Urzędy górnicze.

DEKRET
z dnia 21 października 1954 r.
o urzędach górniczych.

Art.  1.
1.
Wyższy Urząd Górniczy podległy dotychczas Ministrowi Górnictwa, przekształca się na urząd centralny, podległy Prezesowi Rady Ministrów.
2.
Wyższy Urząd Górniczy sprawuje kontrolę i nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy w zakładach górniczych, nad ochroną życia i zdrowia ludzkiego i interesu społecznego w związku z robotami górniczymi oraz nad zgodnością gospodarki złożem z obowiązującymi przepisami.
Art.  2.
1.
Na czele Wyższego Urzędu Górniczego stoi Prezes.
2.
Prezesa i wiceprezesów Wyższego Urzędu Górniczego powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów.
3.
Organizację Wyższego Urzędu Górniczego określi statut nadany przez Radę Ministrów.
Art.  3.
1.
Organami Wyższego Urzędu Górniczego są okręgowe urzędy górnicze.
2.
Prezes Rady Ministrów w drodze rozporządzenia tworzy okręgowe urzędy górnicze oraz ustala ich siedziby i właściwość miejscową.
3.
Prezes Rady Ministrów może w trybie określonym w art. 2 tworzyć urzędy górnicze o właściwości szczególnej, obejmującej niektóre dziedziny działalności urzędów górniczych, jako organy Wyższego Urzędu Górniczego oraz określić ich siedzibę i właściwość.
Art.  4.
1.
Szczegółowy zakres działania urzędów górniczych określają przepisy prawa górniczego, przepisy wydane na podstawie niniejszego dekretu oraz inne przepisy szczególne.
2.
Okręgowe urzędy górnicze są właściwe dla spraw, które zgodnie z obowiązującymi przepisami należą do zakresu działania urzędów górniczych, o ile nie są zastrzeżone właściwości Wyższego Urzędu Górniczego albo urzędów utworzonych na podstawie art. 3 ust. 3.
3.
Urzędom górniczym utworzonym na podstawie art. 3 ust. 3 przysługują odpowiednio, w granicach ich właściwości, uprawnienia okręgowych urzędów górniczych, określone w prawie górniczym, w przepisach wydanych na podstawie niniejszego dekretu oraz w innych przepisach szczególnych.
4.
Ilekroć w obowiązujących przepisach jest mowa o władzach górniczych lub organach państwowej administracji górniczej, rozumieć należy urzędy górnicze.
Art.  5.

Rada Ministrów może w drodze rozporządzenia ustanowić nadzór urzędów górniczych nad zakładami nie wymienionymi w art. 1 ust. 2 w odniesieniu do robót podziemnych prowadzonych przy zastosowaniu techniki górniczej i w tym zakresie poddać te zakłady przepisom prawa górniczego, dotyczącym planowania i miernictwa górniczego, ruchu oraz kierownictwa i dozoru ruchu zakładu górniczego, kontroli i nadzoru urzędów górniczych oraz orzecznictwa dyscyplinarnego i karno-administracyjnego.

Art.  6.

Rada Ministrów może, w trybie określonym w art. 5, ustanowić nadzór urzędów górniczych nad zakładami wytwarzającymi materiały wybuchowe i inne środki strzałowe dla potrzeb górnictwa odnośnie jakości produkcji tych materiałów i w tym zakresie zakłady te oraz ich pracowników poddać przepisom prawa górniczego dotyczącym kontroli i nadzoru urzędów górniczych.

Art.  7.
1.
Zakres działania i organizację służby bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach górniczych normują odrębne przepisy. Zasady współpracy tej służby z urzędami górniczymi ustali Prezes Rady Ministrów.
2.
Wyższy Urząd Górniczy w uzgodnieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych ureguluje współpracę urzędów górniczych z organami społecznej inspekcji pracy w zakresie nadzoru nad bezpieczeństwem i higieną pracy w zakładach górniczych.
Art.  8.
1.
Do postępowania przed urzędami górniczymi mają zastosowanie przepisy o postępowaniu administracyjnym, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej.
2.
Wyższy Urząd Górniczy przy rozpatrywaniu sprawy, w której stroną jest przedsiębiorstwo górnicze, wydaje orzeczenie po zasięgnięciu opinii jednostki nadrzędnej nad tym przedsiębiorstwem.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1961.23.114 t.j.

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Urzędy górnicze.
Data aktu: 21/10/1954
Data ogłoszenia: 10/05/1961
Data wejścia w życie: 01/11/1954