Europejska polityka sąsiedztwa: dążenie do wzmocnienia partnerstwa. Stanowisko Parlamentu Europejskiego w sprawie sprawozdań za...

1.

z zadowoleniem przyjmuje publikację sprawozdań za rok 2012 z postępów w krajach południowych i wschodnich objętych europejską polityką sąsiedztwa, jednak wyraża ubolewanie, że w większości przypadków ze sprawozdań i wydarzeń, które miały miejsce, wyłania się mieszany obraz postępów, stagnacji i regresji oraz że przedstawiają one sytuację w danym kraju, ale nie zawierają oceny programów realizowanych przez Unię ani konkretnych zaleceń dotyczących ukierunkowania środków w ramach instrumentów zewnętrznych UE lub pomocy na współpracę rozwojową i jej wpływu na kształtowanie polityki w państwach partnerskich; jest zdania, że sprawozdania te powinny również zawierać ocenę trendów dzięki uwzględnieniu danych obejmujących lata poprzednie;

2.

podkreśla, że zgodnie z art. 8 i 49 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) wszystkie państwa europejskie, w tym kraje objęte europejską polityką sąsiedztwa, mają długoterminową możliwość ubiegania się o członkostwo w Unii Europejskiej;

3.

zdecydowanie uważa, że Parlament Europejski powinien być w pełni zaangażowany w realizację nowej europejskiej polityki sąsiedztwa i dostosowywanie wsparcia finansowego UE, zwłaszcza w drodze aktów delegowanych, oraz powinien być regularnie informowany o postępach w procesie wdrażania reform w krajach partnerskich i o dostosowaniach w ich następstwie; ubolewa nad faktem, że nie zawsze zasięga się jego opinii podczas sporządzania planów działania ani nie informuje się go o przebiegu dyskusji; uważa, że rezolucja Parlamentu Europejskiego stanowią integralny element ram europejskiej polityki sąsiedztwa oraz apeluje o przyznanie posłom do Parlamentu Europejskiego statusu obserwatorów z prawem uczestnictwa w posiedzeniach podkomisji zajmujących się kwestiami politycznymi i prawami człowieka;

4.

ubolewa z powodu faktu, że postępy poczynione przez kraje partnerskie nie zawsze odpowiadają celom ustalonym wspólnie z UE; apeluje o konkretną ocenę skuteczności europejskiej polityki sąsiedztwa po przeglądzie; wzywa do nasilenia działań w celu wykorzystania w spójny sposób wszystkich instrumentów i strategii, jakimi dysponuje Unia, w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa; wzywa do konsekwentnego wdrażania opartego na zachętach i zróżnicowanego podejścia oraz zasady "więcej za więcej", która jest podstawą europejskiej polityki sąsiedztwa po przeglądzie; w razie konieczności wzywa do stosowania zasady "mniej za mniej" w stosunku do krajów objętych europejską polityką sąsiedztwa, które nie czynią wystarczających postępów w zakresie budowania głębokiej i trwałej demokracji ani nie podejmują uzgodnionych reform; podkreśla, że podstawowe wsparcie ze strony Unii musi także odzwierciedlać potrzeby partnerów pod względem rozwoju;

5.

podkreśla ważną rolę, jaką odgrywa społeczeństwo obywatelskie w procesie transformacji i reform oraz w dialogu politycznym w krajach sąsiedzkich, wzywa UE do zacieśnienia współpracy ze społeczeństwem obywatelskim w krajach sąsiedzkich oraz do udzielania mu wsparcia w ramach szeregu różnorodnych instrumentów finansowania;

6.

uważa, że wsparcie procesów przemian demokratycznych powinno się koncentrować na rozwijaniu zdolności instytucjonalnych demokratycznych instytucji, na pomocy wszystkim partiom politycznym i społeczeństwu obywatelskiemu, na wspieraniu praw kobiet i mniejszości, a także na ugruntowaniu w społeczeństwach krajów partnerskich praworządności, praw człowieka i podstawowych wolności, w szczególności wolności zrzeszania się, wolności wypowiedzi, wolności zgromadzeń oraz wolnej prasy i mediów; wzywa także Unię i państwa członkowskie do wspierania partnerstwa między różnymi organizacjami i grupami społeczeństwa, aby przekazać im poczucie odpowiedzialności za proces europejskiego sąsiedztwa; potwierdza, że należy go prowadzić między innymi w drodze tworzenia horyzontalnych więzi między różnymi podmiotami społeczeństwa na zasadzie partnerstwa bliźniaczego między organizacjami społeczeństwa obywatelskiego (organizacjami pozarządowymi, związkami zawodowymi, organizacjami biznesowymi, mediami, organizacjami młodzieżowymi itp.) i w oparciu o projekty partnerskie z władzami krajowymi i administracją (zwłaszcza w szkolnictwie);

7.

uważa, że należy dokonać należytej analizy sprawozdań z postępów pod kątem problematyki płci; podkreśla potrzebę położenia większego nacisku na wzmocnienie praw pracowniczych i związkowych, prace nad uwzględnianiem równouprawnienia płci we wszystkich działaniach oraz na współpracę i dialog z organizacjami pozarządowymi, związkami zawodowymi i innymi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa po przeglądzie;

8.

zdecydowanie podkreśla, że poszanowanie powszechnych praw człowieka i podstawowych wolności stanowi zasadę przewodnią polityki zagranicznej UE; uważa, że wspieranie społeczeństw obywatelskich jest filarem polityki sąsiedztwa po przeglądzie i dlatego zaleca, aby pomoc społeczeństwom obywatelskim, w tym partnerom społecznym, odpowiadała powadze wyzwań oraz by wprowadzono w tym celu ścisłą koordynację z Europejskim Funduszem na rzecz Demokracji;

9.

podkreśla, że główne organizacje pozarządowe utworzyły wspólne platformy dotyczące Unii dla Śródziemnomorza i Partnerstwa Wschodniego; jest zdania, że z owymi forami społeczeństwa obywatelskiego należy odpowiednio wcześnie przeprowadzać stosowne konsultacje w związku ze sporządzaniem, wdrażaniem i monitorowaniem planów działania w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa;

10.

uważa, że należy skonsolidować wielostronne struktury europejskiej polityki sąsiedztwa oraz rozwijać je w sposób bardziej strategiczny; stwierdza, że zważywszy na centralny charakter "skutecznego multilateralizmu" w polityce zewnętrznej Unii, Komisja i ESDZ powinny rozważyć ewentualność wielostronnego charakteru europejskiej polityki sąsiedztwa, który mógłby posłużyć za ramy budowania stosunków politycznych w szerzej pojętej Europie;

11.

wzywa UE do zwiększenia widoczności finansowanych lub wspieranych przez nią w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa projektów realizowanych w krajach partnerskich oraz do energiczniejszej współpracy ze społeczeństwem w celu poprawy wizerunku i akceptacji UE wśród obywateli krajów objętych europejską polityką sąsiedztwa, a mianowicie przy wykorzystaniu kampanii w środkach przekazu, szczególnie poprzez uwypuklenie wartości dodanej współpracy z UE;

12.

wyraża ubolewanie z powodu znacznego obniżenia środków w dziale 4 wieloletnich ram finansowych na lata 2014-2020 w porównaniu z pierwotnym wnioskiem Komisji; podkreśla, że ambitne finansowanie Partnerstwa Wschodniego ma zasadnicze znaczenie dla dalszych postępów w realizacji reform, wymianie najlepszych praktyk oraz dla osiągnięcia lub podtrzymania dojrzałego funkcjonowania demokracji we wschodnim sąsiedztwie UE, co leży w jej żywotnym interesie; uważa również, że należy zachować obecną równowagę między wschodnią a południową składową europejskiej polityki sąsiedztwa, przy pełnym poszanowaniu dotychczas stosowanych zasad zróżnicowanego i dopasowanego podejścia; nalega, by właściwe władze budżetowe regularnie aktualizowały wskaźniki i wytyczne wpływające na proces podejmowania decyzji w odniesieniu do wsparcia budżetowego oraz by Parlament był angażowany w proces przyznawania lub wycofywania środków budżetowych w związku ze stosowaniem zasady "więcej za więcej" lub "mniej za mniej";

13.

podkreśla, że wolność wypowiedzi, pluralizm i niezależność mediów są podstawą demokracji; podkreśla zatem znaczenie wsparcia UE dla niezależnych, trwałych i odpowiedzialnych mediów publicznych przekazujących wysokiej jakości, pluralistyczne i zróżnicowane treści, a także przypomina, że wolne i niezależne media publiczne zawsze odgrywają kluczową rolę w pogłębianiu demokracji, zwiększaniu zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego w sprawy publiczne oraz wzmacnianiu roli obywateli w dążeniu do demokracji;

14.

uznaje ogromne znaczenie wolnych i uczciwych wyborów dla transformacji demokratycznej i podkreśla rolę niezależnych mediów, a zwłaszcza mediów publicznych, w przejrzystym, wiarygodnym i demokratycznym przebiegu procesu wyborczego; wzywa Komisję i ESDZ do dalszego udzielania, a w miarę możliwości zwiększenia wsparcia dla demokratycznego przebiegu nadchodzących wyborów w krajach partnerskich, w tym większej wolności i pluralizmu mediów;

15.

zaleca Unii, aby:

16.

przypomina swoje stanowisko, że okupacja przez jeden z krajów objętych Partnerstwem Wschodnim terytorium innego kraju stanowi pogwałcenie podstawowych zasad i celów Partnerstwa Wschodniego oraz że rozwiązanie konfliktu o Górski Karabach powinno być zgodne z rezolucjami Rady Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych nr 822, 853, 874 i 884 z 1993 r. oraz podstawowymi zasadami grupy mińskiej OBWE zapisanymi we wspólnym oświadczeniu z L'Aquili z dnia 10 lipca 2009 r.;

17.

ubolewa, że w miarę zbliżania się wileńskiego szczytu Partnerstwa Wschodniego nasilają się różnego rodzaju naciski na kraje Partnerstwa Wschodniego; uważa te naciski za niedopuszczalne i wzywa Rosję do powstrzymania się od działań będących wyraźnym naruszeniem zasad z Helsinek; zdecydowanie podkreśla, że swoboda decydowania krajów Partnerstwa Wschodniego nie powinna pociągać za sobą negatywnych konsekwencji w postaci środków w dziedzinie handlu, polityki wizowej, ograniczonej mobilności pracowników, ingerencji w zamrożone konflikty i innych; wzywa Komisję Europejską i ESDZ do potraktowania tego godnego ubolewania postępowania jako wykraczającego poza wymiar czysto handlowy oraz do działania i obrony partnerów Unii i do wysłania tym samym silnego sygnału wsparcia dla wszystkich krajów Partnerstwa Wschodniego w ich europejskich aspiracjach i wyborach; podkreśla jednak, że układy o stowarzyszeniu oraz pogłębione i kompleksowe umowy o wolnym handlu są planem reform z korzyścią dla wszystkich;

18.

pozostaje zaangażowany w dalszy rozwój Zgromadzenia Parlamentarnego Euronest jako ważnego forum wielostronnej międzyparlamentarnej współpracy z krajami Partnerstwa Wschodniego; ubolewa nad proponowanymi cięciami w ramach linii budżetowych dotyczących europejskiej polityki sąsiedztwa w wieloletnich ramach finansowych na lata 2014-2020, gdyż te linie budżetowe mają za cel udzielenie bliższego wsparcia dla działań i projektów związanych z budowaniem demokracji, praworządnością i promowaniem praw człowieka;

19.

podkreśla, że konkretnym gestem wobec społeczeństw krajów Partnerstwa Wschodniego i realną pomocą w zbliżaniu z krajami Unii Europejskiej byłoby zniesienie wymogu wizowego;

20.

uważa publikację planu działania dotyczącego Partnerstwa Wschodniego na lata 2012-2013 za pierwszy krok w kierunku opracowania skuteczniejszych narzędzi monitorowania; wzywa Komisję Europejską i Europejską Służbę Działań Zewnętrznych do dalszego opracowywania odpowiednich mechanizmów następczych zdolnych do oceny wyników i osiągnięć krajów objętych europejską polityką sąsiedztwa oraz do wyznaczenia jasnych i wymiernych celów;

21.

zaleca krajom Partnerstwa Wschodniego, aby:

22.

jest zaniepokojony działaniami Rosji zmierzającymi do zniechęcenia krajów partnerskich do politycznego i gospodarczego stowarzyszenia z UE; ponownie podkreśla suwerenne prawo każdego kraju do swobodnego decydowania o politycznych i handlowych sojuszach; ponadto jest zdania, że postępująca integracja krajów partnerskich z UE jest w pełni zgodna z ich dążeniem do zachowania bliskich stosunków z Rosją; sprzeciwia się postrzeganiu stosunków krajów partnerskich z UE i Rosją jako gry o sumie zerowej;

23.

ponownie podkreśla potrzebę dążenia do stabilności i bezpieczeństwa w regionie, co jest niezbędne do osiągnięcia celów Partnerstwa Wschodniego, również w kontekście dalszej integracji z UE; nalega na dalsze wysiłki na rzecz rozwiązania konfliktów terytorialnych w Gruzji, Azerbejdżanie, Armenii i Mołdawii;

24.

przypomina, że zaangażowanie w układ o stowarzyszeniu oraz pogłębioną i kompleksową umowę o wolnym handlu wyklucza jakąkolwiek inną formę równoczesnego udziału w unii celnej;

25.

wzywa państwa członkowskie UE i partnerów z Europy Wschodniej do przeglądu ich strategii eksportu broni w obrębie regionu w celu zawarcia porozumień o rozbrojeniu i demilitaryzacji obszarów objętych konfliktami; wzywa Rosję do przestrzegania układów w konstruktywny sposób, przy pełnym poszanowaniu suwerenności krajów regionu i powstrzymaniu się od jakichkolwiek działań, które zagroziłyby stabilności w regionie;

26.

podkreśla, że UE i partnerzy z Europy Wschodniej stoją przed wspólnymi wyzwaniami politycznymi w odniesieniu do zapewnienia niezawodnych i bezpiecznych dostaw energii; przypomina, że współpraca w zakresie bezpieczeństwa energetycznego została wyraźnie wskazana wśród priorytetów Partnerstwa Wschodniego i europejskiej polityki sąsiedztwa na lata 2014-2020; oczekuje, że trzeci szczyt Partnerstwa Wschodniego, który odbędzie się w Wilnie, stanie się bodźcem do wzmocnionej współpracy w dziedzinie energetyki i zwiększy bezpieczeństwo energetyczne obu stron;

27.

przypomina, że Traktat o Wspólnocie Energetycznej kładzie podwaliny pod w pełni zintegrowany regionalny rynek energii sprzyjający wzrostowi i inwestycjom oraz stwarza stabilne ramy prawne; zaleca w tym celu wyjście w ramach Traktatu o Wspólnocie Energetycznej poza 2016 r., przy jednoczesnym dostosowaniu procesu podejmowania decyzji do przyszłych wyzwań, m.in. poprzez ustanowienie prawnych instrumentów kontroli, których celem byłoby przeciwdziałanie nieskutecznemu wdrażaniu dorobku, oraz mechanizmów solidarności; z zadowoleniem przyjmuje kandydaturę do członkostwa we Wspólnocie Energetycznej ze strony Gruzji, która stałaby się trzecim członkiem z grona krajów Partnerstwa Wschodniego po Ukrainie i Mołdawii; wzywa do dalszego rozszerzania Wspólnoty Energetycznej za pośrednictwem europejskiej polityki sąsiedztwa zgodnie z celami Wspólnoty Energetycznej i w oparciu o wzajemne interesy; podkreśla, że integracja na płaszczyźnie uregulowań prawnych powinna iść w parze ze wspólnymi inwestycjami w przepustowość połączeń wzajemnych i w infrastrukturę oraz w odnawialne źródła energii, efektywność energetyczną i nowe technologie; podkreśla kluczowe znaczenie dalszej dywersyfikacji dostaw i dróg przesyłu;

28.

wzywa do zawierania klauzuli dotyczącej bezpieczeństwa energetycznego we wszystkich umowach z krajami Partnerstwa Wschodniego w celu zagwarantowania pełnego przestrzegania przepisów obowiązujących w obrębie wewnętrznego rynku energii UE oraz do uwzględniania w tych umowach mechanizmu wczesnego ostrzegania w sprawach energii w celu zagwarantowania wczesnej oceny potencjalnych zagrożeń i problemów związanych z przesyłem i dostawami energii z państw trzecich, a także do ustanowienia wspólnych ram udzielania wzajemnej pomocy, solidarności i rozstrzygania sporów;

29.

docenia postępy w zakresie norm demokratycznych i spełnienia wymogów wynikających z układu o stowarzyszeniu, ale przyznaje, że w obszarze demokracji wciąż utrzymują się poważne braki, którymi należy się zająć; dostrzega, że należy poczynić dalsze postępy w reformowaniu systemu sprawowania rządów, w tym w dziedzinie egzekwowania prawa i wymiaru sprawiedliwości oraz w zwalczaniu korupcji; ubolewa nad ostatnim posunięciem prezydenta Armenii, który zobowiązał się do przystąpienia do unii celnej; przypomina władzom Armenii, że taka polityka jest nie do pogodzenia z układem o stowarzyszeniu; w związku z tym ubolewa, że wyboru tego dokonano bez przeprowadzenia pełnej kontroli parlamentarnej oraz bez otwartej i przejrzystej debaty z udziałem społeczeństwa armeńskiego; ma w związku z tym nadzieję, że Armenia będzie kontynuować reformy związane z perspektywą unijną, których realizacja może doprowadzić do gospodarczego dobrobytu w tym kraju i pomóc w rozwiązaniu wciąż występujących na jego terytorium problemów społeczno-gospodarczych i politycznych; wzywa do współpracy z UE, która jest na to otwarta; ponadto potępia ataki na działaczy organizacji społeczeństwa obywatelskiego opowiadających się w demonstracjach za integracją europejską oraz wzywa do postawienia sprawców tych ataków przed sądem;

30.

przyjmuje z zadowoleniem realizację rozsądnej polityki makroekonomicznej i reform strukturalnych w Armenii oraz dalsze postępy ku osiągnięciu celów planu działania;

31.

ubolewa nad niejasną wizją i niezdecydowaniem w kwestii dążenia przez Azerbejdżan do zawarcia układów o stowarzyszeniu; podkreśla ekonomiczny potencjał stosunków UE-Azerbejdżan, lecz jest zaniepokojony brakami w zakresie demokracji, praworządności i praw człowieka w Azerbejdżanie; nalega zatem, by Azerbejdżan wykazał zaangażowanie przez podniesienie poziomu swoich odpowiednich standardów, w tym wolności słowa i zrzeszania się, umożliwiając opozycji demokratycznej korzystanie z przysługujących jej praw; obstaje przy przekonaniu, że zwolnienie więźniów politycznych i zaprzestanie prześladowania działaczy politycznych, obrońców praw człowieka i dziennikarzy to konieczne warunki wstępne zawarcia z Azerbejdżanem jakiejkolwiek umowy o strategicznym partnerstwie na rzecz modernizacji;

32.

wyraża ubolewanie w związku z faktem, że stosownie do wniosków długoterminowej misji Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka (ODIHR) ostatnie wybory prezydenckie przeprowadzone w dniu 9 października 2013 r. ponownie nie spełniły standardów OBWE z powodu ograniczenia wolności zgromadzeń i wolności słowa; w związku z tym wzywa władze Azerbejdżanu do ustosunkowania się do wszystkich zaleceń zawartych w najnowszych i minionych sprawozdaniach ODIHR i OBWE oraz do ich sprawnego wdrożenia; apeluje o bezzwłoczne i bezwarunkowe zwolnienie 14 azerbejdżańskich opozycjonistów, dziennikarzy i obrońców praw człowieka uwięzionych w ostatnich miesiącach, w tym Tofika Yakublu i Ilgara Mammadowa 18 ;

33.

wyraża ubolewanie z powodu zastoju i niedającej się zaakceptować sytuacji w odniesieniu do praw człowieka, demokracji i więźniów politycznych, jak i z powodu braku postępów w zakresie przestrzegania wartości i norm propagowanych przez Unię; domaga się od Unii krytycznego zaangażowania i postępowania zgodnie ze ściśle określonymi warunkami przy jednoczesnym zastosowaniu podejścia opierającego się na większej szczodrości i otwartości względem społeczeństwa obywatelskiego i organizacji pozarządowych, które należy wspierać w procesie nadzoru i realizowania reform; wzywa władze Białorusi do wzięcia udziału w dialogu w sprawie modernizacji oraz rozpoczęcia negocjacji z UE w sprawie ułatwień wizowych oraz umów o readmisji w celu wspierania kontaktów międzyludzkich;

34.

wzywa władze Białorusi, by wykorzystały prezydencję litewską oraz szczyt Partnerstwa Wschodniego w Wilnie jako kolejną szansę na poprawę stosunków z UE, gdy tylko uwolnieni zostaną wszyscy więźniowie polityczni, w celu wznowienia dialogu politycznego na temat m.in. reform demokratycznych, wolnych i uczciwych wyborów, poszanowania praworządności, praw człowieka i podstawowych wolności, a także nawiązania stosunków z opozycją i społeczeństwem obywatelskim, pod warunkiem że władze Białorusi okażą szacunek dla tych podstawowych wartości;

35.

ponownie zapewnia o gotowości UE do poprawy stosunków z rządem Białorusi, jak tylko władze tego kraju podejmą zobowiązanie do realizacji wspólnie ustalonego programu, w tym do poszanowania zasad demokracji, praw człowieka i podstawowych wolności m.in. poprzez bezwarunkowe uwolnienie i rehabilitację wszystkich więźniów politycznych; podkreśla jednak, że wszelkie zaangażowanie obwarowane jest rygorystycznymi warunkami;

36.

podkreśla w szczególności potrzebę dalszego wzmocnienia wsparcia finansowego dla niezależnych mediów białoruskich;

37.

docenia osiągnięte w ostatnich latach postępy w zakresie modernizacji kraju oraz w kwestii spełniania wymogów wynikających z układu o stowarzyszeniu, a także wysiłki władz w walce z korupcją; z zadowoleniem odnosi się do wzorowego pokojowego przekazania władzy w wyniku demokratycznych wyborów parlamentarnych; z niepokojem jednak zwraca uwagę na wciąż niedostateczne stosowanie norm demokratycznych; w związku z tym podkreśla potrzebę dalszej poprawy i reform w celu wprowadzenia niezależnego i bezstronnego systemu sądowego oraz skutecznego systemu sądownictwa karnego, a także pozbawionego dyskryminacji systemu wyborczego, jak i zapewnienia poszanowania praw mniejszości; zwraca uwagę na toczące się procesy sądowe przeciw głównym członkom opozycji, w tym przeciw Iwane Marabiszwilemu, oraz wzywa do pełnego poszanowania norm i standardów europejskich; wspiera wysiłki rządu gruzińskiego w zakresie łagodzenia napięć w stosunkach z Rosją, przy jednoczesnym zachowaniu proeuropejskiego nastawienia Gruzji; ponownie podkreśla zdecydowanie wsparcie UE dla integralności terytorialnej Gruzji;

38.

zachęca do parafowania układu o stowarzyszeniu, w tym pogłębionej i kompleksowej umowy o wolnym handlu, podczas szczytu w Wilnie oraz do sprawnego przyjęcia planu działania w zakresie liberalizacji wizowej; uważa, że warunkiem podpisania układu o stowarzyszeniu powinien być widoczny postęp dokonany przez Gruzję w dziedzinie rządów prawa i demokracji oraz zgodności nadchodzących wyborów prezydenckich z europejskimi standardami; dostrzega ważny wpływ, jaki wdrożenie układu o stowarzyszeniu, wolny handel oraz wprowadzenie podróży bezwizowych wywrze na proces reform w Gruzji;

39.

wzywa Komisję, aby zastosowała zasadę warunkowości, ustalając szereg wskaźników, za pomocą których mierzyć się będzie poczynione postępy;

40.

zwraca uwagę, że wybory prezydenckie zaplanowane na dzień 27 października 2013 r., a tym samym zbiegające się w czasie z zakończeniem negocjacji w sprawie układu o stowarzyszeniu z UE, będą decydującym sprawdzianem gotowości Gruzji do stosowania norm demokracji i praworządności, przy zapewnieniu opozycji pełnej swobody kandydowania w wyborach, zaś wolnym i niezależnym mediom - swobody relacjonowania kampanii wyborczej bez ingerencji ze strony władz;

41.

podkreśla, że Gruzja nie powinna rezygnować ze swych aspiracji europejskich i powinna oprzeć się presji, jaką wywiera się na ten kraj w celu odwiedzenia go od zawarcia układu o stowarzyszeniu z UE;

42.

z zadowoleniem przyjmuje determinację polityczną, by spełnić wymogi układu o stowarzyszeniu, w tym pogłębionej i kompleksowej umowy o wolnym handlu, a także planu działania w dziedzinie liberalizacji reżimu wizowego, jak i postępy w związku z podpisaniem projektu budowy gazociągu Iasi-Ungheni; pochwala wysiłki modernizacyjne podejmowane w kraju, w szczególności zwiększone nakłady na naukę; wzywa do szybkiego podpisania tego układu oraz do podjęcia wszelkich niezbędnych kroków, aby jak najszybciej wprowadzić go w życie; zdaje sobie jednak sprawę ze słabości instytucji demokratycznych oraz z potrzeby ich stałego umacniania; zachęca rząd Mołdawii do dalszych intensywnych wysiłków na rzecz wprowadzenia niezbędnych środków; uważa, że stabilność polityczna i trwałe porozumienie w sprawie reform, szczególnie jeżeli chodzi o praworządność oraz niezawisłość instytucji państwowych, mają podstawowe znaczenie dla aspiracji europejskich Mołdawii;

43.

zachęca do podjęcia kwestii układu o stowarzyszeniu, w tym głębokiej i kompleksowej umowy o wolnym handlu, podczas szczytu w Wilnie, a także ma nadzieję na szybkie zakończenie dialogu dotyczącego kwestii wizowych; uznaje ważny wpływ, jaki wprowadzenie układu o stowarzyszeniu, wolnego handlu oraz podróży bezwizowych wywrze na procesy reform w Mołdawii; zauważa w związku z tym, że niedawne kryzysy polityczne ujawniły słabość dotychczasowych procesów demokratyzacji oraz podkreśla potrzebę podjęcia wysiłków na rzecz zbudowania prawdziwie wiarygodnych niezawisłych instytucji demokratycznych;

44.

zaleca szybkie podpisanie w najbliższej przyszłości (po szczycie w Wilnie) układu o stowarzyszeniu, jeżeli utrzymane zostanie obecne tempo spełniania wymogów;

45.

z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji w sprawie pełnej liberalizacji importu wina z Mołdawii i ma nadzieję, że szybkie wdrożenie tego wniosku będzie stanowić przeciwwagę dla negatywnych konsekwencji zakazu przywozu wina, jaki Rosja wprowadziła w stosunku do Mołdawii;

46.

z zadowoleniem przyjmuje rozpoczęcie budowy nowego gazociągu pomiędzy Mołdawią a Rumunią i zachęca do kontynuowania wysiłków, a także do oparcia się presji ze strony Rosji, aby zrezygnować z układu o stowarzyszeniu;

47.

z zadowoleniem odnotowuje trwający dialog między Ukrainą a UE i wspólną ambicję podpisania umowy stowarzyszeniowej na szczycie Partnerstwa Wschodniego w Wilnie w dniach 28-29 listopada 2013 roku;

48.

zachęca władze Ukrainy do dokonania dalszych postępów w spełnianiu wymogów wynikających z układu o stowarzyszeniu, zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 10 grudnia 2012 r. dotyczącymi Ukrainy i z rezolucją Parlamentu Europejskiego z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie sytuacji na Ukrainie 19 , oraz do zajęcia się w dalszym ciągu wymagającymi rozwiązania kwestiami wybiórczego posługiwania się systemem sprawiedliwości oraz doprzeprowadzenia reformy systemu wyborczego i wymiaru sprawiedliwości; niemniej jednak z nadzieją odnosi się do zobowiązań złożonych niedawno przez prezydenta Janukowicza oraz liderów opozycji dotyczących przyjęcia przez Radę Najwyższą niezbędnych aktów prawnych oraz oczekuje niezwłocznej realizacji tych obietnic przed szczytem wileńskim; wyraża uznanie dla dotychczasowych postępów, podkreśla jednak konieczność przeprowadzenia dalszych reform, zwłaszcza reformy urzędu prokuratora; wyraża uznanie dla pracy misji obserwacyjnej Parlamentu Europejskiego na Ukrainie i z zadowoleniem przyjmuje przedłużenie jej mandatu do dnia 12 listopada 2013 r.; wyraża nadzieję, a zarazem przekonanie co do tego, że misja ta wkrótce doprowadzi do możliwego do zaakceptowania przez obie strony rozwiązania w sprawie Julii Tymoszenko, w oparciu o odwołanie się Pata Coxa i Aleksandra Kwaśniewskiego do prezydenta Ukrainy;

49.

przyjmuje do wiadomości dążenie Ukrainy do przystąpienia do Unii Europejskiej oraz powtarza, że pogłębienie stosunków UE-Ukraina, a także zaoferowanie Ukrainie perspektywy europejskiej ma ogromne znaczenie, a także leży w interesie obu stron;

50.

zaleca Radzie podpisanie układu o stowarzyszeniu między UE i jej państwami członkowskimi a Ukrainą, jeżeli zostaną spełnione wymagane warunki, formalnie określone przez Radę do Spraw Zagranicznych w dniu 10 grudnia 2012 r. i poparte w rezolucji Parlamentu z dnia 13 grudnia 2012 r.; pod warunkiem spełnienia wspomnianych wyżej wymogów wyraża poparcie dla decyzji Rady o tymczasowym stosowaniu układu o stowarzyszeniu Ukrainy z UE natychmiast po jego podpisaniu; w przypadku spełnienia wszystkich wymogów i podpisania układu wyraża zamiar doprowadzenia do pełnej ratyfikacji układu o stowarzyszeniu Ukrainy z UE podczas bieżącej kadencji Parlamentu;

51.

potępia niedawne sankcje handlowe, jakie Rosja nałożyła na wywóz z Ukrainy, których celem jest wywarcie presji na Ukrainę, by nie podpisywała układu o stowarzyszeniu z UE; wzywa Rosję do powstrzymania się od nakładania tych sankcji oraz do powstrzymania się od nieuzasadnionej ingerencji i presji politycznej;

52.

jest zaniepokojony trudnościami, z jakimi mają do czynienia kraje południowego regionu basenu Morza Śródziemnego w procesie pokonywania wyzwań związanych z przemianami demokratycznymi;

53.

podkreśla ogromne znaczenie wsparcia prawnego i technicznego, jakiego Unia i państwa członkowskie udzielają władzom krajów arabskiej wiosny znajdującym się w okresie przemian, w kontekście odzyskiwania mienia, tak by uzyskać wymierne rezultaty;

54.

z zadowoleniem przyjmuje sukces inicjatywy polegającej na powołaniu grup zadaniowych dla Tunezji, Jordanii i Egiptu oraz podkreśla, że posiedzenia te, organizowane z udziałem zainteresowanych stron, władz publicznych i organizacji międzynarodowych, powinny prowadzić do większego zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego i organizacji pozarządowych oraz do osiągnięcia konkretnych rezultatów, pod warunkiem że sytuacja polityczna pozwoli na zacieśnienie współpracy gospodarczej i integracji; sugeruje, by zbadać możliwość rozciągnięcia tej inicjatywy na inne kraje regionu;

55.

jest zdania, że pomyślne przejście do trwałej demokracji musi być priorytetem Unii, jeżeli chodzi o jej południowych sąsiadów i wzywa instytucje UE oraz jej państwa członkowskie do większego wsparcia pod tym względem;

56.

zaleca, by Unia utrzymała i w stosownych przypadkach podwyższyła stopień zaangażowania we wspieranie przemian zachodzących u jej południowych partnerów, skupiając się na transformacji demokratycznej, partnerstwie z ludnością i społeczeństwem obywatelskim, a także na integracyjnym wzroście gospodarczym;

57.

przypomina, że sprawiedliwość społeczna i poprawa jakości życia to kluczowe aspekty bieżących przemian, jakie zachodzą w południowych krajach sąsiadujących z UE; wyraża żywe zaniepokojenie sytuacją w zakresie zatrudnienia, zwłaszcza osób młodych, i nalega, by Komisja wspierała skuteczne działania polityczne w dziedzinie zatrudnienia;

58.

wskazuje, że bardzo niewielu studentów z południowych krajów sąsiadujących z UE korzystało z programów Tempus i Erasmus Mundus, pomimo że na te programy zostały przeznaczone w 2012 r. dodatkowe środki finansowe; ponawia apel do Komisji Europejskiej o stworzenie eurośródziemnomorskiego odpowiednika programu Leonardo da Vinci w celu wspierania mobilności młodych stażystów pragnących odbyć szkolenie zawodowe za granicą, a tym samym przyczynienia się do zwalczania bezrobocia wśród młodzieży - zjawiska rozpowszechnionego w południowym regionie Morza Śródziemnego;

59.

wzywa Unię i jej państwa członkowskie do wdrożenia konkretnej i skutecznej polityki na rzecz mobilności w krajach południowego sąsiedztwa, zwłaszcza poprzez jednoczesne podpisanie porozumień o liberalizacji wizowej i umów o readmisji podobnych do tych, które podpisano z większością krajów Partnerstwa Wschodniego; podkreśla w tym kontekście znaczenie poprawy mobilności i rozszerzenia współpracy w dziedzinie kształcenia wyższego i zawodowego, rozszerzenia i zwiększenia zasięgu aktualnych programów oraz mobilności uczniów i studentów, absolwentów, nauczycieli i nauczycieli akademickich, wspierania wymiany pomiędzy szkołami wyższymi a placówkami kształcenia zawodowego oraz w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego w dziedzinie badań naukowych i przedsiębiorczości; uważa, że kwestią podstawową jest opracowywanie mniej skomplikowanych procedur wystawiania wiz uczestnikom takich programów; wzywa UE do opracowania rozsądnej i wszechstronnej strategii obejmującej ESDZ, Komisję, państwa członkowskie oraz partnerów wśród jej południowych sąsiadów dotyczącej migracji oraz ochrony uchodźców i osób ubiegających się o azyl pochodzących z jej południowego sąsiedztwa, szczególnie w świetle arabskiej wiosny oraz ciągłego braku stabilności w Afryce Północnej;

60.

przypomina, że potrzebna jest silna wola polityczna instytucji UE i jej państw członkowskich do czynnego udziału w rozwiązywaniu konfliktów w regionie, w szczególności konfliktu izraelsko-palestyńskiego, by nie stanowiły one ponadto przeszkody w realizacji europejskiej polityki sąsiedztwa;

61.

uważa, że priorytetem jest wspieranie krajów partnerskich w opracowywaniu i finansowaniu projektów w zakresie polityki regionalnej i włączenia enklaw regionalnych; w związku z tym zaleca podjęcie kroków mających na celu korzystanie z doświadczeń Unii w zakresie zarządzania europejskimi funduszami regionalnymi z myślą o budowaniu kompetencji zarówno w krajach partnerskich, jak i w sekretariacie Unii dla Śródziemnomorza;

62.

jest zdania, że istnieje pilna potrzeba propagowania projektów na rzecz trwałego i integracyjnego rozwoju społeczno-gospodarczego oraz integracji w Maghrebie, aby ułatwić obrót towarami, usługami i kapitałem oraz przepływ osób; przypomina, że konflikt w Saharze Zachodniej to główna przeszkoda na drodze do integracji regionu; wzywa Algierię i Maroko do utworzenia aktywnego partnerstwa zdolnego stawić czoła wyzwaniom o charakterze regionalnym, w tym konfliktowi w Saharze Zachodniej; z zadowoleniem odnosi się w tym kontekście do przyjęcia wspólnego komunikatu w grudniu 2012 r. przez Wysokiego Przedstawiciela oraz Komisję, przedstawiającego propozycje w zakresie wsparcia pięciu krajów Maghrebu w wysiłkach na rzecz bliższej współpracy i głębszej integracji regionalnej; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Unia podjęła się roli współprzewodniczącego w północnej części Unii dla Śródziemnomorza, a także oczekuje, iż będzie ona dążyć do spójności politycznej, dbać o ogólną koordynację i skuteczność oraz zwracać szczególną uwagę na finansowane projekty;

63.

zachęca wszystkie strony uczestniczące w konflikcie do współpracy z myślą o wypracowaniu sprawiedliwego, pokojowego, trwałego i akceptowalnego przez wszystkie strony politycznego rozwiązania problemu Sahary Zachodniej, stosownie do odpowiednich rezolucji ONZ, w tym również rezolucji zezwalających na samostanowienie; podkreśla znaczenie zagwarantowania praw człowieka ludowi Sahrawi oraz potrzebę zaakcentowania tych praw w Saharze Zachodniej oraz w obozach Tindouf, co powinno dotyczyć również więźniów politycznych z ludu Sahrawi, którzy nie mieli uczciwych procesów i powinni zostać uwolnieni;

64.

podkreśla znaczenie Unii dla Śródziemnomorza jako instrumentu instytucjonalizacji stosunków z państwami sąsiedztwa południowego; podkreśla znaczenie zbliżających się spotkań na szczeblu ministerialnym dla ożywienia partnerstwa eurośródziemnomorskiego oraz nadania impetu realizacji wspólnych przedsięwzięć;

65.

ponownie stwierdza, że celem partnerstwa południowego jest zbliżenie między państwami położonymi na obu brzegach Morza Śródziemnego, tak aby powstała przestrzeń pokoju, demokracji, bezpieczeństwa i dobrobytu dla 800 mln osób zamieszkujących te kraje oraz aby stworzyć dla UE i jej partnerów skuteczne ramy dwustronne i wielostronne umożliwiające im stawianie czoła wyzwaniom społecznym i gospodarczym oraz wyzwaniom w dziedzinie demokracji, propagowanie integracji regionalnej - szczególnie w dziedzinie handlu - i zagwarantowanie ich wspólnego rozwoju z korzyścią dla wszystkich, wesprzeć partnerów w tworzeniu demokratycznych, pluralistycznych i świeckich państw, zwłaszcza dzięki konkretnym programom budowania potencjału instytucjonalnego, jak również działać na rzecz wzajemnie korzystnych, zrównoważonych i ambitnych porozumień dotyczących handlu towarami i usługami, poprzedzonych przeprowadzeniem odpowiednich ocen skutków, które mogą doprowadzić do pogłębionych i kompleksowych umów o wolnym handlu; uważa, że będzie to stanowić pierwszy krok ku szerokiej "europejsko-śródziemnomorskiej przestrzeni gospodarczej", która z kolei mogłaby przyczynić się do złagodzenia trudności gospodarczych krajów partnerskich sąsiadujących z Unią na południu i ułatwić integrację na osi Południe-Południe;

66.

podkreśla, że wspieranie procesu zwrotu mienia skradzionego przez byłych dyktatorów i ich reżimy stanowi moralny imperatyw dla UE; uważa, że odzyskiwanie mienia ma bardzo duże znaczenie polityczne, ponieważ symbolizuje ono przywrócenie sprawiedliwości i odpowiedzialności w duchu demokracji i praworządności; zwraca uwagę, że odzyskiwanie mienia musi stanowić kluczowe zobowiązanie polityczne UE w partnerstwie z jej sąsiadami z południa; ponownie przypomina o potrzebnie stworzenia unijnego mechanizmu mającego na celu oferowanie państwom sąsiedztwa południowego wsparcia prawnego w procesie odzyskiwania mienia;

67.

zwraca się do Komisji, ESDZ i państw członkowskich o wspieranie w jeszcze większej mierze państw tego regionu w przyjmowaniu jednoznacznych przepisów prawnych i priorytetowym traktowaniu programów służących zagwarantowaniu praw kobiet, ich udziału w podejmowaniu decyzji politycznych i gospodarczych, dostępu do systemu nauczania, niezależności finansowej, a także wyeliminowaniu wszelkich form przemocy wobec kobiet;

68.

uważa, że UE powinna zapewnić prawodawcom pomoc i wiedzę fachową w procesie rozpatrywania i opracowywania przepisów prawnych w sektorze ICT, co powinno uwolnić ogromny potencjał technologii cyfrowych zarówno w zakresie procesów demokratycznych, jak i rozwoju gospodarczego i współpracy regionalnej; uważa, że swobodny przepływ informacji oraz dostęp do internetu mają podstawowe znaczenie dla poprawy sytuacji społeczno-gospodarczej; w związku z tym podkreśla znaczenie poszanowania wolności cyfrowej;

69.

wyraża poważne zaniepokojenie nasilającą się w regionie przemocą o podłożu religijnym, szczególnie wobec chrześcijan, i wzywa Unię do podjęcia działań w tym względzie również w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa;

70.

ponownie nawołuje Komisję do poprawy widoczności przedsięwzięć Partnerstwa Wschodniego oraz Unii dla Śródziemnomorza w krajach partnerskich i przybliżenia obywatelom tych krajów wspomnianych przedsięwzięć, wykazując wartość dodaną współpracy z UE;

71.

odnotowuje, że Algieria potwierdziła swój zamiar uczestnictwa w europejskiej polityce sąsiedztwa, jednak nie przyjęła jeszcze planu działania; z zadowoleniem przyjmuje rozpoczęcie negocjacji planu działania UE-Algieria oraz zdecydowanie zachęca Algierię do wykorzystania tego instrumentu w celu wzmocnienia stosunków z UE; zwraca się do UE i Algierii o przyspieszenie negocjacji w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa, tak by szybko udało się przyjąć plan działania;

72.

wyraża zadowolenie z podjętych przez parlament algierski inicjatyw zmierzających do zacieśnienia współpracy z Parlamentem Europejskim oraz zapewnienia wysokiej jakości dialogu politycznego prowadzonego przez te dwa parlamenty;

73.

z zadowoleniem przyjmuje podpisanie w dniu 7 lipca 2013 r. protokołu ustaleń w sprawie powołania strategicznego partnerstwa między Unią Europejską a Algierią w sektorze energii, co ostatecznie otworzy drogę ku ściślejszej integracji rynków, rozwoju infrastruktury i transferu technologii między stronami;

74.

podkreśla konieczność prowadzenia polityki w pełni gwarantującej prawa człowieka oraz podstawowe wolności, zwłaszcza wolność zrzeszania się i swobodę demonstracji; wyraża nadzieję, że spodziewana zmiana konstytucji Algierii odbędzie się w ramach otwartego i przejrzystego procesu z udziałem podmiotów reprezentujących wszystkie opcje polityczne w kraju, tak by przyczynić się do konsolidacji demokracji i państwa prawa; zwraca uwagę na sprawne działanie unijnej misji obserwacji wyborów wysłanej do Algierii w związku z wyborami powszechnymi w dniu 10 maja 2012 r.; przypomina o zaleceniach misji i wzywa władze Algierii do wprowadzenia niezbędnych usprawnień z myślą o przyszłych wyborach; ponownie proponuje unijne wsparcie w tym zakresie;

75.

wzywa Unię do jeszcze większego wsparcia dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego w Algierii i dla programów propagujących zatrudnianie kobiet oraz młodych osób, zarządzanie gospodarcze, poprawę warunków prowadzenia działalności gospodarczej oraz wzmocnienie swobód i podstawowych praw;

76.

zwraca się do Algierii o ułatwianie w jeszcze większym stopniu działalności społeczeństwu obywatelskiemu poprzez wspieranie wolności zrzeszania się i swobody demonstracji;

77.

wyraża głębokie zaniepokojenie rozwojem sytuacji politycznej w Egipcie po zamachu stanu w dniu 3 lipca 2013 r., polaryzacją polityczną, poważnymi trudnościami gospodarczymi, a także brakiem poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności w tym kraju oraz brakiem bezpieczeństwa w regionie, ze szczególnym uwzględnieniem Synaju; z największą mocą potępia wszelkie akty przemocy, w tym ataki na kościoły koptyjskie, oraz uważa, że niedawne działania egipskich sił bezpieczeństwa miały charakter nieproporcjonalny i doprowadziłoby do niedopuszczalnie wysokiej liczby zabitych i rannych; wzywa rząd Egiptu do zaniechania takich działań; wzywa wszystkie partie polityczne do zaangażowania się w prawdziwie integracyjny dialog w celu wznowienia procesu demokratycznego będącego odpowiedzią na uzasadnione żądania i aspiracje ludności Egiptu; podkreśla, że konieczny jest proces pojednania narodowego obejmujący wszystkie siły polityczne i społeczne, łącznie z umiarkowanymi grupami w Stowarzyszeniu Braci Muzułmanów, co stanowi kluczowy element dokonania postępów na drodze przemian demokratycznych, które obejmują zorganizowanie wyborów prezydenckich i parlamentarnych; podkreśla, że UE, za pośrednictwem wysokiej przedstawiciel/wiceprzewodniczącej, może być w stanie zachęcić główne siły polityczne w kraju do dialogu sprzyjającego powołaniu rządu jedności narodowej w celu przygotowania wyborów; zaleca w szczególności wysoką przedstawiciel/wiceprzewodniczącą do przekazania wyraźnego sygnału, że delegalizacja Stowarzyszenia Braci Muzułmanów zagrozi integracji demokratycznej i osłabi perspektywy powrotu do demokracji;

78.

podkreśla, że podstawą pomyślnej przyszłości Egiptu może być jedynie rozwiązanie demokratyczne obejmujące w pełni funkcjonujące instytucje demokratyczne, które zagwarantują bezpieczeństwo wszystkich obywateli, oraz że przemiany demokratyczne powinny wszystkim gwarantować prawo do uczciwego procesu;

79.

wzywa Unię do uwzględnienia poważnych wyzwań gospodarczych stojących przed tym krajem i ich konsekwencji społecznych z jednej strony, a z drugiej strony do stosowania zasady warunkowości ("więcej za więcej") w stosunkach dwustronnych z Egiptem i przy udzielaniu pomocy finansowej; uważa, że Unia nie powinna wiązać się pełną i szczegółową umową o wolnym handlu z Egiptem do czasu spełnienia warunków dotyczących stabilności politycznej, takich jak powołanie demokratycznie wybranych organów, praworządność i przestrzeganie praw człowieka i praw podstawowych; zwraca uwagę, że w dniu 21 sierpnia 2013 r. Rada do Spraw Zagranicznych powierzyła wysokiej przedstawiciel/ wiceprzewodniczącej Catherine Ashton zadanie dokonania przeglądu kwestii unijnej pomocy udzielanej w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa i układu o stowarzyszeniu na podstawie zobowiązania Egiptu do przestrzegania zasad, które je warunkują, oraz przy założeniu, że w dalszym ciągu pomoc będą otrzymywać najsłabsze grupy i społeczeństwo obywatelskie;

80.

uważa, że Unia powinna koncentrować swoje wsparcie na przestrzeganiu praw człowieka i podstawowych wolności, w szczególności praw kobiet i praw mniejszości oraz wolności wyznania, a także na przejściu do systemu demokratycznego, budowaniu zdolności instytucjonalnych, reformie sądownictwa i systemu bezpieczeństwa, rozwoju wszystkich partii politycznych i organizacji pozarządowych oraz na poprawie warunków prowadzenia działalności gospodarczej; jest zdania, że UE powinna utrzymać obecną pomoc udzielaną organizacjom pozarządowym i społeczeństwu obywatelskiemu jako element strategii współdziałania z siłami politycznymi w Egipcie i wspierania autentycznego procesu przemian demokratycznych; z zadowoleniem przyjmuje decyzję Rady do Spraw Zagranicznych z dnia 21 sierpnia 2013 r. o zawieszeniu zezwoleń na wywóz do Egiptu wszelkiego sprzętu wykorzystywanego do stosowania wewnętrznych represji, a także o ponownym przeglądzie zezwoleń na wywóz, objętych wspólnym stanowiskiem UE;

81.

docenia wysiłki mediacyjne wysokiej przedstawiciel/wiceprzewodniczącej oraz uważa, że Unia powinna korzystać ze swojej wyjątkowej pozycji i z sieci kontaktów wśród głównych podmiotów w Egipcie i nadal dążyć do politycznego rozwiązania w zgodzie z podstawowymi parametrami przemian demokratycznych;

82.

zwraca uwagę na sprawozdanie specjalne Trybunału Obrachunkowego (nr 4/2013) w sprawie współpracy z Egiptem oraz na odpowiedzi Komisji; nawołuje Komisję i ESDZ do wyciągnięcia wniosków koniecznych do poprawy skuteczności unijnego wsparcia;

83.

zauważa, że Izrael prawidłowo wdrożył plan działania przyjęty w kwietniu 2005 r. na trzy lata i przedłużony do końca 2012 r.; wyraża ubolewanie z powodu prowadzonej przez obecny rząd Izraela polityki dyskryminacyjnej oraz wzywa do podjęcia środków w celu wzmocnienia praw mniejszości, zwłaszcza praw członków społeczności arabskiej w Izraelu i społeczności beduińskiej; ponadto wzywa Komisję i ESDZ do zintensyfikowania wysiłków i dalszego opracowywania w tym celu odpowiednich projektów;

84.

z zadowoleniem przyjmuje podjęcie bezpośrednich negocjacji między Izraelczykami a Palestyńczykami; podkreśla swoje zaangażowanie na rzecz rozwiązania polegającego na utworzeniu dwóch państw w oparciu o granice z roku 1967 i wzajemne ustalenie zamiany ziem, przy czym Jerozolima byłaby stolicą obydwu państw; wyraża dezaprobatę dla trwającego nielegalnego osadnictwa na terytoriach okupowanych i ponownie je potępia oraz wzywa rząd Izraela do zaprzestania działalności osiedleńczej i rezygnacji ze wszystkich planowanych projektów budowy nowych osiedli; przypomina z całą mocą, że budowa osiedli stanowi namacalną przeszkodę na drodze do powodzenia rozmów pokojowych między Izraelem a Palestyńczykami oraz urzeczywistnienia rozwiązania polegającego na współistnieniu dwóch państw; przypomina o przyjętych przez Unię Europejską wytycznych dotyczących kwalifikowania się podmiotów izraelskich i ich działań na terytoriach okupowanych przez Izrael od czerwca 1967 r. do korzystania z dotacji, nagród i instrumentów finansowych finansowanych ze środków UE, począwszy od 2014 r.;

85.

jest zaniepokojony decyzją Izraela o wycofaniu się z Rady Praw Człowieka i powszechnego przeglądu okresowego prowadzonego przez Organizację Narodów Zjednoczonych; wzywa Izrael do stosowania Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach dziecka, do uznania małoletnich jako szczególnej grupy, a w szczególności do przestrzegania bez dyskryminacji praw małoletnich Palestyńczyków;

86.

pomimo tego, że liczba Palestyńczyków przetrzymywanych w areszcie administracyjnym zmalała w 2012 r., wzywa Izrael do dalszego podejmowania kwestii stosowania aresztu administracyjnego oraz do zapewniania więźniom palestyńskim, zwłaszcza kobietom i dzieciom, międzynarodowych standardów praw;

87.

wyraża uznanie dla poprawy warunków współpracy między Unią a Jordanią, konkretnie w odniesieniu do podpisania protokołu dotyczącego uczestnictwa Jordanii w programach unijnych, a także dla postępów w zakresie reform politycznych, zwłaszcza powołania komisji wyborczej i trybunału konstytucyjnego oraz przyjęcia ordynacji wyborczej;

88.

wyraża zadowolenie z przeprowadzenia reform politycznych w Jordanii; wyraża jednak ubolewanie ze stosowania, wbrew konstytucji kraju, sądów wojskowych w sprawach związanych z wolnością wypowiedzi, z wprowadzonych do ustawy o prasie i publikacjach zmian dotyczących publikacji elektronicznych oraz z opóźnień w realizacji działań służących wzmocnieniu niezależności wymiaru sprawiedliwości;

89.

wzywa Komisję i ESDZ do priorytetowego finansowania projektów wspierających reformy demokratyczne i sądowe, walkę z korupcją oraz pomoc humanitarną dla uchodźców;

90.

z zadowoleniem przyjmuje aktywną rolę Jordanii w procesie rozwiązywania konfliktów na Bliskim Wschodzie, a także jej zdecydowane wysiłki mające na celu przyjęcie uchodźców z ogarniętej konfliktem Syrii; zwraca uwagę, że wg danych UNHCR na dzień 8 października 2013 r. liczba uchodźców syryjskich w Jordanii, w tym również uchodźców niezarejestrowanych, wynosiła 538 839; z zadowoleniem przyjąłby podpisanie przez Jordanię konwencji ONZ w sprawie statusu uchodźców;

91.

wyraża głębokie zaniepokojenie wpływem kryzysu syryjskiego na Jordanię i niebezpiecznym punktem nasycenia, do jakiego zbliża się ten kraj z powodu napływu uchodźców syryjskich, co może spowodować bezprecedensową niestabilność w regionie, jeśli chodzi o zdolności i zasoby służące zapewnieniu schronienia i pomocy humanitarnej rodzinom uciekającym przed konfliktem; nalega na Unię, aby hojnie wspierała Jordanię, która musi radzić sobie z rosnącym napływem uchodźców, a także stawiać czoła olbrzymim wyzwaniom wewnętrznym, w tym niestabilności gospodarczej, inflacji i bezrobociu;

92.

apeluje o szybkie wdrożenie planu działania i wyraża ubolewanie z powodu powolnego tempa reform, ale zdaje sobie sprawę z nieprzewidywalności sytuacji, zwłaszcza z uwagi na konflikt trwający w Syrii, który znacząco wpłynął na sytuację wewnętrzną Libanu, zwłaszcza z powodu napływu uchodźców i sprowadzonych z zewnątrz konfliktów politycznych;

93.

uważa, że pomoc Unii powinna się koncentrować na wspieraniu instytucji i budowaniu ich zdolności, na pomocy humanitarnej potrzebnej z uwagi na stale rosnącą liczbę uchodźców syryjskich, na wzmocnieniu wymiaru sprawiedliwości i jego niezależności, a także na pomocy na granicach; wzywa Parlament Libanu do wznowienia obrad zgodnie z harmonogramem oraz do jak najszybszego przyjęcia prawa wyborczego;

94.

przyjmuje do wiadomości neutralne stanowisko Libanu w odniesieniu do konfliktu w Syrii i z zadowoleniem przyjmuje wysiłki Libanu podejmowane na rzecz przyjmowania uchodźców syryjskich;

95.

zwraca uwagę, że według UNHCR liczba uchodźców syryjskich w Libanie, łącznie z uchodźcami niezarejestrowanymi, dochodzi do jednego miliona oraz wyraża głębokie zaniepokojenie wpływem kryzysu syryjskiego na Liban i niebezpiecznym punktem nasycenia, do jakiego zbliża się ten kraj z powodu napływu uchodźców syryjskich, co może spowodować bezprecedensową niestabilność w regionie, jeśli chodzi o zdolności i zasoby służące zapewnieniu schronienia i pomocy humanitarnej rodzinom uciekającym przed konfliktem; nalega na Unię, aby hojnie wspierała Liban, który musi radzić sobie z rosnącym napływem uchodźców, a także stawiać czoła olbrzymim wyzwaniom wewnętrznym, w tym niestabilności gospodarczej, inflacji i bezrobociu;

96.

wyraża uznanie dla Libanu za zaangażowanie w przyjmowanie uchodźców syryjskich i udzielanie im wsparcia pomimo ograniczonych możliwości oraz potrzeby zapewnienia równowagi w społeczeństwie, a także za zaangażowanie na rzecz ograniczenia regionalnych skutków konfliktu; wyraża jednak ubolewanie, że sytuacja ta niekorzystnie wpływa na reformy; podkreśla znaczenie nowego prawa wyborczego sprzyjającego włączeniu społecznemu;

97.

z zadowoleniem przyjmuje rolę Libanu, który zapewnia schronienie ponad milionowi uchodźców syryjskich zmuszonych do opuszczenia domu i ojczyzny; pochwala zaradność ludności libańskiej w ułatwianiu przyjmowania uchodźców oraz ponownie wyraża pełne poparcie dla władz Libanu, by kontynuowały te działania;

98.

zachęca władze Libii do przyspieszenia demokratycznych reform i działań mających na celu ustabilizowanie sytuacji politycznej i w zakresie bezpieczeństwa; apeluje o możliwie jak najszybsze podjęcie negocjacji w sprawie podpisania układu o stowarzyszeniu między Unią a Libią, co byłoby jednym ze sposobów wsparcia tego kraju w działaniach proreformatorskich; zachęca Libię do opracowania i przyjęcia planu działania;

99.

wzywa Komisję i ESDZ do współpracy z innymi instytucjami międzynarodowymi działającymi w tym regionie oraz do uzupełniania ich działań, aby wspierać Libię w procesie budowy demokracji;

100.

podkreśla znaczenie, jakie ma budowanie silnego i niezawisłego systemu sądowego, wyraża zaniepokojenie sytuacją w dziedzinie praw człowieka w Libii i wzywa do działań służących zwalczaniu rasizmu i dyskryminacji mniejszości;

101.

wzywa Komisję i ESDZ do skoncentrowania wsparcia na promowaniu społeczeństwa obywatelskiego, a także na procesie tworzenia instytucji w Libii, opracowaniu konstytucji oraz szkoleniu libijskich urzędników wyższego szczebla i skutecznie działających służb bezpieczeństwa (siły zbrojne i policja), które będą w stanie zapewnić w kraju pokój i porządek; podkreśla, że UE powinna również zintensyfikować wysiłki w celu udzielenia Libii pomocy przy reformowaniu wymiaru sprawiedliwości, a także w innych dziedzinach, takich jak niezależne media, przestrzeganie praw człowieka, pojednanie narodowe i walka z korupcją, aby zaspokoić potrzeby wyrażone przez władze libijskie, w tym związane z zarządzaniem granicami, zwłaszcza na południu Libii, oraz prowadzić politykę migracyjną z poszanowaniem praw podstawowych;

102.

z zadowoleniem przyjmuje rozmieszczenie w Libii misji pomocy granicznej UE prowadzonej w ramach WPBiO w celu wsparcia tego kraju w zabezpieczaniu granic i obejmującej cele krótko- i długoterminowe, które przyczynią się do umocnienia państwa i pomogą w zwalczaniu terroryzmu i przestępczości zorganizowanej, zwłaszcza handlu bronią i ludźmi, nie tylko w Libii, ale w całym regionie; zwraca się do wysokiej przedstawiciel/wiceprzewodniczącej o przegląd mandatu i wymiaru misji, aby dostosować je do ogromnych potrzeb na miejscu; krytykuje opieszałość procedur, szczególnie w obliczu powagi sytuacji;

103.

z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie Maroka w pogłębianie stosunków z UE i wykorzystanie w pełni statusu pogłębionego partnerstwa; uważa, że wprowadzenie konstytucji, reforma sądownictwa, poprawa zdolności instytucji demokratycznychi wsparcie dla społeczeństwa obywatelskiego, w tym również na szczeblu lokalnym, wkład w rozwój społeczny ludności Maroka, a także negocjacje w sprawie ambitnej, wyważonej i przynoszącej wzajemne korzyści pogłębionej i kompleksowej umowy o wolnym handlu to kwestie, które powinny być najważniejszym polem działań Unii pomyślanych jako wsparcie dla Maroka;

104.

wyraża zadowolenie z wniosku w sprawie przyjęcia decyzji Rady dotyczącej realizacji planu działania UE-Maroko wdrażającego szczególny status (2013-2017) 20 ;

105.

z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie Maroka w prowadzenie reform politycznych; zaleca szybkie wprowadzenie nowej konstytucji wraz z kalendarzem przyjęcia ustaw organicznych i narodowej karty na rzecz reformy wymiaru sprawiedliwości, a także podkreśla w związku z tym, że reforma ta jest już wdrażana od trzech lat przy znacznym wsparciu finansowym Unii; przypomina, że wdrożenie reform politycznych, a zwłaszcza realizacja procesu zaawansowanej regionalizacji przy jednoczesnym poszanowaniu kulturowej, gospodarczej i społecznej specyficzności regionów, powinno być korzystne dla rozwoju Maroka i pomóc w konsolidacji procesów demokratycznych na szczeblu lokalnym;

106.

wyraża zadowolenie z tego, że marokańska debata parlamentarna nabrała wigoru, jednak żałuje, że w sprawozdaniu z postępów nie zawarto odrębnego odniesienia do działalności i wyników prac wspólnej komisji parlamentarnej UE-Maroko;

107.

wzywa Maroko do promowania równości płci oraz ustanowienia urzędu ds. równości płci i zwalczania dyskryminacji, a także do ratyfikowania Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet i do zmiany przepisów kodeksu rodzinnego dotyczących poligamii i małżeństwa niepełnoletnich;

108.

zwraca uwagę na prace prowadzone przez Krajową Radę Praw Człowieka i nawołuje do wzmocnienia jej regionalnych oddziałów o zasoby ludzkie i finansowe, tak by umożliwić tej radzie wykonywanie i rozwijanie swojej misji;

109.

wzywa do skutecznej realizacji nowego planu działania; z zadowoleniem przyjmuje postępy poczynione przez władze palestyńskie w związku z realizacją obecnego planu działania mimo niezwykle trudnej sytuacji; z zadowoleniem przyjmuje wznowienie bezpośrednich negocjacji między Izraelczykami a Palestyńczykami; podkreśla, że nie ma innej możliwości wypracowania rozwiązania polegającego na współistnieniu dwóch państw niż bezpośrednie negocjacje między stronami;

110.

ponownie podkreśla potrzebę procesu pojednania między ugrupowaniami palestyńskimi, który UE, koordynowana przez wysoką przedstawiciel/wiceprzewodniczącą, powinna być w stanie wspierać i ułatwiać; wzywa palestyńskie siły polityczne do rozpoczęcia negocjacji w sprawie jasnego planu działania przewidującego w możliwie najbliższej przyszłości wybory prezydenckie i powszechne; podkreśla, że autentyczne pojednanie palestyńskie ma zasadnicze znaczenie dla pomyślnego przebiegu palestyńsko-izraelskich rozmów pokojowych i jest niezbędne do zapewnienia stabilności i żywotności państwa palestyńskiego;

111.

wzywa Komisję i ESDZ do popierania w pierwszej kolejności działań zmierzających do powołania samodzielnych instytucji, wzmocnienia praworządności, dobrych rządów, modernizacji służb publicznych i realizacji projektów mających na celu włączenie kobiet i ludzi młodych w działalność gospodarczą i polityczną;

112.

wyraża głębokie zaniepokojenie z powodu dalszego pogłębiania się brutalnego kryzysu w Syrii, zastosowania w tym kraju broni chemicznej oraz utrzymującą się przemocą w tej niekończącej się wojnie domowej; solidaryzuje się z ofiarami i ich rodzinami; uważa, że pogwałcenie prawa humanitarnego na tak wielką skalę nie może pozostać bez kary i domaga się zdecydowanej reakcji ze strony społeczności międzynarodowej i Unii, a także podkreśla w związku z tym odpowiedzialność za ochronę ludności cywilnej; uważa, że w świetle katastrofy humanitarnej w Syrii priorytetem najwyższej wagi dla społeczności międzynarodowej i dla Unii musi być zadbanie o to, by pomoc humanitarna docierała do osób najbardziej potrzebujących w Syrii oraz w dotkniętych kryzysem krajach z nią sąsiadujących, zwłaszcza w Egipcie, Iraku, Jordanii, Libanie i Turcji, oraz apeluje o zwrócenie szczególnej uwagi na sytuację Palestyńczyków w Syrii;

113.

wzywa UE do podjęcia właściwych i odpowiedzialnych działań dotyczących możliwego napływu uchodźców do państw członkowskich; wzywa Komisję i państwa członkowskie do dalszego monitorowania aktualnej sytuacji oraz do prowadzenia prac nad planowaniem ewentualnościowym, w tym nad możliwością zastosowania przepisów dyrektywy w sprawie tymczasowej ochrony, jeśli warunki będą tego wymagały;

114.

wyraża najgłębsze zaniepokojenie dalszym pogłębianiem się brutalnego kryzysu w Syrii i w najostrzejszych słowach potępia użycie broni chemicznej przeciwko ludności cywilnej, co według prawa narodowego stanowi zbrodnię; ponownie domaga się odpowiedniej reakcji Rady Bezpieczeństwa ONZ oraz wzywa UE i społeczność międzynarodową do przyjęcia zdecydowanego i jednolitego stanowiska i energicznego zareagowania na to poważne złamanie prawa międzynarodowego, aby wypełnić zobowiązanie do ochrony ludności cywilnej w Syrii; wzywa Unię do poparcia prób mediacji, takich jak konferencja genewska II, mających na celu znalezienie rozwiązania, które uszanowałoby demokratyczne dążenia narodu syryjskiego; uważa, że każde działanie odstraszające musi mieć wyznaczone jasne i osiągalne cele oraz być elementem szerszej strategii politycznej służącej ograniczeniu rozprzestrzeniania się konfliktu syryjskiego;

115.

wyraża przekonanie, że trwałe rozwiązanie kryzysu w Syrii możliwe jest jedynie na drodze procesu politycznego; w związku z tym popiera wszelkie wysiłki mające na celu wdrożenie postanowień konferencji genewskiej II oraz działania wysokiej przedstawiciel/wiceprzewodniczącej C. Ashton, państw członkowskich i specjalnego wysłannika ONZ Lakhdara Brahimiego mające na celu osiągnięcie postępów w procesie Genewa II i na forum Rady Bezpieczeństwa ONZ; podkreśla znaczenie, jakie ma włączenie wszystkich kluczowych podmiotów w regionie i spoza niego w te działania;

116.

wyraża zaniepokojenie sytuacją ludności kurdyjskiej na północy i północnym-wschodzie Syrii, której skutkiem jest duża liczba uchodźców i groźba dalszej destabilizacji regionu;

117.

wyraża zaniepokojenie w związku z ogromnym obciążeniem, jakie uchodźcy stanowią dla krajów sąsiadujących z Syrią, podczas gdy występują utrudnienia w finansowaniu pomocy humanitarnej;

118.

wyraża zaniepokojenie postępującą polaryzacją życia politycznego w Tunezji; w najostrzejszych słowach potępia brutalne zabójstwa czołowych przedstawicieli opozycji; podkreśla, że należy zagwarantować wolność wypowiedzi, wolność stowarzyszania się i wolność mediów;

119.

z zadowoleniem przyjmuje większe zaangażowanie Unii i Tunezji, co przedstawiono w planie działania, oraz wzywa obydwie strony do przyjęcia tego planu; wzywa Narodowe Zgromadzenie Konstytucyjne do sfinalizowania prac nad demokratyczną konstytucją szanującą umowy międzynarodowe dotyczące praw człowieka; wzywa do zorganizowania wolnych i uczciwych wyborów i ubolewa z powodu przedłużenia stanu wyjątkowego; uważa, że kluczowymi elementami kontynuacji przemian politycznych w Tunezji są: przyjęcie zgodnej z wolą Tunezyjczyków konstytucji, której solidną podstawę stanowią wartości demokratyczne i poszanowanie praw człowieka, funkcjonujące i niezawisłe sądownictwo oraz media, a także przeprowadzenie nowych wyborów; wyraża zaniepokojenie z powodu coraz większej liczby przypadków sądzenia dziennikarzy w Tunezji; z zadowoleniem przyjmuje uwzględnienie w projekcie konstytucji artykułu dotyczącego praw dziecka, na wzór oenzetowskiej Konwencji o prawach dziecka, oraz zaleca ustanowienie niezależnego mechanizmu monitorowania wdrażania odpowiednich przepisów;

120.

wzywa tunezyjskie zgromadzenie konstytucyjne do ostatecznego przyjęcia konstytucji i jak najszybszego przeprowadzenia wyborów pod nadzorem Niezależnego Najwyższego Urzędu ds. Wyborów; uważa, że wprowadzenie w życie przyszłej konstytucji, reforma wymiaru sprawiedliwości, media i kodeks prasowy, a także zwiększenie potencjału instytucji demokratycznych i społeczeństwa obywatelskiego powinny stanowić główne osie wsparcia udzielanego przez Unię;

121.

zwraca się do Tunezji o niezwłoczną ratyfikację Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet i wycofanie ostatnich zastrzeżeń jej dotyczących oraz o wprowadzenie przepisów gwarantujących równouprawnienie i niedyskryminację, w tym depenalizację homoseksualizmu;

122.

wyraża zadowolenie z zacieśnienia współpracy europejskiej oraz podwojenia wartości przyznawanej pomocy, a w szczególności z faktu, że pomoc ta została przeznaczona na ożywienie gospodarcze i rozwój obszarów o trudnych warunkach gospodarowania oraz na wzmocnienie pozycji społeczeństwa obywatelskiego;

123.

wzywa Komisję i ESDZ do zwiększenia wsparcia na rzecz posunięć mających na celu poprawę dostępności do regionów dzięki projektom rozwoju infrastruktury, działań korzystnych z punktu widzenia zatrudnienia, w szczególności ludzi młodych, społeczeństwa obywatelskiego na szczeblu regionalnym oraz na rzecz reformy sądownictwa, aby zaprowadzić praworządność przy jednoczesnym poszanowaniu praw człowieka i podstawowych wolności, a także na rzecz reform socjalnych (opieka zdrowotna, szkolnictwo i ochrona socjalna) ze szczególnym naciskiem na kwestię płci, równość i dzieci znajdujące się w szczególnie trudnej sytuacji;

124.

wyraża ubolewanie w związku z opóźnieniem negocjacji zmierzających do podpisania i ratyfikacji kompleksowej i pogłębionej umowy o wolnym handlu;

o

o o

125.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych, rządom i parlamentom państw członkowskich i krajów objętych europejską polityką sąsiedztwa, Zgromadzeniu Parlamentarnemu Euronest, Zgromadzeniu Parlamentarnemu Unii dla Śródziemnomorza oraz sekretarzowi generalnemu Unii dla Śródziemnomorza.

Identyfikator:	Dz.U.UE.C.2016.208.119
Rodzaj:	Rezolucja
Tytuł:	Europejska polityka sąsiedztwa: dążenie do wzmocnienia partnerstwa. Stanowisko Parlamentu Europejskiego w sprawie sprawozdań za rok 2012 (2013/2621(RSP)).
Data aktu:	23/10/2013
Data ogłoszenia:	10/06/2016

Europejska polityka sąsiedztwa: dążenie do wzmocnienia partnerstwa. Stanowisko Parlamentu Europejskiego w sprawie sprawozdań za rok 2012 (2013/2621(RSP)).

Europejska polityka sąsiedztwa: działania na rzecz wzmocnienia partnerstwa - stanowisko PE w sprawie sprawozdań z postępów za rok 2012

Zmiany w prawie

Powstańcy nie zapłacą podatku dochodowego od nagród

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dz.U.UE.C.2016.208.119