Stosowanie równoważnych norm czasu pracy w komunikacji samochodowej i w transporcie samochodowym.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 27 grudnia 1974 r.
w sprawie stosowania równoważnych norm czasu pracy w komunikacji samochodowej i w transporcie samochodowym.

Na podstawie art. 141 § 4 Kodeksu pracy (Dz. U. z 1974 r. Nr 24, poz. 141) po porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Rozporządzenie stosuje się do:
1)
kierowców pojazdów samochodowych i trolejbusów oraz pomocników kierowców zatrudnionych w jednostkach zorganizowanego transportu samochodowego i komunikacji miejskiej,
2)
pracowników Przedsiębiorstwa Spedycji Krajowej zatrudnionych na stanowiskach pracy związanych z wykonywaniem czynności handlowo-spedycyjnych.
2.
Za jednostki zorganizowanego transportu samochodowego uważa się przedsiębiorstwa i zakłady transportu samochodowego.
3. 1
Minister Komunikacji w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych po porozumieniu z właściwą ogólnokrajową organizacją związkową ustali wykaz stanowisk, o których mowa w ust. 1 pkt 2.
4.
Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do kierowców samochodów osobowych.
§  2.
1.
Czas pracy pracowników wymienionych w § 1 ust. 1 może być przedłużony w poszczególnych dniach do 10 godzin na dobę przez zastąpienie norm czasu pracy określonych w art. 129 § 1 Kodeksu pracy równoważnymi normami czasu pracy.
2.
Przez równoważne normy czasu pracy rozumie się przedłużony w poszczególnych dniach wymiar czasu pracy, który zostaje wyrównany skróconym czasem pracy w innych dniach lub dniami wolnymi od pracy, z tym że w okresie rozliczeniowym czas pracy nie może przekraczać liczby godzin wynikającej z pomnożenia 8 godzin (w sobotę bądź wyznaczony w zamian niej inny dzień - 6 godzin) przez liczbę kalendarzowych dni roboczych.
3. 2
Jako obowiązujący okres rozliczeniowy przyjmuje się miesiąc kalendarzowy.
4.
Na zasadach określonych w ust. 2 dopuszcza się po dwóch okresach dwutygodniowych rozliczenie czasu pracy w dniach stanowiących uzupełnienie miesiąca kalendarzowego jako w dodatkowym okresie rozliczeniowym.
§  3.
1.
Zakłady pracy, w których praca odbywa się w systemie równoważnych norm czasu pracy, są obowiązane do opracowania i stosowania harmonogramów pracy (wykresów pełnienia służby).
2.
Do czasu pracy pracowników zatrudnionych w systemie równoważnych norm czasu pracy zalicza się godziny przepracowane w ramach harmonogramu pracy.
3.
Godziny przepracowane poza harmonogramem pracy zalicza się do czasu pracy, jeżeli:
1)
praca poza harmonogramem była wykonywana wskutek nieprzewidzianych i nie dających się uniknąć przeszkód (np. awarie, zakłócenia w ruchu), uznanych przez kierownika zakładu pracy, albo
2)
zostały przepracowane na polecenie kierownika zakładu pracy.
4.
Normę czasu pracy, ustaloną na okres rozliczeniowy, zmniejsza się w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy o taką liczbę godzin, jaka wynika z pomnożenia 8 godzin (w sobotę bądź wyznaczony w zamian niej inny dzień - 6 godzin) przez liczbę pełnych dni nieobecności.
§  4.
1.
Do czasu pracy nie zalicza się:
1)
czasu zużytego na czynności zdawczo-odbiorcze i inne związane z obsługą pojazdów samochodowych (trolejbusów), jeżeli za te czynności przysługuje kierowcy (pomocnikowi kierowcy) dodatkowe wynagrodzenie,
2)
przerw wynikających ze stosowania przerywanego czasu pracy, wprowadzonych na podstawie harmonogramu pracy, za które przysługuje kierowcy (pomocnikowi kierowcy) dodatkowe wynagrodzenie,
3)
nie usprawiedliwionych postojów w czasie jazdy,
4)
przerw nocnych międzykursowych trwających ponad 3 godziny, przeznaczonych na odpoczynek.
2.
Zasady wynagradzania za czas, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, określają odrębne przepisy.
§  5.
1.
Zakład pracy, stosujący system równoważnych norm czasu pracy, obowiązany jest zapewnić pracownikowi w każdym 24-godzinnym okresie co najmniej 10-godzinny nieprzerwany czas wolny, przeznaczony na odpoczynek.
2.
Każdy pracownik, zatrudniony według systemu równoważnych norm czasu pracy, ma prawo korzystać co najmniej raz w okresie tygodniowym z 24-godzinnego czasu wolnego od pracy, przy czym wypoczynek taki powinien raz na trzy tygodnie przypadać w niedzielę.
§  6.
1.
W uzasadnionych przypadkach, w systemie równoważnych norm czasu pracy, dopuszcza się stosowanie przerywanego czasu pracy według z góry ustalonego harmonogramu.
2.
Przerwa przewidziana harmonogramem pracy może być tylko jedna w ciągu doby inie może przekraczać 6 godzin.
3. 3
Przerywany czas pracy, o którym mowa w ust. 1 i 2, może być stosowany wyłącznie za zgodą właściwego Ministra, udzieloną po porozumieniu z właściwą ogólnokrajową organizacją związkową.
§  7.
1.
Praca wykonywana ponad normy czasu pracy, ustalone zgodnie z przepisami § 2 ust. 1 i 3, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych.
2.
Za pracę w godzinach nadliczbowych - oprócz normalnego wynagrodzenia - przysługuje dodatek w wysokości:
1)
50% wynagrodzenia wynikającego z osobistego zaszeregowania pracownika - za pracę w dwóch pierwszych godzinach nadliczbowych, przekraczających 10 godzin pracy na dobę (w sobotę bądź wyznaczony w zamian niej inny dzień - 8 godzin) i za godziny nadliczbowe przekraczające dwutygodniową normę czasu pracy (§ 2 ust. 3); łączna liczba godzin nadliczbowych, opłacanych z dodatkiem 50%, nie może przekraczać liczby godzin wynikających z pomnożenia przepracowanych dni przez 2, przy czym liczba tych godzin nie może być większa niż liczba dni roboczych w okresie rozliczeniowym pomnożona przez 2,
2)
100% tego wynagrodzenia - za pracę w dalszych godzinach nadliczbowych oraz w godzinach nadliczbowych przypadających w nocy lub w niedziele i święta.
3.
Za pracę przekraczającą równocześnie dobową i dwutygodniową normę czasu pracy przysługuje tylko jeden dodatek.
4.
Dodatek, o którym mowa w ust. 2, nie przysługuje za pracę w niedzielę w normalnym czasie pracy, jeżeli pracownikowi udzielono innego dnia wolnego od pracy w tygodniu, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Dotyczy to również pracy w dzień świąteczny.
§  8.
Zależnie od warunków miejscowych - na wniosek wojewody (prezydenta miasta wyłączonego z województwa) - Minister Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska po porozumieniu z Zarządem Głównym Związku Zawodowego Pracowników Gospodarki Komunalnej i Terenowej może zastosować przepisy niniejszego rozporządzenia do motorniczych tramwajów, konduktorów oraz innych grup pracowników zatrudnionych w przedsiębiorstwach (zakładach) komunikacji miejskiej, jeżeli praca tych pracowników jest bezpośrednio związana z ruchem publicznych środków transportu osobowego.
§  9.
Tracą moc:
1)
rozporządzenie Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 3 maja 1955 r. w sprawie czasu pracy pracowników komunalnych przesiębiorstw komunikacyjnych (Dz. U. Nr 20, poz. 127),
2)
§ 17 i 18 uchwały nr 60 Rady Ministrów z dnia 15 marca 1974 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników transportu samochodowego, spedycji krajowej i komunikacji miejskiej (Monitor Polski Nr 9, poz. 66).
§  10.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1975 r.
1 § 1 ust. 3 zmieniony przez art. 2 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. q zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.89.20.107) z dniem 1 maja 1989 r.
2 § 2 ust 3 zmieniony przez § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 sierpnia 1990 r.zmieniającego rozporządzenie w sprawie czasu pracy w uspołecznionych zakładach pracy w latach 1989 - 1992 oraz rozporządzenie w sprawie stosowania równoważnych norm czasu pracy w komunikacji samochodowej i w transporcie samochodowym (Dz.U.90.57.338) z dniem 24 sierpnia 1990 r.
3 § 6 ust. 2 zmieniony przez art. 2 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. q zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.89.20.107) z dniem 1 maja 1989 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1974.51.332

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Stosowanie równoważnych norm czasu pracy w komunikacji samochodowej i w transporcie samochodowym.
Data aktu: 27/12/1974
Data ogłoszenia: 31/12/1974
Data wejścia w życie: 01/01/1975