Stosunki pracy, w których pracodawcą jest osoba fizyczna.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 20 listopada 1974 r.
w sprawie stosunków pracy, w których pracodawcą jest osoba fizyczna.

Na podstawie art. 299 § 2 Kodeksu pracy (Dz.U. z 1974 r. Nr 24,poz. 141) po porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
W stosunkach pracy, w których pracodawcą jest osoba fizyczna, wyłącza się stosowanie następujących przepisów Kodeksu pracy: art. 38, 52 § 3, 66 § 2, 81 § 4, 98 § 2, 4 i 5, 99 § 3, 101, 107, 119 § 2, 121, 125, 126, 186.
2.
W gospodarstwach domowych wyłącza się ponadto stosowanie następujących przepisów Kodeksu pracy: art. 45, 46, 47, 48, 51 § 1, 56, 57, 74, 95, 131 § 1, 163 § 1, 175. Dotyczy to także indywidualnych gospodarstw rolnych, jeżeli pracownik pozostaje we wspólnocie domowej z pracodawcą.
§  2.
W gospodarstwach domowych przepisy Kodeksu pracy stosuje się z odstępstwami określonymi w dalszych przepisach rozporządzenia. Dotyczy to także indywidualnych gospodarstw rolnych, jeżeli pracownik pozostaje we wspólnocie domowej z pracodawcą.
§  3.
Jeżeli po dokonaniu wypowiedzenia umowy o pracę pracodawca nie dopuszcza pracownika do wykonywania pracy, obowiązany jest z góry wypłacić mu w całości należne wynagrodzenie za czas do dnia rozwiązania umowy.
§  4.
Pracownikowi zatrudnionemu w gospodarstwie domowym, z którym rozwiązano z naruszeniem przepisów prawa umowę o pracę zawartą na czas nie określony, na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy, przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia:
1)
za czas wypowiedzenia - jeżeli wypowiedzenie umowy o pracę nastąpiło z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu umów o pracę;
2)
za czas pozostawania bez pracy, jednak nie więcej niż za 3 miesiące i nie mniej niż 1 miesiąc - jeżeli rozwiązanie bez wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nie określony nastąpiło z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie;
3)
za czas, do którego umowa o pracę miała trwać, jednak nie więcej niż za 3 miesiące - jeżeli rozwiązanie bez wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy nastąpiło z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu tych umów.
§  5.
Pracownikowi, o którym mowa w art. 39 pkt 4 Kodeksu pracy, zatrudnionemu w gospodarstwie domowym, można wypowiedzieć umowę o pracę zawartą na czas nie określony. Jednak w takim wypadku przysługuje pracownikowi odprawa w wysokości:
1)
6-miesięcznego wynagrodzenia za pracę - jeżeli okres zatrudnienia w tym gospodarstwie trwał dłużej niż 5 lat;
2)
1-miesięcznego wynagrodzenia za każdy przepracowany w tym gospodarstwie rok - jeżeli okres zatrudnienia trwał krócej niż 5 lat.
§  6.
Czas pracy pracowników zatrudnionych w gospodarstwach domowych może być określony w umowie o pracę wymiarem ich zadań. Zadania tych pracowników powinny być ustalone w taki sposób, aby pracownicy mogli je wykonywać w normalnym czasie pracy. Za pracę świadczoną ponad ustalony wymiar zadań pracownikowi przysługuje dodatkowe wynagrodzenie pozostające w proporcji do czasu niezbędnego na wykonanie tej pracy. Wynagrodzenie to może być określone w umowie o pracę w postaci ryczałtu.
§  7.
Jeżeli pracownica przepracowała u pracodawcy 6 miesięcy, zawarta z nią umowa o pracę na czas określony lub na czas określonej pracy, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, przedłuża się do dnia porodu.
§  8.
Pracownicy zatrudnionej w gospodarstwie domowym, z którą w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego rozwiązano z naruszeniem przepisów prawa umowę o pracę zawartą na czas nie określony, przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia do dnia porodu nie mniej jednak niż za 3 miesiące.
§  9.
Przepisy § 3 i 6 stosuje się w indywidualnych gospodarstwach rolnych również wówczas, gdy pracownik nie pozostaje we wspólnocie domowej z pracodawcą.
§  10.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1975 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1974.45.272

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Stosunki pracy, w których pracodawcą jest osoba fizyczna.
Data aktu: 20/11/1974
Data ogłoszenia: 30/11/1974
Data wejścia w życie: 01/01/1975