"Aceite del Baix Ebre-Montsia/Oli del Baix Ebre-Montsia"
Numer ref UE: PDO-ES-0274-AM01 - 31.7.2025
1. Nazwa produktu
"Aceite del Baix Ebre-Montsia/Oli del Baix Ebre-Montsia"
2. Rodzaj oznaczenia geograficznego
□ ChOG
ChNP
□ OG
3. Sektor
Produkty rolne
□ Wina
□ Napoje spirytusowe
4. Państwo, do którego należy obszar geograficzny
Hiszpania
5. Organ państwa członkowskiego powiadamiający o zmianie standardowej
Nazwa
Departamento de Agricultura, Ganadería, Pesca y Alimentación (Departament Rolnictwa, Zwierząt Gospodarskich, Rybołówstwa i Żywności) - rząd Katalonii.
6. Kwalifikacja jako zmiana standardowa
Zatwierdzoną zmianę uznaje się za zmianę standardową, ponieważ trzy wprowadzone zmiany nie mają wpływu na chronioną nazwę, nie zagrażają związkowi, ani nie powodują zwiększenia ograniczeń nałożonych na handel produktem.
7. Opis zatwierdzonych zmian standardowych
Tytuł
Zmniejszenie maksymalnej kwasowości
Opis
Zmiana w tabeli właściwości fizykochemicznych oliwy objętej ChNP, która znajduje się w pkt B "Opis produktu" specyfikacji oraz w pkt 3.2 jednolitego dokumentu.
Maksymalną kwasowość oleju zmniejszono z 0,80 % do 0,60 %.
Na podstawie zdobytego doświadczenia i dużej liczby próbek przeanalizowanych w ostatnich latach uznaje się za właściwe skorygowanie w dół dopuszczalnych maksymalnych wartości kwasowości.
Zmiana ma wpływ na jednolity dokument.
Tytuł
Usunięcie parametru K232
Opis
Usunięto parametr K232 jako szczególny parametr jakości dla ChNP. Postanowiono zwiększyć maksymalną dopuszczalną wartość K232 (obecnie 2,0) i dostosować ją do maksymalnej wartości określonej w prawodawstwie europejskim (obecnie 2,5). Z tego powodu nie jest to już szczególny wymóg w odniesieniu do oliwy objętej ChNP, w związku z czym usunięto go z tabeli właściwości fizykochemicznych.
Na podstawie zdobytego doświadczenia uznano za właściwe zmodyfikowanie wartości K232, która jest parametrem służącym do oceny stopnia utleniania oliwy i jego zmian, a zatem parametrem bardziej związanym z warunkami przechowywania oliwy niż z jej produkcją. Uznano zatem za właściwe zastąpienie K232 innym parametrem jakości w tabeli właściwości fizykochemicznych: zawartością estrów etylowych.
Zmiana ma wpływ na jednolity dokument.
Tytuł
Dodanie parametru "estry etylowe"
Opis
Zawartość estrów etylowych została dodana jako parametr fizykochemiczny jako kolejny parametr jakościowy, który jest ściśle związany z występowaniem procesów fermentacji w oliwkach. Limit ten ustalono na poziomie 30 mg/kg, czyli poniżej maksymalnego poziomu określonego obecnie w europejskich przepisach dotyczących zasad wprowadzania do obrotu oliwy z oliwek, w których określono maksymalną wartość 35 mg/kg dla oliwy z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia.
Stężenie estrów etylowych jest związane z występowaniem procesów fermentacji w oliwkach, a tym samym z produkcją oliwy wysokiej jakości. Jest to bardziej odpowiedni parametr do oceny procesu produkcji produktu wysokiej jakości, zarówno w gaju oliwnym, gdzie niezbędne jest uzyskanie bardzo zdrowych oliwek, jak i w odniesieniu do szybkości przetwarzania w młynie.
Zmiana ma wpływ na jednolity dokument.
Tytuł
Skreślenie akapitu "Wymogi prawne"
Opis
Wprowadzono zmianę w specyfikacji produktu polegającą na skreśleniu sekcji "Wymogi prawne", ponieważ nie jest to wymóg określony w rozporządzeniu (UE) 2024/1143.
□ Zmiana ma wpływ na jednolity dokument
JEDNOLITY DOKUMENT
Nazwy pochodzenia i oznaczenia geograficzne produktów rolnych
"Aceite del Baix Ebre-Montsia/Oli del Baix Ebre-Montsia"
Numer ref UE: PDO-ES-0274-AM01 - 31.7.2025
1. Nazwa lub nazwy
"Aceite del Baix Ebre-Montsia/Oli del Baix Ebre-Montsia"
2. Rodzaj oznaczenia geograficznego
ChNP
□ ChOG
□ OG
3. Państwo, do którego należy wyznaczony obszar geograficzny
Hiszpania
4. Opis produktu rolnego
4.1. Klasyfikacja produktu rolnego zgodnie z pozycją i kodem Nomenklatury scalonej, określona w art. 6 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2024/1143
1509 20 - Oliwa z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia
4.2. Opis produktu rolnego, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa
Oliwa z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia produkowana jest z owocu drzewa oliwkowego następujących trzech odmianach lokalnych gatunku Olea Europaea L.: Morruda lub Morrut, Sevillenca i Farga w wyniku procesów mechanicznych lub innych środków fizycznych, które nie powodują zmian w oliwie, co umożliwia zachowanie smaku, zapachu i cech charakterystycznych owocu, z którego jest uzyskiwana.
Te trzy odmiany są rodzime dla obszaru geograficznego objętego ChNP i występują tylko sporadycznie w sąsiednich regionach.
Cechy charakterystyczne:
Organoleptyczne:
Wygląd - Czysta, przezroczysta, klarowna i niezmętniała
Barwa - Zmienna w zależności od okresu zbiorów i położenia geograficznego w ramach obszaru produkcji: od żółtozielonkawego do żółtozłotego
Smak - Oliwa o wyraźnym smaku (średnio gorzka, pikantna i cierpka) i bardzo aromatyczna (bogata w aromaty drugoplanowe rodzaju zielonego), smak owocowy na początku sezonu, a następnie lekko słodki.
Punktacja minimalna otrzymywana podczas oceny dokonywanej przez degustatorów - 6,5
Fizykochemiczne:
Kwasowość - 
0,60
Liczba nadtlenkowa (meq. O2/kg) 18
K270 - 0,20
Wilgoć i substancje lotne (%) - 0,20
Zanieczyszczenia (%) - 0,10
Estry etylowe (mg/kg) - 30
4.3. Odstępstwa dotyczące pozyskiwania paszy (wyłącznie w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego objętych chronioną nazwą pochodzenia) oraz ograniczenia dotyczące pozyskiwania surowców (wyłącznie w odniesieniu do produktów przetworzonych objętych chronionym oznaczeniem geograficznym) -
4.4. Poszczególne etapy produkcji, które muszą odbywać się na wyznaczonym obszarze geograficznym
Uprawa oliwek oraz wytwarzanie produktu odbywają się wyłącznie na obszarze geograficznym określonym w punkcie 4.
4.5. Szczegółowe zasady dotyczące krojenia, tarcia, pakowania itp. produktu, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa
Rozlewanie oliwy musi się odbywać na obszarze geograficznym produkcji opisanym w pkt 4.
Celem jest zagwarantowanie pochodzenia i właściwości oliwy poprzez unikanie transportu oliwy przed rozlaniem do opakowań poza obszar produkcji. Oliwa objęta ChNP jest produktem bardzo wrażliwym na czynniki zewnętrzne, które powodują zmiany i modyfikacje, takie jak utlenianie. Taki transport spowodowałby, że oliwa zostałaby poddana niewłaściwym warunkom środowiskowym, które mogłyby mieć wpływ na jej właściwości sensoryczne.
4.6. Szczegółowe zasady dotyczące etykietowania produktu rolnego, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa
Pojemnik musi być opatrzony nazwą "Aceite del Baix Ebre-Montsià" (w języku kastylijskim) lub "Oli del Baix Ebre- Montsià" (w języku katalońskim) ze wzmianką "Chroniona nazwa pochodzenia" lub "ChNP"; powinny się też na nim znaleźć inne dane, które zazwyczaj określane są w mających zastosowanie przepisach.
4.7. Zwięzłe określenie obszaru geograficznego
Obszar produkcji obejmuje należące do prowincji Tarragona tereny położone w regionach Baix Ebre i które znajdują się na południowym krańcu Wspólnoty Autonomicznej Katalonii i graniczą z gminami Baix Maestrat (prowincja Castellón) i Matarraña (prowincja Teruel).
Na przedmiotowy obszar geograficzny składają się zatem następujące gminy:
Baix Ebre - Aldea, Aldover, Alfara de Carles, Ametlla de Mar, Ampolla, Benifallet, Camarles, Deltebre, Paüls, Perelló, Roquetes, Tivenys, tortosa, Xerta.
Montsiá - Alclanar, Amposta, Freginals, La Galera, Godall, Mas de Barberans, Masdenverge, Sant Carles de la Rápita, Sant Jaume d'Enveja, Santa Barbara, La Sénia, Ulldecona.
5. Związek z obszarem geograficznym
Streszczenie związku
Związek oliwy opiera się na silnych korzeniach historycznych uprawy oliwek i produkcji oliwy na tym obszarze, a także na naturalnych cechach obszaru geograficznego.
Z historycznego punktu widzenia: Zapoczątkowanie upraw oliwek w Katalonii, a w szczególności w regionach Baix Ebre i Montsià, przypisywane jest Arabom. Jeszcze w obecnych czasach hiszpańska nazwa olejarni - "almazara" - w jasny sposób wskazuje na ich arabskie pochodzenie.
W XIV wieku rolnictwo w regionach Baix Ebre i Montsià opierało się na uprawach oliwek i winorośli, co potwierdza historyk Enric Bayerri w książce "Historia Tortosy i jej okolic" ("Historia de Tortosa y su comarca") poprzez oficjalny spis majątku sporządzony w 1353 r. przez mieszkańców tego regionu, "gdzie większość deklaruje, że posiada gaj oliwny, winnicę lub zarówno jedno, jak i drugie." Uprawy oliwek, winnic, szarańczynu strąkowego, często ze sobą związane, z przewagą gajów oliwnych, stanowiły podstawową działalność na tym obszarze, zajmując prawie całą jego powierzchnię. Należy zauważyć, że Tortosa jest stolicą obecnego regionu Baix Ebre.
Historyk Enric Bayerri w "Historii Tortosy i jej okolic" z 1958 r. pisze, że na początku 1931 r. obliczano, że w Tortosie i w okolicznych wsiach istnieje 1 135 olejarni, które tłoczą 83 626 042 kg oliwek, średnio 126 323 kg w jednej olejarni". Oznacza to całkowitą produkcję oliwy wynoszącą 16,6 ton, średnio 25 000 kg na olejarnię.
Daniel Mangrané w swoich książkach "Hiszpańska oliwa z oliwek" z 1961 r. ("El aceite de oliva de España") oraz "Oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia" z 1967 r. ("Problema del aceite virgen de oliva") chwali jakość oliwy pochodzącej z regionu Baix Ebre. Podkreśla istnienie "dużego rynku oliwy w Torosie, która była najważniejszym producentem i głównym rynkiem wysokiej jakości oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia i w której ustanowiło swoją siedzibę dziewiętnastu kupców zajmujących się wyłącznie handlem oliwą, sprzedających ją zarówno Hiszpanom, jak i Francuzom". Jednocześnie w wyniku tej wysokiej jakości mistrzowie produkcji oliwy stworzyli szkołę i doradzali innym gminom w zakresie sztuki wytwarzania oliwy. "Jako że oliwa z tego terenu była najwyżej ceniona, uczyli jak ją wytwarzać w Toledo, niższej Aragonii i w prowincji Lérida."
Z tego okresu pochodzi również centrum oliwy ("Estación Olivarera") i centrum technik uprawy oliwek i produkcji oliwy ("Estación de Ovicultura y Elayotecnia") w Torosie. Ich dyrektor, inżynier Isidro Aguiló, we wstępie do książki poświęconej wytwarzaniu oliwy z oliwek podkreślił "światową sławę, którą cieszy się oliwa z Baix Ebre, regionu, który jako pierwszy w Hiszpanii wprowadził nowe techniki produkcji oliwy na zimno oraz tradycję wytwarzania oliwy stanowiącą podstawę dla powszechnych upraw oliwek w Tortosie, Roquetes i w okolicach". W tamtym okresie dwie wymienione miejscowości były sławne w światowym sektorze wytwarzania oliwy dzięki licznym raportom i pracom badawczym oraz dzięki uczestniczeniu w kongresach (jak na przykład w międzynarodowym kongresie uprawy oliwek w Rzymie)
Z punktu widzenia środowiska, cechy środowiska naturalnego tego obszaru wraz z odmianami lokalnymi obszaru geograficznego objętego Chronioną Nazwą Pochodzenia, Morruda lub Morrut, Sevillenca i Farga, mają wpływ na właściwości oliwy.
Dzieje się to w następujący sposób: cechy gleby, w szczególności niedostatek składników odżywczych, wraz z klimatem tego obszaru, zwłaszcza wiatrem stanowiącym czynnik różnicujący klimat (wiatr zwany "dalt" lub "mistral" to suchy, uporczywy wiatr wiejący silnie jesienią i zimą, skanalizowany poprzez depresję rzeki Ebro i zwiększający prędkość wskutek rzeźby terenu) powodują, że oliwki uprawiane są w trudnych warunkach, co przyczynia się do wzrostu zawartości procentowej polifenoli w owocach, co z kolei skutkuje oliwą bogatą w aromaty drugoplanowe rodzaju zielonego i charakteryzującą się średnio cierpkim, gorzkim i pikantnym smakiem.
Elektroniczne odesłanie (url) do publikacji specyfikacji produktu
https://agricultura.gencat.cat/web/.content/al_alimentacio/al02_qualitat_alimentaria/normativa-dop-igp/plecs-vigor/ pliego-condiciones-dop-aceite_baix_ebre-montsia_modificacion1_normal_2025-ES.pdf
Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.
05.12.2025
4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.
05.12.2025
Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.
04.12.2025
Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.
02.12.2025
Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.
25.11.2025
Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.
19.11.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2025.5638 |
| Rodzaj: | Ogłoszenie |
| Tytuł: | Publikacja powiadomienia dotyczącego zatwierdzonej zmiany standardowej w specyfikacji produktu objętego oznaczeniem geograficznym zgodnie z art. 5 ust. 4 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2025/27 |
| Data aktu: | 20/10/2025 |
| Data ogłoszenia: | 20/10/2025 |