(2005/C 79/06)(Dz.U.UE C z dnia 1 kwietnia 2005 r.)
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,
uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97 z dnia 7 lipca 1997 r. w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych(1), w szczególności jego art. 5 ust. 3,
uwzględniając zalecenie Komisji,
po konsultacji z Komitetem Ekonomiczno-Finansowym,
PRZEDSTAWIA NINIEJSZĄ OPINIĘ:
Dnia 18 stycznia 2005 r. Rada zbadała zaktualizowany program stabilności Niderlandów, obejmujący lata 2004-2007. Program jest w dużej mierze zgodny z wymogami odnoszącymi się do danych, określonymi przez zmieniony "kodeks postępowania dotyczącego treści i formy programów stabilności i konwergencji".
Scenariusz makroekonomiczny będący podstawą programu przewiduje, że wzrost realnego PKB podniesie się z 1,25 % w 2004 r. do 1,5 % w 2005 r. oraz średnio do 2,5 % w pozostałej części okresu objętego programem. Scenariusz ten jest zasadniczo wiarygodny, choć zakłada wzrost przewyższający potencjalny wzrost w ciągu dwóch ostatnich lat programu. Przewidywania programu dotyczące inflacji wydają się realistyczne.
Dnia 2 czerwca 2004 r. Rada uznała, że w Niderlandach występuje nadmierny deficyt i zaleciła skorygowanie tej sytuacji do 2005 r. Zgodnie z tym zaleceniem, zasadniczym celem określonej w programie strategii budżetowej jest obniżenie deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych (general government) poniżej określonej w Traktacie wartości referencyjnej 3 % PKB do 2005 r. W tym celu program przewiduje wczesne działania na rzecz konsolidacji, skoncentrowane na latach 2004 i 2005. Strategia budżetowa określa również pułapy wydatków realnych w celu ograniczenia wzrostu wydatków i stawia za cel zrównoważenie finansów publicznych w dalszej perspektywie. Jednocześnie kontynuowane będą znaczne inwestycje publiczne, w wyniku których średni wskaźnik inwestycji publicznych w okresie objętym programem przekroczy nieco 3 % PKB, wobec średniej unijnej wynoszącej 2,4 % PKB w 2004 r. W porównaniu z poprzednią, obecna aktualizacja przedstawia mniej korzystny profil deficytu budżetowego, w kontekście mniej korzystnego rozwoju sytuacji makroekonomicznej.
Czynniki zagrażające trafności przewidywań budżetowych zawartych w programie wydają się zasadniczo zrównoważone. W szczególności, czynniki negatywne wynikające ze scenariusza makroekonomicznego i kosztów dla budżetu związanych z umową społeczną zawartą pomiędzy rządem i partnerami społecznymi w dniu 5 listopada 2004 r. są ogólnie skompensowane przez czynniki pozytywne związane z wpływem wyższych cen ropy na dochody ze sprzedaży gazu ziemnego oraz ostrożnym charakterem założeń na temat wpływu poprawy koniunktury na dochody z podatków. Biorąc pod uwagę niniejszą ocenę ryzyka, pozycja budżetowa w programie wydaje się wystarczać do zmniejszenia deficytu do wartości poniżej 3 % PKB do 2005 r., lecz nie wydaje się, aby zapewniała dostateczny margines bezpieczeństwa chroniący przed przekroczeniem tego progu w wyniku normalnych wahań makroekonomicznych w następnych latach. Jest również niewystarczająca do zapewnienia osiągnięcia w okresie objętym programem średniookresowego celu określonego w Pakcie Stabilności i Wzrostu w postaci pozycji budżetowej bliskiej równowadze.
Szacuje się, że wskaźnik zadłużenia osiągnął 56,3 % PKB w 2004 r., jest więc niższy od ustalonej w Traktacie wartości referencyjnej wynoszącej 60 % PKB. Program przewiduje wzrost wskaźnika zadłużenia o dwa punkty procentowe w okresie objętym programem.
Strategia budżetowa nakreślona w programie stawia Niderlandy w stosunkowo korzystnym położeniu jeśli chodzi o długoterminową stabilność finansów publicznych, pomimo istotnych przewidywanych kosztów dla budżetu wynikających ze starzenia się społeczeństwa. Biorąc pod uwagę przewidywany wzrost wskaźnika zależności związanej z podeszłym wiekiem oraz przy braku dalszej konsolidacji fiskalnej prowadzącej do pozycji budżetowej bliskiej równowadze lub do nadwyżki w perspektywie średnioterminowej, dalsze reformy zmieniające tendencje w wydatkach związanych z wiekiem oraz dalsze podniesienie stopy zatrudnienia mogą zmniejszyć zagrożenia dla stabilności w dłuższym okresie.
Polityki gospodarcze nakreślone w programie są częściowo zgodne z ogólnymi krajowymi wytycznymi polityki gospodarczej w dziedzinie finansów publicznych. Ramy budżetowe wraz z pułapami wydatków są przestrzegane, zaś korekta budżetu mająca na celu skorygowanie nadmiernego deficytu jest znacznie zaawansowana. Jednak spodziewana redukcja deficytu zasadniczego w latach 2006, a zwłaszcza 2007 r. jest dość powolna, zaś saldo strukturalne może nie wykazać postępu w kierunku osiągnięcia średnioterminowego celu, jakim jest pozycja budżetowa bliska równowadze po 2005 r.
Biorąc pod uwagę powyższą ocenę, zaleca się Niderlandom dalsze starania na rzecz obniżenia deficytu poniżej 3 % PKB do 2005 r., a także, wobec zagrożenia związanego z cyklem koniunkturalnym i wyzwaniami, jakie stwarza starzenie się ludności, podjęcie środków niezbędnych do osiągnięcia w dalszym okresie pozycji budżetowej zbliżonej do równowagi.
Porównanie głównych przewidywań makroekonomicznych i budżetowych
|
2004 |
2005 |
2006 |
2007 |
| Realny PKB |
PS listopad 2004 |
1,25 |
1,5 |
2,5 |
2,5 |
| (zmiana w %) |
KOM jesień 2004 |
1,4 |
1,7 |
2,4 |
n.d. |
|
PS październik 2003 |
1 |
2,5 |
2,5 |
2,5 |
| Inflacja HICP |
PS listopad 2004 |
1,25 |
1,25 |
1,5 |
1,5 |
| (%) |
KOM jesień 2004 |
1,2 |
1,3 |
1,4 |
n.d. |
|
PS październik 2003 |
1,5 |
1,5 |
1,5 |
1,5 |
| Saldo sektora instytucji rządowych i |
PS listopad 2004 |
- 3,0 |
- 2,6 |
- 2,1 |
- 1,9 |
| samorządowych |
KOM jesień 2004 |
- 2,9 |
- 2,4 |
- 2,1 |
n.d. |
| (% PKB) |
PS październik 2003 |
- 2,3 |
- 1,6 |
- 0,9 |
- 0,6 |
| Saldo |
PS listopad 2004 |
- 0,1 |
0,3 |
0,7 |
0,8 |
| pierwotne |
KOM jesień 2004 |
0,0 |
0,5 |
0,9 |
n.d. |
| (% PKB) |
PS październik 2003 |
0,6 |
1,2 |
1,8 |
2,1 |
| Saldo |
PS listopad 2004(1) |
- 1,6 |
- 1,2 |
- 1,2 |
- 1,3 |
| strukturalne |
KOM jesień 2004 |
- 1,4 |
- 1,0 |
- 1,0 |
n.d. |
| (% PKB) |
PS październik 2003(2) |
- 0,7 |
- 0,3 |
- 0,2 |
- 0,2 |
| Dług sektora instytucji rządowych i samorządowych |
PS listopad 2004 |
56,3 |
58,1 |
58,6 |
58,3 |
| brutto |
KOM |
55,7 |
58 |
58,4 |
n.d. |
| (% PKB) |
PS październik 2003 |
54,5 |
53,7 |
53,0 |
52,2 |
| (1) Obliczenia służb Komisji na podstawie danych zawartych w programie. |
|
(2) Obliczenia służb Komisji stosują wspólnie uzgodnioną metodologię do danych zawartych w programie.
|
| Źródła: |
| Programy stabilności (PS); Prognozy gospodarcze służb Komisji z (KOM); Obliczenia służb Komisji. Prognozowane wskaźniki wzrostu zawarte w aktualizacji zostały zaokrąglone do ćwierci punktu procentowego. |
______
(1) Dz.U. L 209 z 2.8.1997, str. 1.
