Strategia UE w zakresie stosunków z Ameryką Łacińską (2009/2213(INI)).

Strategia UE w zakresie stosunków z Ameryką Łacińską

P7_TA(2010)0141

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 5 maja 2010 r. w sprawie strategii UE dotyczącej stosunków z Ameryką Łacińską (2009/2213(INI))

(2011/C 81 E/09)

(Dz.U.UE C z dnia 15 marca 2011 r.)

Parlament Europejski,

– uwzględniając oświadczenia z pięciu szczytów szefów państw i rządów Ameryki Łacińskiej i Karaibów oraz Unii Europejskiej, które odbyły się dotąd w Rio de Janeiro (28 i 29 czerwca 1999 r.), Madrycie (17 i 18 maja 2002 r.), Guadalajarze (28 i 29 maja 2004 r.), Wiedniu (12 i 13 maja 2006 r.) i Limie (16 i 17 maja 2008 r.),

– uwzględniając wspólny komunikat z XIV spotkania ministerialnego Grupy z Rio i Unii Europejskiej, które odbyło się w Pradze w dniach 13 i 14 maja 2009 r.,

– uwzględniając wspólny komunikat ze spotkania ministerialnego Trójki Unii Europejskiej i ministrów krajów Ameryki Środkowej, które odbyło się w Pradze w dniu 14 maja 2009 r. w ramach Dialogu z San José,

– uwzględniając deklarację wygłoszoną na XIX szczycie iberoamerykańskim szefów państw i rządów, który odbył się w Estoril w Portugalii w dniach od 29 listopada do 1 grudnia 2009 r. (deklaracja z Lizbony),

– uwzględniając komunikat Komisji z 30 września 2009 r. pt. "Unia Europejska i Ameryka Łacińska: partnerzy na arenie międzynarodowej" (COM(2009)0495),

– uwzględniając konkluzje Rady Unii Europejskiej z dnia 8 grudnia 2009 r. w sprawie stosunków między Unią Europejską i Ameryką Łacińską,

– uwzględniając rezolucje Europejsko-Latynoamerykańskiego Zgromadzenia Parlamentarnego (EuroLat), a zwłaszcza rezolucję z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie stosunków między Unią Europejską i Ameryką Łacińską w perspektywie V szczytu w Limie, ze szczególnym uwzględnieniem rządów demokratycznych, rezolucję z dnia 8 kwietnia 2009 r. w sprawie europejsko-latynoamerykańskiej karty na rzecz pokoju i bezpieczeństwa oraz projekt rezolucji z dnia 15 października 2009 r. w sprawie partnerstwa między Unią Europejską a Ameryką Łacińską w perspektywie VI szczytu w Madrycie w maju 2010 r.,

– uwzględniając rezolucję z dnia 15 listopada 2001 r. w sprawie wszechstronnego partnerstwa i wspólnej strategii stosunków między Unią Europejską i Ameryką Łacińską(1), rezolucję z dnia 27 kwietnia 2006 r. w sprawie ściślejszego partnerstwa między Unią Europejską a Ameryką Łacińską(2) oraz rezolucję z dnia 24 kwietnia 2008 r. w sprawie V szczytu Ameryka Łacińska i Karaiby/UE w Limie(3),

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 lutego 2010 r. w sprawie trzęsienia ziemi na Haiti, rezolucję z dnia 11 lutego 2010 r. w sprawie Wenezueli i rezolucję z dnia 11 marca 2010 r. w sprawie sytuacji więźniów politycznych i więźniów sumienia na Kubie,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 października 2007 r. w sprawie zabójstw kobiet (kobietobójstwa) w Ameryce Środkowej i Meksyku oraz roli Unii Europejskiej w zwalczaniu tego zjawiska(4),

– uwzględniając art. 48 Regulaminu,

– uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych oraz opinię Komisji Rozwoju (A7-0111/2010),

A. mając na uwadze ważny charakter strategicznego partnerstwa międzyregionalnego UE -Ameryka Łacińska oraz znaczenie, jakie dla obu regionów ma pogłębianie i udoskonalanie tegoż partnerstwa,

B. mając na uwadze, że do priorytetów hiszpańskiej prezydencji UE oraz przyszłej prezydencji belgijskiej i węgierskiej należy zacieśnienie stosunków między UE a Ameryką Łacińską,

C. mając na uwadze, że od czasu pierwszego szczytu w 1999 r. w strategicznym partnerstwie międzyregionalnym dokonały się już znaczne postępy, do których należy zaliczyć zwłaszcza utworzenie na szczycie w Wiedniu zgromadzenia EuroLat (parlamentarnego organu strategicznego partnerstwa międzyregionalnego), lecz nadal stoją przed nim wyzwania i cele do zrealizowania,

D. mając na uwadze, że jednym z kluczowych celów strategicznego partnerstwa międzyregionalnego jest integracja regionalna realizowana dzięki zawieraniu subregionalnych i dwustronnych układów o stowarzyszeniu oraz umów o partnerstwie strategicznym,

E. mając na uwadze, że Unia Narodów Ameryki Południowej (UNASUR) może stymulować poszczególne procesy integracji występujące na kontynencie (Wspólnota Andyjska, Mercosur, System Integracji Ameryki Środkowej), chociaż ma odmienny charakter,

F. mając na uwadze, że w obliczu potencjalnych konfliktów w Ameryce Łacińskiej, zarówno w chwili obecnej, jak i w przyszłości, stosowne jest, by zainteresowane rządy - korzystając z zasady pomocniczości - wyczerpywały możliwości postępowania w instancjach sądowniczych w Ameryce Łacińskiej, zanim zwrócą się do instancji spoza kontynentu,

G. mając na uwadze, że w ostatnich latach zarówno w Ameryce Łacińskiej, jak i w Europie znacznie wzrosły wydatki na cele wojskowe,

H. mając na uwadze, że wspomniane partnerstwo międzyregionalne jeszcze bardziej skonsolidowało koordynację działań obu stron na forach i w instytucjach międzynarodowych oraz że należy nie tylko opracowywać wspólny program, ale również koordynować stanowiska w sprawach o randze światowej, uwzględniając interesy i obawy obu stron,

I. mając na uwadze historyczny punkt zwrotny, jakim jest niedawno ratyfikowana przez UE Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych i to, co może oznaczać jej wejście w życie w odniesieniu do rzeczywistego korzystania z praw obywatelskich i społecznych oraz promocji równości szans dla 60 milionów osób niepełnosprawnych, które żyją w regionie latynoamerykańskim,

J. mając na uwadze, że powstanie nowego rządu Stanów Zjednoczonych obudziło wielkie nadzieje,

K. mając na uwadze, że w Ameryce Łacińskiej mieszka ponad 600 mln osób, że na kontynencie tym wytwarza się 10 % światowego PKB, że występuje na nim 40 % gatunków roślin obecnych na naszej planecie oraz że dysponuje on wyjątkowym kapitałem ludzkim,

L. mając na uwadze, że stosunki między UE i Ameryką Łacińską opierają się na wspólnych wartościach oraz że poszanowanie praw człowieka i podstawowych swobód stanowi kluczowy element partnerstwa strategicznego,

M. mając na uwadze, że rozwój stosunków z Ameryką Łacińską niesie obopólne korzyści i może być korzystny zarówno dla wszystkich państw członkowskich UE, jak i dla ogółu państw Ameryki Łacińskiej,

N. mając na uwadze, że uwzględnianie problematyki płci we wszystkich dziedzinach polityki może przyczynić się do tworzenia sprawiedliwszych i bardziej demokratycznych społeczeństw, uznających równość kobiet i mężczyzn we wszystkich obszarach życia,

O. mając na uwadze, że w UE oraz w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach mieszka łącznie ponad miliard osób oraz że na ich obszarze leży jedna trzecia państw należących do ONZ,

P. mając na uwadze, że UE jest głównym ofiarodawcą pomocy na rzecz rozwoju, najważniejszym inwestorem i drugim w kolejności partnerem handlowym Ameryki Łacińskiej (pierwszym w Mercosurze i w Chile) oraz że od początku funkcjonowania międzyregionalnego partnerstwa strategicznego w 1999 r. UE sfinansowała przedsięwzięcia i programy na łączną kwotę ponad 3 mld euro,

Q. mając na uwadze, że w 2010 r. wychodzenie ze światowego kryzysu będzie jeszcze powolne, a także mając na uwadze, że chociaż Ameryka Łacińska lepiej radzi sobie z kryzysem niż gospodarka innych krajów rozwiniętych, a jej średni wzrost gospodarczy wyniesie w 2010 r. niemal 3 %, to tempo wychodzenia z kryzysu będzie bardzo niejednolite, a poziom wzrostu niewystarczający, by w istotnej mierze poprawić warunki socjalne mieszkańców, którzy wciąż korzystają z ochrony socjalnej znacznie niższej niż ich europejscy odpowiednicy,

R. mając na uwadze wysoką stopę bezrobocia wśród młodych ludzi w ważnych krajach Ameryki Łacińskiej i w UE,

S. mając na uwadze, że mimo znacznych postępów w regionie niezbędna jest dalsza istotna poprawa wskaźnika śmiertelności niemowląt i matek,

T. mając na uwadze, że produkcja narkotyków i ich przemyt nadal są bardzo poważnym problemem w regionie; mając na uwadze wzrost uprawy koki w Ameryce Środkowej oraz konflikt polityczno-kulturowy między konwencjami i rezolucjami ONZ, która uważa je za uprawy nielegalne, a oficjalnym stanowiskiem niektórych rządów, które uważają tę rośliną za element kultury ludów tubylczych,

U. mając na uwadze ubóstwo, nierówności i dyskryminację dotykające niektóre społeczności tubylcze w wielu krajach Ameryki Łacińskiej,

V. mając na uwadze potrzebę znacznej poprawy w kluczowych sektorach, np. w energetyce, gospodarce wodnej, infrastrukturze i komunikacji, na wzór poprawy, jaka zaszła już w sektorze telekomunikacji,

W. mając na uwadze, że rozwój regionu Ameryki Łacińskiej i jego zdolność do udziału w procesach integracji będą utrudnione, jeśli nie nastąpi odpowiednie dostosowanie infrastruktury,

X. mając na uwadze poważne obawy, jakie wzbudza w Ameryce Łacińskiej polityka imigracyjna UE, oraz konieczność zawarcia w tej niezwykle delikatnej materii porozumień uwzględniających uzasadnione interesy partnerów europejskolatynoamerykańskich,

Y. mając na uwadze, że Europejski Bank Inwestycyjny rozpoczął działalność w Ameryce Łacińskiej w 1993 r. oraz że w obecnej kadencji (2007-2013) dysponuje on kwotą 2,8 mld euro na finansowanie projektów w tym regionie,

Z. mając na uwadze, że innowacje i wiedza to podstawowe instrumenty służące likwidacji ubóstwa, walce z głodem i osiągnięciu zrównoważonego rozwoju - jak stwierdzono na ostatnim szczycie iberoamerykańskim,

AA. mając na uwadze, że w badaniu przeprowadzonym niedawno przez Organizację Państw Iberoamerykańskich na rzecz Edukacji, Nauki i Kultury oraz Komisję Gospodarczą ds. Ameryki Łacińskiej i Karaibów (CEPAL) na 55 mld euro oszacowano budżet niezbędny, by w ciągu 10 lat (od 2011 do 2021 r.) zrealizować tzw. cele edukacyjne na 2021 r., mające położyć kres olbrzymim istniejącym nierównościom, wyeliminować analfabetyzm, zagwarantować naukę w szkole 15 milionom dzieci od 3. do 6. roku życia, które dotychczas z nauki nie korzystają, utworzyć solidne i skuteczne systemy kształcenia zawodowego, obecnie nieistniejące, oraz w znacznej mierze poprawić warunki dostępu do wyższych uczelni,

1. z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji pt. "Unia Europejska i Ameryka Łacińska: partnerzy na arenie międzynarodowej", zawierający określenie, ocenę i wnioski operacyjne służące osiągnięciu celów międzyregionalnego partnerstwa strategicznego;

2. z zadowoleniem przyjmuje impuls nadany przez hiszpańską prezydencję podpisaniu układu o stowarzyszeniu między UE a krajami Ameryki Środkowej oraz wielostronnych umów handlowych z Kolumbią i Peru, a także zdecydowaną wolę i zainteresowanie wznowieniem negocjacji między UE a Mercosurem;

3. przypomina, że wsparcie poszczególnych procesów integracji regionalnej w Ameryce Łacińskiej jest podstawową zasadą międzyregionalnego partnerstwa strategicznego, i ufa, że partnerstwo strategiczne umożliwi lepszą koordynacji stanowisk wobec sytuacji kryzysowych i problemów o randze światowej w oparciu o wspólne wartości i zz uwzględnieniem wspólnych interesów i obaw;

4. odnotowuje zmiany polityczne, jakie zaszły w obu regionach, i podkreśla potrzebę zwracania bacznej uwagi na rozwój sytuacji, aby w razie potrzeby zmienić i dostosować do nowych okoliczności politykę Unii wobec Ameryki Łacińskiej;

5. podkreśla rolę zasad i wartości, które leżą u podstaw międzyregionalnego partnerstwa strategicznego, np. pluralistycznej demokracji przedstawicielskiej, poszanowania praw człowieka i podstawowych swobód, wolności słowa, zasad państwa prawa, praworządności, poszanowania ustalonych zasad, pewności prawa oraz odrzucenia wszelkich form dyktatury i rządów autorytarnych;

6. wzywa wszystkich partnerów międzyregionalnego partnerstwa strategicznego do wywiązania się z obowiązków w zakresie dobrych rządów i sprawiedliwości społecznej;

Strategiczna wizja PE dotycząca międzyregionalnego partnerstwa strategicznego między UE a Ameryką Łacińską

7. potwierdza, że ostatecznym celem międzyregionalnego partnerstwa strategicznego między UE a Ameryką Łacińską jest utworzenie około 2015 r. europejskolatynoamerykańskiej strefy wszechstronnego partnerstwa międzyregionalnego poświęconego kwestiom politycznym, gospodarczym, handlowym, społecznym i kulturalnym, gwarantującego obu regionom trwały rozwój;

Sposoby realizacji celów europejskolatynoamerykańskiej strefy wszechstronnego partnerstwa międzyregionalnego:

Aspekt polityczny międzyregionalnego partnerstwa strategicznego

8. apeluje o wykorzystanie nowych możliwości wynikających z wejścia w życie traktatu lizbońskiego, z korzyścią dla międzyregionalnego partnerstwa strategicznego;

9. apeluje, aby wiceprzewodnicząca Komisji / wysoka przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa zagwarantowała jedność, spójność i skuteczność działań zewnętrznych Unii w Ameryce Łacińskiej przy wsparciu ze strony Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych i przy aktywnym udziale w najbliższym szczycie UE - Ameryka Łacińska i Karaiby, który odbędzie się w maju 2010 r. w Madrycie;

10. zwraca się w szczególności do wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel oraz do Rady o określenie jasnych wytycznych dotyczących najlepszych metod ścisłej współpracy na rzecz skutecznego multilateralizmu, ochrony środowiska naturalnego i zasobów naturalnych, walki ze zmianami klimatu, zwiększania zdolności ONZ do utrzymywania i utrwalania pokoju, realizacji milenijnych celów rozwoju, a także na rzecz sprostania - w ramach prawa międzynarodowego - wspólnym zagrożeniom dla pokoju i bezpieczeństwa, w tym handlowi narkotykami i bronią, przestępczości zorganizowanej, bezkarności i terroryzmowi, zgodnie z postanowieniami z Limy;

11. zwraca się także o ustanowienie odpowiednich mechanizmów współpracy instytucjonalnej między zgromadzeniem EuroLat a poszczególnymi instytucjami Unii, zgodnie z konkluzjami szczytu w Limie;

12. przypomina, że przyszła Europejska Służba Działań Zewnętrznych powinna dopilnować, by PE miał w przedstawicielstwach UE - przede wszystkim w kluczowych regionach, do których należy Ameryka Łacińska - odpowiednich partnerów, dzięki którym można będzie zagwarantować pełną współpracę z Parlamentem;

13. zaleca przyjęcie europejskolatynoamerykańskiej karty na rzecz pokoju i bezpieczeństwa, która - bazując na karcie ONZ i na powiązanym z nią prawodawstwie międzynarodowym - obejmie strategie i kierunki wspólnych działań politycznych i dotyczących bezpieczeństwa, by stawić czoła wspólnym zagrożeniom i wyzwaniom, wobec których stoją partnerzy międzyregionalnego partnerstwa strategicznego;

14. uznaje pracę wykonaną przez UNASUR oraz postępy dyplomatyczne uzyskane na kontynencie;

15. ponownie daje wyraz przekonaniu, że wewnętrzna stabilność wielu partnerów z Ameryki Łacińskiej nadal zależy od reformy państwa, która powinna obejmować włączenie wszystkich ludów tubylczych i innych mniejszości do procedur podejmowania decyzji, aby uniknąć wszelkiego rodzaju dyskryminacji i wspierać zachowanie kultur i tradycji, gdyż przyczyni się to dalszego wzbogacania społeczeństw i wzmocni demokratyczne rządy;

16. zauważa, że wydajne i niezawisłe sądownictwo oraz skuteczna polityka respektująca prawa człowieka w ramach odpowiedzialnej, podlegającej kontroli i przejrzystej administracji dają obywatelom poczucie bezpieczeństwa, wzmacniają zaufanie do przedstawicielskiego systemu parlamentarnego i zapobiegają obojętności wobec niego;

17. apeluje, aby kontynuowano i pogłębiano konstruktywny dialog na temat problemu migracji na obszarze europejskolatynoamerykańskim, zarówno z krajami docelowymi, jak i z krajami pochodzenia i tranzytu; w związku z tym popiera zorganizowany i kompleksowy dialog międzyregionalny na temat migracji między Unią Europejską a Ameryką Łacińską i Karaibami, rozpoczęty dnia 30 czerwca 2009 r., który dał impuls do realizacji zobowiązań szczytu z Limy; z zadowoleniem przyjmuje także powstanie w zgromadzeniu parlamentarnym EuroLat grupy roboczej ds. migracji, mającej utworzyć obszar dialogu i propozycji w tej dziedzinie z uwzględnieniem faktu, że omawiany temat jest dla poszczególnych partnerów drażliwy;

18. w związku z projektami realizowanymi obecnie w Peru, w Kolumbii i w Boliwii zaleca zwiększenie puli środków na finansowanie programów likwidacji upraw narkotyków dzięki alternatywnemu rozwojowi, poszukując formuł umożliwiających stowarzyszanie się zainteresowanej ludności;

19. ubolewa, że w obliczu konieczności łagodzenia ogromnych niedostatków wynikających z zapóźnień rozwojowych, ubóstwa, pandemii, niedożywienia, przestępczości i klęsk żywiołowych niektóre kraje przeznaczają środki finansowe na nadmierny wzrost wydatków na cele wojskowe;

20. apeluje, by walka ze zmianami klimatu i globalnym ociepleniem stanowiła priorytet w programie politycznym stosunków między UE a krajami Ameryki Łacińskiej i Karaibów, a także zaleca uzgadnianie stanowisk na różnego rodzaju forach dialogu poświęconych środowisku naturalnemu i zmianom klimatu, zwłaszcza w ramach ONZ, popierając zarazem kolejny szczyt, który odbędzie się w Meksyku pod koniec 2010 r.; ponadto wzywa do ciągłości spotkań ministrów ochrony środowiska z obu regionów, zainicjowanych w Brukseli w marcu 2008 r.; podkreśla również, że pierwszymi ofiarami negatywnych skutków zmian klimatu i globalnego ocieplenia są osoby najuboższe, a zwłaszcza ludność tubylcza; wyraża też nadzieję, że działalność instrumentu inwestycyjnego dla Ameryki Łacińskiej można skierować między innymi na wspieranie projektów mających na celu przeciwdziałanie zmianom klimatu, sprzyjanie korzystaniu z transportu publicznego na krótkich odległościach, promowanie pojazdów elektrycznych oraz wspieranie projektu ITT Yasuni w Ekwadorze, itp.;

Aspekt ekonomiczny i handlowy międzyregionalnego partnerstwa strategicznego

21. ponawia propozycję utworzenia europejsko-latynoamerykańskiej strefy wszechstronnego partnerstwa międzyregionalnego w oparciu o model typu "WTO - regionalizm", który należy wprowadzić dwuetapowo;

22. w celu zakończenia pierwszego etapu zdecydowanie popiera wznowienie negocjacji w sprawie układu o stowarzyszeniu UE-Mercosur (jako że szybko zawarty układ o stowarzyszeniu tego rodzaju, mający niezwykłe znaczenie i wpływający na życie siedmiuset milionów osób, byłby najambitniejszym na świecie porozumieniem międzyregionalnym), zakończenie negocjacji w sprawie układu o stowarzyszeniu UE-Ameryka Środkowa przed szczytem w Madrycie, przegląd politycznego układu o współpracy ze Wspólnotą Andyjską z 2003 r. oraz pogłębienie obowiązujących układów o stowarzyszeniu z Meksykiem i Chile; zauważa zadowalające zamknięcie negocjacji w sprawie wielostronnego porozumienia handlowego między UE a krajami Wspólnoty Andyjskiej; podejmie wytężone działania w celu należytego przeprowadzenia procedury parlamentarnej ratyfikacji tych układów, by zapewnić ich korzystny wpływ na wszystkie zagadnienia będące przedmiotem wspólnego zainteresowania;

23. przypomina, że negocjacje w sprawie układu o stowarzyszeniu UE-Ameryka Środkowa rozpoczęły się w oparciu o podejście międzyregionalne, i podkreśla, że powinny zostać zakończone w ten sam sposób, gwarantując, że żaden kraj nie znajdzie się na marginesie;

24. w celu zakończenia drugiego etapu i zawarcia około 2015 r. układu o wszechstronnym stowarzyszeniu międzyregionalnym zwraca się o zapewnienie poszczególnym aspektom międzyregionalnego partnerstwa strategicznego wsparcia prawnego i instytucjonalnego oraz pełnego zasięgu geograficznego, a także o ustanowienie wspólnych przepisów i zasad o charakterze ogólnym, ułatwiających korzystanie z poszczególnych swobód, by powstało jak najszersze partnerstwo poprzez pogłębienie z jednej strony porozumień integracyjnych w Ameryce Łacińskiej, a z drugiej strony procesu stowarzyszenia UE z poszczególnymi krajami i grupami regionu;

Aspekt społeczny międzyregionalnego partnerstwa strategicznego

25. z myślą o podejmowaniu uzgodnionych działań zaleca koordynację stanowisk obu regionów co do metod realizacji milenijnych celów rozwoju w związku z przewidzianym na wrzesień 2010 r. posiedzeniem wysokiego szczebla ONZ, zwłaszcza celów, które dotyczą walki z ubóstwem, tworzenia stabilnych i dobrych jakościowo miejsc pracy oraz integracji społecznej grup wykluczonych, zwłaszcza ludności tubylczej, dzieci, kobiet i osób niepełnosprawnych;

26. uważa milenijne cele rozwoju za jedne z najważniejszych celów do zrealizowania do roku 2015 poprzez skoncentrowanie inwestycji na krajach najbiedniejszych i najbardziej potrzebującej ludności, a także wzywa oba regiony do znalezienia platformy porozumienia przed spotkaniem wysokiego szczebla dotyczącym milenijnych celów rozwoju, które ma się odbyć we wrześniu 2010 r.;

27. ufa, że zainicjowanie poważnego i wnikliwego dialogu na temat nauki, technologii i innowacji może przyczynić się do powstania europejsko-latynoamerykańskiego obszaru innowacji i wiedzy, na wzór umowy w sprawie innowacji zawartej z Chile;

28. przypomina, że edukacja i inwestycje w kapitał ludzki są podstawą spójności społecznej i rozwoju społeczno-gospodarczego, i zwraca się o podjęcie konkretnych starań i przeznaczenie odpowiednich funduszy na walkę z analfabetyzmem, którego poziom jest nadal wysoki w niektórych krajach regionu, zwłaszcza wśród dziewczynek i kobiet, oraz na dostęp do publicznej i bezpłatnej edukacji na szczeblu podstawowym i średnim, ograniczony z powodu braku odpowiednich środków w niektórych budżetach państwowych; w związku z tym popiera projekt przygotowany przez Organizację Państw Iberoamerykańskich pt. "Cele edukacyjne na 2021 r.: Takiej edukacji chcemy dla pokolenia dwusetlecia";

29. podkreśla, że bez zasadniczej zmiany sytuacji społeczno-gospodarczej niemożliwy będzie udział Ameryki Łacińskiej w społeczeństwie opartym na wiedzy, co stanowi najważniejszy strategiczny atut rozwoju;

30. z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy na rzecz wspierania oraz wymiany wiedzy i dobrych praktyk w dziedzinie prawa, np. niedawne utworzenie Latynoamerykańskiego Ośrodka Badań, Rozwoju i Innowacji w Dziedzinie Prawa, z zadowoleniem przyjmuje utworzenie Grupy 100 i uważa, że inicjatywy te mogą być niesłychanie użytecznym narzędziem wspierania wysiłków Komisji na rzecz utworzenia międzyregionalnego partnerstwa strategicznego;

31. sugeruje, by kraje Ameryki Łacińskiej prowadzące spory z sąsiadami lub mogące potencjalnie na taką drogę wstąpić (bez względu na to, czy spory te dotyczą granic, czy innych kwestii) dołożyły wszelkich starań, by odwoływać się do sądów ustanowionych w ramach różnych procesów integracji lub sądów ogólnych o zasięgu kontynentalnym i unikać przenoszenia konfliktów do sądów spoza kontynentu;

32. z zadowoleniem przyjmuje starania podejmowane w kwestiach równości płci, domaga się zwiększenia tych starań i zaleca, by w ramach współpracy między UE a Ameryką Łacińską rozwijano obszary polityki wspierające poprawę statusu prawnego kobiet, równy dostęp do edukacji i pracy oraz prawa człowieka i prawa socjalne i zwraca się do zainteresowanych rządów i organów współpracy o wspieranie takich inicjatyw poprzez udostępnianie odpowiednich zasobów ludzkich, środków finansowych i technicznych;

33. wzywa odpowiednie instytucje, by w ramach partnerstwa strategicznego wspierały odpowiednimi funduszami i środkami technicznymi politykę zapobiegania przemocy wobec kobiet i ochrony przed nią;

34. z zadowoleniem przyjmuje niedawne orzeczenie Międzyamerykańskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie zabójstw kobiet w meksykańskim Campo Algodonero jako precedens dla całego regionu; wzywa rządy państw Unii Europejskiej, Ameryki Łacińskiej i Karaibów, by wykorzystały to orzeczenie jako wytyczne dla przyszłych prac oraz by zagwarantowały, że ich zdecydowanemu potępieniu przemocy wobec kobiet będą towarzyszyć odpowiednio finansowane programy ochrony, zapobiegania i sprawiedliwości naprawczej; wzywa także do zdecydowanego zaangażowania w walkę z wszelką przemocą na tle płci, a także do stosownych inwestycji w zdrowie reprodukcyjne oraz w programy mające wspierać równość płci, edukację seksualną i dostęp do metod planowania rodziny zgodnie z programem działań Międzynarodowej konferencji na temat ludności i rozwoju (ICPD) (z 1994 r.);

35. z zadowoleniem przyjmuje wysiłki w zakresie spójności społecznej podejmowane w ostatnich latach przez większość rządów Ameryki Łacińskiej, a także zaleca odnowienie i intensyfikację programów Eurosocial, URB-AL i EUrocLIMA, jak również odpowiednie przyszłe wdrożenie Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych z myślą o promowaniu równości szans w stosunku do przeszło 60 milionów obywateli w różnym stopniu dotkniętych niepełnosprawnością, którym grozi wykluczenie społeczne w regionie latynoamerykańskim;

36. przypomina znaczenie wymiany doświadczeń na temat kwestii leżących we wspólnym interesie, np. spójności społecznej, dla zwalczania ubóstwa i redukcji nierówności; w związku z tym popiera ministerialne forum UE-AŁK w sprawie spójności społecznej, które odbyło się w Limie w dniach od 8 do 10 lutego 2010 r. i na którym skupiono się na temacie "Promowanie godnego zatrudnienia dla młodzieży: Jak wspierać spójność społeczną?", a także z zadowoleniem przyjmuje deklarację z Bahíi wydaną na zakończenie IV międzynarodowego spotkania sieci EUROsociAL w dniu 25 czerwca 2009 r.;

37. z zadowoleniem przyjmuje najbliższe spotkanie ministrów i przedstawicieli najwyższych organów ds. ubezpieczeń społecznych UE-AŁK, poświęcone koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, które odbędzie się w dniach 13 i 14 maja 2010 r. w Alcalá de Henares (region Madrytu), popiera również prace Iberoamerykańskiej Organizacji Ubezpieczeń Społecznych, wspierającej dobrobyt gospodarczy i społeczny dzięki koordynacji i wymianie doświadczeń w zakresie ubezpieczeń społecznych i domaga się, aby zarówno na spotkaniu ministrów, jak i w ramach Iberoamerykańskiej Organizacji Ubezpieczeń Społecznych przedstawiono kreatywne propozycje mające na celu zapewnienie maksymalnej ochrony społecznej zainteresowanej ludności;

38. zauważa, że pożądana integracja regionalna - do której dążą liczne rządy krajów Ameryki Łacińskiej i do której zachęca Unia Europejska - powinna sprzyjać poprawie infrastruktury, intensyfikacji handlu międzyregionalnego oraz podniesieniu w poszczególnych krajach wiedzy o różnych podmiotach politycznych, społecznych i gospodarczych działających w pozostałych krajach;

39. przypomina, że strategia obejmująca konkretne działania i praktyki na rzecz integracji (m.in. drogi, kolej, ropo- i gazociągi, współpraca w zakresie energii odnawialnej, wspieranie handlu międzyregionalnego) oraz eksponowanie różnych podmiotów działających w regionie przyspieszy pojawienie się impulsu do integracji i wzmocni poczucie wspólnoty w regionie;

40. podkreśla, że zapobieżenie zatrzymaniu rozwoju w regionie i uniknięcie blokady trwałego rozwoju wymaga skoordynowanej strategii w sektorze energetyki, gospodarki wodnej i komunikacji;

41. zaleca rządom Ameryki Łacińskiej - i zwraca się do Unii Europejskiej o udzielenie jak największego wsparcia w realizacji tego ogromnego zadania - aby uznając trudną sytuację społeczną w stosunkowo stabilnej atmosferze gospodarczej, podjęły zdecydowane i trwałe działania polityczne, np. inwestycje w roboty publiczne, wzmacnianie potencjału rynku wewnętrznego, ochrona małych i średnich przedsiębiorstw, zwiększenie oferty kredytowej, podnoszenie poziomu inwestycji w służbę zdrowia i edukację, zwracanie bacznej uwagi na bezrobocie wśród młodzieży i dyskryminację na rynku pracy ze względu na płeć;

42. przypomina w związku z tym, że chociaż nie jest łatwo uzyskać odpowiednie środki finansowe na realizację opisanych celów, to należy tworzyć sprawiedliwe i nowoczesne systemy fiskalne, umożliwiające zwalczanie oszustw podatkowych, a także ponownie rozważyć kwestię nadmiernych wydatków na cele wojskowe;

43. apeluje, by Unia Europejska i kraje Ameryki Łacińskiej, w których żyje ludność tubylcza, zacieśniały współpracę w celu realizacji skutecznych planów zwalczania głodu, zapóźnienia rozwojowego, analfabetyzmu i chorób przewlekłych;

44. jest zdania, że spójność społeczną, będącą celem partnerstwa UE-AŁK, można będzie osiągnąć tylko wtedy, gdy prowadzić będzie ona do wysokiego poziomu rozwoju oraz sprawiedliwego rozdziału dochodów i dobrobytu, a także uważa, że cel ten wymaga podjęcia konkretnych środków służących likwidacji ubóstwa zgodnie z milenijnymi celami rozwoju oraz umocnieniu systemu sądowniczego w krajach Ameryki Łacińskiej i Karaibów;

45. podkreśla znaczenie bezpieczeństwa żywnościowego dla krajów Ameryki Łacińskiej i Karaibów, a także odpowiednich możliwości przechowywania żywności w celu stawienia czoła nadchodzącym wyzwaniom w dziedzinie zaopatrzenia w żywność;

46. wzywa UE, by zobowiązała międzynarodowe korporacje z siedzibą w UE do stosowania w krajach Ameryki Łacińskiej i Karaibów minimalnych norm ekologicznych i społecznych ustalonych w umowach międzynarodowych, np. w Agendzie dotyczącej godnej pracy opracowanej przez Międzynarodową Organizację Pracy, a także do nieuchylania się od tego obowiązku;

Mechanizmy realizacji ostatecznych celów partnerstwa strategicznego:

Mechanizmy instytucjonalne

47. zaleca utrzymanie szczytów odbywających się co dwa lata, lecz podkreśla, że stosunki z Ameryką Łacińską nie powinny się ograniczać do perspektywy dwuletniej, ale że należy je zacieśnić w perspektywie długofalowej;

48. proponuje zainicjowanie międzyregionalnego dialogu politycznego przy zastosowaniu nowego, trójstronnego podejścia, który byłby poświęcony tematom, dziedzinom i interesom wspólnym dla grup UE-AŁK-Azja, UE-AŁK-Afryka i UE-AŁK-USA, a tym samym zmierzał do europejsko-atlantyckiego obszaru obejmującego Stany Zjednoczone, Amerykę Łacińską i Unię Europejską;

49. ponownie przypomina propozycję utworzenia Fundacji Europa - Ameryka Łacińska i Karaiby, której głównym celem powinna być pomoc w przygotowaniu szczytów oraz śledzenie realizacji przyjętych na nich decyzji i wytycznych dotyczących działań politycznych, a która powinna ponadto stanowić forum dialogu i koordynacji w okresach między szczytami dla wszystkich podmiotów politycznych, gospodarczych, instytucjonalnych i akademickich oraz organizacji społeczeństwa obywatelskiego dążących do zacieśnienia stosunków europejsko-latynoamerykańskich, w tym dla zgromadzenia EuroLat;

50. proponuje, by strukturę organizacyjną tej fundacji wzorowano na strukturze Fundacji im. Anny Lindh, która obejmuje prezesa i radę konsultacyjną wydającą zalecenia na temat strategicznych wytycznych fundacji dla rady dyrektorów, dyrektora i sieci krajowych, dzięki czemu zalecenia te przekazywane są wszystkim zaangażowanym szczeblom;

51. podkreśla, że budżet fundacji powinien być ograniczony, ale wystarczający do realizacji powierzonych zadań, pochodzący z systemu finansowania obejmującego wkład zaangażowanych państw członkowskich Unii i państw Ameryki Łacińskiej należących do fundacji oraz budżetu UE, a także zasoby własne generowane przez samą fundację lub oddane do jej dyspozycji przez podmioty sponsorujące powiązane z obszarem europejsko-latynoamerykańskim;

52. proponuje utworzenie - pod nadzorem fundacji i przy koordynacji z jej strony - obserwatorium migracji w strefie europejsko-latynoamerykańskiej, mającego na celu stałe i szczegółowe śledzenie wszystkich kwestii związanych z ruchami migracyjnymi w tej strefie, międzyregionalnego ośrodka zapobiegania konfliktom, mającego na celu wczesne wykrywanie przyczyn ewentualnych gwałtownych konfliktów i konfliktów zbrojnych oraz poszukiwanie najlepszych sposobów zapobiegania takim konfliktom i unikania ich ewentualnej eskalacji, a także międzyregionalnego ośrodka zapobiegania klęskom (zwłaszcza wobec dramatycznej sytuacji na Haiti po niszczycielskim trzęsieniu ziemi, które miało miejsce 12 stycznia 2010 r., i w Chile po trzęsieniu ziemi i przejściu fal tsunami, które uderzyły w ten region w dniu 27 lutego 2010 r.), mającego opracować wspólne strategie oraz system alarmowania w sytuacjach nagłych, aby zmniejszyć podatność obu stron na klęski żywiołowe spowodowane zmianami klimatu lub zmianami technologicznymi;

53. apeluje o zawarcie układów o stowarzyszeniu z podregionami, z którymi prowadzone są negocjacje, i ubolewa, że w chwili obecnej niektóre z tych układów z różnych powodów są zablokowane, a także przypomina, że w razie wystąpienia niemożliwych do przezwyciężenia różnic zdań należy szukać rozwiązań alternatywnych, nie tracąc z oczu całościowej wizji strategicznej, aby nie izolować krajów, które chcą zacieśniać stosunki polityczne, handlowe i społeczne z UE;

54. przypomina o wsparciu UE dla procesów integracji regionalnej oraz o podejściu opartym na negocjacjach zbiorowych, stosowanym przez UE w formie układów o stowarzyszeniu, jak w przypadku Ameryki Środkowej; przyznaje jednak, że kraje chcące zacieśnić stosunki z UE nie powinny być poszkodowane z powodu wewnętrznych problemów występujących w procesach integracji regionalnej, jak w przypadku Wspólnoty Andyjskiej, ani też z powodu niezawisłych decyzji podejmowanych przez ich uczestników, niezależnie od ich zasadności;

Mechanizmy finansowe

55. popiera instrument inwestycyjny dla Ameryki Łacińskiej zaproponowany przez Komisję jako namacalny przejaw zaangażowania Unii na rzecz zacieśniania integracji regionalnej i zdolności do wzajemnych połączeń w Ameryce Łacińskiej i wyraża nadzieję, że przyczyni się on do zróżnicowania państw i sektorów, w których dokonuje się inwestycji europejskich; odnotowuje wkład w wysokości 100 mln euro przewidziany do końca 2013 r. i pochodzący z budżetu wspólnotowego, niezależnie od wszelkich innych ewentualnych dodatkowych wkładów i dotacji ze strony państw członkowskich;

56. z zadowoleniem przyjmuje podpisanie w listopadzie 2009 r. protokołu ustaleń między EBI a Interamerykańskim Bankiem Rozwoju oraz wyraża poparcie dla wkładu finansowego EBI w projekty realizowane w Ameryce Łacińskiej, lecz podkreśla jednocześnie, że aby móc zrealizować swe cele, EBI potrzebuje więcej funduszy i udziału ze strony UE i jej państw członkowskich;

57. podkreśla znaczenie poszczególnych instrumentów finansowych UE, lecz zaznacza, że należy wyjść poza podejście skoncentrowane wyłącznie na pomocy we współpracy rozwojowej z Ameryką Łacińską, skupiając środki instrumentu finansowania współpracy na rzecz rozwoju na krajach najbiedniejszych i grupach najbardziej potrzebujących oraz ustanawiając nowe formy współpracy z krajami wschodzącymi i krajami o średnim poziomie dochodów w Ameryce Łacińskiej dzięki instrumentowi finansowania współpracy z państwami uprzemysłowionymi; apeluje w związku z tym o włączenie kryteriów i zasad ujętych w art. 32 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych do polityki współpracy UE w tym regionie w celu propagowania i pobudzenia działań politycznych zmierzających do skutecznej integracji tej społeczności;

58. podkreśla rolę i stosowność dążenia do ujednolicania przepisów z zakresu regulacji i kontroli różnych systemów finansowych występujących w Ameryce Łacińskiej z myślą o usuwaniu różnic i w miarę możliwości o zbieżności z systemem europejskim, który osiągnął konkretne rezultaty w tworzeniu zaawansowanych modeli nadzoru instytucji transgranicznych;

*

* *

59. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich i wszystkich krajów Ameryki Łacińskiej i Karaibów, Europejsko-Latynoamerykańskiemu Zgromadzeniu Parlamentarnemu, Parlamentowi Latynoamerykańskiemu, Parlamentowi Środkowoamerykańskiemu, Parlamentowi Wspólnoty Andyjskiej oraz Parlamentowi Mercosuru.

______

(1) Dz.U. C 140 E z 16.3.2002, s. 569.

(2) Dz.U. C 296 E z 6.12.2006, s. 123.

(3) Dz.U. C 259 E z 29.10.2009, s. 64.

(4) Dz.U. C 227 E z 4.9.2008, s. 140.

Zmiany w prawie

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024