Sprawozdanie roczne dotyczące działań finansowanych z ósmego, dziewiątego i dziesiątego Europejskiego Funduszu Rozwoju (EFR) za rok budżetowy 2010 wraz z odpowiedziami Komisji.

Sprawozdanie roczne Trybunału Obrachunkowego dotyczące działań finansowych z ósmego, dziewiątego i dziesiątego Europejskiego Funduszu Rozwoju (EFR)

(2011/C 326/02)

(Dz.U.UE C z dnia 10 listopada 2011 r.)

UWAGI TRYBUNAŁU

WSTĘP

1.
Niniejsze sprawozdanie roczne zawiera przeprowadzoną przez Trybunał ocenę Europejskich Funduszy Rozwoju (EFR). Najważniejsze informacje dotyczące działań objętych kontrolą oraz wydatków w 2010 r. przedstawiono w tabeli 1.

Charakterystyka Europejskich Funduszy Rozwoju

2.
Europejski Fundusz Rozwoju (EFR) jest głównym instrumentem pomocy Unii Europejskiej w zakresie współpracy na rzecz rozwoju z państwami Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP) oraz krajami i terytoriami zamorskimi (KTZ). Został on utworzony w 1957 r. na mocy postanowień traktatu rzymskiego. Umowa o partnerstwie podpisana w Kotonu dnia 23 czerwca 2000 r. na okres dwudziestu lat ("umowa o partnerstwie") jest umową ramową regulującą relacje pomiędzy Unią Europejską a AKP i KTZ. Partnerstwo koncentruje się na ograniczeniu i wyeliminowaniu ubóstwa zgodnie z celami zrównoważonego rozwoju oraz stopniowym włączaniu krajów AKP i KTZ w gospodarkę światową. Strategie współpracy opierają się na trzech wzajemnie powiązanych i uzupełniających się filarach:
współpraca rozwojowa,
współpraca gospodarcza i handlowa, oraz
wymiar polityczny.
3.
Operacje finansowane z każdego EFR są programowane na początku okresu objętego danym funduszem. Krajowy dokument strategiczny, opracowany przez państwo AKP lub KTZ i UE w wyniku konsultacji z wieloma podmiotami zaangażowanymi w proces rozwoju, określa krajowe średnioterminowe cele i strategie rozwojowe oraz wysokość dostępnych dla tego kraju funduszy UE.

Tabela 1 - Europejskie Fundusze Rozwoju – najważniejsze informacje za rok 2010

grafika

4.
EFR są finansowane przez państwa członkowskie. Ich funkcjonowanie jest regulowane na podstawie osobnego rozporządzenia finansowego, a zarządza nimi specjalny komitet. Komisja Europejska odpowiada za finansową realizację działań, na które wykorzystywane są środki EFR. W Komisji niemal wszystkimi programami EFR w 2010 r. zarządzało Biuro Współpracy EuropeAid (EuropeAid), które jest również odpowiedzialne za zarządzanie większością wydatków na działania zewnętrzne i rozwój, finansowanych z budżetu ogólnego Unii Europejskiej(1). Niewielka część projektów EFR(2) odnosi się do pomocy humanitarnej i zarządza nią Dyrekcja Generalna ds. Pomocy Humanitarnej (DG ECHO). Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) zarządza instrumentem inwestycyjnym. Instrument ten nie jest uwzględniany w poświadczeniu wiarygodności wydawanym przez Trybunał ani w absolutorium udzielanym przez Parlament Europejski(3)(4), chociaż EBI podejmuje działania w imieniu i na odpowiedzialność Unii Europejskiej, wykorzystując przy tym środki EFR.
5.
Na mocy traktatu lizbońskiego, który wszedł w życie w dniu 1 grudnia 2009 r., w dniu 1 grudnia 2010 r. powstała Europejska Służba Działań Zewnętrznych. Zadaniem tej służby jest wspieranie Wysokiego Przedstawiciela Unii Europejskiej w wykonywaniu nadanego mu mandatu w obszarze wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, a także w innych obszarach unijnej polityki zewnętrznej. W tym kontekście pod koniec roku 2010 połączono Biuro Współpracy EuropeAid i DG ds. Rozwoju w Dyrekcję Generalną ds. Rozwoju i Współpracy - EuropeAid (DG DEVCO), która od stycznia 2011 r. odpowiada za wdrażanie większości programów w ramach EFR.
6.
Większość środków EFR wydatkowana jest pod postacią finansowania projektów (66 % płatności w 2010 r.) i wsparcia budżetowego(5) (34 % płatności w 2010 r.). Środki te kierowane są w ramach trzech głównych mechanizmów zarządzania (tabela 1): zarządzania scentralizowanego, wspólnego oraz zdecentralizowanego(6).
7.
Komisja w ramach zarządzania scentralizowanego (49 % płatności w 2010 r.) realizuje działania pomocowe bezpośrednio. W przypadku zarządzania wspólnego (11 % płatności w 2010 r.) realizacja zadań finansowanych przez Unię Europejską powierzana jest organizacjom międzynarodowym, pod warunkiem że ich rachunkowość, audyt, procedury kontroli i procedury udzielania zamówień dają gwarancje równoważne uznanym międzynarodowym standardom. Głównymi partnerami EuropeAid są agencje ONZ i Bank Światowy. W ramach zarządzania zdecentralizowanego (40 % płatności w 2010 r.) Komisja może powierzyć zarządzanie niektórymi działaniami władzom krajów będących beneficjentami pomocy. Zasada zdecentralizowanego zarządzana środkami z EFR została zilustrowana na schemacie 1.
8.
Interwencje EFR są realizowane w krajach i przez kraje, w których systemy kontroli wewnętrznej z reguły słabo funkcjonują. Ten brak zdolności administracyjnych większości krajowych urzędników zatwierdzających, a także uchybienia w ustanawianiu i stosowaniu procedur finansowych i mechanizmów kontroli przez organizacje wdrażające i organy nadzorujące stanowią duże zagrożenie dla prawidłowości transakcji. Oddalenie wielu miejsc, w których realizowane są projekty, oraz występowanie konfliktów w niektórych regionach także utrudniają prowadzenie weryfikacji.

ROZDZIAŁ I - REALIZACJA ÓSMEGO, DZIEWIĄTEGO I DZIESIĄTEGO EFR

grafika

ROZDZIAŁ II - POŚWIADCZENIE WIARYGODNOŚCI TRYBUNAŁU DOTYCZĄCE EFR

grafika

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Tabletka "dzień po" bez recepty - Sejm uchwalił nowelizację

Bez recepty dostępny będzie jeden z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - zakłada uchwalona w czwartek nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tabletka będzie dostępna bez recepty ma być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 22.02.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024