Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 lutego 2025 r. w sprawie niedawnych dymisji i aresztowań burmistrzów w Turcji (2025/2546(RSP))

P10_TA(2025)0016
Niedawne dymisje i aresztowania burmistrzów w Turcji Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 lutego 2025 r. w sprawie niedawnych dymisji i aresztowań burmistrzów w Turcji (2025/2546(RSP))
(C/2025/2248)

Parlament Europejski,

- uwzględniając art. 150 ust. 5 i art. 136 ust. 4 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że zgodnie z kryteriami kopenhaskimi od Turcji jako kraju kandydującego oczekuje się dostosowania do dorobku prawnego UE we wszystkich obszarach, w tym przestrzegania praworządności i praw podstawowych; mając na uwadze, że od 2018 r. proces akcesyjny jest zamrożony ze względu na ciągłe pogarszanie się stanu demokracji, poszanowania praw człowieka i praworządności;

B. mając na uwadze, że według specjalnego sprawozdawcy ONZ i Komisji Weneckiej Turcja systematycznie nadużywa przepisów antyterrorystycznych do ataków na wybranych urzędników, polityków opozycji i obrońców praw człowieka;

C. mając na uwadze, że stosowana przez Turcję praktyka polegająca na zastępowaniu demokratycznie wybranych burmistrzów komisarzami mianowanymi przez rząd zamiast członków rady gminy stanowi jawny atak na najbardziej podstawowe zasady demokracji lokalnej, wymierzony głównie w regiony kurdyjskie;

D. mając na uwadze, że od wyborów lokalnych w 2024 r. ministerstwo spraw wewnętrznych zwolniło ośmiu burmistrzów z prokurdyjskiej partii DEM i dwóch z opozycyjnej Republikańskiej Partii Ludowej (CHP), zastępując ich komisarzami mianowanymi przez władze w Ankarze; mając na uwadze, że praktykę tę umożliwiły zmiany prawne wprowadzone dekretem nadzwyczajnym w 2016 r.;

E. mając na uwadze, że kilku burmistrzów, w tym burmistrzowie z DEM Mehmet Siddik Aki§ (Hakkari) i Abdullah Zeydan (Van), zostało aresztowanych lub skazanych na podstawie niejasnych i nieuzasadnionych zarzutów związanych z terroryzmem; mając na uwadze, że burmistrz Stambułu Ekrem imamoglu stoi w obliczu wielu zarzutów prawnych i ewentualnego pozbawienia praw politycznych;

1. potępia arbitralne zwalnianie i uwięzienie demokratycznie wybranych burmistrzów oraz ich zastępowanie niepochodzącymi z wyborów komisarzami rządowymi, będące pogwałceniem zasad demokracji i pozbawiające praw obywatelskich miliony wyborców;

2. wzywa do natychmiastowego uwolnienia, uniewinnienia i przywrócenia na stanowisko wszystkich wybranych burmistrzów, chyba że istnieją wiarygodne i zweryfikowane przez sąd dowody nadużyć, zgodnie z międzynarodowymi standardami prawnymi;

3. wyraża głębokie zaniepokojenie wpływem tych działań na sprawowanie rządów na szczeblu lokalnym, zwłaszcza na obszarach zamieszkiwanych przez większość kurdyjską; podkreśla, że trzeba wznowić kurdyjski proces pokojowy;

4. apeluje o przeprowadzenie reform sądownictwa w celu zniesienia mechanizmu mianowania komisarzy, zgodnie z zaleceniem Rady Europy i Komisji Weneckiej, a także o przywrócenie niezawisłości sądownictwa;

5. wzywa Turcję, by dostosowała swoją politykę do EKPC i w pełni wdrożyła wszystkie orzeczenia ETPC, zgodnie z art. 46 EKPC, w tym w sprawach dotyczących więźniów politycznych;

6. przypomina, że pomoc finansowa dla Turcji w ramach IPA III i ISWMR jest uzależniona od poszanowania praworządności i praw podstawowych oraz że należy przeznaczyć wystarczające finansowanie na rzecz społeczeństwa obywatelskiego;

7. potwierdza zaangażowanie UE we wspieranie demokracji, praw człowieka i praworządności w Turcji oraz wzywa UE do ścisłego monitorowania sytuacji i podjęcia niezbędnych środków dyplomatycznych; wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawicielkę, aby rozważyła nałożenie środków ograniczających w ramach globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka na urzędników tureckich pełniących rolę komisarzy i na osoby ich powołujące;

8. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawicielce, Radzie Europy i władzom Turcji.

Zmiany w prawie

Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2025.2248

Rodzaj: Rezolucja
Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 lutego 2025 r. w sprawie niedawnych dymisji i aresztowań burmistrzów w Turcji (2025/2546(RSP))
Data aktu: 13/02/2025
Data ogłoszenia: 29/04/2025