Prawo rodzinne - Prawo.pl

Rozdzielność małżeńska i brak testamentu? Małżonek będzie dziedziczył

Prawo cywilne Prawo rodzinne

Coraz więcej małżonków decyduje się m.in. na rozdzielność majątkową. Jak podkreślają notariusze, to dobre rozwiązanie np. wtedy, gdy prowadzą firmy i chcą być niezależni w finansowych decyzjach. Warto jednak pamiętać o kilku istotnych kwestiach - po pierwsze, rozdzielność obowiązuje na przyszłość i od momentu jej podpisania, a w przypadku śmierci współmałżonka, jeśli nie sporządził testamentu, nie zmienia kolejności dziedziczenia ustawowego. Tak więc małżonek dziedziczy, a jeśli jest testament i został w nim ze spadku wykluczony, może ubiegać się o zachowek.

22.11.2025

Strasburg: Za długie ustalanie ojcostwa kosztuje Polskę 20 tys. euro

Prawo cywilne Prawo rodzinne Prawo europejskie

Zakwestionowanie ojcostwa jest w Polsce trudne, ale Europejski Trybunał Praw Człowieka wziął pod uwagę wyjątkowo przewlekły czas trwania postępowań kwestionujących domniemanie ojcostwa, które wyniosły prawie 15 lat. Sąd polski zaś nie podjął decyzji co do zasadności wniosku o uznanie ojcostwa, dopóki dzieci nie osiągnęły pełnoletności. Dlatego zasądził 20 tys. euro na rzecz skarżącego.

15.11.2025

Rodziny Dąbrowszczaków z hiszpańskimi paszportami

Prawo rodzinne Administracja publiczna Wydarzenia

Rząd w Madrycie przyznaje tamtejsze obywatelstwo chętnym 54 dzieciom i 117 wnukom żołnierzy walczących w wojnie domowej 1936-1939 po stronie republikańskiej. Właśnie takie dokumenty otrzymało kilkoro Polaków, ale nie wystarczy wykazać samo pokrewieństwo z którymś z weteranów, aby królewskim dekretem dostać imiennie czerwono-żółty paszport. Trzeba jeszcze być zasłużonym dla demokracji.

05.11.2025

Ślub kościelny sprzed Konkordatu to konkubinat, nie daje prawa do renty rodzinnej

Prawo rodzinne

Po śmierci męża jego żona dowiedziała się z aktu zgonu, że jest on... wdowcem. Dlatego Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił kobiecie prawa do renty rodzinnej po nim, ponieważ nie przedłożyła aktu małżeństwa wydanego przez Urząd Stanu Cywilnego. A świadectwo ślubu dla celów kościelnych, który został zawarty w 1996 r., nie stanowi dokumentu urzędowego, który potwierdza zawarcie małżeństwa w rozumieniu przepisów prawa cywilnego – orzekł Sąd Okręgowy w Suwałkach.

01.11.2025

Testament nie zawsze oznacza ostatnią wolę

Prawo cywilne Prawo rodzinne

Testament bywa postrzegany jako najwyższa forma zabezpieczenia woli spadkodawcy – akt, który pozwala jednoznacznie rozporządzić majątkiem na wypadek śmierci. Pomimo swojego ostatecznego charakteru, testament nie zawsze odzwierciedla rzeczywistą wolę spadkodawcy i nie jest dokumentem absolutnie niepodważalnym – piszą Tomasz Uljasz i Cyntia Mizak, prawnicy z RESIST Rezanko Sitek.

01.11.2025

Jest kompromis w sprawie związków partnerskich

Wymiar sprawiedliwości Prawo rodzinne Domowe finanse Opieka zdrowotna

Ustawa o statusie osoby najbliższej w związku ma uregulować stosunki majątkowe, prawa do mieszkania i alimentów oraz dostępu do informacji medycznej – to najważniejsze sprawy w projekcie, który jest kompromisem przedstawicieli PSL i Lewicy. Zgodnie z projektem – który ma trafić do Sejmu jako przedłożenie rządowe - strony zawierające umowę o wspólnym pożyciu same mają decydować o jej treści.

17.10.2025

Prezydent jest otwarty na rozmowy o przepisach o statusie osoby najbliższej

Prawo cywilne Prawo rodzinne

Szef prezydenckiego Biura Polityki Międzynarodowej Marcin Przydacz poinformował, że prezydent Karol Nawrocki jest otwarty na rozmowy dotyczące przepisów o statusie osoby najbliższej, ale pod warunkiem, że nie będzie w nich elementów ideologicznych stanowiących konkurencję dla związku małżeńskiego. W piątek mają zostać ogłoszone szczegóły i nazwa projektu ustawy, która ma regulować sytuację osób pozostających w nieformalnych związkach. Ma być to kompromis między propozycjami Lewicy i PSL. Rzecznik rządu Adam Szłapka potwierdził we wtorek, że będzie to projekt rządowy.

15.10.2025

SN: Ojciec zwlekał z alimentami rok, ale kary uniknie

Prawo karne Prawnicy Prawo rodzinne

Nie są istotne motywy ojca zobowiązanego do płacenia alimentów na rzecz swoich dzieci, którymi kieruje się sprawca, ani też fakt, czy jego zachowanie jest podyktowane obawą przed grożącą mu karą. Zwalnia jednak z odpowiedzialności uiszczenie całości zobowiązania w terminie 30 dni. Dlatego Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i umorzył postępowanie. Kosztami postępowania w sprawie został obciążony Skarb Państwa.

15.10.2025

Bezkonfliktowa sukcesja - kluczowe postanowienia statutu fundacji rodzinnej

Prawo rodzinne Spółki Prawo gospodarcze Fundacja Rodzinna

Dotychczasowe historie sukcesji w polskich firmach rodzinnych pokazują, że konflikty między następcami są często największym zagrożeniem dla ciągłości biznesu. Emocje, różnice interesów czy brak przejrzystych zasad mogą doprowadzić do sporu przekładającego się na kondycję całej firmy – piszą Oliwia Lewandowska, adwokat i Martyna Kunke, radczyni prawna z PragmatIQ Kancelarii Prawnej.

13.10.2025

SN: Rodzic utrudniający kontakty z dzieckiem musi zapłacić karę

Prawo cywilne Prawo rodzinne

Okoliczność, że rodzic sprawujący pieczę nad dzieckiem nie wypełnia obowiązku kontaktowania się ze względu na postawę dziecka, nie wyłącza możliwości nakazania zapłaty sumy pieniężnej na rzecz rodzica uprawnionego do kontaktów także wtedy, gdy postawa dziecka wynika z zachowań obojga rodziców - taką uchwałę podjęłą Izba Cywilna Sądu Najwyższego.

07.10.2025

Czas skończyć z wikłaniem dzieci w spory okołorozwodowe

Prawo rodzinne

Sporo nadziei obudziły ostatnie wypowiedzi ministra sprawiedliwości Waldemara Żurka o pracach nad ustawowym uregulowaniem pieczy współdzielonej oraz zapowiedzi zajęcia się m.in. utrudnianiem kontaktów z dziećmi. Podejście nie będzie pierwsze – sprawę próbował uregulować poprzedni rząd i poprzedni Senat. Projekty szły w kierunku penalizacji uporczywego utrudniania kontaktów i spełzły na niczym. I nadal w wielu sprawach rozwodowych dziecko jest kartą przetargową i sposobem na to, by odegrać się na znienawidzonym byłym.

30.09.2025

UODO interweniuje ws. fundacji promującej sharenting

Prawo rodzinne Szkoła i uczeń RODO

Fundacja „Dzieci są z nami” promuje publikowanie wizerunków dzieci w sieci i nie zgadza się z postulatem ograniczenia tzw. sharentingu. Zdaniem Mirosława Wróblewskiego, prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych, jej cele statutowe mogą być sprzeczne z przepisami, jako naruszające prawa i wolności dzieci, w tym prawo do ochrony wizerunku i prywatności.

26.09.2025

Tysiące mieszkań poza normalnym rynkiem najmu – to trzeba zmienić

Prawo cywilne Pomoc społeczna Rynek i konsument Prawo rodzinne Budownictwo Nieruchomości

Faktyczne „dziedziczenie” taniego najmu mieszkań przyznanych kiedyś z kwaterunku przez osoby o wysokich dochodach albo mających inne nieruchomości mieszkalne trzeba stanowczo ukrócić – uważa Aleksandra Sikorska-Lewandowska, radca prawny w toruńskiej kancelarii Melete, profesor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

25.09.2025

Porzucone przez rodziców dzieci zbyt długo na oddziałach psychiatrycznych

Samorząd terytorialny Pacjent Prawo rodzinne Opieka zdrowotna

Na oddziałach psychiatrycznych miesiącami przebywają dzieci porzucone przez rodziców – alarmuje Anna Brzezińska z zarządu województwa mazowieckiego. Problem ten narasta od lat. Tymczasem wprowadzone w czerwcu 2022 r. przepisy ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich powodują, że na oddziały psychiatryczne kierowana jest młodzież, która ma problemy ze zdrowiem psychicznym, ale i przejawia oznaki niedostosowania społecznego.

21.09.2025

Rząd wciąż przeciwny ratyfikacji protokołu o zakazie dyskryminacji

Prawo cywilne Prawo rodzinne Prawo europejskie

Polska nie ratyfikowała dotąd Protokołu nr 12 z 2000 r. do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, który wprowadza ogólny zakaz dyskryminacji. Zabiega o to m.in. rzecznik praw obywatelskich, według którego oznaczałoby to rozwój standardów antydyskryminacyjnych. Tymczasem według rządu, ratyfikacja tego protokołu mogłaby skutkować nadmierną ingerencją w wolności obywatelskie.

20.09.2025

Łatwiej zajrzymy do starych dokumentów o naszych przodkach

Samorząd terytorialny Prawo cywilne Prawo rodzinne Administracja publiczna RODO

Genealodzy-amatorzy zainteresowani historią własnej rodziny mają mieć prostszy dostęp do archiwaliów dotyczących swoich przodków. Po interwencji rzecznika praw obywatelskich, urzędnicy MSWiA zapowiadają ułatwienia w przepisach. Problem ten – bulwersujący środowisko badaczy historii własnych przodków - opisywaliśmy na Prawo.pl

18.09.2025

TSUE: Czasem trzeba rozkopać grób, aby znaleźć ojca

Prawo cywilne Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Prawo rodzinne Prawo europejskie

Unijny Trybunał otwiera szeroko furtkę do transgranicznego badania ojcostwa mężczyzn, którzy już nie żyją. Wszystko przez pozwolenie na otwarcie grobu i pobranie próbek DNA od zmarłego we Francji, gdzie to dotychczas było zakazane, ze względu na postępowanie w innym państwie członkowskim. Precedensowa opinia rzeczniczki generalnej Tamary Ćapeta, jeśli znajdzie za kilka miesięcy potwierdzenie w wyroku TSUE, może ułatwić procedury ustalania ojcostwa, rodzinne i spadkowe, gdy rodzicem - także polskiego dziecka - był cudzoziemiec.

12.09.2025

NSA: Mała reporterka może walczyć o sejmową akredytację

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Prawo rodzinne Szkoła i uczeń Administracja publiczna Wydarzenia

Odmowa wydania przez marszałka Sejmu Szymona Hołownię akredytacji nastoletniej redaktorce jest w praktyce zakazem wstępu obywatelki na obrady niższej izby polskiego parlamentu, więc podlega kontroli sądowej, gdyż może potencjalnie naruszać prawa obywatelskie - uznał Naczelny Sąd Administracyjny. O Sarze Małeckiej-Trzaskoś stało się głośno, gdy próbowała pytać prezesa PiS o kryminalizację aborcji.

19.08.2025

SN: Zmiana adresu dziecka przyczyną oskarżeń wobec sędziego

Prawo karne Prawo rodzinne

Nie było podstaw do przyjęcia, że sędzia popełnił przestępstwo, wydając wraz z ławnikami postanowienie o tym, by córka zamieszkała z ojcem. Subsydiarny akt oskarżenia wobec sędziego musi być poparty dokumentami – orzekła Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego, oceniając spór powstały na tle sprawy rozwodowej.

19.08.2025

ZUS ma do skutku ścigać dłużników alimentacyjnych

Prawo cywilne Pomoc społeczna Wymiar sprawiedliwości Prawo rodzinne Domowe finanse Egzekucja

Osoby, za które alimenty uiszczano z Funduszu Alimentacyjnego, nie mogą liczyć na to, że ich zaległości się przedawnią - wynika ze środowej uchwały Sądu Najwyższego. Nie ma znaczenia, czy chodzi o obecnych dłużników, czy też tych, których sprawy alimentacyjne powstały jeszcze przed 2004 r., czyli za czasów „starego" Funduszu. Pojawiają się też postulaty upaństwowienia procesu ściągania alimentów, gdyż nadal na dzieci nie płaci ponad milion rodziców.

31.07.2025