Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 1 ust. 2 część I protokołu 3 do Porozumienia o Nadzorze i Trybunale w sprawie sprzedaży akcji Sementsverksmiðjan należących do państwa (sprawa nr 56694 - dawna sprawa nr 47824)(2005/C 117/07)
(Dz.U.UE C z dnia 19 maja 2005 r.)
Na mocy decyzji 421/04/COL z dnia 20 grudnia 2004 r., zamieszczonej w języku oryginału na stronach następujących po niniejszym streszczeniu, Urząd Nadzoru EFTA rozpoczął postępowanie zgodnie z art. 1 ust. 2 część I protokołu 3 do Porozumienia pomiędzy Państwami EFTA w sprawie ustanowienia Urzędu Nadzoru i Trybunału Sprawiedliwości (Porozumienia o Nadzorze i Trybunale). Rząd Islandii został poinformowany w drodze kopii wymienionej decyzji.
Urząd Nadzoru EFTA niniejszym wzywa umawiające się strony Porozumienia EOG i zainteresowane strony do przesłania uwag w sprawie środka, o którym mowa, w ciągu jednego miesiąca od publikacji niniejszego zawiadomienia na adres:
Urząd Nadzoru EFTA
35, rue Belliard/Belliardstraat 35
B-1040 Brussels
Wymienione uwagi zostaną przekazane rządowi Islandii. Zainteresowane strony przekazujące uwagi mogą wystąpić z odpowiednio umotywowanym pisemnym wnioskiem o objęcie ich tożsamości poufnością.
STRESZCZENIE
Procedura
Pismem od Misji Islandii przy Unii Europejskiej z dnia 19 sierpnia 2003 r. władze Islandii powiadomiły Urząd zgodnie z art. 1 ust. 2 część I protokołu 3 do Porozumienia o Nadzorze i Trybunale o zamiarze sprzedania należących do państwa akcji Sementsverksmiðjan (zwane dalej Iceland Cement). Władze Islandii podpisały porozumienia w sprawie sprzedaży dnia 2 października 2003 r., przed podjęciem przez Urząd decyzji w sprawie notyfikacji.
Opis środka pomocowego
Przed wejściem na islandzki rynek importera cementu z Danii w 2000 r., Iceland Cement miał w rzeczywistości monopol na rynku cementu. W wyniku pojawienia się nowej konkurencji Iceland Cement doświadczył trudności gospodarczych i zaczął odnosić straty. W tym świetle należy postrzegać sprzedaż przedsięwzięcia, będącego w całkowitym posiadaniu państwa.
Dnia 12 marca 2003 r. rząd opublikował w gazecie Morgunblaðið zawiadomienie o przetargu na zakup 100 % swojego udziału w Iceland Cement. Przed upływem terminu dnia 28 marca 2003 r. przedłożonych zostało pięć ofert. Oferty zostały ocenione przez niezależnego eksperta wziąwszy pod uwagę pięć kryteriów: cenę zakupu, wpływ na konkurencję na islandzkim rynku budowlanym, kondycję finansową oferenta, wizję spółki w przyszłości, doświadczenie w zarządzaniu oraz znajomość rynku. Rząd rozpoczął negocjacje w sprawie sprzedaży akcji Iceland Cement należących do państwa z oferentami, którzy zostali uznani za przedstawiających najlepsze oferty, grupą inwestorów, która stworzyła Íslenskt Sement ehf, pod warunkiem, że produkcja cementu będzie kontynuowana.
Ten sam niezależny ekspert został poproszony o ocenę wartości Iceland Cement. W ocenie zostało stwierdzone, że w przypadku spółki będącej w sytuacji finansowej, w jakiej jest Iceland Cement, najbardziej akceptowaną metodą oceny byłoby ustalenie wartości likwidacyjnej. Wynikiem był ujemny kapitał własny oceniony na ISK [...] (w porównaniu do wartości księgowej kapitału własnego Iceland Cement w wysokości ISK [...] dnia 31 marca 2003 r.). Ponadto koszty związane z rozbiórką i oczyszczeniem zakładu przemysłowego znajdującego się w Akranes zostały ocenione na ok. ISK [...]. Zaliczając tę sumę do zobowiązań, ujemny kapitał własny wynosił ISK [...].
Na podstawie powyższej oceny spółka została sprzedana w oparciu o następujące porozumienia:
Iceland Cement i miasto Arkanes zawarły dnia 31 lipca 2003 r. porozumienie., zgodnie z którym prawa własności do wszystkich parceli w Akranes należących do Iceland Cement zostały od dnia 1 sierpnia 2003 r. przeniesione na miasto Akranes. Po prywatyzacji spółki dnia 2 października 2003 r. miasto Akranes i Iceland Cement podpisały pięć porozumień na 25 lat w odniesieniu do różnych parceli, na których odbywała się produkcja cementu przez spółkę. Jedno z nich zawierało klauzulę mówiącą, że jeśli produkcja cementu miałaby zostać wstrzymana na ciągły okres wynoszący 24 miesiące, Iceland Cement musiałby na własny koszt przeprowadzić rozbiór magazynu na materiały.
Dnia 2 października 2003 r. Ministerstwo Przemysłu podpisało w imieniu Rządu Islandii porozumienie o zakupie akcji z Íslenskt Sement ehf. Na podstawie tego porozumienia rząd, posiadacz 100 % akcji Iceland Cement Ltd. o wartości nominalnej wynoszącej ISK [...], sprzedał je Íslenskt Sement ehf. w cenie ISK [...].
Tego samego dnia, tj. 2 października 2003 r., Iceland Cement i Ministerstwo Finansów Islandii podpisali umowę kupna, na podstawie której Ministerstwo nabyło mienie i aktywa spółki w Reykjavík, biurowiec spółki w Akranes (z wyjątkiem jednego i pół piętra) oraz akcje i obligacje innych spółek należące do Iceland Cement, w cenie ISK [...]. Zgodnie z umową Iceland Cement może zatrzymać część sprzedanego mienia, używać go do własnych działań przemysłowych i zwrócić go Ministerstwu Finansów nie później niż dnia 31 grudnia 2011 r. Spółka nie płaci za to prawo użytkowania. Do dnia 31 grudnia 2009 r. Iceland Cement ma prawo do ponownego kupna powyżej wspomnianego mienia, które zostało sprzedane, za całkowitą cenę wynoszącą ISK [...] ze stałą roczną stopą procentową wynoszącą [...] % od dnia 1 sierpnia 2003 r.
Chociaż władze Islandii były zdania, że transakcja nie będzie się wiązała z pomocą państwa, gdyż sprzedaż została dopełniona zgodnie z przepisami rozdziału 18B Wytycznych na temat pomocy państwa, poinformowały o niej Urząd.
Ocena
Urząd wyraża wątpliwości, czy zgłoszone środki nie stanowią pomocy państwa, jak twierdzą władze Islandii. Urząd poddaje w wątpliwość stosowalność rozdziału 18B w omawianym przypadku, ponieważ państwo nie sprzedawało jedynie gruntu i budynków, które do niego należą, ale swoje akcje w przedsięwzięciu, które posiada w 100 %, z dodatkowym warunkiem kontynuowania działań spółki. Ponadto na tym etapie nie można stwierdzić, czy władze Islandii kierowały się zasadą inwestora w warunkach gospodarki rynkowej w celu przeprowadzenia omawianej prywatyzacji.
Pomimo tego dwie procedury ustanowione w rozdziale 18B Wytycznych, na podstawie których można przypuszczać, że nie doszło do pomocy państwa podczas sprzedaży, mogą analogicznie pomóc w określeniu, czy pomoc została przyznana, czy nie.
Zgodnie z przepisami rozdziału 18B.2.1 Wytycznych sprzedaż gruntu i budynków jest z definicji przeprowadzana zgodnie z wartością rynkową, i w związku z tym nie stanowi pomocy państwa, jeśli jest przeprowadzana według wystarczająco dobrze nagłośnionej, otwartej i bezwarunkowej procedury licytacyjnej. W omawianym przypadku nie można utrzymywać, że spełnione zostały powyżej wspomniane warunki sprzedaży przeprowadzanej zgodnie z wartością rynkową.
W zakresie, w jakim nie jest stosowana otwarta i bezwarunkowa procedura licytacyjna, rozdział 18B.2.2 Wytycznych ustanawia alternatywną procedurę, która zakłada, że nie doszło do pomocy państwa: wartość ustalona przez niezależnego rzeczoznawcę majątkowego na podstawie ogólnie akceptowanych wskaźników rynku przed sprzedażą stanowi minimalną cenę kupna, która może być uzgodniona bez przyznawania pomocy państwa.
W omawianym przypadku niezależny rzeczoznawca majątkowy ocenił wartość Iceland Cement po wyłonieniu partnera negocjacyjnego za pomocą procedury przetargowej, ale przed sprzedażą spółki. Chociaż spółka została sprzedana na zasadzie kontynuacji prowadzenia działalności, rzeczoznawca oszacował jej wartość likwidacyjną. Z zasady nie można przypuszczać, że wartość działającej spółki, nawet jeśli w danej chwili przynosi straty, jest równa jej wartości likwidacyjnej, która jest oparta na założeniu, że działalność zostanie zaprzestana. Ponadto wątpliwości budzi wycena niektórych aktywów Iceland Cement w celu ustalenia wartości likwidacyjnej spółki. Z tych powodów na obecnym etapie nie można ocenić, czy wartość likwidacyjna spółki odpowiadała jej wartości rynkowej.
Jeśli wartość rynkowa 100 % akcji Iceland Cement należących do państwa byłaby wyższa niż cena, którą zapłacił za nie Íslenskt Sement ehf., państwo sprzedałoby spółkę poniżej jej ceny rynkowej. Doszłoby do zaangażowania zasobów państwowych w rozumieniu art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG, ponieważ państwo uzyskałoby niższy przychód, niż ten, który uzyskałby prywatny podmiot gospodarczy działający na zasadach rynkowych. Jeśli Ministerstwo Finansów Islandii zapłaciłoby wyższą cenę, niż wartość rynkowa aktywów ponownie zakupionych od Iceland Cement, również zużyte zostałyby zasoby państwowe. Jednakże pomimo tego, że państwo tego samego dnia lecz w różnych porozumieniach było zarówno sprzedawcą, jak i nabywcą tych konkretnych aktywów, nie doszłoby do pomocy państwa, jeśli cena aktywów pozostała taka sama w przypadku obu transakcji.
Ponadto państwo rezygnuje z dochodu w przypadku powstrzymania się od otrzymania wynagrodzenia od Iceland Cement za korzystanie ze swoich aktywów w Reykjaviku?. Stanowi to zasoby państwowe w rozumieniu art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG.
Państwo rezygnuje również z dochodu w wyniku straty przychodów, w przypadku gdy Iceland Cement skorzysta z ceny ponownego zakupu aktywów w Reykjaviku za cenę poniżej ich wartości rynkowej.
Jeśli zostanie ustalone, że omawiane transakcje nie zostały przeprowadzone na warunkach zgodnych z rynkiem, a zatem że zaangażowane zostały zasoby państwowe, Iceland Cement i/lub Íslenskt Sement ehf. odniosłyby korzyść w rozumieniu art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG. Stałoby się tak ponieważ albo ich koszty zostałyby zmniejszone, albo otrzymaliby za aktywa cenę, która byłaby wyższa niż ich wartość rynkowa.
Każda korzyść przyznana Iceland Cement, której wynikiem jest zmniejszenie kosztów, które spółka musiałaby normalnie ponieść, stawia ją w lepszej pozycji konkurencyjnej w stosunku do innych uczestników rynku działających na islandzkim rynku cementu, którzy nie odnoszą takiej korzyści, i zgodnie z tym prowadzi do zakłócenia konkurencji. Każda korzyść przyznana konsorcjum inwestorów Íslenskt Sement ehf, przynajmniej w odniesieniu do konkurencji z innymi grupami inwestorów, którzy uczestniczyli w procedurze przetargowej ogłoszonej przez rząd Islandii w celu nabycia akcji, prowadzi również do zakłócenia konkurencji.
Biorąc pod uwagę, że bezpośredni konkurent Iceland Cement na islandzkim rynku to przedsięwzięcie mające siedzibę w innym państwie będącym stroną Porozumienia EOG, które przywozi cement z innych państw EOG do Islandii, oraz że nabyciem akcji Iceland Cement Ltd. należących do państwa zainteresowani byli inwestorzy mający siedzibę w innych państwach EOG, środek ma wpływ na wymianę handlową między umawiającymi się stronami Porozumienia EOG w rozumieniu art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG.
Wnioski
Urząd wyraża wątpliwości, czy zgłoszona sprzedaż akcji Iceland Cement Ltd. należących do państwa nie stanowi pomocy państwa w rozumieniu art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG. Jeśli środki zaangażowane w proces prywatyzacji stanowią pomoc państwa, Urząd musiałby ocenić ich zgodność z funkcjonowaniem Porozumienia EOG. W konsekwencji Urząd jest zobowiązany do wszczęcia oficjalnej procedury dochodzeniowej przewidzianej w art. 1 ust. 2 część I protokołu 3 do Porozumienia o Nadzorze i Trybunale.
..................................................Notka Wydawnictwa Prawniczego "Lex"
Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.
..................................................
EFTA SURVEILLANCE AUTHORITY DECISION
No 421/04/COL
of 20 December 2004
on the sale of the Icelandic State's shares in Sementsverksmiðjan (Iceland)
grafika
