RPO: Referendarz powinien móc odwołać się od decyzji w sprawie jego czynności

Wymiar sprawiedliwości

Trudno racjonalnie uzasadnić brak jakiejkolwiek ścieżki odwoławczej od decyzji istotnie zmieniających zakres obowiązków referendarza w sytuacji, gdy jest on pracownikiem sądu, a każdy inny pracownik ma taką możliwość - alarmuje Rzecznik Praw Obywatelskich. Zwrócił się do ministra sprawiedliwości o zainicjowanie prac nad odpowiednią nowelizacją Prawa o ustroju sądów powszechnych. To efekt skarg samych referendarzy, którzy wskazują, że takie arbitralne decyzje prezesów sądów powodują nadmierne obciążenie ich pracą orzeczniczą.

01.03.2025

Wiadomo, kto w prokuraturze zajmie się pismem ws. „zamachu stanu”

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Prokurator Małgorzata Szeroczyńska, zastępca prokuratora okręgowego w Warszawie, zajmie się sprawą zawiadomienia Bogdana Święczkowskiego, prezesa Trybunału Konstytucyjnego, mówiącego o podejrzeniu zamachu stanu. Jak poinformował rzecznik tej jednostki, Piotr Skiba, obecnie trwa analiza zawiadomienia.

28.02.2025

Prezydent: Działania wokół KRS to marnotrawstwo sił i bezcennego czasu

Wymiar sprawiedliwości

Działania podejmowane w zakresie KRS, próba dewastowania organów państwa, kwestionowania statusu sędziów i ich orzeczeń, przeciągające się spory, skupiające się jedynie na argumentach politycznych, uderzające w fundamenty demokratycznego państwa prawa oraz prawa i wolności obywateli, są skandalicznym marnotrawstwem sił i bezcennego czasu - napisał w liście na obchody 35-lecia Krajowej Rady Sądownictwa prezydent Andrzej Duda.

28.02.2025

Prokuratura zajmie się kampanią "Sprawiedliwe sądy" z 2017 roku

Wymiar sprawiedliwości

Do prokuratury skierowano zawiadomienie w sprawie kampanii "Sprawiedliwe sądy", jak również nawiązania współpracy przez Polską Fundację Narodową z firmą Solver sp. z o.o. i z dwoma domami mediowymi na jej realizacje. Nieprawidłowości mają dotyczyć "działań PFN, jej byłych członków zarządu i pełnomocników osób uprawnionych do działania w imieniu Fundacji w ramach projektów takich jak +Sprawiedliwość+, +I Love Poland+ (projektu wcześniej nazwanego Polska 100) oraz Portalu Polska i projektu Polskie Dziedzictwo Wschód".

28.02.2025

SN: Bank może stosować zatrzymanie wobec frankowicza

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Kredyty frankowe

Sąd Najwyższy w składzie siedmiorga sędziów podjął uchwałę, zgodnie z którą umowa o kredyt bankowy jest umową wzajemną w rozumieniu Kodeksu cywilnego, czyli bank może korzystać z prawa zatrzymania. Uchwałę podjęto po pytaniu Rzecznika Finansowego, z braku merytorycznej odpowiedzi TSUE na pytania prejudycjalne skierowane przez Izbę Cywilną SN w październiku 2023 r. Uchwała ta na pewno wpłynie na wiele prowadzonych sporów.

28.02.2025

Sędzia Kozielewicz: Potrzebne kryteria stosowania wyroków nieistniejących

Wymiar sprawiedliwości

Za wyrok nieistniejący, co do zasady, uznaje się takie orzeczenie sądu, które prawnie nie istnieje, gdyż brak mu elementów i warunków, pozwalających, według ustawy procesowej, na nadanie charakteru i skutków wyroku sądu. Konstrukcja wyroku nieistniejącego, znana od dziesięcioleci w teorii prawa, w praktyce była bardzo rzadko stosowana. Zmieniło się to po roku 2015. Od tego czasu jest wybiórczo wykorzystywana zarówno przez władzę wykonawczą, jak i wymiar sprawiedliwości - mówi sędzia Wiesław Kozielewicz, prezes Izby Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego.

28.02.2025

Sędzia Krzysztof Wiak nowym prezesem Izby Kontroli Nadzwyczajnej Sądu Najwyższego

Wymiar sprawiedliwości

Prezydent Andrzej Duda powołał w czwartek sędziego Krzysztofa Wiaka na nowego prezesa Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego - poinformowała Kancelaria Prezydenta. W czwartek upływa kadencja dotychczasowej prezes tej Izby Joanny Lemańskiej. Sędzia Wiak jest od 2011 r. profesorem nadzwyczajnym na KUL, a od 2010 r. kierownikiem tamtejszej Katedry Prawa Karnego.

27.02.2025

Będą zmiany dotyczące funkcjonowania ośrodka w Gostyninie

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

W resorcie sprawiedliwości trwają prace nad gruntownymi zmianami w zakresie funkcjonowania ośrodka w Gostyninie - zapowiedziała Maria Ejchart, wiceszefowa MS, podczas konferencji zorganizowanej przez Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, a dotyczącej tego, "czy kompleksowa reforma kodeksu karnego wykonawczego jest potrzebna".

27.02.2025

Asesorzy miesiącami czekają na awans na sędziego - RPO interweniuje u KRS

Wymiar sprawiedliwości

Na rozpoznanie przez Krajową Radę Sądownictwa oczekują obecnie 133 wnioski asesorów sądowych o powołanie na stanowisko sędziego sądu rejonowego. Przyczyn dłuższego czasu oczekiwania należy - według Rady - upatrywać w dużej liczbie postępowań nominacyjnych do SN i NSA oraz zmianie regulaminu KRS. Chodzi o to, że kandydaci są obligatoryjnie wysłuchiwani przed zespołem członków KRS. Asesor, który zwrócił się do RPO, na rozpoznanie swojego wniosku czeka już ponad 5 miesięcy, a nie ma terminu granicznego.

27.02.2025

Adwokaci za bardziej indywidualną weryfikacją tzw. neo-sędziów

Wymiar sprawiedliwości

W ocenie Adwokatury lepszym rozwiązaniem problemu statusu sędziów powołanych po 2018 r. jest weryfikacja z udziałem "nowej", powołanej zgodnie z Konstytucją KRS - wynika z opinii Naczelnej Rady Adwokackiej, dotyczącej projektów zaproponowanych przez Komisję Kodyfikacyjną Ustroju Sądownictwa i Prokuratury. Adwokaci uważają jednak, że taka weryfikacja powinna objąć wszystkie osoby, które były opiniowane przez KRS w obecnym składzie.

27.02.2025

Sądy odchudzone o wykroczenia i bezsporne rozwody? MS szykuje zmiany w kognicji

Wymiar sprawiedliwości

Sądy są przytłoczone sprawami i problemami kadrowymi, co przekłada się na czas oczekiwania obywatela na rozstrzygnięcie. Pomóc miałyby zmiany w ich kognicji. Ministerstwo Sprawiedliwości analizuje m.in. skierowanie części wykroczeń do innych organów - np. policji, ale też rozszerzenie kompetencji notariuszy w sprawach spadkowych i "wyciągnięcie" z wydziałów rodzinnych zgód na zawieranie małżeństw czy przymusowego kierowania na odwyk. Sami sędziowie postulują, by odciążyć ich też od rozstrzygnięć wpadkowych, związanych m.in. z akceptacją wynagrodzenia biegłych.

27.02.2025

Prezes TK chce, by postępowanie ws. zamachu stanu prowadziła prok. Beata Marczak

Wymiar sprawiedliwości

Bogdan Święczkowski, prezes Trybunału Konstytucyjnego, domaga się, aby wszystkie czynności po jego zawiadomieniu dotyczącym podejrzenia zamachu stanu podejmowane były przez - jak wskazał - legalnie powołanych zastępców prokuratora generalnego, czyli przez prokurator Beatę Marczak. Jego stanowisko ma związek z tym, że prokurator krajowy Dariusz Korneluk przekazał zawiadomienie w celu rozpoznania do Prokuratury Okręgowej w Warszawie.

26.02.2025

Jest trzech nowych rzeczników dyscyplinarnych ad hoc

Wymiar sprawiedliwości

Adam Bodnar powołał, na podstawie Prawa o ustroju sądów powszechnych, trzech rzeczników dyscyplinarnych ministra sprawiedliwości. Mają poprowadzić sprawę dotyczącą podejrzenia popełnienia deliktu dyscyplinarnego przez zastępcę rzecznika dyscyplinarnego sądów powszechnych Przemysława Radzika oraz sprawy sędziów ze Szczecina, którymi zajmował się rzecznik Piotr Schab.

26.02.2025

WSA: Obywatel ma prawo pytać, gdzie studiował adwokat, ale nie jaką miał ocenę

Wymiar sprawiedliwości

Skoro adwokaci wykonują zawód zaufania publicznego, to obywatele mogą domagać się informacji odnoszących do ich drogi zawodowej, np. kiedy adwokat ukończył studia, czy wobec niego prowadzono postępowania dyscyplinarne. Inaczej traktuje się jednak to, z jakim wynikiem adwokat ukończył studia prawnicze - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu.

26.02.2025

Prof. Kmieciak: Sądy administracyjne też muszą rozwiązać problem wadliwie powołanych sędziów

Wymiar sprawiedliwości

Niezrozumiałe i nie do przyjęcia jest rzekomo utrwalone orzecznictwo sądów administracyjnych, które nie widzi problemu statusu sędziów powołanych po 2017 roku z wadą prawną – twierdzi prof. Zbigniew Kmieciak z Uniwersytetu Łódzkiego, sędzia NSA w stanie spoczynku. Jego zdaniem, gdy wejdzie w życie ustawa regulująca status tzw. neo-sędziów, sądy administracyjne będą musiały „zobaczyć” ten problem i go rozwiązać.

26.02.2025

Sprawy o odszkodowania "w rękach sądów", które wydawały kwestionowane decyzje

Wymiar sprawiedliwości

W sprawach o odszkodowania za niesłuszne skazania, aresztowania czy zatrzymania orzekają sądy, które uczestniczyły w podejmowaniu tych decyzji. Sędzia orzeka zatem w sprawie, której wynikiem może być zainteresowany ze względu na podległość służbową prezesowi, który reprezentuje Skarb Państwa. RPO postuluje wyznaczenie specjalnego sądu, prawnicy też widzą problem, choć mają obawy, czy jeden sąd go rozwiąże.

26.02.2025

Filia Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury w Gdańsku

Wymiar sprawiedliwości

W Gdańsku powstanie filia Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury. Właśnie zostało podpisane porozumienie między Uniwersytetem Gdańskim a ministrem sprawiedliwości. Otwiera to drogę do powstania nowej placówki, która ma zwiększyć dostęp do edukacji prawniczej na północy Polski. Poprzedził je list intencyjny podpisany we wrześniu 2024 roku.

25.02.2025

TSUE: Wynagrodzenie sędziego ma być wystarczająco wysokie, stabilne i przejrzyste

Wymiar sprawiedliwości

Poziom wynagrodzenia sędziego powinien być wystarczająco wysoki, z uwzględnieniem kontekstu społeczno-gospodarczego danego państwa członkowskiego, w szczególności w stosunku do przeciętnego wynagrodzenia. Wszelkie odstępstwo od sposobu jego ustalania powinno być uzasadnione celem interesu ogólnego; a dodatkowo powinno być niezbędne, proporcjonalne i czasowe oraz podlegać kontroli sądowej - orzekł TSUE, analizując m.in. regulowanie ustawą okołobudżetową wynagrodzeń polskich sędziów.

25.02.2025

Prof. Kardas: Wyrok nieistniejący wymaga systemowego uporządkowania

Wymiar sprawiedliwości

Posługiwanie się pojęciem orzeczenia nieistniejącego traktować można jako metaforę, wskazującą na potrzebę systemowego uporządkowania. Nie uzasadnia go też odwołanie się do wyroków TSUE i ETPCz w tzw. sprawach polskich związanych z naruszeniami praworządności. Jakkolwiek wskazują one, że w rozumieniu Konwencji Praw Człowieka i Prawa UE Izba Kontroli Nadzwyczajnej oraz Izba Dyscyplinarna SN nie spełniają cech sądu, to jednak z tego nie wynika wprost i w sposób konieczny, że mają status wyroków nieistniejących - uważa prof. dr hab. Piotr Kardas, adwokat, Uniwersytet Jagielloński.

25.02.2025

Prof. Łętowska: Problem sędziów ustawowych można rozwiązać prościej

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Ustawodawca ma wobec „sędziów ustawowych” znaczne możliwości regulacyjne. Może przekształcać lub wygaszać trwające skutki wynikające z wadliwych konkursów, nie jest też konieczne ani unieważnianie dawnych uchwał KRS, ani wznawianie postępowania konkursowego – twierdzi prof. Ewa Łętowska. I dodaje, że takie podejście usprawniłoby proces porządkowania statusu tzw. neosędziów.

25.02.2025