Pomoc państwa - Litwa - Pomoc państwa SA.44725 (2019/C) (ex SA.44725 2016/PN) - "Obowiązek świadczenia usługi publicznej" w odniesieniu do bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej: rezerwa strategiczna oraz skarga dotycząca obowiązków świadczenia usługi użyteczności publicznej na Litwie w odniesieniu do energii elektrycznej - Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

Pomoc państwa SA.44725 (2019/C) (ex SA.44725 2016/PN) - "Obowiązek świadczenia usługi publicznej" w odniesieniu do bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej: rezerwa strategiczna oraz skarga dotycząca obowiązków świadczenia usługi użyteczności publicznej na Litwie w odniesieniu do energii elektrycznej

Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(2019/C 261/02)

(Dz.U.UE C z dnia 2 sierpnia 2019 r.)

Pismem z dnia 3 czerwca 2019 r., zamieszczonym w autentycznej wersji językowej na stronach następujących po niniejszym streszczeniu, Komisja powiadomiła Litwę o swojej decyzji o wszczęciu postępowania określonego w art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotyczącego wyżej wspomnianego środka pomocy.

Zainteresowane strony mogą zgłaszać uwagi na temat środka, w odniesieniu do którego Komisja wszczyn a postępowanie, w terminie jednego miesiąca od daty publikacji niniejszego streszczenia i towarzyszącego mu pisma n a następujący adres lub numer faksu:

European Commission

Directorate-General for Competition

State Aid Greffe

1049 Bruxelles/Brussel

BELGIQUE/BELGIË

Faks [phone]

[e-mail]

Otrzymane uwagi zostaną przekazane władzom Litwy. Zainteresowane strony zgłaszające uwagi mogą wystąpić z odpowiednio uzasadnionym pisemnym wnioskiem o objęcie ich tożsamości klauzulą poufności.

STRESZCZENIE DECYZJI

W dniu 2 marca 2016 r. Komisja otrzymała skargę od Litewskiej Konfederacji Przemysłowców i trzech jej członków: przedsiębiorstw AB Achema, AB ORLEN Lietuva oraz AB LIFOSA. W skardze przedstawiono zastrzeżenia dotyczące domniemanej pomocy państwa przyznanej różnym uczestnikom rynku w ramach systemu "obowiązków świadczenia usług publicznych", jaki Litwa ustanowiła dla sektora energii elektrycznej na mocy ustawy z 2012 r. ¹ , w tym obowiązków w zakresie bezpieczeństwa dostaw ² .

Litwa wymagała zapewnienia dwóch usług w zakresie bezpieczeństwa dostaw, które są przedmiotem niniejszej decyzji:

a) "usługi w zakresie produkcji": wybrany beneficjent musiał wygenerować pewną z góry określoną ilość energii elektrycznej i otrzymywał wynagrodzenie za każdą megawatogodzinę (MWh) wygenerowaną w ramach tej określonej ilości; oraz

b) "usługi w zakresie rezerw": wybrany beneficjent musiał udostępnić określone z góry moce wytwórcze w zakresie energii elektrycznej (w megawatach - MW) oraz oferować na rynku energię elektryczną po cenie równoważnej możliwym do uniknięcia kosztom bieżącym elektrowni, tak aby wytwarzać energię tylko wtedy, gdy cena rynkowa jest dopasowana do jego kosztó w bieżących. Beneficjent otrzymywał wynagrodzenie za udostępnianie swoich mocy niezależnie od tego, czy faktycznie wygenerował energię elektryczną.

W latach 2013, 2014 i 2015 Litwa wymagała świadczenia jedynie usług w zakresie produkcji, a w latach 2016, 2017 i 2018 - jedynie usług w zakresie rezerw.

W latach 2013-2018 do świadczenia obu tych rodzajów usług rząd litewski wybrał litewską elektrownię. Przedsiębiorstwo to jest częścią zasiedziałej na rynku energetycznym grupy, którą kontroluje rząd litewski. Spółką dominującą grupy jest AB Lietuvos Energija.

Komisja oceniła środek i doszła do wstępnego wniosku, że środek stanowi pomoc państwa. Komisja oceniła zatem zgodność tej pomocy z rynkiem wewnętrznym. W odniesieniu do lat 2013-2014 ocenę przeprowadza się na podstawie Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, ponieważ w tym czasie nie istniały szczegółowe wytyczne dotyczące zgodności z rynkiem wewnętrznym środków pomocy państwa wprowadzanych na potrzeby bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej. W odniesieniu do lat 2015-2018 ocenę przeprowadza się na podstawie wytycznych w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska i cele związane z energią na lata 2014-2020, a konkretnie na podstawie rozdziału dotyczącego wystarczalności mocy wytwórczych.

Co się tyczy konieczności wprowadzenia środka, ze względu na brak analizy uzasadniającej potrzebę osiągnięcia bardzo surowej normy niezawodności w postaci zerowego oczekiwanego czasu braku dostaw energii elektrycznej ³ , a także ze względu na brak szczegółowej oceny wystarczalności zasobów, która pozwoliłaby określić skalę problemu, Komisja ma wątpliwości, czy w latach 2015-2018 środek był konieczny.

Co się tyczy adekwatności środka, ze względu na restrykcyjne wymogi w zakresie kwalifikowalności oraz sposób, w jaki przyjęte rozwiązanie wydawało się zakłócać kształtowanie się cen rynkowych i ograniczało potencjalne inwestycje rynkowe, które mogły poprawić bezpieczeństwo dostaw, Komisja ma wątpliwości, czy w okresie 2013-2018 środek był odpowiedni.

Jeśli chodzi o proporcjonalność środka, ze względu na restrykcyjne wymogi w zakresie kwalifikowalności, brak konkurencyjnej procedury pozwalającej ustalić poziom pomocy oraz brak obliczeń uzasadniających proporcjonalność poziomu pomocy Komisja ma wątpliwości, czy środek był proporcjonalny w odniesieniu do okresu 2013-2018.

Jeśli zaś chodzi o kwestie konkurencji i wymiany handlowej, ze względu na restrykcyjne wymogi w zakresie kwalifikowalności, które były korzystne tylko dla jednego zakładu należącego do zasiedziałego przedsiębiorstwa wytwarzającego energię, oraz ze względu na sposób, w jaki przyjęte rozwiązanie wydawało się zakłócać kształtowanie się cen rynkowych i ograniczało potencjalne inwestycje rynkowe, Komisja ma wątpliwości, czy środek w wystarczającym stopniu pozwalał uniknąć negatywnego wpływu na konkurencję i wymianę handlową w latach 2013-2018.

Komisja zwraca się do zainteresowanych stron o przedstawienie uwag na temat wszystkich wymienionych kwestii.

Zgodnie z art. 16 rozporządzenia Rady (UE) 2015/1589 ⁴  wszelka niezgodna z prawem pomoc może podlegać odzyskaniu o d beneficjenta.

grafika

1 Uchwała Rady Ministrów z dnia 18 lipca 2012 r. (uchwała nr 916).

2 W dniu 13 lipca 2016 r. Litewska Konfederacja Przemysłowców wycofała swój udział w skardze. Przedsiębiorstwa AB Achema, AB ORLEN Lietuva oraz AB LIFOSA podtrzymały zainteresowanie podjęciem dalszych kroków w sprawie skargi.

3 Norma niezawodności określa docelowy poziom bezpieczeństwa dostaw. Norma przewidująca, że oczekiwany czas braku dostaw wynosi zero godzin, oznacza, że konsumenci nie powinni nigdy doświadczać niepożądanych przerw w dostawach spowodowanych brakiem zainstalowanych i utrzymywanych na Litwie mocy wytwórczych w zakresie energii elektrycznej.

4 Rozporządzenie Rady (UE) 2015/1589 z dnia 13 lipca 2015 r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania art. 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.U. L 248 z 24.9.2015, s. 9).

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2019.261.5
• Rodzaj: Ogłoszenie
• Tytuł: Pomoc państwa - Litwa - Pomoc państwa SA.44725 (2019/C) (ex SA.44725 2016/PN) - "Obowiązek świadczenia usługi publicznej" w odniesieniu do bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej: rezerwa strategiczna oraz skarga dotycząca obowiązków świadczenia usługi użyteczności publicznej na Litwie w odniesieniu do energii elektrycznej - Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
• Data aktu: 02/08/2019
• Data ogłoszenia: 02/08/2019