Piractwo na morzuP6_TA(2008)0519
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 października 2008 r. w sprawie piractwa na morzu
(2010/C 15 E/12)
(Dz.U.UE C z dnia 21 stycznia 2010 r.)
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoją rezolucję w sprawie zintegrowanej polityki morskiej Unii Europejskiej z dnia 20 maja 2008 r.(1),
– uwzględniając swoją rezolucję w sprawie notorycznego zabijania ludności cywilnej w Somalii z dnia 19 czerwca 2008 r.(2),
– uwzględniając konkluzje Rady ds. Ogólnych z dnia 15 września 2008 r. (13028/2008),
– uwzględniając konkluzje Rady ds. Stosunków Zewnętrznych z dnia 26 maja 2008 r. (9868/2008),
– uwzględniając wspólne działanie Rady 2008/749/WPZiB z dnia 19 września 2008 r. ustanawiające wojskowe działania koordynujące Unii Europejskiej wspierające rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1816(2008) (UE NAVCO)(3) oraz rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1838(2008),
– uwzględniając Konwencję Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie przeciwdziałania bezprawnym czynom przeciwko bezpieczeństwu żeglugi morskiej,
– uwzględniając rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1814(2008) z dnia 15 maja 2008 r. oraz 1816(2008) z dnia 2 czerwca 2008 r. w sprawie sytuacji w Somalii,
– uwzględniając art. 103 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że piractwo na pełnym morzu stanowi coraz większe zagrożenie dla życia i bezpieczeństwa ludzi, zwłaszcza na morzach w pobliżu Somalii i Rogu Afryki, a także dla pomocy humanitarnej udzielanej ok. 3,5 mln ludzi, którzy potrzebują pomocy;
B. mając na uwadze napływające skargi dotyczące zwiększenia częstotliwości aktów piractwa w innych częściach świata, takich jak Kanał Mozambicki, niektóre obszary w pobliżu wybrzeży Indii oraz Karaiby,
C. mając na uwadze, że utrzymujący się konflikt i brak politycznej stabilizacji w Somalii przyczyniają się do aktów piractwa i zbrojnych rabunków,
D. mając na uwadze, że w ubiegłym roku zwiększyła się liczba i częstotliwość aktów przestępczych skierowanych przeciwko jednostkom rybackim, handlowym i pasażerskim z krajów Wspólnoty na wodach międzynarodowych w pobliżu wybrzeży Afryki, co stwarza poważne zagrożenie dla życia załóg i ma bardzo negatywny wpływ na handel międzynarodowy;
E. mając na uwadze, że swobodny ruch statków uprawiających legalną działalność handlową na pełnym morzu stanowi warunek konieczny do prowadzenia handlu międzynarodowego;
F. mając na uwadze, że ta forma piractwa bezpośrednio zagraża marynarzom, których środki do życia zależą od bezpiecznego i zgodnego z prawem prowadzenia handlu i wykonywania zawodu na morzu;
G. mając na uwadze, że rybacy z UE prowadzący działalność na pełnym morzu padają ofiarą piratów, a zagrożenie piractwem doprowadziło do wycofania się znacznej liczby statków rybackich UE na odległość kilkuset kilometrów od wybrzeży Somalii lub do ograniczenia działalności rybackiej w tym regionie;
H. mając na uwadze, że ofiarą piractwa padło wielu zwykłych obywateli przebywających na statkach rekreacyjnych na morzu w pobliżu Rogu Afryki;
I. mając na uwadze, że po części ta forma piractwa wynika z przemocy i braku stabilności politycznej Somalii, wywołuje efekt domina w pozostałej części regionu Rogu Afryki, ale również przyczynia się do nich, tak jak w przypadku jego jednoczesnych konsekwencji dla ludności cywilnej Somalii pod względem narażenia na zagrożenia, braku rozwoju, zakłóceń w dostawach pomocy w postaci żywności i innych działań humanitarnych,
J. mając na uwadze, że w 2007 r. doniesiono o 20 zamordowanych członkach załóg, 153 rannych lub napadniętych oraz 194 porwanych,
K. mając na uwadze, że w reakcji na zaostrzanie się tego zjawiska Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych opracowuje obecnie nową rezolucję, mającą zmobilizować społeczność międzynarodową do lepszego stosowania istniejących instrumentów zwalczania i prewencji w ramach prawa morza lub w ramach rezolucji Rady Bezpieczeństwa,
1. wzywa Tymczasowy Rząd Federalny Somalii, aby we współpracy z ONZ i Unią Afrykańskaą traktował piractwo i zbrojne rabunki dokonywane z wybrzeży Somalii na statki przewożące pomoc humanitarną jako przestępstwa, które należy ścigać poprzez aresztowanie sprawców zgodnie z obowiązującym prawem międzynarodowym;
2. odnotowuje wspólne działanie 2008/749/WPZiB ustanawiające wojskowe działania koordynujące UE wspierające rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1816(2008 r.), tzw. UE NAVCO;
3. zwraca się do państw członkowskich zasiadających w Radzie Bezpieczeństwa ONZ o odnowienie upoważnień przyznanych w rezolucji nr 1816(2008), zgodnie z zamiarem zapisanym w rezolucji nr 1838(2008);
4. wzywa Komisję, żeby poszukiwała sposobów ochrony przed piractwem statków rybackich pływających pod banderami unijnymi i innych statków rybackich, dokonujących połowów na wodach międzynarodowych w północno-zachodniej części Oceanu Indyjskiego, ewentualnie we współpracy z Komisją ds. Tuńczyka na Oceanie Indyjskim (IOTC);
5. ubolewa, że Rada nie skonsultowała się z Parlamentem w sprawie decyzji o rozpoczęciu tej operacji w zakresie Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony (EPBO) i wzywa Radę do poinformowania Parlamentu o zakresie tego działania i dokładnych zadaniach, jakie podejmie komórka UE ds, koordynacji w ramach Rady Europejskiej w celu wsparcia misji morskiej w zakresie EPBiO - EU NAVCO;
6. apeluje do Rady o wyraźne rozróżnienie przyszłego mandatu EPBiO i antypirackich zadań wykonywaych przez państwa członkowskie w ramach operacji Trwała Wolność - Róg Afryki, która ma na celu walkę z działaniami terrorystycznymi; żąda jasnych wytycznych dotyczących zatrzymania i karania schwytanych piratów; apeluje do Rady, aby unikała jakiegokolwiek angażowania UE NAVCO w trwający w Somalii konflikt; wzywa do skutecznej koordynacji działań z innymi okrętami wojennymi w regionie, zwłaszcza amerykańskimi i rosyjskimi;
7. wzywa Komisję i Radę, aby dążyły do zagwarantowania jak najszybszego przeglądu i uaktualnienia prawnych instrumentów Międzynarodowej Organizacji Morskiej dotyczących piractwa i zbrojnych rabunków w celu schwytania i skazania sprawców tych zbrodni;
8. zwraca się do Komisji i Rady o zachęcenie państw przybrzeżnych i wszystkich państw członkowskich do ratyfikowania protokołu do Konwencji w sprawie przeciwdziałania bezprawnym czynom przeciwko bezpieczeństwu żeglugi morskiej z 2005 r.;
9. zachęca państwa członkowskie, które jeszcze tego nie zrobiły, do jak najszybszego wprowadzenia do swoich wewnętrznych systemów prawnych odpowiednich przepisów Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza i Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie przeciwdziałania bezprawnym czynom przeciwko bezpieczeństwu żeglugi morskiej, pozwalających na jasne wskazanie jurysdykcji, a przez to na zapewnienie ścigania karnego przy pełnej pewności prawa w razie schwytania piratów lub sprawców zbrojnych napaści na morzu;
10. z zadowoleniem przyjmuje plany Komisji dotyczące wzmocnienia koordynacji europejskich agencji odpowiedzialnych za nadzór morski, zwłaszcza w dziedzinie zapobiegania nielegalnej działalności (handlowi ludźmi i przemytowi narkotyków, nielegalnej imigracji), ze szczególnym naciskiem na wody międzynarodowe; wzywa Radę do nieprzyrównywania wyzwania, jakim jest terroryzm, do kwestii nielegalnej imigracji oraz handlu ludźmi i przemytu narkotyków;
11. przyjmuje z zadowoleniem inicjatywę Komisji dotyczącą promowania negocjacji w celu lepszego współużytkowania przestrzeni morskiej z krajami trzecimi i zdecydowanie popiera wzmożoną współpracę z krajami sąsiadującymi w zakresie ochrony mórz niepodlegających krajowym jurysdykcjom;
12. stanowczo potępia handel bronią i amunicją ze zorganizowanymi bandami, które dokonują aktów piractwa; zwraca się do właściwych organizacji międzynarodowych, żeby zaleciły odpowiednie środki mające na celu niedopuszczenie, by broń nie trafiała w ręce takich pirackich band;
13. apeluje do Komisji o przekazywanie Parlamentowi informacji na temat wszelkich decyzji, jakie może ona podjąć w sprawie finansowania przedsięwzięć związanych z najbardziej niebezpiecznymi szlakami morskimi w okolicach Rogu Afryki, w cieśninie Bab al-Mandab i Zatoce Adeńskiej;
14. wzywa Komisję do rozważenia, w jaki sposób można by praktycznie wesprzeć agendę IMO z Sana'a/Dar-es-Salaam, a w szczególności związane z tym utworzenie regionalnego ośrodka lub systemu informacji morskiej;
15. z zadowoleniem przyjmuje postępy Rady Europejskiej w przygotowywaniu operacji morskiej Unii Europejskiej skierowanej przeciwko piratom, mającej na celu zagwarantowanie bezpieczeństwa tranzytu statków towarowych w korytarzu morskim Zatoki Adeńskiej;
16. ubolewa, że działania Rady nie dotyczą stref połowowych w tym regionie, i wnioskuje o szybkie podjęcie działań zmierzających w tym kierunku;
17. zwraca się do Komisji o stworzenie w możliwie najkrótszym czasie w ramach nowej zintegrowanej polityki morskiej wspólnotowego systemu współpracy i koordynacji, który pozwoliłby okrętom wojennym pływającym pod flagą jednego z państw członkowskich i znajdującym się na wodach międzynarodowych chronić statki rybackie i handlowe z innych państw członkowskich;
18. w związku z powyższym z zadowoleniem przyjmuje poprawkę do budżetu ogólnego UE na rok 2009 przyjętą przez Parlament w pierwszym czytaniu, mającą na celu ustanowienie nowej linii budżetowej w celu sfinansowania projektu pilotażowego mającego ocenić możliwość finansowania, zarządzania i koordynowania programu działań Wspólnoty, którego celem będzie ochrona statków wspólnotowych przepływających przez obszary zagrożone piractwem międzynarodowym bądź prowadzących działalność na tych obszarach;
19. wzywa Komisję i państwa członkowskie do czynnego wsparcia w ramach ONZ i IMO inicjatywy niektórych państw członkowskich zmierzającej do objęcia prawem pościgu na wodzie i w powietrzu wód terytorialnych krajów przybrzeżnych, jeśli wyrażą one na to zgodę, oraz do stworzenia mechanizmu skoordynowanej pomocy w przypadku piractwa morskiego; zwraca się również do Komisji i do państw członkowskich o aktywne działania na rzecz zapewnienia przyjęcia kolejnej rezolucji Organizacji Narodów Zjednoczonych, ponieważ rezolucja nr 1816 wygaśnie w dniu 2 grudnia 2008 r.;
20. pragnie, aby Komisja Europejska i Narody Zjednoczone równolegle do zapewniania bezpieczeństwa konwojów i korzystania z prawa do ścigania napastników nie zaniedbywały drogi współpracy i normalizacji stosunków politycznych z państwami danego regionu w celu umożliwienia im przyjmowania środków mających na celu zapobieganie lub walkę z przestępczością na morzu i jej wieloma przyczynami;
21. wzywa Radę i państwa członkowskie do wyjaśnienia celów morskiej operacji wojennej UE w ramach rezolucji nr 1816(2008) Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych w celu zwalczania zbrojnych rabunków i aktów piractwa w pobliżu wybrzeży Somalii; uznaje, że rezolucje nr 1816(2008) i 1838 Rady Bezpieczeństwa ONZ sporządzono zgodnie z rozdziałem VII Karty ONZ, który jako jedyny przewiduje legalne użycie siły; niemniej jednak podkreśla, że w żadnym razie nie powinno się uznawać za działania wojenne aktów piractwa oraz działań podejmowanych przeciw piractwu; wzywa Radę, aby traktowała piractwo jako przestępstwo zgodnie z obowiązującym prawem międzynarodowym;
22. zwraca się do Rady o podjęcie wszelkich starań o rozpoznanie i rozbicie siatek zorganizowanej przestępczości, które czerpią korzyści z opisywanych czynów;
23. zwraca się do Komisji i społeczności międzynarodowej o użycie wszelkich zasobów ludzkich i finansowych niezbędnych, by pomóc w ustanowieniu demokratycznych i stabilnych rządów w Somalii w celu skutecznego i długoterminowego zwalczania piractwa na morzu;
24. zachęca Radę i państwa członkowskie do przyjęcia jasnych i prawnie niepodważalnych zasad interwencji sił morskich uczestniczących w omawianych operacjach;
25. zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.
______
(1) Teksty przyjęte, P6_TA(2008)0213.
(2) Teksty przyjęte, P6_TA(2008)0313.
(3) Dz.U. L 252 z 20.9.2008, s. 39.