Sprawowanie kontroli przyjęcia i przebywania osób z zaburzeniami psychicznymi w szpitalach psychiatrycznych i domach pomocy społecznej oraz sposób jej dokumentowania.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 11 października 2012 r.
w sprawie sprawowania kontroli przyjęcia i przebywania osób z zaburzeniami psychicznymi w szpitalach psychiatrycznych i domach pomocy społecznej oraz sposobu jej dokumentowania

Na podstawie art. 43 ust. 2 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011 r. Nr 231, poz. 1375) zarządza się, co następuje;
§  1.
Rozporządzenie określa szczegółowy sposób i tryb sprawowania kontroli legalności przyjęcia i przebywania w szpitalach psychiatrycznych i domach pomocy społecznej, zwanych dalej "placówkami", osób z zaburzeniami psychicznymi, przestrzegania ich praw, warunków, w jakich one przebywają, oraz sposób dokumentowania tej kontroli.
§  2.
1.
Kontrolę, o której mowa w § 1, sprawuje sędzia wykazujący się szczególną znajomością problematyki ochrony zdrowia psychicznego wyznaczony przez prezesa sądu okręgowego, w którego okręgu znajduje się placówka, zwany dalej "sędzią".
2.
Kontrola jest prowadzona przez:
1)
badanie prawidłowości prowadzenia dokumentacji stanowiącej podstawę przyjęcia do placówki i przebywania w niej osób z zaburzeniami psychicznymi;
2)
badanie prawidłowości prowadzenia dokumentacji medycznej dotyczącej zastosowania przymusu bezpośredniego oraz stosowania świadczeń zdrowotnych stwarzających podwyższone ryzyko dla osób z zaburzeniami psychicznymi;
3)
badanie współdziałania placówki z rodzinami i opiekunami osób z zaburzeniami psychicznymi;
4)
badanie prawidłowości i terminowości załatwiania skarg i wniosków osób z zaburzeniami psychicznymi przebywających w placówce;
5)
kontakt bezpośredni z przebywającymi w placówce osobami z zaburzeniami psychicznymi;
6)
wydawanie zaleceń pokontrolnych oraz sprawdzanie prawidłowości i terminowości ich realizacji;
7)
podejmowanie innych czynności zmierzających do usunięcia uchybień i zapobiegania ich powstawaniu.
§  3.
1.
Sędzia wykonuje kontrole placówek:
1)
stałe - obejmujące wszystkie czynności, o których mowa w § 2 ust. 2, przeprowadzane:
a)
w szpitalach psychiatrycznych - co najmniej raz w roku,
b)
w domach pomocy społecznej - co najmniej raz na dwa lata, lub
2)
doraźne - obejmujące wszystkie albo niektóre z czynności, o których mowa w § 2 ust. 2, przeprowadzane w szczególności w razie uzasadnionego podejrzenia występowania uchybień w funkcjonowaniu placówki.
2.
Sędzia zawiadamia kierownika placówki o przystąpieniu do czynności kontrolnych i zakresie kontroli.
§  4.
1.
Po zakończeniu kontroli sędzia zapoznaje kierownika placówki z jej wynikami, umożliwiając - w terminie 3 dni ustosunkowanie się do dokonanych ustaleń oraz do propozycji zaleceń pokontrolnych. W miarę potrzeby organizuje się naradę pokontrolną, w której powinni brać udział również inni pracownicy kontrolowanej placówki.
2.
O terminie i przedmiocie narady pokontrolnej sędzia zawiadamia organ sprawujący nadzór nad kontrolowaną placówką.
§  5.
1.
Sędzia sporządza sprawozdanie z przebiegu kontroli w terminie 14 dni od dnia jej zakończenia.
2.
Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1, powinno zawierać:
1)
wskazanie terminu przeprowadzonej kontroli;
2)
wskazanie okresu objętego kontrolą i szczegółowego przedmiotu kontroli;
3)
ocenę sposobu wykonania zaleceń wydanych w czasie poprzedniej kontroli;
4)
szczegółową ocenę kontrolowanej placówki;
5)
ustalenie wyników przeprowadzonej kontroli, w tym stwierdzonych uchybień;
6)
zalecenia pokontrolne;
7)
ewentualne wnioski o wytknięcie naruszeń służbowych;
8)
podpis sędziego;
9)
datę sporządzenia sprawozdania.
3.
Sędzia wyznacza termin, w którym kierownik placówki jest obowiązany poinformować go o zakresie i sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych.
4.
Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1, przechowuje się we właściwym sądzie okręgowym.
§  6.
1.
Prezes sądu okręgowego przesyła odpis sprawozdania w terminie 14 dni od dnia jego otrzymania właściwemu sądowi opiekuńczemu, kierownikowi kontrolowanej placówki i organowi sprawującemu nadzór nad placówką, w celu podjęcia stosownych czynności.
2.
W razie stwierdzenia istotnych uchybień w działalności kontrolowanej placówki prezes sądu okręgowego przesyła odpis sprawozdania w terminie 30 dni od dnia zakończenia kontroli Ministrowi Sprawiedliwości oraz ministrowi właściwemu do spraw zdrowia - w przypadku kontroli w szpitalu psychiatrycznym albo właściwemu wojewodzie - w przypadku kontroli w domu pomocy społecznej.
§  7.
1.
Kierownik kontrolowanej placówki składa prezesowi sądu okręgowego w terminie, o którym mowa w § 5 ust. 3, informację dotyczącą zakresu i sposobu wykonania zaleceń pokontrolnych.
2.
O niewykonaniu lub niewłaściwym wykonaniu zaleceń pokontrolnych prezes sądu okręgowego zawiadamia organ sprawujący nadzór nad placówką.
§  8.
1.
Kierownik kontrolowanej placówki lub organ sprawujący nad nią nadzór może - w terminie 14 dni od dnia otrzymania sprawozdania - zgłosić prezesowi sądu okręgowego zastrzeżenia lub wnioski dotyczące wyników kontroli oraz zaleceń pokontrolnych.
2.
Prezes sądu okręgowego w terminie 30 dni od dnia otrzymania zastrzeżeń lub wniosków, o których mowa w ust. 1, zawiadamia zgłaszającego o sposobie ich załatwienia.
§  9.
Do kontroli rozpoczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia przekazaniem odpisu sprawozdania z kontroli właściwemu sądowi opiekuńczemu, kierownikowi kontrolowanej placówki oraz organowi sprawującemu nadzór nad placówką stosuje się przepisy dotychczasowe.
§  10.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.1)
______

1) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 lutego 1995 r. w sprawie kontroli przestrzegania praw osób z zaburzeniami psychicznymi przebywających w szpitalach psychiatrycznych i domach pomocy społecznej (Dz. U. Nr 23, poz. 128), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia na podstawie art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 3 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011 r. Nr 6, poz. 19).

Zmiany w prawie

Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.2012.1147

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Sprawowanie kontroli przyjęcia i przebywania osób z zaburzeniami psychicznymi w szpitalach psychiatrycznych i domach pomocy społecznej oraz sposób jej dokumentowania.
Data aktu: 11/10/2012
Data ogłoszenia: 22/10/2012
Data wejścia w życie: 06/11/2012