas gdy w przypadku przywożonych produktów rybołówstwa Komisja zezwala państwom trzecim na wskazywanie zakładów posiadających zezwolenie na wywóz produktów rybołówstwa do UE, o ile mogą one zagwarantować równoważne normy;

E. mając na uwadze, że najbardziej oddalone regiony UE na Karaibach, Oceanie Indyjskim i Oceanie Atlantyckim sąsiadują z różnymi państwami trzecimi, gdzie warunki połowów, produkcji i wprowadzania do obrotu nie zawsze są zgodne z normami europejskimi, co tworzy nieuczciwą konkurencję dla lokalnej produkcji;

F. mając na uwadze, że istnieje wiele instrumentów międzynarodowych dotyczących rybaków, które należy ratyfikować i wdrażać - w tym konwencję Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) nr 188 dotyczącą pracy w sektorze rybołówstwa (MOP C188), porozumienie Międzynarodowej Organizacji Morskiej z 2012 r. z Kapsztadu oraz Międzynarodową konwencję Międzynarodowej Organizacji Morskiej o wymaganiach w zakresie wyszkolenia, wydawania świadectw oraz pełnienia wacht dla załóg statków rybackich (konwencja STCW-F);

G. mając na uwadze wnioski z opinii naukowej nr 3/2017 z dnia 29 listopada 2017 r. pt. "Żywność z oceanów", która zaleca włączenie celów zrównoważonego rozwoju do wszystkich obszarów polityki Unii i stosowanie takiego samego podejścia na innych arenach działań międzynarodowych oraz wspieranie innych regionów świata, by znaleźć równowagę między celami gospodarczymi i ekologicznymi, które obejmują produkcję żywności i środowisko morskie;

1. zwraca uwagę, że w celu wprowadzenia produktów rybołówstwa i akwakultury na rynek podmioty z UE muszą stosować się do szeregu uregulowań i rygorystycznych kryteriów, w tym przepisów dotyczących wspólnej polityki rybołówstwa, przepisów sanitarnych, norm pracy, norm bezpieczeństwa statków i norm środowiskowych, przy czym wszystkie te przepisy i normy są wspierane systemami służącymi zapewnieniu zgodności; jest przekonany, że łącznie wszystkie te aspekty zapewniają wysokie standardy w zakresie jakości i zrównoważoności produktu, których unijni konsumenci w sposób zasadny oczekują;

2. uważa, że zapewnienie zgodności produktów rybołówstwa i akwakultury z krajów trzecich ze standardami UE odnoszącymi się do rozwoju zrównoważonego pod względem ekologicznym i społecznym będzie sprzyjać zrównoważonemu rozwojowi w tych krajach trzecich i przyczyni się do stworzenia bardziej uczciwej konkurencji między produktami unijnymi a produktami z krajów trzecich;

3. wyraża zaniepokojenie, że przywóz takich produktów jest w mniejszym zakresie objęty kontrolą, przy czym głównym celem kontroli są normy sanitarne oraz przestrzeganie rozporządzenia w sprawie połowów NNN ¹⁰ , przy czym celem tego ostatniego jest wyłącznie dopilnowanie, by produkt został złowiony zgodnie z obowiązującymi przepisami;

4. podkreśla, że aby zapewnić równe traktowanie importowanych i europejskich produktów rybołówstwa i akwakultury, które powinno być kluczowym celem unijnej polityki rybołówstwa, UE powinna wymagać, aby wszystkie importowane produkty spełniały unijne normy ochrony i zarządzania, jak również wymogi w zakresie higieny nałożone przez prawodawstwo UE; zauważa, że pomogłoby to stworzyć uczciwszą konkurencję i podnieść standardy w dziedzinie eksploatacji zasobów morskich w państwach trzecich;

5. uważa, że intensyfikacja wysiłków UE związanych z ochroną zasobów i zrównoważonym charakterem rybołówstwa, prowadzonych w ramach WPRyb, jest niezgodna z przywozem produktów rybołówstwa i akwakultury pochodzących z krajów, które zwiększają nakłady połowowe, nie bacząc na trwałość zasobów rybnych, a mając na względzie jedynie natychmiastowy zysk;

6. wyraża obawę, że różne zasady wprowadzania produktów rybołówstwa na rynek tworzą dyskryminujące warunki rynkowe, które oddziałują niekorzystnie na rybaków i podmioty z sektora akwakultury z UE, i że z tego powodu należy zwiększyć i usprawnić kontrole produktów rybołówstwa i akwakultury;

7. uważa, że należy usprawnić stosowanie rozporządzenia w sprawie kontroli ¹¹  we wszystkich państwach członkowskich, tak aby było one stosowane w sposób jednolity i zharmonizowany na wszystkich odcinkach łańcucha dostaw, w tym w sprzedaży detalicznej i usługach restauracyjnych, a także w odniesieniu do produktów z UE, jak i pochodzących z importu; zaznacza, że to samo dotyczy przepisów odnoszących się do etykietowania;

Normy sanitarne

8. wyraża zaniepokojenie, że system narzucony przez Unię i stosowany do celów weryfikacji przez właściwe organy państw trzecich norm sanitarnych dotyczących produktów rybołówstwa wywożonych do UE nie zapewnia dostatecznych gwarancji stałego stosowania norm;

9. wzywa Komisję do zapewnienia większej ilości szkoleń, pomocy technicznej i mechanizmów budowania zdolności instytucjonalnych, by pomóc krajom rozwijającym się w stosowaniu się do przepisów UE; zachęca do takich inicjatyw jak program "Lepsze szkolenia na rzecz bezpieczniejszej żywności" realizowany przez Dyrekcję Generalną ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności (DG SANTE), w ramach którego organizowane są sesje szkoleniowe na temat unijnych norm dotyczących produktów rybołówstwa i akwakultury skierowane do osób prowadzących kontrole urzędowe w krajach rozwijających się;

10. podkreśla, że istotne znaczenie ma rygorystyczne objęcie importowanych produktów rybołówstwa i akwakultury, łącznie z paszą dla zwierząt i surowcami przeznaczonymi do jej produkcji, przepisami wspólnotowymi dotyczącymi standardów i kontroli sanitarnych z uwzględnieniem wszystkich ich aspektów (bezpieczeństwo żywności, identyfikowalność, zapobieganie), które są niezbędne do ochrony konsumentów; wzywa w związku z tym Komisję, aby poprawiła program inspekcji w państwach trzecich, dostosowując misje Biura ds. żywności i weterynarii, przede wszystkim poprzez zwiększenie liczby obiektów kontrolowanych podczas każdej misji, aby uzyskać wyniki dokładniej odzwierciedlające rzeczywistą sytuację w danym państwie trzecim;

11. zwraca uwagę, że nawet kontrole przeprowadzone przez DG SANTE wykazały, że niektóre państwa trzecie nie są w stanie zagwarantować spełniania niezbędnych norm sanitarnych przez produkty, przynajmniej jeśli chodzi o statki rybackie, statki przetwórnie i chłodniowce, co utrudnia kontrole sanitarne przeprowadzane w punktach kontroli granicznej UE służące sprawdzeniu, czy są spełnione normy sanitarne;

12. jest głęboko zaniepokojony doniesieniami o tym, że statki rybackie spoza UE prowadzące połowy na wodach Afryki Zachodniej doświadczają trudności w zagwarantowaniu identyfikowalności produktów i poszanowaniu norm sanitarnych; uważa, że nie można w pełni polegać na wiarygodności świadectw wydawanych przez państwa trzecie dla statków i zakładów upoważnionych do wywozu produktów do UE;

13. uważa, że dopuszczanie możliwości delegowania przez państwa trzecie na inne wybrane państwa trzecie prawa do przyznawania takich świadectw - nawet jeżeli są to państwa nadbrzeżne - jest sprzeczne z koncepcją odpowiedzialności państwa bandery, która stanowi podstawę wspólnej polityki rybołówstwa, w tym z rozporządzeniem w sprawie połowów NNN, zwłaszcza z obowiązkami państwa bandery, które poświadcza świadectwo połowowe; jest zdania, że Komisja powinna skończyć z praktyką zezwalania państwom trzecim na delegowanie takiego uprawnienia na inne kraje;

14. uważa ponadto, że właściwe organy powinny przeprowadzać kontrole fitosanitarne statków rybackich co najmniej raz w roku;

Prawa pracownicze

15. przeciwstawia godne pochwały osiągnięcia państw członkowskich w ratyfikowaniu konwencji pracy dotyczących marynarzy i wyjątkowo słabe wyniki w ratyfikacji konwencji dotyczących rybaków oraz apeluje do państw członkowskich o szybkie ratyfikowanie odpowiednich instrumentów, w tym MOP C188, porozumienia z Kapsztadu dotyczącego rybaków i konwencji STCW-F;

16. wyraża uznanie dla partnerów społecznych za pomyślne zastosowanie art. 155 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) w negocjacjach dotyczących dyrektywy Rady (UE) 2017/159 ¹² , która częściowo wdraża konwencję MOP C188, a jednocześnie wyraża ubolewanie, że dyrektywa nie obejmuje rybaków samozatrudnionych; wzywa Komisję do zakończenia tego procesu przez przedstawienie wniosku dotyczącego dyrektywy uzupełniającej zawierającej przepisy dotyczące egzekwowania, tak jak w przypadku żeglugi;

17. wzywa w związku z tym Komisję do uruchomienia procedur niezbędnych do zastosowania art. 155 TFUE w odniesieniu do STCW-F w celu poprawy bezpieczeństwa na morzu podczas połowów, które są szeroko uznawane za jedno z najbardziej niebezpiecznych zajęć na świecie;

18. popiera ciągłe wysiłki na rzecz poprawy unijnej polityki rybołówstwa w celu nadania jej charakteru bardziej zrównoważonego pod względem środowiskowym, a jednocześnie zapewnienia długoterminowego przetrwania społeczności nadbrzeżnych i źródła pełnowartościowej żywności; zestawia to z coraz większym otwarciem unijnego rynku na produkty rybołówstwa z państw trzecich, których systemy zarządzania nie są tak samo rygorystyczne; uważa, że stanowi to brak spójności między polityką rybołówstwa a polityką handlową;

Polityka handlowa

19. ubolewa, że Komisja wysyła niekiedy sprzeczne sygnały państwom trzecim, na przykład w przypadku negocjowania umów o wolnym handlu z państwami, które zostały wstępnie uznane za niewspółpracujące na podstawie rozporządzenia w sprawie połowów NNN lub rozporządzenia w sprawie niezrównoważonych połowów ¹³ , czy też rozszerzenia w inny sposób dostępu tych państw do rynku unijnego;

20. apeluje do Komisji o zapewnienie ścisłej koordynacji unijnej polityki w zakresie handlu i rybołówstwa, łącznie z negocjacjami dotyczącymi umów handlowych obejmujących kwestie związane z rybołówstwem; dostrzega zasadnicze znaczenie przeprowadzenia analizy gospodarczego i społecznego wpływu umów o wolnym handlu na unijne produkty rybołówstwa, wprowadzenia w razie potrzeby stosownych zabezpieczeń i traktowania niektórych produktów rybołówstwa jako produkty wrażliwe;

21. uważa, że UE, jako największy na świecie importer produktów rybołówstwa, ponosi wspólną polityczną odpowiedzialność z innymi dużymi importerami ryb za dopilnowanie, aby zasady handlu Światowej Organizacji Handlu (WTO) były zgodne z jak najwyższymi globalnymi standardami zarządzania rybołówstwem i jego ochrony; w tym celu wzywa Komisję do zagwarantowania, że pozycja sprawiedliwego, przejrzystego i zrównoważonego handlu rybami zostanie wzmocniona w dwustronnych i wielostronnych umowach handlowych zawieranych przez UE;

22. podkreśla, że umowy o wolnym handlu i inne negocjowane przez Komisję umowy wielostronne zawierające postanowienia handlowe powinny zawierać wzmocnione rozdziały dotyczące zrównoważonego rozwoju uwzględniające szczególne kwestie w zakresie rybołówstwa, w których:

– w sposób jednoznaczny umacnia się wymogi zawarte w rozporządzeniu w sprawie połowów NNN i nakłada się na państwo trzecie obowiązek wszczęcia procedury mającej zapobiec temu, by ryby pochodzące z połowów NNN były wprowadzane na rynek, tak aby uniemożliwić wprowadzanie takich produktów do UE w sposób pośredni;

– nakłada się na państwa trzecie wymóg ratyfikowania i skutecznego wdrożenia kluczowych międzynarodowych instrumentów w zakresie rybołówstwa, takich jak Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawie morza, porozumienie ONZ w sprawie zasobów rybnych, umowa FAO o środkach stosowanych przez państwo portu, porozumienie FAO o wspieraniu przestrzegania przez statki rybackie międzynarodowych środków ochrony i zarządzania, a także wymóg stosowania norm odpowiednich regionalnych organizacji ds. rybołówstwa (RFMO);

23. wzywa do rzeczywistego uwzględniania interesów regionów najbardziej oddalonych podczas zawierania umów o partnerstwie w sprawie zrównoważonych połowów lub umów handlowych z państwami trzecimi oraz do przewidywania w razie potrzeby wyłączenia produktów wrażliwych;

24. zwraca się do Komisji, aby przy sporządzaniu umowy w sprawie sytuacji po brexicie uwarunkowała dostęp do rynku unijnego w przypadku produktów rybołówstwa i akwakultury ze Zjednoczonego Królestwa od dostępu statków unijnych do wód brytyjskich i od stosowania WPRyb;

25. wzywa Komisję do zaproponowania zmian w rozporządzeniu w sprawie GSP+ ¹⁴ , tak by uwzględnić ważne instrumenty w dziedzinie rybołówstwa, takie jak Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawie morza, porozumienie ONZ w sprawie zasobów rybnych, porozumienia FAO o przestrzeganiu międzynarodowych środków ochrony i zarządzania, porozumienie FAO o środkach stosowanych przez państwo portu, wśród instrumentów, które muszą być ratyfikowane i stosowane, oraz by uwzględnić przepisy umożliwiające zawieszenie statusu GSP+, w przypadkach gdy przepisy tych instrumentów nie są stosowane;

26. podkreśla, że w celu skorygowania niedociągnięć we wdrażaniu rozdziałów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju w umowach o wolnym handlu oraz nadania mocy tym przepisom, powinny one obejmować wiążący mechanizm rozstrzygania sporów (w tym konsultacje międzyrządowe, procedurę panelową, publiczny dostęp do dokumentów i konsultacje ze społeczeństwem obywatelskim) z możliwością zastosowania kar w przypadku niewypełniania zobowiązań międzynarodowych;

27. wyraża zaniepokojenie z powodu niedociągnięć i luk w kontroli celnej opisanych w sprawozdaniu specjalnym nr 19/2017 Europejskiego Trybunału Obrachunkowego oraz wzywa Komisję i państwa członkowskie do jak najszybszego wdrożenia zawartych w nim zaleceń;

28. zauważa, że oprócz ogólnych obowiązków w zakresie ujawniania informacji niefinansowych w odniesieniu do dużych przedsiębiorstw, w przypadku dwóch problematycznych sektorów - drewna i minerałów z regionów ogarniętych konfliktami - na podmioty, niezależnie od ich rozmiaru (w tym MŚP), nałożono dodatkowe wymogi w zakresie wzmocnionego obowiązku zachowania należytej staranności, które należy zastosować w całym łańcuchu kontroli pochodzenia produktu; uważa, że wprowadzenie podobnego obowiązku odbyłoby się z korzyścią dla produktów rybołówstwa, i wzywa Komisję do zbadania, czy wykonalne jest wprowadzenie wymogów dotyczących należytej staranności w odniesieniu do produktów rybołówstwa;

Normy handlowe

29. odnotowuje, że o choć przepisy rozporządzenia (UE) nr 1379/2013 w sprawie wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa i akwakultury mają zastosowanie w odniesieniu do wszystkich produktów rybołówstwa i akwakultury, to przepisy w sprawie etykiet dla konsumentów mają zastosowanie wyłącznie do dość niewielkiej grupy produktów, z wyłączeniem produktów przygotowanych, konserwowanych lub przetworzonych; uważa, że należy zagwarantować konsumentom dokładniejsze informacje również na temat tych produktów poprzez obowiązkowe umieszczanie dodatkowych informacji na etykietach; uważa, że należy poprawić etykietowanie tych produktów w celu informowania konsumentów i zapewnienia identyfikowalności produktów rybołówstwa i akwakultury;

30. zwraca się do Komisji, aby promowała kampanie informacyjne dotyczące wysiłków rybaków i podmiotów z sektora akwakultury w UE w zakresie zrównoważonego rozwoju, podkreślając wysokie normy dotyczące jakości i środowiska, wymagane przepisami UE w porównaniu z normami państwa trzecich;

31. uważa, że ścisła zgodność ze wspólną polityką rybołówstwa i innymi przepisami prawa UE zapewnia przestrzeganie wysokich standardów środowiskowych, higienicznosanitarnych i socjalnych przez flotę unijną, w związku z czym wzywa Komisję do bezzwłocznego zbadania możliwości wprowadzenia znaku jakości służącego do oznaczania produktów rybołówstwa UE;

32. wyraża przekonanie, że europejscy konsumenci często dokonywaliby innych wyborów, gdyby byli lepiej informowani o faktycznym charakterze produktów oferowanych do sprzedaży, o ich pochodzeniu geograficznym, jakości i warunkach, w jakich zostały wyprodukowane lub złowione;

33. uważa, że obowiązkowe informacje na etykietach produktów rybołówstwa powinny również obejmować państwo bandery statku, który dokonał połowu;

34. wyraża zadowolenie z faktu, że Komisja niedawno rozpoczęła ocenę norm handlowych - które przyjęto po raz pierwszy kilkadziesiąt lat temu - w celu określenia, które normy należy stosować w świetle aktualnych praktyk handlowych i technologii dostępnych w odniesieniu do identyfikowalności produktu;

System kontroli

35. uważa, że trzy rozporządzenia przewidujące system kontroli stanowią zrównoważony pakiet i znacznie usprawniły zarządzanie sektorem rybołówstwa w UE;

36. pochwala Komisję za sposób, w jaki egzekwuje rozporządzenie w sprawie połowów NNN w odniesieniu do państw trzecich, dowodząc, że UE może mieć znaczny wpływ na globalne rybołówstwo jako odpowiedzialne państwo zbytu; wzywa Komisję, by wywierała dalszą presję na inne państwa zbytu w celu wdrożenia środków zapobiegających dopuszczeniu ryb z połowów NNN na ich rynki;

37. zwraca uwagę na opublikowane niedawno przez organizację społeczeństwa obywatelskiego sprawozdanie zawierające analizę przepływu produktów rybołówstwa przywożonych do krajów UE od 2010 r., czyli od wejścia w życie rozporządzenia w sprawie połowów NNN, i pokazujące, w jaki sposób niedociągnięcia w zakresie kontroli przywozu z krajów trzecich do państw członkowskich oraz nieujednolicone przepisy mogą otwierać drogę do wprowadzania na rynek unijny produktów niespełniających kryteriów; w związku z tym zachęca państwa członkowskie oraz państwa tranzytu i przeznaczenia do lepszej koordynacji, aby zagwarantować, że świadectwa połowowe wydawane w odniesieniu do przywozu produktów rybnych będą dokładniej analizowane; uważa, że podstawowe znaczenie ma przyjęcie europejskiego skomputeryzowanego systemu służącego ułatwieniu ujednoliconej i skoordynowanej kontroli przywozu produktów rybnych do państw członkowskich;

38. uważa, że Komisja i niektóre państwa członkowskie nie wdrożyły dokładnie ani nie zapewniły egzekwowania wszystkich trzech rozporządzeń, co stwierdzono w dokumentach opracowanych przez Komisję, Trybunał Obrachunkowy i niezależnych obserwatorów;

39. uważa, że oprócz stosowania rozporządzenia w sprawie połowów NNN należy prowadzić surowsze kontrole procesu wprowadzania do obrotu ryb pochodzących z takich połowów, mianowicie przez bardziej rygorystyczne kontrole w państwach członkowskich i przedsiębiorstwach, co do których podejrzewa się, że zaopatrują się w produkty pochodzące z nielegalnego rybołówstwa;

40. zwraca się do Komisji, by wykorzystała wszystkie dostępne instrumenty w celu zadbania o to, by wszystkie kraje eksportujące produkty rybołówstwa i akwakultury do UE stosowały rygorystyczną politykę ochrony zasobów; zachęca Komisję do współpracy z tymi krajami na wszystkich właściwych forach, a szczególnie w ramach RFMO;

41. zauważa, że braki we wdrażaniu dotyczyły wielu aspektów i obejmują:

– niejednolite poziomy kar i niewdrożenie systemu punktów w różnych państwach członkowskich;

– kary, które nie zawsze są wystarczająco odstraszające, skuteczne i proporcjonalne, by zapobiec powtórzeniu się naruszenia;

– niezadowalające gromadzenie danych przez państwa członkowskie i niedostateczną wymianę danych między państwami członkowskimi, zwłaszcza z uwagi na brak wspólnej i kompatybilnej bazy danych;

– niedostateczną identyfikowalność ryb, w tym w przypadku przekraczania granic krajowych;

– niedostateczną kontrolę praktyk ważenia;

– znaczne różnice w kontroli przywozu i w punkcie wjazdu, w tym w odniesieniu do świadectw połowowych;

– brak jasnej i jednolitej definicji poważnego naruszenia w państwach członkowskich;

42. podkreśla konieczność zadbania o to, by przywożone produkty odrzucone w porcie w jednym państwie członkowskim nie mogły zostać wprowadzone na rynek wspólnotowy przez port w innym państwie członkowskim;

43. zgadza się, że niektóre przepisy rozporządzenia w sprawie systemu kontroli można różnie interpretować, co utrudnia jednolite wdrażanie, uważa jednak, że przy dostatecznej otwartości i woli politycznej Komisja i państwa członkowskie mogłyby zwiększyć wysiłki w celu zapewnienia bardziej zharmonizowanego wdrażania obowiązującego prawodawstwa, np. poprzez wykorzystywanie wytycznych i wykładni;

44. zauważa, że taka była intencja powołania grupy eksperckiej ds. przestrzegania zobowiązań w ramach systemu kontrol i połowów w Unii Europejskiej, którą utworzono w ramach reformy WPRyb jako forum szczerej i obiektywnej dyskusji na temat niedociągnięć, i wyraża ubolewanie, że jak dotąd grupa nie rozwinęła się w tym kierunku;

45. uważa, że pozostaje jeszcze wiele do zrobienia, aby zachęcać do pełnego wdrożenia systemu kontroli, łącznie z odpowiednimi działaniami w następstwie wykrytych naruszeń, z lepszą sprawozdawczością ze strony państw członkowskich dotyczącą podjętych działań i z wymianą informacji między państwami członkowskimi a Komisją;

46. wzywa Komisję do wykorzystania wszystkich dostępnych jej instrumentów, aby zachęcić państwa członkowskie do pełnego wdrożenia przepisów w zakresie systemu kontroli, w tym, w stosownych przypadkach, poprzez wstrzymanie środków z Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego;

47. przypomina o wniosku zawartym w rezolucji z dnia 25 października 2016 r. pt. "W jaki sposób ujednolicić kontrole rybołówstwa w Europie?" ¹⁵ , zgodnie z którym przegląd rozporządzenia w sprawie kontroli lub rozporządzenia w sprawie połowów NNN musi być ukierunkowany i skoncentrowany jedynie na tych aspektach, które utrudniają przeprowadzanie skutecznych i jednolitych kontroli we wszystkich państwach Unii;

48. wzywa do rozszerzenia uprawnień Europejskiej Agencji Kontroli Rybołówstwa (EFCA) na kontrole statków objętych umowami w sprawie połowów, w tym na podstawie współpracy z właściwymi organami państwa sygnatariusza, oraz do przyznania jej niezbędnych zasobów;

49. głęboko ubolewa nad decyzją Komisji o rozpoczęciu kompleksowego przeglądu całego systemu kontroli bez przeprowadzenia odpowiednich konsultacji publicznych ani w sprawie wdrożenia rozporządzenia w sprawie połowów NNN, mandatu EFCA, ani przeglądu całego pakietu, czego wymaga się w wytycznych dotyczących lepszego stanowienia prawa; uważa, że formalne konsultacje publiczne na temat wszystkich tych aspektów poprzedzające wniosek dotyczący przeglądu umożliwiłyby wszystkim zainteresowanym stronom wniesienie stosownego wkładu w przegląd tego najważniejszego filaru WPRyb;

50. zdecydowanie podkreśla, że przegląd nie może prowadzić do osłabienia aktualnych środków, lecz powinien poprawić i wzmocnić równe warunki działania w dziedzinie kontroli rybołówstwa, ponieważ stanowi to jedyny możliwy sposób na zagwarantowanie "wspólnego" wymiaru wspólnej polityki rybołówstwa;

51. podkreśla, że do podstawowych zasad zmienionego systemu kontroli muszą należeć:

– ogólnounijne standardy i normy dotyczące inspekcji na morzu, w portach i w całym łańcuchu kontroli pochodzenia produktu;

– możliwość pełnego prześledzenia drogi, jaką ryba przebyła w całym łańcuchu kontroli pochodzenia produktu, od statku do końcowego punktu sprzedaży;

– pełne dane dotyczące połowów dokonanych przez wszystkie podmioty, w tym statki o długości poniżej dziesięciu metrów i podczas połowów rekreacyjnych;

– wspólne poziomy kar we wszystkich państwach członkowskich;

– wspólna definicja tego, co stanowi naruszenie;

– system punktów stosowany przez wszystkie państwa członkowskie w jednakowy sposób;

– kary, które są wystarczająco odstraszające, skuteczne i proporcjonalne;

– system wymiany wszystkich informacji - dostępnych Komisji i wszystkim państwom członkowskim - dotyczących zaobserwowanych naruszeń oraz prawnych i sądowych działań następczych, które są dostępne dla wszystkich państw członkowskich i Komisji;

– pełne przyjęcie ulepszeń dostępnych technologii oraz zdolność do przyjmowania przyszłych technologii w miarę ich rozwoju bez konieczności zmian legislacyjnych;

– jednoznaczne określenie obowiązków Komisji i państw członkowskich oraz, w odpowiednich przypadkach, regionów w obrębie poszczególnych państw członkowskich;

– brak regionalizacji rozporządzenia w sprawie kontroli;

52. wzywa Komisję do jak najszybszego przedstawienia wniosku dotyczącego zmiany rozporządzenia w sprawie kontroli;

53. nalega, by postanowienia i zasady rozporządzenia w sprawie połowów NNN nie zostały w jakikolwiek sposób zmienione lub osłabione z uwagi na ogromny sukces tego rozporządzenia i jego wpływ na rybołówstwo na całym świecie;

54. nalega, by uczestnictwo państw trzecich w procesach wstępnej identyfikacji, identyfikacji i wpisania do wykazu rozporządzenia w sprawie połowów NNN nie podlegało jakiejkolwiek ingerencji politycznej i by skreślenie z wykazu następowało wyłącznie na podstawie pełnego osiągnięcia przez dane państwo postępów, które Komisja uznała za konieczne;

55. uważa, że należy umocnić rolę Europejskiej Agencji Kontroli Rybołówstwa, aby umożliwić jej większe zaangażowanie w egzekwowanie rozporządzenia w sprawie kontroli i rozporządzenia w sprawie połowów NNN, w tym w weryfikację i kontrolę krzyżową danych w całym łańcuchu kontroli pochodzenia produktu, planowanie i koordynację inspekcji prowadzonych przez Komisję i państwa członkowskie oraz weryfikację świadectw połowowych;

o

o o

56. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

1 Dz.U. L 354 z 28.12.2013, s. 22.

2 Rozporządzenie Rady (WE) nr 1224/2009 z dnia 20 listopada 2009 r. ustanawiające wspólnotowy system kontroli w celu zapewnienia przestrzegania przepisów wspólnej polityki rybołówstwa, zmieniające rozporządzenia (WE) nr 847/96, (WE) nr 2371/2002, (WE) nr 811/2004, (WE) nr 768/2005, (WE) nr 2115/2005, (WE) nr 2166/2005, (WE) nr 388/2006, (WE) nr 509/2007, (WE) nr 676/2007, (WE) nr 1098/2007, (WE) nr 1300/2008, (WE) nr 1342/2008 i uchylające rozporządzenia (EWG) nr 2847/93, (WE) nr 1627/94 oraz (WE) nr 1966/2006, (Dz.U. L 343 z 22.12.2009, s. 1).

3 Rozporządzenie Rady (WE) nr 1005/2008 z dnia 29 września 2008 r. ustanawiające wspólnotowy system zapobiegania nielegalnym, nieraportowanym i nieuregulowanym połowom oraz ich powstrzymywania i eliminowania, zmieniające rozporządzenia (EWG) nr 2847/93, (WE) nr 1936/2001 i (WE) nr 601/2004 oraz uchylające rozporządzenia (WE) nr 1093/94 i (WE) nr 1447/1999, (Dz.U. L 286 z 29.10.2008, s. 1).

4 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2403 z dnia 12 grudnia 2017 r. sprawie zrównoważonego zarządzania zewnętrznymi flotami rybackimi oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1006/2008, (Dz.U. Dz.U. L 347 z 28.12.2017, s. 81).

5 Dz.U. L 354 z 28.12.2013, s. 1.

6 Dz.U. L 139 z 30.4.2004, s. 206.

7 Dz.U. L 316 z 14.11.2012, s. 34.

8 Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0195.

9 Dz.U. C 351E z 2.12.2011, s. 119.

10 Rozporządzenie Rady (WE) nr 1005/2008.

11 Rozporządzenie Rady (WE) nr 1224/2009.

12 Dz.U. L 25 z 31.1.2017, s. 12.

13 Rozporządzenie (UE) nr 1026/2012.

14 Rozporządzenie (UE) nr 978/2012; (Dz.U. L 303 z 31.10.2012, s. 1).

15 Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0407.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2020.76.54
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie wdrożenia środków kontroli w celu stwierdzenia zgodności produktów rybołówstwa z kryteriami dostępu do rynku UE (2017/2129(INI)).
• Data aktu: 30/05/2018
• Data ogłoszenia: 09/03/2020