Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady zmieniającego rozporządzenia (EWG) nr 404/93, (WE) nr 1782/2003 oraz (WE) nr 247/2006 dotyczące sektora bananówCOM(2006) 489 wersja ostateczna - 2006/0173 (CNS)
(2006/C 325/11)
(Dz.U.UE C z dnia 30 grudnia 2006 r.)
Dnia 26 października 2006 r. Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny postanowił, zgodnie z art. 29 ust. 2 swojego regulaminu wewnętrznego, opracować opinię z inicjatywy własnej w sprawie wspomnianej powyżej.
Sekcja Rolnictwa, Rozwoju Wsi i Środowiska Naturalnego, której powierzono przygotowanie prac Komitetu w tej sprawie, przyjęła swoją opinię dnia 8 listopada 2006 r. Sprawozdawcą był José María ESPUNY MOYANO.
Na 431. sesji plenarnej w dniach 13-14 grudnia 2006 r. (posiedzenie z dnia 13 grudnia) Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny 134 głosami za - 6 osób wstrzymało się od głosu - przyjął następującą opinię:
1. Wnioski i zalecenia
1.1 Komitet uznaje konieczność zreformowania obecnego systemu pomocy dla wspólnotowych producentów bananów i tym samym z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji. Jednakże sądzi, że za wcześnie jeszcze na ocenę wpływu, jaki na dochody producentów może wywrzeć nowy system przywozu, który wszedł w życie 1 stycznia 2006 r. i jest oparty na jednolitej taryfie celnej. Komitet jest także zdania, że omawiany wniosek nie uwzględnia w wystarczającym stopniu tej kwestii.
1.2 Komitet proponuje wprowadzić następujące zmiany w 5. umotywowaniu wniosku:
Tytuł III rozporządzenia Rady (WE) nr 247/2006 z dnia 30 stycznia 2006 r. w sprawie szczególnych działań w dziedzinie rolnictwa na rzecz regionów peryferyjnych Unii Europejskiej przewiduje ustanowienie wspólnotowych programów wsparcia dla najbardziej oddalonych regionów uwzględniających szczególne środki mające na celu wsparcie lokalnej produkcji rolnej. Wspomniane rozporządzenie przewiduje dokonanie przeglądu do dnia 31 grudnia 2009 r. Jeśli nastąpiłyby istotne zmiany warunków ekonomicznych mających wpływ na środki do życia mieszkańców regionów najbardziej oddalonych, Komisja przedstawi swoje sprawozdanie przed terminem. Jednakże w celu uwzględnienia specyficznej sytuacji wspólnotowych producentów bananów, Komisja przedstawi specjalne sprawozdanie przed wyznaczonym terminem, gdyby doszło do zmniejszenia się dochodów tychże producentów w wyniku zmian systemu przywozu. Instrument ten wydaje się najlepiej dostosowany do wsparcia produkcji bananów w każdym omawianym regionie poprzez zapewnienie elastyczności oraz decentralizacji mechanizmów w celu wsparcia produkcji bananów. Możliwość włączenia pomocy dla sektora bananów do wspomnianych programów wsparcia powinno zwiększyć spójność strategii pomocy dla produkcji rolnej w tych regionach.
1.3 Komitet sugeruje dodanie w art. 3 ust. 2 nowego punktu 3a do art.28 rozporządzenia (WE) nr 247/2006:
W wypadku pogorszenia się sytuacji ekonomicznej producentów bananów w wyniku zmian systemu przywozu, Komisja przedstawi specjalne sprawozdanie przed 31 grudnia 2009 r., któremu towarzyszyć będą odpowiednie wnioski.
1.4 Komitet proponuje zmienić art. 30 rozporządzenia 247/2006, dodając następujący punkt:
Komisja Europejska mogłaby zezwolić państwom członkowskim na włączenie do ich programów wsparcia konkretnego systemu płatności zaliczkowych dla producentów bananów.
2. Uwagi ogólne
2.1 Sektor bananów jest sektorem szczególnym i dlatego też stał się przedmiotem oddzielnej WOR. Specyfika sektora spowodowana jest głównie faktem, iż przeważająca część produkcji wspólnotowej ma miejsce w regionach peryferyjnych, które stoją w obliczu szczególnych trudności, wskazanych w art. 299 ust. 2 Traktatu. Poza tym produkcja ta pokrywa jedynie 16 % rynku wspólnotowego, a światowy rynek bananów stanowi praktycznie oligopol, gdyż sprzedaż tych produktów kontrolowana jest przez pięć dużych firm.
2.2 Wniosek Komisji Europejskiej, przyjęty po zakrojonym na szeroką skalę procesie konsultacji zewnętrznej i wewnętrznej, przewiduje radykalną zmianę obecnego systemu pomocy dla wspólnotowego sektora bananów. Obecny system pomocy wewnętrznej, oparty na zasadzie płatności wyrównawczych, przy wsparciu zmieniającym się co roku w zależności od poziomu cen bananów, zostanie zastąpiony pomocą krajową, która w przypadku regionów peryferyjnych zostanie włączona do właściwych programów POSEI, a w przypadku pozostałych stref produkcji wspólnotowej - do systemu płatności jednolitych.
2.3 Wniosek ten niesie ze sobą konieczność reformy trzech rozporządzeń wspólnotowych:
2.3.1 Rozporządzenie 404/93 - wspólna organizacja rynku bananów. Usunąć tytuł II (organizacje producentów i mechanizmy koncentracji), tytuł III (system pomocy wyrównawczej, programy operacyjne i premia za karczowanie) oraz różne artykuły tytułu IV i V, które są już nieaktualne w obliczu zastąpienia systemu kontyngentów taryfowych systemem wyłącznie taryfowym. Zmienić niektóre z artykułów tytułu V: znieść Komitet Zarządzający ds. Bananów (odesłania do tego komitetu rozumiane są jako odesłania do Komitetu Zarządzającego ds. Świeżych Owoców i Warzyw) oraz usunąć postanowienie dotyczące obowiązku przedstawienia sprawozdania rocznego w ramach rozporządzenia 404/93.
2.3.2 Rozporządzenie 1782/2003 - reforma WPR 2003. Zmienić odnośne artykuły tak, aby włączyć produkcję bananów spoza regionów peryferyjnych do systemu płatności jednolitych. W tym celu zmianie ulegają pułapy krajowe Grecji (+1,1 mln EUR), Portugalii (+0,1 mln EUR) i Cypru (+3,4 mln EUR). Państwa te ustanowią kwoty referencyjne oraz liczbę hektarów mających prawo skorzystać z płatności jednolitych na podstawie okresu reprezentatywnego pomiędzy rokiem 2000 a 2005.
2.3.3 Rozporządzenie 247/2006, POSEI dla sektorów rolnych. Budżety programów POSEI zostają zwiększone o 278,8 mln EUR: POSEICAN: 141,1 mln EUR, POSEIDOM: 129,1 mln EUR, oraz POSEIMA: 8,6 mln EUR.
2.4 Komitet jest zdania, że wniosek Komisji oznacza w pewien sposób zrezygnowanie przez nią z odpowiedzialności za wspólnotowy sektor produkcji bananów, gdyż w praktyce pozbawia on treści wspólną organizację rynku bananów i włącza kwestie związane ze wsparciem finansowym dla producentów bananów do ogólnego budżetu programów POSEI, nie poświęcając temu produktowi oddzielnego rozdziału.
2.5 Komitet pozytywnie ocenia propozycję Komisji zmierzającą do wprowadzenia systemu stałych krajowych środków budżetowych, lecz obawia się, że wówczas całkowite dostępne środki będą niewystarczające w obliczu znacznego spadku cen wspólnotowych w wyniku większej liberalizacji rynku, spowodowanej nowym systemem przywozów, oraz przewidywalnej zmiany tegoż rynku w wyniku prowadzonych obecnie międzynarodowych negocjacji handlowych.
3. Uwagi szczegółowe
3.1 Komisja powinna znaleźć alternatywne rozwiązanie w celu zachowania wspólnotowych ram organizacji producentów bananów, ponieważ produkcja europejska w tej dziedzinie jest bardzo rozczłonkowana: w większości wypadków mamy do czynienia z drobnymi producentami, którzy muszą sprzedawać swoje owoce na rynku charakteryzującym się silną konkurencją, co wymaga znacznej koncentracji podaży. Komitet uważa, że te wspólnotowe ramy organizacji producentów można by utrzymać, zachowując niektóre postanowienia tytułu II rozporządzenia (WE) nr 404/93, w szczególności zaś jego artykułów 5, 8 i 9.
3.2 Banany stanowią bardzo intensywną uprawę: praca na plantacjach odbywa się przez cały rok, co wymaga ciągłych nakładów, zwłaszcza ze względu na duże zapotrzebowanie na siłę roboczą oraz nawadnianie. Stąd też należałoby zachować system zaliczek finansowych, stworzony w ramach obecnego systemu.
3.3 Wniosek Komisji powinien dokładniej określić treść sprawozdania, które posłużyłoby za podstawę podjęcia właściwych kroków w wypadku utraty dochodów przez rolników, spowodowanej wprowadzeniem nowego systemu przywozu.
Bruksela, 13 grudnia 2006 r.
|
Przewodniczący |
|
Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego |
|
Dimitris DIMITRIADIS |
