Szczegółowe zasady wydawania przez apteki zakładów służby zdrowia resortu spraw wewnętrznych leków i artykułów sanitarnych.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH
z dnia 22 września 1988 r.
w sprawie szczegółowych zasad wydawania przez apteki zakładów służby zdrowia resortu spraw wewnętrznych leków i artykułów sanitarnych.

Na podstawie art. 39 ustawy z dnia 28 stycznia 1987 r. o środkach farmaceutycznych, artykułach sanitarnych i aptekach (Dz. U. Nr 3, poz. 19) oraz w związku z uchwałą Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z dnia 19 września 1988 r. w sprawie powierzenia Rządowi pełnienia obowiązków (Monitor Polski Nr 26, poz. 228) zarządza się, co następuje:
§  1.
Leki i artykuły sanitarne są wydawane przez apteki zakładów służby zdrowia resortu spraw wewnętrznych, zwane dalej "aptekami", wyłącznie na podstawie:
1)
recept lekarskich odpowiadających wymaganiom określonym w odrębnych przepisach,
2)
zapotrzebowań wystawionych przez zakłady resortowej służby zdrowia, uprawnione osoby i jednostki organizacyjne.
§  2.
Osobami uprawnionymi do występowania z zapotrzebowaniami, o których mowa w § 1, są lekarze, lekarze dentyści, lekarze weterynarii i felczerzy medycyny.
§  3.
Apteki wydają leki i artykuły sanitarne na podstawie recept lekarskich w następujących terminach od dnia ich wystawienia:
1)
5 dni - w odniesieniu do recept wystawionych przez dział pomocy doraźnej (pogotowie ratunkowe),
2)
14 dni - w odniesieniu do recept wystawionych na antybiotyki,
3)
30 dni - w odniesieniu do pozostałych recept; w razie braku leku lub artykułu sanitarnego w aptece, lek lub artykuł sanitarny może być wydany nie później niż w okresie 2 miesięcy od dnia wystawienia recepty.
§  4.
Apteki wydają leki i artykuły sanitarne na podstawie zapotrzebowania osoby uprawnionej, zgodnie ze statutem lub regulaminem zakładu służby zdrowia, prowadzącym aptekę. Zapotrzebowanie osoby uprawnionej na leki recepturowe traktuje się jak receptę lekarską.
§  5.
1.
Zapotrzebowanie jednostki, o której mowa w § 1 pkt 2, może obejmować:
1)
leki i artykuły sanitarne objęte zestawami apteczek pierwszej pomocy w składzie ustalonym odrębnymi przepisami,
2)
leki gotowe i artykuły sanitarne, dozwolone do wydawania w społecznej służbie zdrowia bez recepty lekarskiej.
2.
Zapotrzebowanie na leki i artykuły sanitarne, nie wymienione w ust. 1, musi być podpisane przez lekarza.
§  6.
1.
Pracownik wykonujący czynności fachowe w aptece, realizując receptę lekarską lub zapotrzebowanie na lek gotowy, jest obowiązany:
1)
zmniejszyć dawkę leku bardzo silnie lub silnie działającego, jeżeli środki te zostały podane w dawce przekraczającej dawkę określoną w Farmakopei Polskiej, a lekarz nie uczynił odpowiednich adnotacji na recepcie lub zapotrzebowaniu o konieczności zastosowania dawki większej,
2)
wydać, za zgodą osoby odbierającej, lek synonimowy, jeżeli nie ma w aptece leku wskazanego w recepcie lub zapotrzebowaniu,
3)
wydać lek o najniższej dawce jednorazowej, w razie niepodania w recepcie lub zapotrzebowaniu dawki leku występującego w tej samej formie w kilku dawkach.
2.
Ponadto pracownik, o którym mowa w ust. 1, może wydać lek w dawce niższej niż podana w recepcie lub zapotrzebowaniu, jeżeli dawka wyższa stanowi jej wielokrotność; ilość substancji czynnej w wydanym leku w dawce niższej powinna odpowiadać łącznej ilości substancji czynnej podanej w recepcie lub w zapotrzebowaniu.
3.
Zmiany, o których mowa w ust. 1 i 2, należy odnotować w recepcie lub zapotrzebowaniu; adnotację należy opatrzyć podpisem i pieczątką osobistą pracownika. O dokonanych zmianach należy poinformować osobę odbierającą lek.
§  7.
1.
Pracownik wykonujący czynności fachowe w aptece, sporządzając lek recepturowy, powinien:
1)
zastosować surowce farmaceutyczne potrzebne do przygotowania postaci leku zgodnie z wymaganiami Farmakopei Polskiej,
2)
użyć surowca o najniższym stężeniu, jeżeli w składzie leku recepturowego podany został surowiec farmaceutyczny występujący w kilku stężeniach, a stężenie to nie zostało w recepcie określone,
3)
dokonać korekty składu leku recepturowego, jeżeli podany w recepcie skład może tworzyć niezgodność chemiczną lub fizyczną, mogącą zmienić działanie leku lub jego wygląd, przez:
a)
dodanie surowca farmaceutycznego ułatwiającego prawidłowe przygotowanie postaci leku lub pozwalającego na uzyskanie jednolitego dawkowania,
b)
prawidłowy dobór surowców farmaceutycznych, zapewniający rozpuszczenie wszystkich składników leku w celu uzyskania właściwej jego postaci,
c)
zmianę postaci surowca farmaceutycznego z rozpuszczalnej na nierozpuszczalną lub odwrotnie, z uwzględnieniem koniecznej różnicy w ilości surowca,
4)
zmniejszyć ilości surowca farmaceutycznego w składzie leku do wielkości określonej przez dawkę maksymalną, gdy dawka taka jest dla tego surowca ustalona, jeżeli ze składu oraz sposobu użycia podanego w recepcie lekarskiej wynika, że nastąpiło przekroczenie dawki maksymalnej, a lekarz nie uczynił adnotacji o konieczności zastosowania dawki wskazanej w składzie leku.
2.
Inne zmiany i uzupełnienia niż wymienione w ust. 1 mogą być dokonane jedynie po porozumieniu się pracownika sporządzającego lek z lekarzem wystawiającym receptę.
3.
Zmiany i uzupełnienia, o których mowa w ust. 1 i 2, należy odnotować w recepcie; adnotację należy opatrzyć podpisem i pieczątką osobistą pracownika sporządzającego lek recepturowy.
§  8.
1.
Receptę lekarską lub zapotrzebowanie należy opatrzyć pieczątką apteki i datą przyjęcia do realizacji oraz podpisem i pieczątką osobistą pracownika wykonującego czynności fachowe w aptece, który przyjął receptę lub zapotrzebowanie oraz sporządził i wydał lek.
2.
Receptę na lek recepturowy należy ponadto opatrzyć:
1)
numerem bieżącym leku recepturowego i adnotacją o dacie i godzinie przyjęcia oraz godzinie odbioru,
2)
podpisem pracownika wykonującego czynności fachowe w aptece, kontrolującego sporządzenie leku, jeśli kontrola taka jest dokonywana.
3.
Apteka może nie wydać leku recepturowego po upływie 6 dni od jego sporządzenia.
§  9.
Poza czynnościami określonymi w § 6, 7 i 8 pracownik wykonujący czynności fachowe w aptece, związane z wydaniem leku, powinien:
1)
udzielić osobie zainteresowanej informacji o możliwości nabycia leku lub artykułu sanitarnego, w razie braku w aptece żądanego leku lub artykułu sanitarnego,
2)
sprawdzić datę ważności leku gotowego i skontrolować wizualnie, jeżeli jest to możliwe, czy lek nie wykazuje cech świadczących o niewłaściwej jakości,
3)
sprawdzić, czy lek jest wydawany dla osoby, dla której recepta została wystawiona,
4)
udzielić w razie potrzeby osobie odbierającej lek wskazówek co do sposobu jego użycia i przechowywania,
5)
wydać lek gotowy w ilości zbliżonej do ustalonej w urzędowym spisie leków lub w innych wykazach, w razie posiadania przez aptekę leków w opakowaniach zawierających inną ilość leku niż ustalona.
§  10.
1.
Pracownik wykonujący czynności fachowe w aptece odmawia wydania leku lub artykułu sanitarnego, jeżeli:
1)
zachodzi wątpliwość co do autentyczności recepty lekarskiej lub zapotrzebowania,
2)
recepta wymaga korekty innej niż wymieniona w § 7, ust. 1, a porozumienie się z lekarzem wystawiającym receptę nie jest możliwe,
3)
zachodzi uzasadniona wątpliwość co do tego, czy recepta została wystawiona dla osoby uprawnionej do bezpłatnego otrzymania leków w aptekach zakładów służby zdrowia resortu spraw wewnętrznych,
4)
wydanie spowodowałoby naruszenie zapasów określonych leków lub artykułów sanitarnych, do których utrzymywania apteka została zobowiązana w odrębnym trybie; nie dotyczy to przypadków wymienionych w § 12 ust. 2,
5)
recepta nie zawiera numeru dokumentu uprawniającego do bezpłatnego otrzymania leku w służbie zdrowia resortu spraw wewnętrznych oraz numeru porady z zapisu w książce przyjęć ambulatoryjnych (równorzędnej),
6)
osoba odbierająca lek nie ukończyła 14 lat.
2.
Apteki nie mają obowiązku zaopatrywania się w surowice i szczepionki o bardzo krótkim terminie ważności. Pracownik wykonujący czynności fachowe w aptece zobowiązany jest do informowania, w której z aptek nastąpić może realizacja recepty na przepisaną surowicę bądź szczepionkę.
§  11.
1.
Apteka wydaje leki w opakowaniach przystosowanych do rodzaju leku oraz chroniących lek w miarę potrzeby przed światłem i czynnikami atmosferycznymi.
2.
Opakowania leków gotowych fasowanych w aptece muszą zawierać:
1)
pieczątkę apteki, w której lek fasowano,
2)
nazwę leku i jego postać farmaceutyczną,
3)
dawkę,
4)
ilość,
5)
numer serii,
6)
datę ważności.
§  12.
1.
Wydawanie leków gotowych i artykułów sanitarnych z aptek oraz sporządzanie leków recepturowych odbywa się w kolejności zgłoszeń.
2.
Poza kolejnością wydaje się leki i artykuły sanitarne, jeżeli:
1)
lek lub artykuł sanitarny jest potrzebny do udzielenia pierwszej pomocy,
2)
recepta lekarska zawiera adnotację "wydać natychmiast" lub równoznaczną,
3)
recepta jest wystawiona na surowicę lub szczepionkę do natychmiastowego użycia.
3.
Ponadto poza kolejnością wydaje się leki i artykuły sanitarne:
1)
inwalidom,
2)
kobietom o widocznej ciąży,
3)
zasłużonym honorowym dawcom krwi,
4)
pracownikom służby zdrowia,
5)
osobom, które ukończyły 75 lat,
6)
opiekunom społecznym dla ich podopiecznych.
4.
Osoby wymienione w ust. 3 mogą realizować poza kolejnością recepty lekarskie wyłącznie na nie wystawione. Nie dotyczy to osób wymienionych w ust. 3 pkt 6.
§  13.
Recepty lekarskie i zapotrzebowania apteka przechowuje przez okres 2 lat, licząc od dnia 1 stycznia roku następnego po dacie realizacji recepty lub zapotrzebowania.
§  14.
Przepisy odnoszące się do wydawania leków i artykułów sanitarnych z aptek stosuje się odpowiednio do punktów aptecznych.
§  15.
Przepisy niniejszego rozporządzenia nie naruszają przepisów rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 21 września 1985 r. w sprawie środków odurzających i psychotropowych oraz nadzoru nad tymi środkami (Dz. U. Nr 53, poz. 275).
§  16.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024