(Dz.U.UE C z dnia 17 lipca 2025 r.)
W następstwie niniejszej publikacji organy państwa członkowskiego lub państwa trzeciego lub osoba fizyczna lub prawna mająca uzasadniony interes oraz mająca siedzibę lub miejsce pobytu w państwie trzecim, mogą, zgodnie z art. 17 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1143 1 , wnieść sprzeciw do Komisji w terminie trzech miesięcy od daty niniejszej publikacji.
Specyfikacja produktu, o której mowa w art. 7 rozporządzenia (UE) nr 1151/2012, jest dostępna w unijnym rejestrze oznaczeń geograficznych.
JEDNOLITY DOKUMENT
"ipsala Pirinci"
Nr UE: PDO-TR-02806 - 14.10.2021
ChNP (X) ChOG ()
1. Nazwa lub nazwy (ChNP lub ChOG)
"ipsala Pirinci"
2. Państwo członkowskie lub państwo trzecie
Turcja
3. Opis produktu rolnego lub środka spożywczego
3.1. Typ produktu
Klasa 1.6. Owoce, warzywa i zboża, świeże lub przetworzone
Kod Nomenklatury scalonej
1006 - Ryż
3.2. Opis produktu, do którego odnosi się nazwa podana w pkt 1
"ipsala Pirinci" to ryż produkowany z gatunku Oryza sativa L. należącego do rodziny Gramineae, uprawiany na równinie ipsala. "ipsala Pirinci" ma szklisty, matowy wygląd i długie, grube ziarna. Wielkość ziaren ryżu "ipsala Pirinci" wynosi 6,7-7,1 mm, a szerokość 2,6-3,1 mm. Waga 1 000 ziaren wynosi 24-32 kg. Roślina nie zrzuca ziaren i jest bezwłóknista. Wysokość rośliny wynosi 105-115 cm, a okres wegetacji trwa 125-130 dni. Średnia wielkość zbiorów wynosi 750-850 kg na dekar, a wielkość zbiorów ryżu nierozdrobnionego wynosi 60 %.
Słona gleba i powietrze morskie na tym obszarze geograficznym nadają ziarnom ryżu bardziej szklistego i matowego wyglądu, co zmniejsza występowanie białego rdzenia lub kredowych części. Temperatura i wilgotność na tym obszarze skutkują niską zawartością białego rdzenia (maksymalnie 1 %) i wysoką zawartością białka (9,02 %). Gleba aluwialna, duża dostępność wody i łagodny klimat równiny ipsala sprzyjają osiąganiu przez ziarna ryżu optymalnych rozmiarów (6,7-7,1 mm).
Tabela 1
Zawartość ziaren posiadających wadę w przypadku ryżu "ipsala Pirinci" (maksymalna, % masy)
| Ziarno surowe i kredowe | Organiczne ciało obce | Nieorganiczne ciało obce | Współczynnik ziaren łamanych | Ziarno naturalnie zdeformowane, ziarna cętkowane, ziarno zaplamione, ziarno żółte i ziarno bursztynowe | |
| Ryż (klasa I) | 1 | 0,3 | 0,05 | 5 | 0,5 |
| Ryż (klasa II) | 2 | 0,4 | 0,1 | 10 | 1 |
Tabela 2
Właściwości fizyczne i chemiczne "ipsala Pirinci"
| Parametr | Wartość |
| Długość ziarna | min. 6,7 mm |
| Stosunek długości do szerokości | 2 < - < 3 |
| Średni współczynnik białka | 9,02 % |
| Wilgotność | maks. 14,5 % |
| Wartość amylazy | 27,12-30,75 % |
| Barwa | L* (jasność): 90,29-92,08 |
| a* (czerwień/zieleń): 2,5-2,8 | |
| b* (barwa żółta/niebieska): 8,0-9,4 |
3.3. Pasza (wyłącznie w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego) i surowce (wyłącznie w odniesieniu do produktów przetworzonych)
3.4. Poszczególne etapy produkcji, które muszą odbywać się na wyznaczonym obszarze geograficznym
Wszystkie etapy produkcji "ipsala Pirinci" od uprawy do zbiorów muszą odbywać się na obszarze produkcji określonym w sekcji 4.
3.5. Szczegółowe zasady dotyczące krojenia, tarcia, pakowania itp. produktu, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa
Procesy produkcji, suszenia, klasyfikowania/sortowania i pakowania muszą być przeprowadzane na obszarze geograficznym w celu zachowania właściwości produktu i zapewnienia jakości.
Po zbiorach ryż "ipsala Pirinci" jest poddawany suszeniu przez 6-10 godzin w temperaturze 45 °C, aż wilgotność ziaren spadnie do 14,5 %. Następnie ziarna i łuski są od siebie oddzielane poprzez zgrzebny odsiew i usuwanie łusek w maszynie do obierania. Ostatni etap polega na kontroli pod kątem ciała obcego poprzez ponowne przeprowadzenie przesiewania.
Podczas procesu klasyfikacji produkt jest selekcjonowany za pomocą maszyny do sortowania według barwy i oddzielany w zależności od jakości.
Następnie jest umieszczany w opakowaniach o pożądanej wadze. Można go przechowywać przez okres maksymalnie dwóch lat w miejscach przechowywania, w których panuje temperatura 15-20 °C i wilgotność 60 %.
3.6. Szczegółowe zasady dotyczące etykietowania produktu, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa
Oprócz obowiązkowych elementów określonych w przepisach dotyczących etykietowania i prezentacji środków spożywczych etykieta zawiera następujące informacje:
- nazwa "ipsala Pirinci";
- ponadto na opakowaniach produktów objętych ChNP "ipsala Pirinci" można stosować logo "ipsala Pirinci".
4. Zwięzłe określenie obszaru geograficznego
Obszar geograficzny "ipsala Pirinci" znajduje się w regionie ipsala, w którym leży nizina o tej samej nazwie. Jego granice biegną od granicznego Enez na południu do Saricaali na północy, od jeziora Gala na północnym wschodzie do wsi Koyuntepe na zachodzie. Łuskanie i polerowanie musi odbywać się w tych samych gminach co obszar produkcji.
5. Związek z obszarem geograficznym
Czynniki naturalne
"ipsala Pirinci" to ryż produkowany z gatunku Oryza sativa L. należącego do rodziny Gramineae, uprawiany na równinie ipsala. Nizina ipsala, na której uprawia się ryż "ipsala Pirinci", cechuje się zasoleniem, ponieważ od południa graniczy z morzem i jest poddana działaniu powietrza morskiego. Gleba ma gliniastą, aluwialną strukturę, a obszary uprawy znajdują się na wysokości bardzo zbliżonej do poziomu morza. Dlatego ryż uprawiany na równinie ipsala ma ciemniejszą barwę i bardziej matowy wygląd niż ryż uprawiany w innych regionach. W szczególności powietrze morskie i słone warunki glebowe (pH: 7,04, wartość EC: 5,42 mS/cm (wskaźnik zasolenia), wartość nasycenia: 108,79) sprawiają, że ziarna ryżu są bardziej szkliste i matowe, co ogranicza występowanie białego rdzenia lub kredowych części ziaren. Właściwości te odpowiadają za wyjątkową jakość ryżu "ipsala Pirinci".
Ponadto obszar geograficzny, na którym odbywa się produkcja, obejmuje płaskie, aluwialne, szerokie i puste tereny. Od zachodu obszar ten graniczy z rzeką Merię, do której od północy wpada rzeka Ergene, tworząc bagna. W czasie zimowych powodzi na równinie ipsala powierzchnię gleby pokrywa cienka warstwa aluwiów. Ryż uprawia się na obszarach, na których występuje duża ilość wody. Obszar geograficzny, znajdujący się u zbiegu rzek Merię i Ergene, charakteryzuje się wyraźnie sprzyjającymi warunkami, dzięki którym "ipsala Pirinci" osiąga pożądaną wielkość ziarna (6,7-7,1 mm).
Wpływ wysokiej temperatury na uprawy ryżu powoduje powstawanie cienkich i kredowych ziaren (białego rdzenia) oraz skrócenie czasu wypełniania ziaren. Jeżeli występuje duża różnica między temperaturą w ciągu dnia i w nocy podczas wypełniania ziaren, wzrasta odsetek ryżu kredowego (białego). Suche i gorące wiatry wiejące podczas wypełniania ziaren powodują szybkie wysychanie, co zmniejsza plony. Z oceny warunków klimatycznych na równinie ipsala wynika, że maksymalna temperatura w lipcu i sierpniu wynosi 31,3 °C, a różnica między temperaturą w ciągu dnia i w nocy nie jest zbyt wysoka, co oznacza, że zawartość ziaren kredowych (białych) jest niska (maksymalnie 1 % wagi). Pod wpływem powietrza morskiego średnia wilgotność względna w regionie wynosi około 68,8 % w okresie wegetacji ipsala Pirinci (kwiecień-październik). Dzięki temu pogoda nie jest gorąca, sucha ani wietrzna, co wpływa na wzrost zbiorów ryżu "ipsala Pirinci".
Aby sadzonka ryżu mogła przynieść optymalne plony, wymaga gleby bogatej w składniki odżywcze, charakteryzującej się miękką, nieprzepuszczalną warstwą gliny, dzięki czemu skutecznie zachowuje potrzebną wilgoć i składniki odżywcze. W związku z tym ryż "ipsala Pirinci", uprawiany w idealnych warunkach rolniczych na równinie ipsala, różni się od ryżu produkowanego w innych regionach. Zawartość białka w odmianach ryżu pochodzących z innych regionów wynosi zazwyczaj 7,02-8,80 %, a w przypadku ryżu "ipsala Pirinci" średnia zawartość białka jest znacznie wyższa i wynosi 9,02 %.
Czynniki historyczne i ludzkie
Większość osób mieszkających na wyznaczonym obszarze geograficznym pracuje w rolnictwie, zwłaszcza przy uprawie ryżu. Nizina ipsala jest tradycyjnie znana z produkcji ryżu.
W 1953 r. ismail Sirke stwierdził: "Dwadzieścia lat temu nikt w ipsali nie wiedział, czym jest ryż niełuskany, ale dziś wszyscy go uprawiają. Ludzie, którzy nie dysponują kapitałem, organizują się w grupy trzy- lub pięcioosobowe, pokonują wiele trudności i sadzą ryż. Brzegi rzek Maritsa i Ergene oraz przyległych jezior zawsze wykorzystywano jako pola ryżowe". Jego zdaniem uprawa ryżu niełuskanego rozpoczęła się w ipsali w połowie lat trzydziestych XX wieku. W 1949 r. producenci "ipsala Pirinci" założyli stowarzyszenie trackich hodowców ryżu.
Zbiory ryżu "ipsala Pirinci" odbywają się, gdy 80 % ryżu nabierze barwy słomkowej, ziarna na dnie osiągną stadium wosku twardego, a wilgotność wyniesie 22-24 %. Lokalni mieszkańcy odgrywają w ocenie tego procesu istotną rolę dzięki wiedzy, którą zgromadzili na przestrzeni wielu lat.
Odesłanie do publikacji specyfikacji
Oficjalny e-biuletyn tureckiego Urzędu Patentowego i Znaków Towarowych nr 106, 2.08.2021 r., s. 79-80.
Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.
05.12.2025
4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.
05.12.2025
Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.
04.12.2025
Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.
02.12.2025
Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.
25.11.2025
Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.
19.11.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2025.4075 |
| Rodzaj: | Ogłoszenie |
| Tytuł: | Publikacja wniosku o rejestrację nazwy zgodnie z art. 50 ust. 2 lit. a) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych |
| Data aktu: | 17/07/2025 |
| Data ogłoszenia: | 17/07/2025 |