Zmiana rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ 1
z dnia 26 maja 2025 r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności

Na podstawie art. 6c ust. 9 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 44, z późn. zm.) zarządza się, co następuje:
§  1.
 W rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. z 2021 r. poz. 857) wprowadza się następujące zmiany:
1)
w § 3:
a)
po ust. 5 dodaje się ust. 5a w brzmieniu:

"5a. Orzeczenie na czas określony o stopniu niepełnosprawności wydaje się na okres nie krótszy niż 7 lat w przypadku potwierdzenia u osoby zainteresowanej spełniającej warunki zaliczenia do określonego stopnia niepełnosprawności:

1) rzadkiej choroby genetycznej o jednorodnym i niezmiennym przebiegu lub

2) zespołu Downa.",

b)
ust. 6 otrzymuje brzmienie:

"6. Niepełnosprawność dziecka spełniającego warunki zaliczenia do osób niepełnosprawnych orzeka się na czas:

1) określony, nie krótszy niż 3 lata, jednak nie dłuższy niż do ukończenia przez dziecko 16 roku życia albo

2) do ukończenia przez dziecko 16 roku życia w przypadku potwierdzenia u dziecka:

a) rzadkiej choroby genetycznej o jednorodnym i niezmiennym przebiegu lub

b) zespołu Downa.",

c)
po ust. 6 dodaje się ust. 6a w brzmieniu:

"6a. Katalog rzadkich chorób genetycznych o jednorodnym i niezmiennym przebiegu określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.";

2)
w § 34 w:
a)
ust. 2 wyrazy "załącznik nr 1" zastępuje się wyrazami "załącznik nr 2",
b)
ust. 4 wyrazy "załącznik nr 2" zastępuje się wyrazami "załącznik nr 3";
3)
w § 35 w:
a)
ust. 2 wyrazy "załącznik nr 3" zastępuje się wyrazami "załącznik nr 4",
b)
ust. 4 wyrazy "załącznik nr 4" zastępuje się wyrazami "załącznik nr 5";
4)
dodaje się załącznik nr 1 do rozporządzenia w brzmieniu określonym w załączniku do niniejszego rozporządzenia;
5)
dotychczasowe załączniki nr 1-4 do rozporządzenia oznacza się odpowiednio jako załączniki nr 2-5.
§  2.
1.
 Do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia stosuje się przepisy rozporządzenia zmienianego w § 1, w brzmieniu nadanym niniejszym rozporządzeniem.
2.
 Sprawy, w których przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia wszczęto postępowanie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych, podlegają rozpatrzeniu według przepisów rozporządzenia zmienianego w § 1, w brzmieniu nadanym niniejszym rozporządzeniem.
§  3.
 Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK

KATALOG RZADKICH CHORÓB GENETYCZNYCH O JEDNORODNYM I NIEZMIENNYM PRZEBIEGU

Lp. Nazwa choroby Numer

ORPHA

1 Achondroplazja 15
2 Zespół Aicardiego i Goutièresa 51
3 Wrodzony niedobór alfa-1 - antytrypsyny - postać homozygotyczna 60
4 Zespół Alpersa i Huttenlochera 726
5 Alfa- i beta-mannozydoza 61
6 Zespół Alströma 64
7 Zespół Angelmana 72
8 Zespół Aperta 87
9 Niedobór dekarboksylazy L - aminokwasów aromatycznych 35708
10 Ataksja-teleangiektazja 100
11 Autosomalna recesywna wielotorbielowatość nerek 731
12 Autosomalna recesywna złośliwa osteopetroza 667
13 Zespół Bardeta-Biedla 110
14 Dystrofia mięśniowa obręczowo-kończynowa R4 związana z betasarkoglikanem 119
15 Zespół CHARGE 138
16 Dystrofia mięśniowa obręczowo-kończynowa związana z kalpainą 3 R1 267
17 Dysplazja kampomeliczna 140
18 Choroba Canavan
19 Zespół Hellera (dziecięce zaburzenie dezintegracyjne) 168782
20 Zespół Cockayne'a 191
21 Zespół Coffina-Lowry'ego 192
22 Wrodzony brak ramienia i przedramienia 294975
23 Wrodzone zaburzenie glikozylacji 137
24 Wrodzona dystrofia mięśniowa z niedoborem integryny alfa-7 34520
25 Zespół Cornelia de Lange 199
26 Mukowiscydoza 586
27 Zespół Dravet 33069
28 Zespół Dubowitza 235
29 Dystrofia mięśniowa Duchenne'a 98896
30 Proste pęcherzowe oddzielanie się naskórka 304
31 Sekwencja deformacyjna akinezji płodu 994
32 Zespół łamliwego (kruchego) chromosomu X 908
33 Zespół Frasera 2052
34 Ataksja Friedreicha 95
35 Zespół Frynsa 2059
36 Gangliozydoza GM1 354
37 Gangliozydoza GM2 309152
38 Choroba Gauchera 355
39 Encefalopatia glicynowa (nieketotyczna hiperglicynemia) 407
40 Niedorozwój dystalnej części kończyny/kończyn, hemimelia 2130
41 Holoprozencefalia 2162
42 Zespół progerii Hutchinsona-Gilforda 740
43 Wodogłowie ze zwężeniem wodociągu Sylwiusza 2182
44 Hyperfenyloalaninemia spowodowana deficytem tetrahydrobiopteryn 238583
45 Dziedziczne pęcherzowe oddzielanie się naskórka 79361
46 Iniencefalia 63259
47 Izolowana anencefalia/eksencefalia 1048
48 Izolowany otwarty rozszczep kręgosłupa 823
49 Kwasica izowalerianowa 33
50 Choroba Huntingtona - postać młodzieńcza 248111
51 Zespół Kabuki 2322
52 Choroba Krabbego 487
53 Zespół Ehlersa i Danlosa, typ kifoskoliotyczny 1900
54 Wrodzona dystrofia mięśniowa spowodowana niedoborem laminy alfa 2, merozyno-ujemna wrodzona dystrofia mięśniowa 258
55 Zespół Larsena 503
56 Wrodzona ślepota Lebera 65
57 Dziedziczna atrofia nerwu wzrokowego Lebera 104
58 Choroba Lebera 'plus' 99718
59 Zespół Leigha 506
60 Zespół Lesch-Nyhana 510
61 Fenyloketonuria matczyna z małogłowiem 2209
62 Zespół Meckela 564
63 Choroba Menkesa 565
64 Leukodystrofia metachromatyczna 512
65 Zespół Millera-Diekera 531
66 Neurodegeneracja związana z białkiem błony mitochondrialnej 289560
67 Zespół Mowata-Wilsona 2152
68 Mukolipidoza (grupa chorób) 79212
69 Mukopolisacharydoza (grupa chorób) 79213
70 Miopatia nemalinowa 607
71 Ostra niewydolność oddechowa noworodków spowodowana niedoborem SP-B 217563
72 Wady cewy nerwowej 3388
73 Zespoły neurozwyrodnieniowe spowodowane gromadzeniem się żelaza w mózgu 385
74 Wrodzona wielostawowa artrogrypoza pochodzenia neurogennego 1143
75 Zapalenie rdzenia i nerwów wzrokowych 71211
76 Neuronalna lipofuscynoza ceroidowa 216
77 Niedobór kwaśnej sfingomielinazy (ASMD), dawniej zespół Niemanna-Picka 77292
78 Zespół Nijmegen
79 Nieimmunologiczny obrzęk płodu 363999
80 Zespół oczno-mózgowo-nerkowy (zespół Lowe'a) 534
81 Zespół Opitza GBBB 2745
82 Wrodzona łamliwość kości - postać ciężka 666
83 Neurodegeneracja związana z kinazą pantotenianu 157850
84 Napadowa kinezygenna (wywoływana ruchem) dyskineza 98809
85 Choroba Pelizaeusa Merzbachera (jedna grupa) 702
86 Zespół płetwistości 294963
87 Zespół Pradera-Willi'ego 739
88 Postępujące porażenie nadjądrowe 683
89 Postępujące porażenie nadjądrowe - zespół korowo-podstawny 240103
90 Kwasica propionowa 35
91 Rdzeniowy zanik mięśni i wszystkie schorzenia z tej grupy 70
92 Padaczka pirydoksynozależna 3006
93 Niedobór karboksylazy pirogronianowej 3008
94 Choroba Refsuma 773
95 Obustronna agenezja nerek 1848
96 Zespół Retta 778
97 Zespół Rubinsteina i Taybiego 783
98 Zespół Seckela 808
99 Syrenomelia 3169
100 Zespół Smitha-Lemliego-Opitza 818
101 Zespół Smith-Magenis 819
102 Zespół Sotosa 821
103 Choroba Taya-Sachsa 845
104 Dysplazja tanatoforyczna 2655
105 Triploidia 3376
106 Zespół WAGR - zespół guza Wilmsa, aniridii, wad układu moczowo-płciowego i niepełnosprawności intelektualnej 893
107 Zespół Walkera i Warburga 899
108 Zespół Williamsa 904
109 Zespół Wolfa-Hirschhorna
110 Zespół Wolframa 3463
111 Adrenoleukodystrofia sprzężona z chromosomem X 43
112 Miopatia centronuklearna sprzężona z chromosomem X 596
113 Dominująca chondrodysplazja punktowa sprzężona z chromosomem X 35173
114 Zespół Kleefstra 261494
115 Zespół alfa talasemia - niepełnosprawność intelektualna sprzężona z chromosomem X 847
116 Postępująca kostniejąca fibrodysplazja (FOP) 337
117 Synaptopatie różne numery ORPHA
118 Zespół niepełnosprawności intelektualnej spowodowany mutacją DYRK1A 464306
119 Zespół Cri du Chat (delecja 5p) 261893
120 Zespół Potockiego-Lupskiego - zespół mikroduplikacji 17p11.2 1713
121 Genetycznie uwarunkowane (z określonym patogennym wariantem genetycznym) zespoły neurorozwojowe z niepełnosprawnością intelektualną różne numery ORPHA
122 Zespół Phelan-McDermid 662169
123 Zespół mózgowo-czołowo-twarzowy, zespół Baraitsera-Wintera 2995
124 Zespół Schinzela-Giediona 798
125 Zespół Allana, Herndorna i Dudley'a 59
126 Mnogi niedobór sulfataz 585
127 Zespół Coffin-Siris 1465
128 Zespół Koolenai De Vries 96169
129 Zespół Ohdo 3047
130 Zespół Pitta-Hopkinsa 2896
131 Zespół Bainbridge'a-Ropersa 352577
132 Zespół Bohringa-Opitza 97297
133 Niedobór palmitylotransferazy karnityny II 157
134 Zespół Schaafa-Yanga 398069
135 Pierwotna karłowatość mikrocefaliczna typu Alazamiego 319671
136 Zespół Blooma 125
137 Zespół Warszawski 280558
138 Dziecięca encefalopatia glicynowa 289860
139 Zespół Ondyny
140 Zespół Pallistera-Killiana (tetrasomia 12p) 884
141 Zaburzenia metabolizmu puryn i pirymidyn 79224
142 Zaburzenia metabolizmu cyklu mocznikowego i detoksykacji amoniaku 79167
143 Trisomia chromosomu 13 (zespół Patau'a) 3378
144 Trisomia chromosomu 18 (zespół Edwardsa) 3380
145 Niezrównoważone aberracje chromosomów autosomalnych z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu od umiarkowanego do ciężkiego (ring chromosom, izochromosom, delecja, duplikacja) różne numery ORPHA
146 Zespół Robertsa 3103
147 Schizencefalia 799
148 Zespół KBG 2332
149 Zespół dysmorficzny związany z dystalną arthrogrypozą, dysmorfią twarzy i zaburzeniem rozwoju uwarunkowany heterozygotyczną mutacją w genie NALCN (Zespół CLIFAHDD) 562528
150 Zespół Costello powiązany z HRAS 3071
151 Zespół mikrodelecji 22q11.2 (zespół DiGeorge'a) 567
152 Wrodzona wielostawowa artrogrypoza 1037
153 Ataksja móżdżkowa autosomalna dominująca 99
154 Autosomalna recesywna ataksja móżdżkowa 1172
155 Zespół Bartha 111
156 Zespół sercowo-twarzowo-skórny (CFC) 1340
157 Niedobór palmitylotransferazy 1A karnityny 156
158 Choroba Charcot-Marie-Tooth (dziedziczna neuropatia czuciowa i ruchowa) 166
159 Galaktozemia klasyczna 352
160 Homocystynuria klasyczna 394
161 Wrodzona biegunka chlorowa 53689
162 Wodogłowie wrodzone 2185
163 Wrodzony zespół miasteniczny 590
164 Choroba Segawy, dystonia z dobrą odpowiedzią na L-DOPA 255
165 Dystrofia mięśniowa Emery'ego-Dreifussa 261
166 Dystrofia mięśniowa obręczowo-kończynowa związana z FKRP 34515
167 Dystrofia mięśniowa obręczowo-kończynowa związana z gamma-sarkoglikanem 353
168 Niedobór dehydrogenazy glutarylo-koenzymu A (kwasica glutarowa typu 1) 25
169 Choroba spichrzania glikogenu GSD 79201
170 Choroba Hartnupów 2116
171 Hemofilia A - postać ciężka 448
172 Dziedziczny obrzęk naczynioruchowy 91378
173 Dziedziczna paraplegia spastyczna 685
174 Niedobór syntetazy holokarboksylazy 79242
175 Nietrzymanie barwnika (zespół Blocha i Sulzbergera) 464
176 Dysplazja zaciskająca klatki piersiowej (zespół Jeune'a) 474
177 Zespół Johansona i Blizzarda 2315
178 Zespół Joubert i zaburzeń pokrewnych 140874
179 Niedobór dehydrogenazy długich łańcuchów 3 - hydroksyacetylo-CoA 5
180 Encefalopatia mitochondrialna, kwasica mleczanowa z epizodami udaropodobnymi - zespół MELAS 550
181 Niedobór dehydrogenazy średnich łańcuchów acylo-CoA 42
182 Zespół małoocze-bezocze 98555
183 Mitochondrialna encefalomiopatia żołądkowo-jelitowa 298
184 Zaburzenie mitochondrialnej fosforylacji oksydacyjnej spowodowane nieprawidłowościami mitochondrialnego DNA 2443
185 Niedobór trójfunkcyjnego białka mitochondrialnego 746
186 Zanik wieloukładowy 102
187 Zanik wieloukładowy typu parkinsonowskiego 98933
188 Zespół ustno-twarzowo-palcowy typu 1 2750
189 Zespół Pfeiffera 710
190 Fenyloketonuria 716
191 Ataksja rdzeniowo-móżdżkowa o początku w dzieciństwie różne numery ORPHA
192 Dystrofia miotoniczna Steinerta 273
193 Zespół Treacher-Collins 861
194 Stwardnienie guzowate
195 Tyrozynemia typu 1 882
196 Zespół Wernera 902
197 Choroba Parkinsona o wczesnym początku 2828
198 Zespół Loeys-Dietz 60030
199 Zespół Borjesona-Forssmana-Lehmanna 127
200 Zespół Sensenbrenner 1515
201 Malformacja Arnolda i Chiariego typ 1 268882
202 Anemia Fanconiego 84
203 Zespół Alagille 52
204 Choroba syropu klonowego 511
205 Hipofosfatazja 436
206 Zespół Pompego różne numery ORPHA
207 Krzywica hipofosfatemiczna sprzężona z chromosomem X 89936
208 Zespół Freemana-Sheldona 2053
1 ) Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej kieruje działem administracji rządowej - zabezpieczenie społeczne, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2023 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (Dz. U. poz. 2715).

Zmiany w prawie

Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.2025.682

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Zmiana rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności
Data aktu: 26/05/2025
Data ogłoszenia: 27/05/2025
Data wejścia w życie: 11/06/2025