Sprawa C-289/22, A.T.S. 2003: Postanowienie Trybunału (piąta izba) z dnia 9 stycznia 2023 r. - A.T.S. 2003 Vagyonvédelmi és Szolgáltató Zrt., w likwidacji v. Nemzeti Adó- és Vámhivatal Fellebbviteli Igazgatósága

Postanowienie Trybunału (piąta izba) z dnia 9 stycznia 2023 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Fővárosi Törvényszék - Węgry) - A.T.S. 2003 Vagyonvédelmi és Szolgáltató Zrt., w likwidacji/Nemzeti Adó- és Vámhivatal Fellebbviteli Igazgatósága
(Sprawa C-289/22 1 , A.T.S. 2003)
[Odesłanie prejudycjalne - Artykuł 99 regulaminu postępowania - Podatki - Podatek od wartości dodanej (VAT) - Dyrektywa 2006/112/WE - Artykuły 167, 168 i 178 - Prawo do odliczenia naliczonego VAT - Oszustwo - Dowód - Obowiązek staranności podatnika - Uwzględnienie naruszenia przepisów krajowych regulujących świadczenie rozpatrywanych usług]

Język postępowania: węgierski

(2023/C 164/29)

(Dz.U.UE C z dnia 8 maja 2023 r.)

Sąd odsyłający

Fővárosi Törvényszék

Strony w postępowaniu głównym

Strona skarżąca: A.T.S. 2003 Vagyonvédelmi és Szolgáltató Zrt., w likwidacji

Druga strona postępowania: Nemzeti Adó- és Vámhivatal Fellebbviteli Igazgatósága

Sentencja

1) Dyrektywę Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej

należy interpretować w ten sposób, że:

sprzeciwia się ona praktyce krajowej polegającej na zaklasyfikowaniu jako "wykonywanie prawa niezgodne z przeznaczeniem tego prawa" decyzji podatnika o prowadzeniu działalności gospodarczej w formie umożliwiającej mu obniżenie kosztów gospodarczych i na odmówieniu temu podatnikowi z tego względu możliwości skorzystania z prawa do odliczenia naliczonego podatku od wartości dodanej (VAT), jeżeli nie zostało wykazane istnienie całkowicie sztucznej konstrukcji oderwanej od rzeczywistości gospodarczej, której jedynym lub przynajmniej zasadniczym celem jest uzyskanie korzyści podatkowej, której przyznanie byłoby sprzeczne z celami tej dyrektywy.

2) Dyrektywę 2006/112

należy interpretować w ten sposób, że:

nie sprzeciwia się ona temu, by organ podatkowy odmówił podatnikowi korzystania z prawa do odliczenia podatku od wartości dodanej (VAT) związanego ze świadczeniem usług, opierając się na ustaleniach wynikających z zeznań świadków, w świetle których ów organ podatkowy zakwestionował rzeczywisty charakter owego świadczenia usług lub uznał, że wiązało się ono z oszustwem w zakresie VAT, jeżeli, w pierwszym przypadku, podatnik nie wykazał, iż wspomniane świadczenie usług rzeczywiście zostało zrealizowane, lub, w drugim przypadku, jeżeli wspomniany organ podatkowy wykaże zgodnie z zasadami dowodowymi przewidzianymi w prawie krajowym, że ów podatnik dopuścił się oszustwa w zakresie VAT lub wiedział, względnie powinien był wiedzieć, że transakcja powoływana w celu uzasadnienia prawa do odliczenia była związana z takim oszustwem.

3) Dyrektywę 2006/112

należy interpretować w ten sposób, że:

- sprzeciwia się ona temu, aby organ podatkowy odmówił podatnikowi możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, uznając za wystarczający dowód istnienia oszustwa w zakresie VAT okoliczność, że podatnik ten lub inne podmioty biorące udział na wcześniejszym etapie w łańcuchu świadczenia usług naruszyli krajowe przepisy regulujące świadczenie danych usług, bez wykazania związku między tym naruszeniem a prawem do odliczenia VAT;

- takie naruszenie może jednak, w zależności od okoliczności faktycznych danego przypadku, stanowić jedną z wielu wskazówek co do istnienia takiego oszustwa, a także środek dowodowy, który można przyjąć w ramach całościowej oceny wszystkich tych okoliczności, aby wykazać, że podatnik jest jego sprawcą lub brał w nim udział, lub w celu wykazania, że podatnik ten wiedział lub powinien był wiedzieć, iż transakcja powoływana w celu uzasadnienia prawa do odliczenia była związana z tym oszustwem;

- do organu podatkowego należy określenie znamion oszustwa w zakresie VAT, przedstawienie dowodu popełnienia oszustwa i wykazanie, że podatnik jest sprawcą tego oszustwa lub aktywnie uczestniczył w nim, względnie że wiedział lub powinien był wiedzieć, że transakcja powoływana w celu uzasadnienia prawa do odliczenia była związana z tym oszustwem;

- wymóg ten niekoniecznie oznacza zidentyfikowanie wszystkich podmiotów uczestniczących w oszustwie oraz ich wszystkich odpowiednich działań.

4) Dyrektywę 2006/112 w związku z zasadą proporcjonalności

należy interpretować w ten sposób, że:

co do zasady do podatnika zamierzającego skorzystać z prawa do odliczenia VAT nie należy sprawdzenie, czy dostawca i inne podmioty uczestniczące na wcześniejszym etapie w łańcuchu świadczenia usług przestrzegali krajowych przepisów regulujących świadczenie danych usług oraz innych przepisów krajowych mających zastosowanie do ich działalności. Jednakże w przypadku istnienia przesłanek wynikających z naruszenia tych przepisów, które mogą wywołać u podatnika w chwili dokonywania przez niego nabycia podejrzenia co do wystąpienia nieprawidłowości lub oszustwa, można wymagać od tego podatnika, aby wykazał się zwiększoną starannością i podjął działania, jakich można od niego racjonalnie oczekiwać w celu upewnienia się, że poprzez to nabycie nie uczestniczy w transakcji związanej z oszustwem w zakresie VAT.

1 Dz.U. C 266 z 11.7.2022.

Zmiany w prawie

Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2023.164.23

Rodzaj: Postanowienie
Tytuł: Sprawa C-289/22, A.T.S. 2003: Postanowienie Trybunału (piąta izba) z dnia 9 stycznia 2023 r. - A.T.S. 2003 Vagyonvédelmi és Szolgáltató Zrt., w likwidacji v. Nemzeti Adó- és Vámhivatal Fellebbviteli Igazgatósága
Data aktu: 09/01/2023
Data ogłoszenia: 08/05/2023