Przyznanie dla cywilnych emerytowanych funkcjonarjuszów państwowych, kolejowych, dla nauczycieli szkół powszechnych, średnich i wyższych, jak też dla wdów i sierot po nich oraz księży emerytów nadzwyczajnego dodatku drożyźnianego.

USTAWA
z dnia 31 lipca 1919 r.
o przyznaniu dla cywilnych emerytowanych funkcjonarjuszów państwowych, kolejowych, dla nauczycieli szkół powszechnych, średnich i wyższych, jak też dla wdów i sierot po nich oraz księży emerytów nadzwyczajnego dodatku drożyźnianego. *

Art.  1.

Ze względu na wywołane wojną nadzwyczajne stosunki drożyźniane, upoważnia się Rząd do wypłacenia od dnia 1 lipca 1919 roku aż do czasu ustawowego regulowania poborów emerytalnych, jako też pensji wdowich i sierocych, cywilnym emerytowanym funkcjonarjuszom i robotnikom państwowym, nauczycielom szkół powszechnych, średnich i wyższych, pracownikom kolejowym, dalej wdowom i sierotom po nich księżom emerytom, jak również osobom, pobierającym zasiłek tytułem daru z łaski, o ile osoby te są obywatelami Państwa Polskiego obok dotychczas przyznanych dodatków drożyźnianych i kwartalnych także nadzwyczajnego dodatku drożyźnianego.

Art.  2. 1

Nadzwyczajny dodatek drożyźniany będzie wypłacany miesięcznie i wynosi od dotychczas pobieranych emerytur, pensji wdowich i sierocych jako też darów z łaski, bez dodatków drożyźnianych i kwartalnych w rocznej kwocie:

a)
dla emerytów, wdów i sierot, przebywających na obszarze Państwa, gdzie dodatki drożyźniane były już przyznawane:
do włącznie 400 koron 200%
" " 600 " 100%
" " 1000 " 75%
" " 2000 " 50%
wyżej 2000 " 20%
b)
dla emerytów, wdów i sierot, przebywających na obszarze Państwa, gdzie dodatki drożyźniane nie były dotąd przyznawane:
do włącznie 200 marek 250%
" " 300 " 200%
" " 600 " 150%
" " 1000 " 100%
" " 2000 " 70%
wyżej 2000 " 30%
Art.  3.

Dla ustalenia podstaw wymiaru dla dodatku, unormowanego niniejszą ustawą, od pensji wdów i sierot - pensje te zlicza się razem.

Art.  4.

O ileby emerytura, względnie pensja wdowia lub sieroca, jako też dar z łaski wraz z dodatkiem niniejszą ustawą unormowanym, były niższe od najwyższego wymiaru najbliższego niższego stopnia, należy je uzupełnić do wysokości tegoż wymiaru.

Art.  5.

Prawo do poboru, ustanowionego niniejszą ustawą, dodatku drożyźnianego przysługuje tylko tym osobom, które:

a)
w czasie swej czynności służbowej nie odnosiły się wrogo do narodowości polskiej;
b) 2
(uchylona).
Art.  6.

Wypłata dodatku będzie mogła być dokonaną na podstawie przez stronę jednorazowo - przy pierwszej wypłacie przedłożonego, a powyższe okoliczności stwierdzającego poświadczenia.

Poświadczenie odnośne wolne od wszelkich opłat wystawić ma ta zwierzchność gminna, w której osoba pobierająca emeryturę, względnie pensję wdowią lub sierocą, stale zamieszkuje, a stwierdzi je przynależna powiatowa władza publiczna.

Art.  7.

Ustawa niniejsza wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia.

Art.  8.

Wykonanie niniejszej ustawy poleca się Ministrowi Skarbu.

* Z dniem 1 lipca 1919 r. rozciąga się moc nin. ustawy na b. wojskowych (oficerów, duchownych, urzędników wojskowych i szeregowców) b. armji rosyjskiej i austrjackiej, o ile pobierają ze Skarbu Polskiego emeryturę lub zasiłki z tytułu, służby swej w armjach odnośnych państw zaborczych, oraz na wdowy i sieroty po nich, o ile te ostatnie pobierają ze Skarbu Polskiego pensję wdowią albo sierocą z tytułu służby ich mężów lub ojców w jednej ze wspomnianych wyżej armji, zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1920 r. o przyznaniu dla b. wojskowych armji rosyjskiej i austrjackiej, jak też dla wdów i sierot po nich nadzwyczajnego dodatku drożyźnianego do zasiłków emerytalnych (Dz.U.20.13.68).
1 Art. 2`:

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 5 marca 1920 r. (Dz.U.20.23.127) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1920 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1920 r. (Dz.U.20.4.18) zmieniającej nin. ustawę z dniem 5 lutego 1920 r.

2 Art. 5 lit. b):

- uchylona przez art. 1 ustawy z dnia 1 lipca 1920 r. (Dz.U.20.54.328) zmieniającej nin. ustawę z dniem 9 lipca 1920 r.

- uchylona przez art. 1 ustawy z dnia 15 lipca 1920 r. (Dz.U.20.67.452) zmieniającej nin. ustawę z dniem 4 sierpnia 1920 r. Zmiana nie została naniesiona na tekst ze względu na swoją bezprzedmiotowość.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz. Praw P. Pol.1919.65.392

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Przyznanie dla cywilnych emerytowanych funkcjonarjuszów państwowych, kolejowych, dla nauczycieli szkół powszechnych, średnich i wyższych, jak też dla wdów i sierot po nich oraz księży emerytów nadzwyczajnego dodatku drożyźnianego.
Data aktu: 31/07/1919
Data ogłoszenia: 14/08/1919
Data wejścia w życie: 01/07/1919, 14/08/1919