(2015/C 332/06)(Dz.U.UE C z dnia 8 października 2015 r.)
Sprawozdawca: Sandy BOYLE
Na sesji plenarnej w dniu 10 lipca 2014 r. Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny postanowił, zgodnie z art. 29 ust. 2 regulaminu wewnętrznego, sporządzić opinię z inicjatywy własnej w sprawie
ochrony inwestorów i rozstrzygania sporów między inwestorem a państwem w umowach handlowych i inwestycyjnych między UE a państwami trzecimi.
Sekcja Stosunków Zewnętrznych, której powierzono przygotowanie prac Komitetu w tej sprawie, przyjęła swoją opinię dnia 28 kwietnia 2015 r.
Na 508. sesji plenarnej w dniach 27-28 maja 2015 r. (posiedzenie z 27 maja) Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny stosunkiem głosów 199 do 55 (30 osób wstrzymało się od głosu) przyjął następującą opinię:
Glosariusz skrótowców stosowanych w niniejszej opinii
CETA - kompleksowa umowa gospodarczo-handlowa (Kanada)
KE - Komisja Europejska
EKPC - europejska konwencja praw człowieka
TKE - Traktat karty energetycznej
ETS - Trybunał Sprawiedliwości
PE - Parlament Europejski
UE - Unia Europejska
BIZ - bezpośrednie inwestycje zagraniczne
ICSID - Międzynarodowe Centrum Rozstrzygania Sporów Inwestycyjnych
INTA - Komisja Handlu Międzynarodowego, Parlament Europejski
ISDS - rozstrzyganie sporów między inwestorem a państwem
NAFTA - Północnoamerykański Układ Wolnego Handlu
OECD - Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju
MŚP - małe i średnie przedsiębiorstwa
TUE - Traktat o Unii Europejskiej
TFUE - Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
TTIP - transatlantyckie partnerstwo handlowo-inwestycyjne
UNCITRAL - Komisja Narodów Zjednoczonych do spraw Międzynarodowego Prawa Handlowego
UNCTAD - Konferencja Narodów Zjednoczonych do spraw Handlu i Rozwoju
1 Opinia EKES-u "Transatlantyckie stosunki handlowe a poglądy EKES-u na temat wzmocnionej współpracy i ewentualnej umowy o wolnym handlu UE-USA", Dz.U. C 424 z 26.11.2014, s. 9.
2 OECD, Ivestor-State Dispute Settlement. A scoping paper for the investment policy community, 2012 r.
4 Notatka opublikowana w związku z konsultacjami publicznymi dotyczącymi ISDS w ramach TTIP.
5 Nota informacyjna UNCTAD nt. rozstrzygania sporów między inwestorem a państwem z udziałem USA i UE.
6 Zob. przypis 3.
7 E (SN/EP/6777), 10.12.2013.
9 KE, Factsheet on ISDS, akapit 2, 3.10.2013.
10 Zorganizowane przez EKES obrady okrągłego stołu z udziałem przedstawicieli biznesu - wspólna deklaracja w sprawie TTIP, 16.12.2014.
11 Business Europe, ISDS - Overview of BusinessEurope position, luty 2015 r.
12 Tamże oraz Eurochambres, Eurochambres' views and priorities for the negotiations with the United States for a Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP), 6.12.2013.
13 Transatlantic Business Council, Comments of the Transatlantic Business Council concerning the proposed Transatlantic Trade and Investment Agreement, 10.5.2013.
14 Business Europe, TTIP - An Indispensable Tool to Protect Investors, 2.5.2014. ISDS - Overview of BusinessEurope position, luty 2015 r.
16 "Transatlantic Investment Treaty Protection", dokument opublikowany jednocześnie na stronach internetowych Centrum Studiów nad Polityką Europejską (CEPS, www.ceps.eu) i Centrum Stosunków Transatlantyckich (CTR, http://transatlantic.sais-jhu.edu).
18 Opinia KR-u w sprawie TTIP, ECOS-V-063, luty 2015 r.
20 Odpowiedź ESF na konsultacje publiczne w sprawie ISDS, 20.6.2014.
22 Notatka informacyjna KE w sprawie ISDS (akapit 8) opublikowana 3 października 2013 r.
23 Corporate Europe Observatory (CEO) to niekomercyjna grupa prowadząca badania i kampanie oraz publikująca raporty na temat działań lobbystycznych przedsiębiorstw na poziomie UE (http://corporateeurope.org/).
24 EPRS, ISDS State of Play and Prospects for Reform, 21.1.2014.
25 "OECD Working Paper on International Investment", nr 2012/3, s. 44-45.
26 UNCTAD, Reform of Investor-State Dispute Settlement - In Search of a Roadmap, "IIA Issues Note" nr 2, czerwiec 2013 r., s. 4.
27 Opinia prawna Europa- und verfassungsrechtliche Vorgaben für das Comprehensive Economic and Trade Agreement der EU und Kanada (CETA), dr Andreas Fischer-Lescano, Brema, październik 2014 r.; Modalities for investment protection and Investor-State Dispute Settlement (ISDS) in TTIP from a trade union perspective, dr Markus Krajewski, Friedrich-Alexander-Universität, Erlangen-Nürnberg, FES, październik 2014 r.; Freihandelsabkommen, einige Anmerkungen zur Problemmatik der privaten Schiedsgerichtsbarkeit, prof. Siegfried Broß, Report der Abteilung Mitbestimmungsförderung, nr 4, H.Böckler Stiftung, 2015 r.
28 Corporate Europe Observatory, CETA: Verkaufte Demokratie.
29 ETS, opinia 1/91 z 14.12.1991 - EOG 1; opinia 1/00 z 18.4.2002 -wspólny europejski obszar lotniczy; opinia 1/09 z 8.3.2011 - Sąd Patentowy.
30 Opinia ETS 2/13 z 18.12.2013.
31 Konwencja ICSID, art. 52.
32 Postanowienia o ISDS zostały zawarte w 93 % z ponad 3 250 międzynarodowych umów inwestycyjnych, które dotychczas podpisano, niemniej procedura ta została wykorzystana jedynie w mniej niż 100 przypadkach, tj. w wypadku mniej niż 3 % tych umów.
33 KE, Factsheet on ISDS, akapit 2, 3.10.2013.
34 Zorganizowane przez EKES obrady okrągłego stołu z udziałem przedstawicieli biznesu - wspólna deklaracja w sprawie TTIP, 16.12.2014.
35 Ponadto wymaga ona jeszcze ratyfikacji i wciąż jest przedmiotem skargi w ETS w celu ustalenia, czy ma charakter umowy mieszanej, a zatem czy wymaga zatwierdzenia przez parlamenty wszystkich państw członkowskich.
36 Opinia EKES-u "Transatlantyckie stosunki handlowe a poglądy EKES-u na temat wzmocnionej współpracy i ewentualnej umowy o wolnym handlu UE-USA", 4 czerwca 2014 r., Dz.U. C 424 z 26.11.2014, s. 9.
37 Parlament Europejski, 6 maja br.
38 610 spraw do końca 2014 r.
39 Według doniesień Izby Gospodarczej w Sztokholmie na około 100 spraw rozstrzygniętych w latach 2006-2011, około 22 % wszczętych zostało przez MŚP; Federalny Związek Przemysłu Niemieckiego w swoich sprawozdaniach stwierdza, że około 30 % sporów prowadzonych przez firmy niemieckie zostało wszczętych przez MŚP.
40 KE, Factsheet on ISDS, 3 października 2013 r.