Zakład Lecznictwa Pracowniczego.

USTAWA
z dnia 20 lipca 1950 r.
o Zakładzie Lecznictwa Pracowniczego.

Art.  1.
1.
W celu organizowania i wykonywania opieki nad zdrowiem pracowników i ich rodzin tworzy się Zakład Lecznictwa Pracowniczego, zwany w dalszym ciągu "zakładem". Naczelne kierownictwo i zwierzchni nadzór nad działalnością zakładu sprawuje Minister Zdrowia.
2.
Zakład posiada osobowość prawną.
3.
Siedzibą zakładu jest m. st. Warszawa.
4.
Zakład ma prawo używania pieczęci z godłem państwowym i napisem "Zakład Lecznictwa Pracowniczego" w otoku.
5.
Pracownicy zakładu są przy wykonywaniu obowiązków urzędowych zrównani z pracownikami państwowymi tak co do ochrony prawnej, jak i co do odpowiedzialności sądowo-karnej. Do pracy tych pracowników stosuje się ogólne przepisy ustawodawstwa pracy.
Art.  2.
1.
Do zakresu działania zakładu należy roztaczanie opieki nad zdrowiem pracowników i ich rodzin w zakresie zapobiegania chorobom, ich leczenia oraz przywracania zdolności do pracy a w szczególności:
1)
udzielanie wszelkich świadczeń w naturze oraz zastępujących je świadczeń w gotówce, przysługujących na podstawie przepisów prawnych o ubezpieczeniu społecznym, i orzekanie o niezdolności do pracy, uzasadniającej prawo do świadczeń pieniężnych z powodu choroby, przewidzianych w tychże przepisach,
2)
przeprowadzanie badań lekarskich, przewidzianych w przepisach o ochronie pracy, organizowanie i wykonywanie opieki i nadzoru lekarskiego w zakładach pracy w zakresie higieny pracy i zapobiegania chorobom zawodowym.
2.
Zakład jest uprawniony do badania stanu higieny pracy w poszczególnych zakładach pracy oraz współdziała w tej dziedzinie z właściwymi organami bezpieczeństwa i higieny pracy.
3.
Minister Pracy i Opieki Społecznej oraz Minister Zdrowia po zasięgnięciu opinii Centralnej Rady Związków Zawodowych mogą powierzyć zakładowi także inne czynności, związane z wykonywaniem ubezpieczeń społecznych.
4.
Minister Zdrowia może powierzyć zakładowi również i inne czynności, związane z wykonywaniem opieki nad zdrowiem pracowników.
Art.  3.

Zakład nie obejmuje swym zakresem działania opieki nad zdrowiem pracowników, zwolnionych od obowiązku ubezpieczenia na podstawie art.6b ust. 1 ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o ubezpieczeniu społecznym oraz wykonywania zadań, określonych w art. 2 ust. 1 pkt 2) w stosunku do zakładów pracy przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe" i zatrudnionych w nich pracowników.

Art.  4.

Dla wykonywania swych zadań zakład prowadzi zakłady i urządzenia lecznicze oraz korzysta z innych zakładów społecznych służby zdrowia.

Art.  5.

Na czele zakładu stoi dyrektor naczelny.

Art.  6.

Zakład posiada oddziały wojewódzkie i obwodowe, których okręgi pokrywają się z administracyjnym podziałem Państwa.

Art.  7.

Bezpośredni nadzór nad oddziałami wojewódzkimi zakładu sprawują wojewódzkie rady narodowe, a bezpośredni nadzór nad obwodowymi oddziałami powiatowe rady narodowe - przez swoje prezydia i komisje zdrowia.

Art.  8.

Rada Ministrów nadaje zakładowi statut, który określa organizację zakładu i oddziałów, zakres ich właściwości, tryb tworzenia oddziałów i ustalania ich właściwości oraz tryb podejmowania decyzji w sprawach udzielania świadczeń.

Art.  9.
1.
Dochody i wydatki zakładu Lecznictwa Pracowniczego wchodzą do budżetu Państwa pełnymi kwotami.
2.
Zakładowi może być przekazywany na jego potrzeby w zarząd i użytkowanie majątek, stanowiący własność Skarbu Państwa. Przekazywanie następuje w trybie, przewidzianym w obowiązujących przepisach, a w ich braku - w drodze uchwał Rady Ministrów.
Art.  10.

Do Ministra Zdrowia w zakresie sprawowania naczelnego kierownictwa i zwierzchniego nadzoru (art. 1 ust. 1) w szczególności należy:

1)
ustalanie wytycznych działalności zakładu,
2)
zatwierdzanie planu działalności oraz kontrola jego wykonania,
3)
powoływanie i odwoływanie dyrektora naczelnego zakładu i jego zastępcy,
4)
uchylanie decyzji zakładu, sprzecznych z prawem lub celami zakładu, z wyjątkiem decyzji w sprawach świadczeń.
Art.  11.
1.
Nieruchomości i ruchomości, stanowiące własność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, przeznaczone w całości lub w przeważającej części dla celów lecznictwa ubezpieczeniowego, przekazuje się Zakładowi Lecznictwa Pracowniczego na własność.
2.
Minister Pracy i Opieki Społecznej oraz Minister Zdrowia w porozumieniu z Ministrem Finansów ustalą wysokość sum, które zostaną przekazane Zakładowi Lecznictwa Pracowniczego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
3.
Zakład Lecznictwa Pracowniczego przejmie zobowiązania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wobec osób trzecich, wynikające z prowadzenia lecznictwa oraz budowy i zarządzania obiektami, przekazanymi Zakładowi Lecznictwa Pracowniczego.
4.
Minister Zdrowia oraz Minister Pracy i Opieki Społecznej ustalą szczegółowo sposób podziału majątku i zobowiązań, sposób dalszego użytkowania budynków, służących dla celów lecznictwa pracowniczego i dla pozostałych rodzajów ubezpieczeń społecznych oraz zasady przejścia pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do pracy w Zakładzie Lecznictwa Pracowniczego.
Art.  12.
1.
Na Ministra Zdrowia przechodzą uprawnienia, przysługujące Ministrowi Pracy i Opieki Społecznej na podstawie:
1)
art. 93, 97 ust. 1, 110, 117 ust. 3, 126-128 ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o ubezpieczeniu społecznym,
2)
ustawy z dnia 28 października 1948 r. o zakładach społecznych służby zdrowia i planowej gospodarce w służbie zdrowia (Dz. U. R. P. Nr 55, poz. 434).
2.
Uprawnienia i zobowiązania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i ubezpieczalni społecznych w zakresie udzielania świadczeń leczniczych, wynikające z ustawy o ubezpieczeniu społecznym, rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 listopada 1927 r. o ubezpieczeniu pracowników umysłowych oraz innych przepisów prawnych przechodzą na Zakład Lecznictwa Pracowniczego.
Art.  13.

Zakłady lecznicze, prowadzone w dniu wejścia w życie ustawy przez przedsiębiorstwa uspołecznione dla zaspokajania potrzeb pracowników tych przedsiębiorstw, z wyjątkiem przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe", zostaną przejęte przez Zakład Lecznictwa Pracowniczego w terminach i na warunkach, ustalonych przez Ministra Zdrowia w porozumieniu z Przewodniczącym Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego.

Art.  14.
1.
Terminy rozpoczęcia udzielania świadczeń przez Zakład Lecznictwa Pracowniczego na poszczególnych obszarach ustali Minister Zdrowia w porozumieniu z Ministrem Pracy i Opieki Społecznej po zasięgnięciu opinii prezydium właściwej wojewódzkiej rady narodowej.
2.
Do czasu rozpoczęcia udzielania świadczeń na poszczególnych obszarach przez Zakład Lecznictwa Pracowniczego świadczenia lecznicze będą udzielane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i jego oddziały.
Art.  15.

Wykonanie ustawy porucza się Ministrowi Zdrowia oraz Ministrowi Pracy i Opieki Społecznej.

Art.  16.

Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1950.36.334

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Zakład Lecznictwa Pracowniczego.
Data aktu: 20/07/1950
Data ogłoszenia: 26/08/1950
Data wejścia w życie: 26/08/1950