Denominacja złotego.

USTAWA
z dnia 7 lipca 1994 r.
o denominacji złotego.

W celu ułatwienia rozliczeń pieniężnych oraz mając na względzie oznaki stabilizowania się relacji waluty polskiej z innymi walutami narodowymi, uchwala się, co następuje:
Art.  1. [Termin denominacji złotego; wprowadzenie nowej jednostki pieniężnej]
1.
Poczynając od dnia 1 stycznia 1995 r. Narodowy Bank Polski dokona ekwiwalentnej denominacji złotego, wprowadzając do obrotu pieniężnego nową polską jednostkę pieniężną.
2.
Nowa jednostka pieniężna o nazwie złoty będzie dzieliła się na 100 groszy.
Art.  2. [Okres zastępowania starych złotych nową jednostką pieniężną; przelicznik]
1.
W okresie od wprowadzenia nowej jednostki pieniężnej do dnia 31 grudnia 1996 r. banknoty i monety, będące w obiegu przed dniem 1 stycznia 1995 r., zwane dalej "starymi złotymi", zostaną stopniowo zastąpione banknotami i monetami opiewającymi na jednostkę pieniężną, o której mowa w art. 1.
2.
Nowa jednostka pieniężna, o której mowa w art. 1, będzie miała wartość równą 10.000 starych złotych.
Art.  3. [Okres, w jakim stare złote będą nadal prawnymi środkami płatniczymi; wymiana starych złotych na nową jednostkę pieniężną]
1.
W okresie, o którym mowa w art. 2 ust. 1, stare złote będą nadal bez żadnych ograniczeń prawnym środkiem płatniczym w przeliczeniu według stosunku ustalonego w art. 2 ust. 2.
2.
Stare złote przestaną być prawnymi środkami płatniczymi poczynając od dnia 1 stycznia 1997 r., z tym jednak że będą one podlegały bez żadnych ograniczeń wymianie w terminie do dnia 31 grudnia 2010 r., w stosunku określonym w art. 2 ust. 2, w placówkach Narodowego Banku Polskiego oraz w innych bankach zobowiązanych do tej czynności przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego.
3.
Wykaz placówek Narodowego Banku Polskiego oraz innych banków zobowiązanych do czynności, o których mowa w ust. 2, określi w drodze zarządzenia Prezes Narodowego Banku Polskiego. Zarządzenie Prezesa Narodowego Banku Polskiego podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym "Monitor Polski".
4.
Kwotą pieniężną podlegającą wymianie jest 100 starych złotych lub jej wielokrotność.
Art.  4. [Przeliczenie praw majątkowych, należności i zobowiązań na nowe jednostki pieniężne]
1.
Wszelkie prawa majątkowe, a także zobowiązania i należności pieniężne powstałe przed datą określoną w art. 1 ust. 1, a płatne po tej dacie - podlegają przeliczeniu w stosunku określonym w art. 2 ust. 2. W szczególności przeliczeniu, o którym mowa w zdaniu poprzednim, podlegają: wynagrodzenia za pracę, emerytury, renty, inne należności wynikające z praw i zobowiązań majątkowych (publicznych i prywatnych) bez względu na tytuł ich powstania, wartości materiałów i surowców, wkładów oszczędnościowych, lokat i depozytów bankowych.
2.
Przeliczenie, o którym mowa w ust. 1, na nową jednostkę pieniężną nastąpi według stanu na dzień 1 stycznia 1995 r.
3.
Detaliczne ceny sprzedaży wszystkich towarów i usług w okresie od dnia 1 stycznia 1995 r. do dnia 31 grudnia 1996 r. powinny być wyrażane w nowej jednostce pieniężnej z jednoczesnym podaniem ich wysokości w starych złotych. Przeliczenie to powinno być dokonane ściśle w stosunku, o którym mowa w art. 2 ust. 2, przy czym dopuszczalna jest jedynie korekta wynikająca z konieczności zaokrąglania końcówek wartości pieniężnej do 1 grosza, na zasadach ogólnych.
4.
Dane statystyczne podlegają przeliczeniu według stanu na dzień 1 stycznia 1995 r., z tym że w wypadku gdy datą kończącą okres statystyczny jest ostatni dzień 1994 r. - przeliczenie nastąpi z dniem 31 grudnia 1994 r.
5.
Przeliczeniu, o którym mowa w ust. 2, podlegają także: kary pieniężne, kary porządkowe, nawiązki, poręczenia majątkowe, odszkodowania, zadośćuczynienia, koszty postępowania, opłaty i inne świadczenia orzeczone w postępowaniu sądowym, administracyjnym oraz przez inne upoważnione do ich nakładania organy, o ile nie zostały uiszczone do dnia 31 grudnia 1994 r.
6.
Wszelkie wartości pieniężne wynikające z obowiązujących przepisów lub przepisów, jakie zostaną ogłoszone do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, podlegają z dniem 1 stycznia 1995 r. przeliczeniu z mocy prawa w stosunku, o którym mowa w art. 2 ust. 2.
6a. 1
Wszelkie wartości pieniężne określone w ustawach oraz uchwałach Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej przyjętych do dnia 31 grudnia 1994 r., a ogłoszonych po tym dniu, podlegają z dniem ogłoszenia przeliczeniu z mocy prawa w stosunku, o którym mowa w art. 2 ust. 2.
7.
Należności z przelewów bankowych, czeków i weksli oraz przekazów pocztowych i innych tego rodzaju czynności, podlegające realizacji po dniu 31 grudnia 1994 r., będą wypłacane lub zarachowywane na poczet zobowiązań po przeliczeniu według stosunku, o którym mowa w art. 2 ust. 2.
8.
Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, tryb dokonywania w księgach wieczystych przeliczenia na nową jednostkę pieniężną wartości praw i obowiązków w tych księgach ujawnionych oraz wartości pieniężnych w rejestrach prowadzonych przez sądy.
9.
Właściwi ministrowie dostosują przepisy wydane na podstawie innych ustaw do przepisów niniejszej ustawy w terminie do dnia 31 października 1994 r.
Art.  5. [Wartość obligacji i innych papierów wartościowych]

Obligacje i inne papiery wartościowe emitowane przed dniem 1 stycznia 1995 r. wyrażają po tej dacie wartość przeliczoną według stosunku, o którym mowa w art. 2 ust. 2.

Art.  6. [Wymiana znaków opłat publicznych]
1.
Nie skasowane znaki opłat publicznych, a w szczególności opłat: pocztowej, skarbowej, sądowej, z dniem 1 stycznia 1995 r. podlegają, z zastrzeżeniem ust. 2, wymianie na nowe znaki opiewające na jednostkę pieniężną, o której mowa w art. 1, przy czym wyrażać one powinny wartość obowiązującą przed datą, o której wyżej mowa, przeliczoną według stosunku określonego w art. 2 ust. 2.
2.
Właściwi ministrowie określą, w drodze rozporządzeń, szczegółowe zasady wymiany znaków opłat, o których mowa w ust. 1, na nowe znaki, przy czym dopuszcza się do stosowania dotychczasowe znaki opłat po umieszczeniu na nich w sposób trwały nowej ich wartości. W okresie do dnia 31 grudnia 1996 r. mogą być dopuszczone jako prawne środki opłaty pocztowej znaczki tej opłaty będące dotychczas w obiegu, w przeliczeniu ich wartości według stosunku, o którym mowa w art. 2 ust. 2.
Art.  7. [Zaokrąglanie końcówek przeliczanych wartości]

Przy przeliczaniu wartości, innych niż wymienione w art. 4 ust. 3, na nową jednostkę pieniężną stosuje się zasadę, że ich końcówki w wysokości do 100 złotych, wyrażone w jednostce pieniężnej będącej w obiegu przed dniem 1 stycznia 1995 r., będą zaokrąglane w górę do nowej wartości wyrażonej w pełnych groszach.

Art.  8. [Kara za nieodpowiednie prezentowanie detalicznej ceny sprzedaży towarów i usług]

Kto nie uwidacznia detalicznej ceny sprzedaży towarów i usług w sposób określony w art. 4 ust. 3, podlega karze grzywny albo karze nagany.

Art.  9. [Termin ogłoszenia aktów wykonawczych do ustawy]

Zobowiązuje się właściwych ministrów do ogłoszenia aktów wykonawczych, o których mowa w art. 4 ust. 8 i w art. 6 ust. 2, w terminie do dnia 30 września 1994 r.

Art.  10. [Termin przedstawienia Sejmowi informacji o stanie przygotowań do wejścia w życie ustawy]

Prezes Rady Ministrów oraz Prezes Narodowego Banku Polskiego przedstawią Sejmowi w terminie do dnia 30 listopada 1994 r. informację o stanie przygotowań do wejścia w życie niniejszej ustawy.

Art.  11.

Traci moc ustawa z dnia 28 października 1950 r. o zmianie systemu pieniężnego (Dz. U. Nr 50, poz. 459, z 1958 r. Nr 72, poz. 356 i z 1982 r. Nr 7, poz. 56).

Art.  12.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1995 r., z tym że art. 4 ust. 9, art. 9 i art. 10 wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

1 Art. 4 ust. 6a dodany przez art. 1 ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. (Dz.U.95.16.79) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1995 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1994.84.386

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Denominacja złotego.
Data aktu: 07/07/1994
Data ogłoszenia: 25/07/1994
Data wejścia w życie: 01/01/1995, 09/08/1994