Zm.: rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ
z dnia 11 czerwca 2002 r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Na podstawie art. 23715 § 1 Kodeksu pracy zarządza się, co następuje:
§  1. 
W rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 129, poz. 844) wprowadza się następujące zmiany:
1)
w § 2:
a)
w pkt 2 skreśla się wyrazy "pomieszczenia higieny osobistej kobiet,"
b)
w pkt 3 lit. a) otrzymuje brzmienie:

"a) łączny czas przebywania tych samych pracowników w ciągu jednej zmiany roboczej jest krótszy niż 2 godziny, a wykonywane czynności mają charakter dorywczy bądź praca polega na krótkotrwałym przebywaniu związanym z dozorem albo konserwacją urządzeń lub utrzymaniem czystości i porządku,"

c)
po pkt 7 dodaje się pkt 7a i 7b w brzmieniu:

"7a) «terenie zakładu pracy» - rozumie się przez to przestrzeń wraz z obiektami budowlanymi, będącą w dyspozycji pracodawcy, w której pracodawca organizuje miejsca pracy,

7b) «miejscu pracy» - rozumie się przez to miejsce wyznaczone przez pracodawcę, do którego pracownik ma dostęp w związku z wykonywaniem pracy,"

d)
pkt 9 otrzymuje brzmienie:

"9) «środkach ochrony indywidualnej» - rozumie się przez to wszelkie środki noszone lub trzymane przez pracownika w celu jego ochrony przed jednym lub większą liczbą zagrożeń związanych z występowaniem niebezpiecznych lub szkodliwych czynników w środowisku pracy, w tym również wszelkie akcesoria i dodatki przeznaczone do tego celu. Do środków ochrony indywidualnej nie zalicza się:

- zwykłej odzieży roboczej i mundurów, które nie są specjalnie przeznaczone do zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracownika,

- środków ochrony indywidualnej używanych przez wojsko, Policję i inne służby utrzymania porządku publicznego,

- wyposażenia stosowanego przez służby pierwszej pomocy i ratownicze,

- środków ochrony indywidualnej stosowanych na podstawie przepisów Prawa o ruchu drogowym,

- wyposażenia sportowego,

- środków służących do samoobrony lub do odstraszania,

- przenośnych urządzeń do wykrywania oraz sygnalizowania zagrożeń i naruszania porządku publicznego,"

e)
w pkt 13 na końcu kropkę zastępuje się przecinkiem oraz dodaje się pkt 14-20 w brzmieniu:

"14) «punkcie pierwszej pomocy» - rozumie się przez to - w zależności od wielkości zakładu pracy, rodzaju prowadzonej działalności i związanych z nią zagrożeń - pomieszczenie lub wyodrębnione miejsce o wystarczającej powierzchni, umożliwiającej wniesienie noszy, wyposażone w niezbędny sprzęt i inne środki do udzielania pierwszej pomocy,

15) «znaku bezpieczeństwa» - rozumie się przez to znak utworzony przez kombinację kształtu geometrycznego, barwy i symbolu graficznego lub obrazkowego (piktogramu) albo tekstu, przekazujący określoną informację związaną z bezpieczeństwem lub jego zagrożeniem,

16) «sygnałach bezpieczeństwa» - rozumie się przez to sygnały świetlne i dźwiękowe, komunikaty słowne lub sygnały ręczne, przekazujące informacje istotne dla zachowania bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników,

17) «sygnale świetlnym» - rozumie się przez to sygnał emitowany przez urządzenie wykonane z przezroczystych lub półprzezroczystych materiałów, podświetlonych od wewnątrz lub z tyłu, tak aby dawało to efekt świecącej powierzchni,

18) «sygnale dźwiękowym» - rozumie się przez to sygnał akustyczny (dźwiękowy) emitowany przez urządzenie przeznaczone do tego celu, bez użycia głosu ludzkiego i nieemitujące tego głosu, wskazujący na zaistnienie oraz - w razie potrzeby - trwanie i zakończenie niebezpiecznej sytuacji,

19) «sygnale ręcznym» - rozumie się przez to ustalony ruch lub układ rąk i dłoni, służący do kierowania osobami wykonującymi czynności mogące stwarzać zagrożenia dla bezpieczeństwa pracowników,

20) «komunikacie słownym» - rozumie się przez to ustaloną, krótką i jednoznaczną, informację słowną wypowiadaną przez człowieka lub emitowaną jako głos ludzki, nakazującą określone postępowanie w celu zachowania bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników.";

2)
w § 6:
a)
ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Miejsca w zakładzie pracy, w których występują zagrożenia dla pracowników, powinny być oznakowane widocznymi barwami lub znakami bezpieczeństwa zgodnie z wymaganiami określonymi w załączniku nr 1 do rozporządzenia i w Polskich Normach.",

b)
ust. 5 otrzymuje brzmienie:

"5. Na drogach - w miejscach, w których możliwe jest niespodziewane wtargnięcie pieszych, w szczególności przed bramami, drzwiami i przejściami, należy ustawić barierki lub zastosować inne skuteczne środki ochronne.";

3)
w § 9 w ust. 1 dodaje się drugie zdanie w brzmieniu:

"Drogi ewakuacyjne oraz dojścia do nich prowadzące nie mogą być zastawiane.";

4)
w § 16:
a)
ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. W pomieszczeniach oraz na drogach znajdujących się w obiektach budowlanych podłogi powinny być stabilne, równe, nieśliskie, niepylące i odporne na ścieranie oraz nacisk, a także łatwe do utrzymania w czystości.",

b)
w ust. 3 po wyrazie "wytrzymałe" dodaje się wyrazy "na obciążenie użytkowe";
5)
w § 20 w ust. 1 w pkt 2 oraz w ust. 4 w pkt 2 wyrazy "mogące powodować występowanie substancji" zastępuje się wyrazami "powodujące występowanie czynników";
6)
w § 22 po ust. 8 dodaje się ust. 9 w brzmieniu:

"9. Drzwi i bramy otwierane i zamykane mechanicznie powinny tak funkcjonować, aby nie stwarzały zagrożenia urazem. Drzwi takie powinny mieć zamontowane łatwo rozpoznawalne i łatwo dostępne z obu stron urządzenie do ich zatrzymywania, a także powinny być przystosowane do ręcznego otwierania.";

7)
po § 28 dodaje się § 28a w brzmieniu:

"§ 28a. Instalacje oświetleniowe w pomieszczeniach, w których znajdują się miejsca pracy, oraz w korytarzach powinny być dobrane i wykonane tak, aby nie narażały pracownika na wypadek powodowany rodzajem zainstalowanego oświetlenia.";

8)
w § 32 ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie:

"1. W pomieszczeniach pracy powinna być zapewniona wymiana powietrza wynikająca z potrzeb użytkowych i funkcji tych pomieszczeń, bilansu ciepła i wilgotności oraz zanieczyszczeń stałych i gazowych.

2. W pomieszczeniach pracy, w których wydzielają się substancje szkodliwe dla zdrowia, powinna być zapewniona taka wymiana powietrza, aby nie były przekraczane wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń tych substancji.";

9)
w § 35 ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie:

"1. Powietrze doprowadzane do pomieszczeń pracy z zewnątrz przy zastosowaniu klimatyzacji lub wentylacji mechanicznej powinno być oczyszczone z pyłów i substancji szkodliwych dla zdrowia.

2. Klimatyzacja lub wentylacja nie może powodować przeciągów, wyziębienia lub przegrzewania pomieszczeń pracy. Nie dotyczy to wentylacji awaryjnej.";

10)
§ 37 otrzymuje brzmienie:

"§ 37. 1. W przypadku zastosowania systemu klimatyzacji lub wentylacji mechanicznej należy zapewnić:

1) odpowiednią konserwację urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych i wentylacyjnych w celu niedopuszczenia do awarii,

2) stosowanie środków mających na celu ograniczenie natężenia i rozprzestrzeniania się hałasu i drgań powodowanych pracą urządzeń klimatyzacyjnych i wentylacyjnych.

2. Jeżeli w związku z wydzielaniem się w procesie pracy substancji szkodliwych dla zdrowia awaria wentylacji może zagrażać zdrowiu pracowników, należy zastosować system kontrolny sygnalizujący stan zagrożenia.";

11)
w § 39:
a)
w ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) zapewnić organizację pracy i stanowisk pracy w sposób zabezpieczający pracowników przed zagrożeniami wypadkowymi oraz oddziaływaniem czynników szkodliwych dla zdrowia i uciążliwości - z uwzględnieniem możliwości psychofizycznych pracowników,"

b)
po ust. 3 dodaje się ust. 4 i 5 w brzmieniu:

"4. Pracodawca powinien zapewnić pracownikom informacje o istniejących zagrożeniach, przed którymi chronić ich będą środki ochrony indywidualnej oraz informacje o tych środkach i zasadach ich stosowania. Szczegółowe zasady stosowania środków ochrony indywidualnej określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

5. Przy pracach stwarzających niebezpieczeństwo, gdy wymaga tego sytuacja, do kierowania ludźmi wykonującymi te prace powinny być stosowane sygnały bezpieczeństwa - ręczne lub komunikaty słowne, zgodnie z wymaganiami określonymi w załączniku nr 1 do rozporządzenia.";

12)
w § 41 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Instrukcje, o których mowa w ust. 1, powinny w sposób zrozumiały dla pracowników wskazywać czynności, które należy wykonać przed rozpoczęciem danej pracy, zasady i sposoby bezpiecznego wykonywania pracy, czynności do wykonania po jej zakończeniu oraz zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych stwarzających zagrożenia dla życia lub zdrowia pracowników. Instrukcje dotyczące prac związanych ze stosowaniem niebezpiecznych substancji i preparatów chemicznych powinny uwzględniać informacje zawarte w kartach charakterystyki tych substancji i preparatów.";

13)
w § 44 w ust. 1 w pkt 1 po wyrazach "wyposażone w" dodaje się wyrazy "umywalki z ciepłą i zimną wodą oraz w";
14)
w § 45 po ust. 3 dodaje się ust. 4 w brzmieniu:

"4. Stanowiska pracy znajdujące się na zewnątrz pomieszczeń powinny być tak usytuowane i zorganizowane, aby pracownicy byli chronieni przed zagrożeniami związanymi w szczególności:

1) z warunkami atmosferycznymi, w tym opadami, niską lub wysoką temperaturą, silnym wiatrem i spadającymi przedmiotami,

2) ze szkodliwym dla zdrowia hałasem, jak również szkodliwymi gazami, parami lub pyłami.

W razie niebezpieczeństwa powinno być możliwe szybkie opuszczenie stanowisk pracy przez pracowników lub, w razie potrzeby, udzielenie im szybkiej pomocy.";

15)
§ 51-53 otrzymują brzmienie:

"§ 51. 1. Maszyny i inne urządzenia techniczne, zwane dalej «maszynami», powinny spełniać wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy, określone w odrębnych przepisach, przez cały okres ich użytkowania.

2. Montaż, demontaż i eksploatacja maszyn, w tym ich obsługa, powinny odbywać się przy zachowaniu wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii, uwzględniających instrukcje zawarte w dokumentacji techniczno-ruchowej. Miejsce i sposób zainstalowania oraz użytkowania maszyn powinny uwzględniać minimalizację ryzyka zawodowego, w szczególności poprzez:

1) zapewnienie dostatecznej przestrzeni pomiędzy ruchomymi częściami maszyn a ruchomymi lub stałymi elementami otoczenia,

2) zapewnienie, aby wszystkie używane lub produkowane materiały bądź energia były w bezpieczny sposób dostarczane i odprowadzane ze stanowiska pracy.

§ 52. 1. Każda maszyna powinna być wyposażona w element sterowniczy przeznaczony do jej całkowitego i bezpiecznego zatrzymywania.

2. Gdy jest to konieczne w związku z zagrożeniami, jakie stwarza maszyna, i jej nominalnym czasem zatrzymania się, maszyna powinna być wyposażona w urządzenie do zatrzymywania awaryjnego.

3. Elementy sterownicze maszyn mające wpływ na bezpieczeństwo muszą być widoczne i możliwe do zidentyfikowania oraz oznakowane zgodnie z wymaganiami określonymi w Polskich Normach.

4. Elementy sterownicze nie mogą stwarzać jakichkolwiek zagrożeń, w szczególności spowodowanych ich niezamierzonym użyciem.

§ 53. Maszyny powinny być wyposażone w łatwo odróżniające się i odpowiednio oznakowane urządzenia do odłączania od wszystkich źródeł energii. Włączenie zasilania energią nie może powodować zagrożenia dla obsługi.";

16)
w § 54 dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 oraz dodaje się ust. 2 w brzmieniu:

"2. Maszyny wielostanowiskowe powinny być wyposażone w urządzenia sygnalizacji dźwiękowej lub świetlnej automatycznie wysyłające sygnały uprzedzające o uruchomieniu maszyny. Sygnały powinny być odbierane na wszystkich stanowiskach pracy przy danej maszynie.";

17)
w § 55 ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. Maszyny powinny być oznakowane znakami i barwami bezpieczeństwa, zgodnie z wymaganiami określonymi w załączniku nr 1 do rozporządzenia oraz w Polskich Normach.";

18)
w § 61 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Jeżeli obsługa, naprawa, remont lub konserwacja maszyn powoduje zagrożenia dla bezpieczeństwa lub zdrowia pracowników - pracodawca powinien zapewnić, aby czynności te wykonywane były przez pracowników upoważnionych i posiadających odpowiednie przygotowanie.";

19)
w § 63 w ust. 2 wyrazy "pracowników zatrudnionych przy ręcznym dźwiganiu i przenoszeniu ciężarów" zastępuje się wyrazami "przy ręcznych pracach transportowych";
20)
po § 64 dodaje się § 64a w brzmieniu:

"§ 64a. Stosowane do załadunku i rozładunku pomosty i rampy powinny być odpowiednie do wymiarów i masy ładunków przeznaczonych do transportu. Na pomost i rampę powinno prowadzić co najmniej jedno wejście.";

21)
w § 77:
a)
pkt 3 otrzymuje brzmienie:

"3) 10 m - od linii wysokiego napięcia do 30 kV,"

b)
po pkt 3 dodaje się pkt 4 w brzmieniu:

"4) 15 m - od linii wysokiego napięcia powyżej 30 kV.";

22)
w § 86 ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Pracownikowi znajdującemu się w zbiorniku należy zapewnić możliwość udzielenia natychmiastowej pierwszej pomocy w razie nagłej potrzeby lub wypadku.";

23)
w § 87 w ust. 1:
a)
pkt 7 otrzymuje brzmienie:

"7) temperatura powietrza w zbiorniku nie powinna się różnić od temperatury otoczenia o więcej niż 5°C (5 K),"

b)
w pkt 8 wyrazy "lub/i" zastępuje się wyrazem "i";
24)
w § 92 w ust. 1 wyrazy "o stopniu ich szkodliwości dla zdrowia pracowników" zastępuje się wyrazami "o ryzyku dla zdrowia i bezpieczeństwa pracowników związanym z ich stosowaniem";
25)
w § 101 w ust. 2 w pkt 6 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 7 w brzmieniu:

"7) zapewnić pomieszczenia, instalacje i urządzenia przystosowane do regularnego i skutecznego czyszczenia.";

26)
w § 103:
a)
ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Jeżeli podczas procesów pracy występuje niebezpieczeństwo oblania pracowników środkami żrącymi lub zapalenia odzieży na pracowniku - nie dalej niż 20 m w linii poziomej od stanowisk, na których wykonywane są te procesy, powinny być zainstalowane natryski ratunkowe (prysznice bezpieczeństwa) do obmycia całego ciała oraz oddzielne natryski (prysznice) do przemywania oczu.",

b)
w ust. 2 skreśla się wyrazy "i urządzenia";
27)
w § 111 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Wymagania dla pomieszczeń i urządzeń higienicznosanitarnych określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.";

28)
w § 114:
a)
w ust. 1 w zdaniu pierwszym wyrazy "wygodne i higieniczne meble do siedzenia" zastępuje się wyrazami "stoły oraz krzesła z oparciem spełniające wymagania ergonomii",
b)
po ust. 2 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:

"3. Jako pomieszczenia do wypoczynku mogą być wykorzystane jadalnie, o ile spełniają wymagania określone w ust. 1.";

29)
dotychczasowy załącznik do rozporządzenia oznacza się jako "Załącznik nr 3";
30)
w załączniku nr 3 do rozporządzenia:
a)
tytuł załącznika otrzymuje brzmienie:

"WYMAGANIA DLA POMIESZCZEŃ I URZĄDZEŃ HIGIENICZNOSANITARNYCH",

b)
w § 1 w ust. 1 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:

"Wymóg ten nie dotyczy pomieszczeń higienicznosanitarnych, o których mowa w § 27 ust. 4 i § 44.",

c)
w § 3:
-
w ust. 1 wyrazy "mniej niż pięciu" zastępuje się wyrazami "do dziesięciu",
-
w ust. 2 w zdaniu pierwszym wyraz "dziesięciu" zastępuje się wyrazem "dwudziestu",
d)
w § 4 w ust. 2 po wyrazach "swoją odzież" dodaje się wyrazy "w przeznaczonych do tego miejscach",
e)
w § 7 w ust. 4 skreśla się wyraz "dodatkowo",
f)
w § 8 w ust. 1 skreśla się zdanie drugie,
g)
w § 18 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Do umywalek powinna być doprowadzona woda bieżąca - ciepła i zimna.",

h)
w § 26 w ust. 2 po wyrazach "w ilości" dodaje się wyrazy "co najmniej",
i)
w § 29 w ust. 2 po wyrazach "kontakt ze" dodaje się wyraz "szkodliwymi",
j)
w § 34 w ust. 1 skreśla się zdanie drugie,
k)
w § 36 w ust. 1 wyrazy "w kontakcie ze szkodliwymi substancjami albo" zastępuje się wyrazami "w kontakcie z",
l)
tytuł rozdziału 6 otrzymuje brzmienie "Pomieszczenia do wypoczynku",
ł)
skreśla się § 37,
m)
w § 40:
-
w ust. 1 skreśla się wyrazy "lub w innych wyodrębnionych miejscach",
-
w ust. 2 skreśla się wyrazy "lub miejsca przeznaczone do palenia tytoniu",
n)
§ 41 otrzymuje brzmienie:

"§ 41. W palarni powinno przypadać co najmniej 0,1 m2 powierzchni podłogi na każdego pracownika najliczniejszej zmiany korzystającego z tego pomieszczenia, z tym jednak, że powierzchnia poszczególnych pomieszczeń przeznaczonych na palarnie nie powinna być mniejsza niż 4 m2.";

31)
dodaje się załączniki nr 1 i 2 do rozporządzenia w brzmieniu określonym w załącznikach nr 1 i 2 do niniejszego rozporządzenia.
§  2. 
Minister Pracy i Polityki Społecznej w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia ogłosi w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej jednolity tekst rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, z uwzględnieniem zmian wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem wydania jednolitego tekstu.
§  3. 
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

SZCZEGÓŁOWE ZASADY STOSOWANIA ZNAKÓW I SYGNAŁÓW BEZPIECZEŃSTWA

Rozdział  1

Przepisy ogólne

§  1. 
1. 
Pracodawca powinien zapewnić stosowanie znaków lub sygnałów bezpieczeństwa wszędzie tam, gdzie nie można zlikwidować zagrożenia środkami ochrony zbiorowej lub innymi środkami stosowanymi w organizacji pracy.
2. 
W zależności od rodzaju stosowanego transportu - w zakładzie pracy powinny być stosowane znaki i sygnały używane w transporcie drogowym, kolejowym, śródlądowym, morskim i powietrznym.
§  2. 
Pracodawca powinien zapewnić pracownikom instrukcje dotyczące stosowanych w zakładzie pracy znaków i sygnałów bezpieczeństwa, obejmujące w szczególności znaczenie znaków i sygnałów oraz zasady zachowania się pracowników, których mogą one dotyczyć.
§  3. 
Znaki i sygnały bezpieczeństwa powinny być stosowane do przekazywania informacji określonych w niniejszym załączniku oraz powinny spełniać wymagania w nim zawarte. Wymagania dotyczące znaków bezpieczeństwa nieuregulowane w załączniku, w tym wzory tych znaków, są określone w Polskich Normach.
§  4. 
1. 
Znaki zakazu, ostrzegawcze, nakazu, ewakuacyjne i informacyjne powinny być stosowane jako znaki stałe.
2. 
Miejsca, w których istnieje ryzyko upadku lub kolizji z przeszkodami, powinny być na stałe oznaczone barwą bezpieczeństwa lub znakiem bezpieczeństwa.
3. 
Drogi powinny być na stałe oznaczone barwą bezpieczeństwa.
§  5. 
1. 
Sygnały świetlne, sygnały dźwiękowe i komunikaty słowne powinny być stosowane, gdy wymaga tego sytuacja, w celu zasygnalizowania niebezpieczeństwa i wezwania ludzi do podjęcia określonych działań albo do ewakuacji.
2. 
Łącznie mogą być stosowane:
1)
sygnały świetlne i sygnały dźwiękowe,
2)
sygnały świetlne i komunikaty słowne,
3)
sygnały ręczne i komunikaty słowne.
§  6. 
1. 
Stosowane znaki i sygnały powinny być odpowiednio czytelne, widoczne i słyszalne. Ich czytelność, widoczność i słyszalność nie może być zmniejszana przede wszystkim przez:
1)
jednoczesne stosowanie znaków lub sygnałów tego samego rodzaju. W szczególności należy unikać:
a)
umieszczania zbyt wielu znaków lub sygnałów blisko siebie,
b)
jednoczesnego stosowania dwóch sygnałów świetlnych, które łatwo mogą być pomylone,
c)
stosowania sygnału świetlnego blisko innego źródła światła,
d)
używania jednocześnie dwóch sygnałów dźwiękowych,
e)
stosowania sygnałów dźwiękowych przy zbyt dużym natężeniu hałasu tła (otoczenia),
2)
zastosowanie nieodpowiedniego wzoru znaku,
3)
niewystarczającą liczbę znaków lub sygnałów oraz ich nieodpowiednie umiejscowienie,
4)
niewystarczającą dbałość o stan techniczny lub prawidłowe funkcjonowanie urządzeń sygnalizacyjnych.
2. 
Znaki bezpieczeństwa i urządzenia sygnalizacyjne powinny być sprawdzane, czyszczone i konserwowane w regularnych odstępach czasu oraz, w zależności od potrzeb, naprawiane i wymieniane, tak aby zapewnić spełnianie przez nie funkcji informacyjnej i sygnalizacyjnej.
3. 
Liczba i umiejscowienie znaków bezpieczeństwa i urządzeń sygnalizacyjnych powinny być uzależnione od wielkości terenu, na którym są stosowane, oraz od rodzajów i poziomu występujących zagrożeń.
§  7. 
Jeśli zdolność słyszenia lub widzenia pracowników jest ograniczona, w szczególności w związku ze stosowaniem środków ochrony indywidualnej, znaki i sygnały bezpieczeństwa powinny być dostosowane do możliwości percepcyjnych pracowników.
§  8. 
1. 
Znaki i sygnały bezpieczeństwa, wymagające zasilania energią elektryczną, w razie przerwy w dopływie tej energii powinny mieć zapewnione zasilanie awaryjne, chyba że przerwa ta spowoduje ustanie zagrożenia.
2. 
Przed zastosowaniem sygnałów świetlnych lub sygnałów dźwiękowych należy upewnić się, że działają poprawnie i niezawodnie.
3. 
Zadziałanie sygnału świetlnego lub sygnału dźwiękowego powinno nastąpić w czasie, kiedy jest to niezbędne z uwagi na bezpieczeństwo pracowników; działanie tego sygnału powinno trwać do czasu ustania zagrożenia.

Rozdział  2

Wymagania dotyczące stosowania znaków bezpieczeństwa

§  9. 
1. 
Znaki bezpieczeństwa powinny być umieszczone odpowiednio do linii wzroku - w miejscu lub w najbliższym otoczeniu określonego zagrożenia, a w przypadku ogólnego zagrożenia - przy wejściu na teren, na którym występuje zagrożenie.
2. 
Miejsce, w którym znajdują się znaki bezpieczeństwa, powinno być dobrze oświetlone, łatwo dostępne i widoczne. W przypadku gdy znaki znajdują się w miejscu o niedostatecznym poziomie oświetlenia dziennego, miejsce to powinno być oświetlone światłem elektrycznym albo powinny być zastosowane znaki wykonane z materiału posiadającego zdolność emisji światła po usunięciu źródła wzbudzającego lub pokryte takim materiałem.
§  10. 
Znak bezpieczeństwa powinien być usunięty, gdy przestanie istnieć zagrożenie, którego on dotyczy.
§  11. 
Wymagania dotyczące stosowania znaków ewakuacyjnych i znaków dotyczących ochrony przeciwpożarowej określają odrębne przepisy i Polskie Normy.

Rozdział  3

Wymagania dotyczące oznaczania przeszkód, niebezpiecznych miejsc i dróg

§  12. 
1. 
Miejsca w zakładzie pracy, do których pracownicy mają dostęp podczas pracy, a w których istnieje ryzyko kolizji z przeszkodami, upadku lub spadania przedmiotów, powinny być oznakowane skośnymi pasami - na przemian żółtymi i czarnymi lub czerwonymi i białymi.
2. 
Wymiary oznaczenia, o którym mowa w ust. 1, powinny być odpowiednie do rozmiaru przeszkody lub niebezpiecznego miejsca.
3. 
Żółte i czarne lub białe i czerwone pasy powinny być narysowane pod kątem około 45° i powinny mieć zbliżone wymiary.
§  13. 
1. 
Drogi w budynkach powinny być wyraźnie wyznaczone za pomocą ciągłych pasów o dobrze widocznej barwie (z uwzględnieniem barwy podłoża) - najlepiej żółtej lub białej.
2. 
Rozmieszczenie pasów wyznaczających drogi powinno uwzględniać niezbędną (bezpieczną) odległość między pojazdami i jakąkolwiek przeszkodą mogącą znajdować się w pobliżu oraz między pieszymi i pojazdami.
3. 
Przepis ust. 1 dotyczy również stałych dróg na zewnątrz budynków, o ile drogi te nie są otoczone odpowiednimi barierami lub chodnikami.

Rozdział  4

Wymagania dotyczące sygnałów świetlnych

§  14. 
1. 
Światło emitowane przez urządzenie sygnalizacyjne powinno kontrastować odpowiednio z otoczeniem i warunkami jego stosowania; nie może ono być zbyt silne, aby nie powodowało olśnienia, ani zbyt słabe, aby nie powodowało złej widoczności sygnału.
2. 
Powierzchnia świecąca może być tylko w jednym kolorze lub zawierać symbol obrazkowy (piktogram) na określonym tle - zgodnie z wymaganiami określonymi w Polskich Normach.
§  15. 
1. 
Jeżeli urządzenie może wysyłać sygnał świetlny ciągły i przerywany (migający) - sygnał przerywany powinien być używany do informowania o większym niebezpieczeństwie lub o pilniejszej potrzebie interwencji albo podjęcia określonej akcji, niż to wskazuje sygnał ciągły. Czas trwania każdego błysku i częstotliwość błysków w sygnale przerywanym powinny być tak dobrane, aby zapewnić dobrą percepcję informacji i uniknąć pomylenia z różnymi sygnałami świetlnymi przerywanymi lub z sygnałem ciągłym.
2. 
Jeżeli sygnał świetlny przerywany jest używany zamiast lub razem z sygnałem dźwiękowym, kod tego sygnału powinien być taki sam.
3. 
Urządzenie do wysyłania sygnałów świetlnych, używane w przypadku poważnego niebezpieczeństwa, powinno zapewniać ciągłość wysyłania sygnałów, w szczególności poprzez zainstalowanie dodatkowego źródła światła lub systematyczne kontrole urządzenia.

Rozdział  5

Wymagania dotyczące sygnałów dźwiękowych

§  16. 
1. 
Sygnał dźwiękowy powinien:
1)
być dobrze słyszalny - o poziomie dźwięku odpowiednio wyższym niż poziom hałasu tła (otoczenia), a jednocześnie nie może być nadmiernie głośny lub przykry,
2)
być łatwo rozpoznawalny, zwłaszcza gdy chodzi o czas trwania impulsów oraz przerw między impulsami i grupą impulsów,
3)
łatwo odróżniać się od innych sygnałów dźwiękowych oraz hałasu tła (otoczenia).
2. 
Jeżeli urządzenie może wysyłać sygnał dźwiękowy o zmiennej i stałej częstotliwości - sygnał o zmiennej częstotliwości powinien być używany do informowania o większym niebezpieczeństwie lub o pilniejszej potrzebie interwencji albo podjęcia określonej akcji, niż to wskazuje sygnał o stałej częstotliwości.
§  17. 
Dźwiękowy sygnał wzywający do ewakuacji powinien być ciągły.
§  18. 
Wymagania dotyczące projektowania sygnałów dźwiękowych określone są w Polskich Normach.

Rozdział  6

Wymagania dotyczące stosowania komunikatów słownych

§  19. 
1. 
Komunikat słowny wysyłany przez nadawcę lub urządzenie emitujące do jednego lub wielu odbiorców powinien mieć formę krótkich tekstów, zwrotów, słów pojedynczych lub grup słów.
2. 
Komunikaty słowne powinny być możliwie jak najkrótsze, najprostsze i najbardziej przejrzyste - przystosowane do zdolności werbalnej nadawcy i zdolności słyszenia odbiorcy lub odbiorców.
3. 
Komunikat słowny może być przekazywany bezpośrednio (wypowiadany przez człowieka) lub pośrednio (emitowany za pomocą odpowiedniego urządzenia).
§  20. 
1. 
Osoby, będące nadawcami i odbiorcami komunikatu powinny dobrze znać język, w którym jest sformułowany, aby mogły go poprawnie wymówić oraz zrozumieć i w efekcie przyjąć odpowiednie zachowanie zgodne z wymaganiami bezpieczeństwa i ochrony zdrowia.
2. 
Jeżeli komunikat słowny jest używany zamiast lub razem z sygnałami ręcznymi, a nie stosuje się specjalnych kodów, należy użyć takich słów, jak:
- start - oznaczające rozpoczęcie kierowania,
- zatrzymać - oznaczające przerwę lub zakończenie jakiegoś ruchu,
- koniec - oznaczające zatrzymanie działania,
- szybko - oznaczające konieczność przyspieszenia ruchu

ze względów bezpieczeństwa,

- wolno - oznaczające konieczność powolnego wykonywania ruchu,
- do góry - w znaczeniu "podnieść ładunek do góry",
- do dołu - w znaczeniu "opuścić ładunek w dół",
- do przodu - oznaczające kierunek ruchu,
- do tyłu który jednocześnie powinien
- w prawo być skoordynowany z odpowiednimi
- w lewo sygnałami ręcznymi,
- stop - oznaczające konieczność zatrzymania w nagłym

przypadku.

Rozdział  7

Wymagania dotyczące stosowania sygnałów ręcznych

§  21. 
1. 
Sygnał ręczny powinien być precyzyjny, prosty, łatwy do wykonania i do zrozumienia, a także odróżniać się od innych sygnałów.
2. 
Jeśli podczas sygnału ręcznego konieczne jest używanie obu rąk naraz - ich użycie powinno odbywać się w sposób symetryczny i dotyczyć tylko jednego sygnału.
§  22. 
Osoba przekazująca sygnały ręczne - sygnalista lub hakowy - zwana dalej "sygnalistą", wykonuje za pomocą rąk lub dłoni określone w poniższej tabeli gesty, przekazując w ten sposób instrukcje dotyczące określonych manewrów osobie odbierającej sygnał, zwanej dalej "operatorem".
Znaczenie sygnału Opis sygnału Ilustracja
1 2 3
A. Sygnały ogólne
START

Uwaga!

Początek kierowania

Obie ręce wyciągnięte poziomo, dłonie zwrócone wewnętrzną stroną do przodu rys.1
ZATRZYMAĆ

Przerwa -

koniec ruchu

Prawa ręka skierowana do góry, z wewnętrzną stroną dłoni skierowaną do przodu rys.2
KONIEC

Zatrzymanie działania

Obie ręce połączone na wysokości klatki piersiowej rys.3
RUCH SZYBKI Zakodowane gesty sterujące ruchem, przedstawione w tabeli, wykonywane są w szybkim tempie
RUCH POWOLNY Zakodowane gesty sterujące ruchem, przedstawione w tabeli, wykonywane są bardzo powoli
B. Ruchy pionowe
PODNIEŚĆ DO GÓRY Prawa ręka skierowana do góry z dłonią skierowaną wewnętrzną stroną do przodu - wykonuje wolno ruch okrężny rys.4
OPUŚCIĆ DO DOŁU Prawa ręka skierowana do dołu z dłonią skierowaną wewnętrzną stroną do przodu - wykonuje wolno ruch okrężny rys.5
ODLEGŁOŚĆ PIONOWA Dłonie pokazują odpowiednią odległość rys.6
C. Ruchy poziome
RUCH DO PRZODU Obie ręce zgięte, dłonie skierowane wewnętrzną stroną do góry, przedramiona wykonują powolne ruchy w kierunku ciała rys.7
RUCH DO TYŁU Obie ręce zgięte, dłonie skierowane wewnętrzną stroną na zewnątrz, przedramiona wykonują powolne ruchy od siebie rys.8
RUCH W PRAWO OD SYGNALISTY Prawa ręka wyciągnięta poziomo z dłonią zwróconą wewnętrzną stroną do dołu, wykonuje małe powolne ruchy w prawo rys.9
RUCH W LEWO OD SYGNALISTY Lewa ręka wyciągnięta poziomo z dłonią zwróconą wewnętrzną stroną do dołu, wykonuje małe powolne ruchy w lewo rys.10
ODLEGŁOŚĆ POZIOMA Dłonie pokazują odpowiednią odległość rys.11
D. Niebezpieczeństwo
STOP

Zatrzymanie w nagłym przypadku

Obie ręce wyciągnięte do góry, dłonie zwrócone wewnętrzną stroną do przodu rys.12

Uwaga: Wszystkie zakodowane gesty, przedstawione w tabeli, nie wykluczają użycia, zwłaszcza w pewnych sektorach działalności, innych dodatkowych gestów, stosowanych na podstawie przepisów szczegółowych.

§  23. 
1. 
Sygnalista kieruje manewrami w taki sposób, aby ich wykonywanie zapewniało bezpieczeństwo pracownikom znajdującym się w pobliżu.
2. 
Sygnalista powinien mieć możliwość kontrolowania wszystkich manewrów - bez ryzyka narażenia na zagrożenia związane z wykonywaniem tych manewrów. Jeżeli wymóg ten nie może być w pełni spełniony przez jednego sygnalistę - pracodawca powinien zatrudnić jednego lub kilku dodatkowych sygnalistów.
3. 
Jeżeli operator nie może wykonać otrzymanych od sygnalisty poleceń z zachowaniem wymagań bezpieczeństwa - powinien wstrzymać wykonywanie rozpoczętego manewru i zażądać nowych instrukcji.
§  24. 
Sygnalista powinien być wyposażony w jeden lub więcej elementów rozpoznawczych, takich jak kurtka, kamizelka, kask, opaska. Elementy rozpoznawcze powinny mieć jaskrawe, najlepiej jednakowe kolory, takie jak pomarańczowy, żółty lub czerwony, używane wyłącznie przez sygnalistę.

ZAŁĄCZNIK Nr  2

SZCZEGÓŁOWE ZASADY STOSOWANIA ŚRODKÓW OCHRONY INDYWIDUALNEJ

§  1. 
Środki ochrony indywidualnej powinny być stosowane w sytuacjach, kiedy nie można uniknąć zagrożeń lub nie można ich wystarczająco ograniczyć za pomocą środków ochrony zbiorowej lub odpowiedniej organizacji pracy.
§  2. 
Dostarczane pracownikom do stosowania środki ochrony indywidualnej powinny:
1)
być odpowiednie do istniejącego zagrożenia i nie powodować same z siebie zwiększonego zagrożenia,
2)
uwzględniać warunki istniejące w danym miejscu pracy,
3)
uwzględniać wymagania ergonomii oraz stan zdrowia pracownika,
4)
być odpowiednio dopasowane do użytkownika - po wykonaniu niezbędnych regulacji.
§  3. 
W przypadku występowania więcej niż jednego zagrożenia i konieczności jednoczesnego stosowania kilku środków ochrony indywidualnej - środki te powinny dać się dopasować względem siebie bez zmniejszenia ich właściwości ochronnych.
§  4. 
W zależności od stopnia zagrożenia, częstości narażenia na zagrożenie, cech stanowiska pracy każdego pracownika i skuteczności działania środków ochrony indywidualnej - pracodawca powinien określić warunki stosowania środków ochrony indywidualnej, a w szczególności czas i przypadki, w których powinny być używane.
§  5. 
Środki ochrony indywidualnej powinny być przeznaczone do osobistego użytku. W wyjątkowych przypadkach środek ochrony indywidualnej może być używany przez więcej niż jedną osobę, o ile zastosowano działania wykluczające niepożądany wpływ takiego użytkowania na zdrowie lub higienę użytkowników.
§  6. 
1. 
Środki ochrony indywidualnej powinny być stosowane zgodnie ze swoim przeznaczeniem, z wyłączeniem szczególnych i wyjątkowych sytuacji - zgodnie z instrukcją przekazaną przez pracodawcę. W razie potrzeby - w celu zapewnienia właściwego używania środków ochrony indywidualnej - pracodawca powinien zorganizować pokazy używania tych środków.
2. 
Instrukcja, o której mowa w ust. 1, powinna być zrozumiała dla pracowników oraz powinna określać sposoby używania środków ochrony indywidualnej, ich kontroli i konserwacji.
§  7. 
1. 
Przed nabyciem środków ochrony indywidualnej pracodawca powinien ocenić, czy środki, które zamierza zastosować, spełniają wymagania określone w § 2 i 3. Ocena taka powinna obejmować:
1)
analizę i ocenę zagrożeń, których nie można uniknąć innymi metodami,
2)
określenie cech, jakie muszą posiadać środki ochrony indywidualnej, aby skutecznie chroniły przed zagrożeniami, o których mowa w pkt 1, uwzględniając wszelkie ryzyko, jakie mogą stwarzać te środki same z siebie,
3)
porównanie cech dostępnych na rynku środków ochrony indywidualnej z cechami, o których mowa w pkt 2.
2. 
Ocena, o której mowa w ust. 1, powinna być ponawiana w sytuacji wystąpienia zmian któregokolwiek z jej elementów.
§  8. 
Przy ustalaniu środków ochrony indywidualnej niezbędnych do stosowania przy określonych pracach pracodawca powinien uwzględniać wskazania zawarte w tabelach nr 1-3.

Tabela nr 1

ZAGROŻENIA, PRZY KTÓRYCH WYMAGANE JEST STOSOWANIE ŚRODKÓW

OCHRONY INDYWIDUALNEJ

Zagrożenia Najczęściej zagrożone części ciała
Głowa Kończyny górne Kończyny dolne Inne
Czaszka Twarz Oczy Narząd słuchu Drogi oddechowe Dłonie Ręce Stopy Nogi Skóra Tułów, w tym brzuch Drogi rodne
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Fizyczne Mechaniczne Upadki z wysokości X X X X
Wybuchy, uderzenia, wstrząsy, zgniecenia X X X X X X X X
Przekłucia, przecięcia, otarcia X X X X X X X X
Poślizgnięcia, upadki X X X
Drgania (wibracja) X X X
Termiczne Wysoka temperatura, ogień X X X X X X X X
Zimno X X X X X X
Elektryczne X X X X X
Promieniowa Jonizujące X X X X X X
nie Niejonizujące X X X X
Hałas X
Chemiczne Aerozole Pyły, włókna X X X
Dymy X X
Mgła X X X X
Płyny Zanurzenie X X X
Chlapanie, pryskanie X X X X X X X X
Gazy, pary X X X
Biologiczne Szkodliwe bakterie X X X X X X
Szkodliwe wirusy X X X X
Grzyby X X X X
Biologiczne antygeny inne niż mikroorganizmy X
Pierwotniaki i zwierzęta bezkręgowe X X

Tabela nr 2

RODZAJE PRAC, PRZY KTÓRYCH WYMAGANE JEST STOSOWANIE ŚRODKÓW OCHRONY INDYWIDUALNEJ

Lp. Rodzaje środków ochrony indywidualnej Rodzaje prac, przy których wymagane jest stosowanie środków ochrony indywidualnej
1 2 3
1 Odzież ochronna Prace w narażeniu na działanie wody, czynników chemicznych, pyłowych, mechanicznych i biologicznych oraz wysokiej i niskiej temperatury - stwarzające ryzyko dla zdrowia lub bezpieczeństwa pracowników, w tym w szczególności:
a) prace w narażeniu na działanie szkodliwych dla

zdrowia substancji chemicznych i biologicznych oraz

pyłów,

b) prace w narażeniu na działanie substancji

rakotwórczych,

c) prace w kanałach ściekowych, rowach, podziemnych

kryptach, studzienkach, cysternach, kadziach,

zbiornikach lub innych podobnych miejscach - w

narażeniu na kontakt z wilgotnymi lub mokrymi

ściankami,

d) prace na zewnątrz pomieszczeń - w narażeniu na deszcz

lub chłód,

e) prace w pomieszczeniach o bardzo niskiej

temperaturze, w tym w komorach chłodniczych,

f) przenoszenie ładunków o wysokiej temperaturze lub

przebywanie w ich pobliżu oraz prace w wysokiej

temperaturze (pochodzenia technologicznego),

g) spawanie, kucie oraz odlewanie metali,
h) prace stwarzające ryzyko zapalenia odzieży od

płomienia, gorących odprysków metali lub żużla,

i) prace w kontakcie z przedmiotami o szorstkich

powierzchniach, ostrych krawędziach i inne

stwarzające ryzyko urazu,

j) oczyszczanie odlewów, piaskowanie albo śrutowanie

wyrobów,

k) prace narażające na zamoczenie ciała lub

przesiąknięcie odzieży w wyniku stosowania wody,

roztworów, kąpieli, mas ciekłych, olei, tłuszczów lub

innych substancji płynnych, wilgotnych, oleistych lub

tłustych,

l) prace w narażeniu na zanieczyszczenie ciała

substancjami podatnymi na gnicie lub zainfekowanymi

albo odpadami, w tym w zakładach oczyszczania miasta,

zakładach zajmujących się opróżnianiem szamb lub

zbiorników na gnojówkę, w laboratoriach

biologicznych, w ubojniach, rzeźniach, wytwórniach

konserw mięsnych lub rybnych, zakładach przetwórstwa

podrobów i wszelkie inne prace, przy których istnieje

ryzyko podobnych zanieczyszczeń,

ł) prace, podczas których pracownicy muszą być dobrze

widoczni, w tym wykonywane na torach kolejowych, w

miejscach o wzmożonym ruchu pojazdów, w transporcie

dołowym kopalń i w transporcie wewnątrzzakładowym

2 Środki ochrony głowy Prace narażające pracowników na urazy głowy, w tym w szczególności:
1) hełmy ochronne a) prace budowlane, zwłaszcza na rusztowaniach i w ich

sąsiedztwie, przy wznoszeniu i demontażu szalowania,

przy rozbiórkach obiektów budowlanych, prace

montażowe i instalacyjne,

b) prace na mostach, konstrukcjach stalowych, masztach,

wieżach, stalowych konstrukcjach hydraulicznych,

wielkich piecach, w stalowniach, walcowniach, dużych

zbiornikach i rurociągach, stacjach energetycznych,

prace remontowo-montażowe przy kotłach i ich

instalacjach,

c) prace ziemne i skalne, prace w wykopach, rowach,

szybach i tunelach,

d) prace w podziemnych wyrobiskach, kopalniach

odkrywkowych, przy wydobywaniu węgla i innych

surowców mineralnych,

e) prace z materiałami wybuchowymi,
f) prace przy wielkich piecach, w zakładach przeróbki

rud, kuźniach i odlewniach metali,

g) prace w sąsiedztwie urządzeń do podnoszenia, dźwigów

i przenośników,

h) prace przy piecach przemysłowych,
i) prace w stoczniach okrętowych,
j) prace manewrowe na kolei.
2) nakrycia głowy Prace stwarzające ryzyko pochwycenia włosów, zamoczenia głowy lub zanieczyszczenia substancjami i materiałami toksycznymi, drażniącymi, żrącymi, podatnymi na gnicie lub mogącymi być źródłem infekcji oraz wykonywane w warunkach niskiej i wysokiej temperatury, a w szczególności:
a) prace w narażeniu na działanie pyłów toksycznych albo

substancji żrących lub drażniących,

b) przenoszenie, na głowie lub ramionach, półtuszy

zwierzęcych, skór lub innych produktów podatnych na

gnicie, pochodzących z uboju zwierząt, paczek z

niezdezynfekowanymi kawałkami materiału lub

substancji pochodzenia zwierzęcego (nawet jeśli są

suche) mogących być źródłem infekcji (w tym worki z

kośćmi lub porożem, paczki zawierające włosie, wełnę,

skóry),

c) prace w kanałach ściekowych, rowach, podziemnych

kryptach, studzienkach, cysternach, kadziach,

zbiornikach lub innych podobnych miejscach,

zanieczyszczonych osadami albo odpadami z

jakichkolwiek substancji lub opanowanych przez

robactwo,

d) prace na zewnątrz pomieszczeń - w narażeniu na deszcz

albo działanie niskiej lub wysokiej temperatury,

e) prace w komorach chłodniczych,
f) prace, przy których włosy pracowników są narażone na

wciągnięcie przez ruchome części maszyn lub urządzeń

mechanicznych,

g) prace w narażeniu na działanie substancji

rakotwórczych

3 Środki ochrony kończyn dolnych Prace stwarzające ryzyko urazów kończyn dolnych (w tym oparzenia), ich zamoczenia lub zanieczyszczenia substancjami i materiałami toksycznymi, drażniącymi, żrącymi, podatnymi na gnicie lub mogącymi być źródłem infekcji oraz wykonywane w warunkach niskiej lub wysokiej temperatury, a w szczególności:
a) prace przy rozbiórce, prace budowlane, prace przy

wznoszeniu rusztowań, prace przy deskowaniu lub

zdejmowaniu deskowania konstrukcji betonowych oraz

inne prace na budowie w narażeniu na zranienie stóp

przez gwoździe lub ostre przedmioty,

b) prace na mostach, konstrukcjach stalowych, masztach,

wieżach i dźwigach,

c) prace przy wielkich piecach, w stalowniach,

walcowniach, stacjach energetycznych, dużych

zbiornikach i rurociągach,

d) prace w kopalniach odkrywkowych, przy wydobywaniu

węgla, przy wybieraniu i obróbce materiałów skalnych,

e) oczyszczanie odlewów lub piaskowanie albo śrutowanie

jakichkolwiek przedmiotów,

f) prace w kuźniach lub przy odlewaniu stopionych

metali,

g) prace w narażeniu na kontakt nóg z bardzo gorącymi

lub bardzo zimnymi materiałami,

h) prace w komorach chłodniczych,
i) prace przy wytwarzaniu i obróbce szkła płaskiego i

szklanych pojemników,

j) prace formierskie podczas produkcji wyrobów

ceramicznych i materiałów budowlanych,

k) prace remontowe i renowacyjne,
l) prace w stoczniach, prace manewrowe na kolei,
ł) transport i magazynowanie ciężkich elementów, których

upadek na stopę może spowodować jej zranienie,

m) prace w narażeniu na ryzyko upadku z wysokości na

skutek ześlizgnięcia, w tym prace na dachu,

n) prace z użyciem pilarki łańcuchowej, w tym

przycinanie i ścinanie drzew,

o) prace w kanałach ściekowych, rowach, podziemnych

kryptach, studzienkach, cysternach, kadziach,

zbiornikach, stawach, ciekach wodnych lub innych

podobnych miejscach zawierających ciecze lub błoto,

p) prace, przy których możliwe jest wylanie lub wyciek

cieczy, w narażeniu na zamoczenie stóp przez te

ciecze, w tym w pływalniach lub myjniach,

q) prace w narażeniu na zanieczyszczenie stóp

substancjami toksycznymi, żrącymi lub drażniącymi,

r) prace w narażeniu na zanieczyszczenie stóp

substancjami organicznymi podatnymi na gnicie lub

odpadami

4 Środki ochrony kończyn górnych Prace stwarzające ryzyko urazów rąk (związanych również z działaniem wysokiej temperatury, wibracji oraz substancji chemicznych), prace w kontakcie z wodą, substancjami toksycznymi, żrącymi lub drażniącymi, z materiałami podatnymi na gnicie i innymi mogącymi być źródłem infekcji oraz prace w niskiej temperaturze, w tym w szczególności:
a) prace z użyciem przedmiotów lub materiałów ostrych,

tnących, kłujących, parzących lub szczególnie

chropowatych albo inne narażające na uszkodzenia rąk,

z wyłączeniem prac przy obsłudze maszyn, przy których

istnieje niebezpieczeństwo wciągnięcia rękawicy,

b) spawanie lub cięcie metali za pomocą łuku

elektrycznego i wszelkie inne czynności wymagające

użycia lamp łukowych lub też innych źródeł

promieniowania ultrafioletowego,

c) oczyszczanie odlewów lub piaskowanie albo śrutowanie

jakichkolwiek przedmiotów, lub też odlewanie

stopionych metali,

d) prace, przy których przedramiona są narażone na

poranienie lub rozpryskiwanie materiałów żarzących

się,

e) cięcie mięsa i usuwanie kości za pomocą noży,
f) przenoszenie ładunków o wysokiej temperaturze,
g) prace narażające pracowników na działanie substancji

chemicznych i biologicznych niebezpiecznych dla

zdrowia,

h) prace, przy których ręce pracowników narażone są na

kontakt z substancjami toksycznymi, żrącymi lub

drażniącymi,

i) prace w narażeniu na działanie substancji

rakotwórczych,

j) prace, przy których ręce pracowników są narażone na

kontakt z zainfekowanymi zwierzętami lub padliną,

szczątkami zwierząt lub substancjami pochodzenia

zwierzęcego nienadającymi się do spożycia, w tym w

miejscach przeznaczonych do rozbioru półtuszy

zwierzęcych i laboratoriach biologicznych,

k) prace w kontakcie ze zwłokami lub z substancjami z

nich pochodzącymi,

l) prace przy ściekach i innych instalacjach

kanalizacyjnych oraz czynności związane z ręcznym

czyszczeniem rur i zbiorników lub inne czynności

wymagające kontaktu rąk ze ściekami,

ł) prace w kontakcie z brudną bielizną lub brudną

odzieżą, szmatami i starymi, niezdezynfekowanymi

ubraniami, śmieciami,

m) wszelkie prace, podczas których ręce są narażone na

kontakt z substancjami mogącymi zawierać zarazki,

n) prace w komorach chłodniczych
5 Środki ochrony twarzy i oczu Prace, przy których twarz lub oczy pracowników są narażone na urazy albo podrażnienia w wyniku działania czynników niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia, w tym w szczególności:
a) prace, przy których oczy są narażone na kontakt z

substancjami o wyraźnym działaniu drażniącym wzrok,

jak pył paku, pył węglowy i inne cząsteczki lub opary

substancji żrących,

b) spawanie lub cięcie metali za pomocą palnika lub łuku

elektrycznego,

c) prace z laserami,
d) obserwowanie intensywnych punktów świetlnych, w tym

wnętrza pieca lub substancji silnie rozżarzonych,

takich jak roztopiona stal albo szkło,

e) prace wymagające zastosowania promieni podczerwonych

lub wywołujące intensywne promieniowanie cieplne,

f) prace wymagające użycia lamp łukowych lub innych

źródeł promieniowania ultrafioletowego,

g) szlifowanie na sucho, oczyszczanie lub usuwanie

kamienia kotłowego przy użyciu młota oraz inne prace

powodujące rozpryskiwanie mogących przedostać się do

oczu ostrych cząsteczek, stopionych metali lub

żrących płynów,

h) prace przy maszynach do obróbki skrawaniem materiału,

podczas której powstają wióry odpryskowe,

i) prace w narażeniu na działanie substancji

rakotwórczych,

j) prace przy rozpylaniu płynów,
k) prace z kwasami i roztworami żrącymi, środkami

odkażającymi i substancjami do usuwania korozji

6 Środki ochrony układu oddechowego Prace w warunkach ryzyka narażenia na nadmierne zanieczyszczenie powietrza czynnikami szkodliwymi lub w warunkach niedoboru tlenu w powietrzu, w tym w szczególności:
a) prace w zbiornikach, w ograniczonym obszarze i w

gazowych piecach przemysłowych, gdzie może występować

szkodliwy gaz lub niedobór tlenu,

b) prace w narażeniu na wdychanie szkodliwych pyłów,

gazów, par lub dymu,

c) prace w sąsiedztwie otworów spustowych wielkich

pieców, gdzie mogą występować opary metali ciężkich,

d) prace w sąsiedztwie konwerterów gazowych i przewodów

gazowych wielkich pieców,

e) prace przy wykładaniu pieców i kadzi, gdzie może

występować zapylenie,

f) prace w chłodniach, gdzie istnieje niebezpieczeństwo

wycieku czynnika chłodniczego,

g) prace w szybach, kanałach ściekowych i innych

obiektach podziemnych połączonych kanałami,

h) prace w narażeniu na działanie substancji

rakotwórczych

7 Środki ochrony słuchu Prace w warunkach, w których poziom hałasu przekracza najwyższe dopuszczalne natężenie, w tym w szczególności:
a) prace przy obsłudze pras do metalu,
b) prace przy użyciu narzędzi pneumatycznych,
c) prace obsługi naziemnej na lotniskach,
d) prace przy wbijaniu pali,
e) cięcie drewna przy użyciu pilarki tarczowej lub

pilarki z piłą łańcuchową

8 Środki ochrony przed upadkiem z wysokości Prace wykonywane w warunkach narażających na upadek z wysokości, w tym w szczególności:
a) prace na rusztowaniach,
b) montaż elementów prefabrykowanych,
c) prace na masztach, słupach,
d) prace w kabinach wysokich dźwigów,
e) prace w wysoko położonych kabinach urządzeń

magazynowych,

f) prace na wieżach wiertniczych, masztach, czworonogach

i trójnogach,

g) prace w szybach i kanałach ściekowych
9 Dermatologiczne środki Prace narażające na podrażnienia skóry, w tym w szczególności:
ochrony indywidualnej a) prace w narażeniu na działanie pyłu paku albo innych

pyłów lub oparów wywierających na skórę podobne

działanie drażniące,

b) przetwarzanie materiałów powlekanych,
c) garbowanie skóry,
d) prace w narażeniu na wdychanie chromianów,

dwuchromianów alkalicznych, kwasu chromowego lub

innych substancji żrących lub drażniących,

wpływających na owrzodzenia lub perforację przegrody

nosowej

Tabela nr 3

RODZAJE ŚRODKÓW OCHRONY INDYWIDUALNEJ

Lp. Rodzaje środków ochrony indywidualnej
1 2 3
1 Odzież ochronna ubrania
kombinezony
kurtki, bluzy
kamizelki
spodnie
fartuchy
fartuchy przednie
płaszcze
peleryny
ochraniacze barku
ochraniacze klatki piersiowej
ochraniacze brzucha
ochraniacze pośladków
osłony tułowia
osłony głowy i karku
kamizelki ostrzegawcze
kurtki ostrzegawcze
spodnie ostrzegawcze
narzutki ostrzegawcze
inne rodzaje odzieży ochronnej
2 Środki ochrony głowy hełmy ochronne
hełmy ochronne z wyposażeniem dodatkowym
czapki
czepki i stożki
kapelusze
kaptury
berety
chustki
inne nakrycia głowy
3 Środki ochrony kończyn rękawice ochronne
górnych ochraniacze palców
ochraniacze dłoni
ochraniacze nadgarstka
ochraniacze nadgarstka i przedramienia
ochraniacze łokcia
ochraniacze przedramienia i ramienia
inne środki ochrony rąk
4 Środki ochrony kończyn buty
dolnych półbuty
trzewiki
saperki
półsaperki
kalosze
sandały
trepy
ochraniacze stopy
ochraniacze golenia
ochraniacze kolana
ochraniacze uda
getry
inne środki ochrony nóg
5 Środki ochrony twarzy okulary
i oczu gogle
osłony twarzy, w tym półosłony i przyłbice
tarcze
inne środki ochrony twarzy i oczu
6 Środki ochrony słuchu wkładki przeciwhałasowe
nauszniki przeciwhałasowe
hełmy przeciwhałasowe
inne środki ochrony słuchu
7 Środki ochrony układu oddechowego sprzęt oczyszczający do pracy ciągłej, w tym filtrujący, pochłaniający i filtrująco-pochłaniający
sprzęt izolujący do pracy ciągłej, w tym autonomiczny i stacjonarny
sprzęt ucieczkowy oczyszczający, w tym pochłaniacze i filtropochłaniacze
sprzęt ucieczkowy izolujący, w tym aparaty powietrzne butlowe i regeneracyjne
inne rodzaje sprzętu ochrony układu oddechowego
8 Środki izolujące cały środki z doprowadzeniem powietrza
organizm środki umożliwiające stosowanie izolującego sprzętu ochrony układu oddechowego
środki umożliwiające doprowadzenie powietrza lub stosowanie sprzętu ochrony układu oddechowego
9 Środki ochrony przed upadkiem z wysokości uprzęże, w tym szelki bezpieczeństwa i pasy biodrowe
linki bezpieczeństwa
amortyzatory
urządzenia samohamowne
inne środki chroniące przed upadkiem z wysokości
10 Dermatologiczne środki środki osłaniające skórę - kremy, pasty, maści
ochrony skóry środki oczyszczające skórę
środki regenerujące skórę

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Tabletka "dzień po" bez recepty - Sejm uchwalił nowelizację

Bez recepty dostępny będzie jeden z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - zakłada uchwalona w czwartek nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tabletka będzie dostępna bez recepty ma być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 22.02.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024