Już nie tylko nigeryjski książę - są nowe sposoby na wyłudzenia

Prawo cywilne

Aleksander Kwaśniewski radzący, jak unikać opłat za energię, Elżbieta Jaworowicz w reklamie publikowanej w social mediach - podszywanie się pod znaną osobę po to, by wyłudzić pieniądze, nie jest pomysłem nowym, natomiast arsenał oszustów jeszcze nigdy nie był tak bogaty. Sztuczna inteligencja pozwala na tworzenie tak zaawansowanych przeróbek, że może nabrać się na nie każdy, nie tylko osoby mało obeznane z internetem.

02.12.2023

Sędzia rozpozna sprawę cywilną tylko niejawnie - ma wsparcie w przepisach

Prawo cywilne Poprawmy prawo

Jawność rozprawy jest jednym z elementów konstytucyjnego prawa do sądu. 1 lipca weszły jednak w życie zmiany w postępowaniu cywilnym, wskutek których rozprawy jawne mogą przejść do lamusa, a posiedzenia niejawne - stać się sądowym standardem. Sędzia może rozpoznać w ten sposób nawet skomplikowaną sprawę. Część sędziów widzi w tym problem - podkreślają, że nie tak powinno wyglądać orzekanie. A prawnicy już głowią się jak doprowadzić do jawnej rozprawy.

30.11.2023

SN: Umowa kredytowa nieważna z powodu przyjęcia tabel kursowych banku

Prawo cywilne Kredyty frankowe

Po wyeliminowaniu klauzul umownych doszło do zdeformowania całej umowy kredytu frankowego tak, że nie można odtworzyć z niej praw i obowiązków kredytobiorców – uznał Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej i orzekł, że umowa jest nieważna. Wpłynęły na to odniesienia do tabel kursowych banku ustalanych jednostronnie oraz brak rzetelnej informacji o ryzyku wahań kursu franka szwajcarskiego.

24.11.2023

Strasburg: Izba Kontroli SN wadliwie powołana, Wałęsa wygrywa raz jeszcze

Prawo cywilne

Polski rząd musi zmienić ustawę, gdyż obecny sposób powoływania sędziów Sądu Najwyższego jest problemem systemowym, wynikającym z tego, w jaki sposób została ustanowiona Krajowa Rada Sądownictwa – orzekł w czwartek, 23 listopada Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wyrok jest pilotażowy i ma wyjątkowe znaczenie, gdyż poddano krytyce skargę nadzwyczajną. Orzeczenie to zapadło w sprawie Lech Wałęsa przeciwko Polsce.

23.11.2023

SN: Umowa pozorna radcy prawnego na pięciu etatach w telepracy

Prawo cywilne Prawnicy

Radca prawny wykazała się dużą kreatywnością - docenił Sąd Najwyższy. Jednak nie udowodniła, że faktycznie pracowała na kilku umowach o pracę. Pozorność zawieranych umów miała na celu uzyskanie certyfikatu kompetencji zawodowych w transporcie drogowym, niezbędnych pracodawcom. Sąd Najwyższy w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił skargę kasacyjną płatnika składek.

23.11.2023

SN: Nieaktualna sprawa składów w II instancji

Prawo cywilne

Sąd Najwyższy odmówił podjęcia uchwały w sprawie zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Apelacyjny w Krakowie, odnoszącego się do uchwały Izby Pracy SN z 26 kwietnia 2023 r., która ustaliła, że rozpoznanie sprawy cywilnej przez sąd drugiej instancji w składzie jednego sędziego, ukształtowane na podstawie ustawy o zwalczaniu COVID-19, ogranicza prawo do sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy.

22.11.2023

Zachowek nadal problematyczny, choć ustawodawca poprawił przepisy

Prawo cywilne Poprawmy prawo

Po zmianach Kodeksu cywilnego, które weszły w życie wiosną 2023 r., w uzasadnionych okolicznościach, zachowek można rozłożyć na raty, odroczyć jego płatność, a nawet obniżyć wysokość. Wszystko zależy jednak od sytuacji stron. Prawnicy podkreślają jednak, że warto byłoby pójść dalej i wprowadzić zmiany choćby w zakresie wliczania do zachowka darowizn, ich zdaniem powinny się liczyć tylko te "na poczet spadku".

22.11.2023

Podwójne orzeczenie o nabyciu spadku - to błąd konstytucyjny

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

W obrocie prawnym nie mogą pozostawać dwa prawomocne postanowienia tej samej treści dotyczące nabycia spadku odnoszące się do tego samego stanu faktycznego i prawnego – orzekł Sąd Najwyższy. Ponadto „nowe” postanowienie nie uwzględniało poprawnie wszystkich okoliczności sprawy. SN uwzględnił tym samym skargę nadzwyczajną skierowaną przez Prokuratora Generalnego.

19.11.2023

Prof. Manowska walczy w Trybunale o prawa sędziów

Prawo cywilne Prawnicy

W ostatnim czasie Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok w sprawie z wniosku Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego dr hab. Małgorzaty Manowskiej o zbadanie zgodności z Konstytucją przepisów dotyczących rewaloryzacji wynagrodzeń sędziów, podzielając stanowisko wnioskodawcy. Na rozpatrzenie oczekuje pięć innych wniosków I Pierwszego Prezesa SN o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją przepisów, w tym także mających szczególne znaczenie dla warunków wykonywania zawodu sędziego.

18.11.2023

Odrzucenie spadku przez rodziców zagrożeniem dla dzieci?

Prawo cywilne Domowe finanse

Odrzucenie spadku przez rodziców w imieniu dziecka zawarte w ostatniej nowelizacji prawa rodzinnego przyspieszy postępowania. Jednak przesunięcie tych spraw do sądu spadku może zagrażać interesowi dziecka, gdyż nie bada on, jaka jest zawartość spadku. Osoby małoletnie są bezbronne i trudno sobie wyobrazić, aby w wieku dorosłym wytaczały powództwa przeciwko rodzicom, gdy poczują się pokrzywdzone – uważają prawnicy.

18.11.2023

Plan ochrony dzieci przed przestępczością seksualną będzie ogłoszony najpóźniej 22 listopada

Prawo karne Prawo cywilne Prawo rodzinne

Blisko cztery tygodnie mija od momentu, gdy Rada Ministrów przyjęła uchwałę w sprawie Krajowego Planu Przeciwdziałania Przestępczości Przeciwko Wolności Seksualnej i Obyczajności na Szkodę Osób Małoletnich na lata 2023–2026. Prace nad nim trwały wiele miesięcy, podstawa do niego znalazła się w tzw. ustawie Kamilka. Nadal próżno go jednak szukać w Monitorze Polskim. Jak poinformowało nas CIR, zostanie ogłoszony najpóźniej 22 listopada br.

14.11.2023

Samo niepłacenie alimentów to za mało, by wykluczyć z dziedziczenia

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

Przepisy, które weszły w życie 15 listopada rozszerzają katalog przyczyn prowadzących do niegodności dziedziczenia. Objęte mają zostać nim osoby, które uporczywie uchylają się wobec spadkodawcy od obowiązku alimentacyjnego oraz od wykonywania obowiązku pieczy. Co ważne, stwierdzić musi to sąd, a podstawą będą choćby skazania za niealimentację. Trzeba będzie też sprawdzić, czy nie było przebaczenia.

13.11.2023

Ugoda z bankiem to nie ostateczność, podstawą podważenia może być nierzetelna informacja

Prawo cywilne Banki Kredyty frankowe

Coraz więcej frankowiczów, którzy zawarli ugodę z bankiem, zastanawia się nad jej podważeniem. Kolejne wyroki polskich sądów, ale i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, dają bowiem szanse na unieważnienie umowy kredytowej. A same ugody - jak mówią prawnicy - w praktyce wcale nie są tak korzystne, jak banki zapewniają. I właśnie sposób informowania o skutkach może pomóc się z nich wyplątać. Problem może się jednak pojawić, jeśli kredytobiorcę reprezentuje pełnomocnik.

13.11.2023

SN: Wygaśnięcie prawa użytkowania wieczystego gruntu przysługującego spółdzielni

Prawo cywilne Domowe finanse

W stanie prawnym przed wejściem w życie art. 25e ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym, wykreślenie spółdzielni z Krajowego Rejestru Sądowego, na skutek ukończenia postępowania upadłościowego w wyniku podziału funduszów masy, prowadziło do wygaśnięcia prawa użytkowania wieczystego gruntu przysługującego spółdzielni, a niesprzedanego w postępowaniu upadłościowym - taką uchwałę podjęła Izba Cywilna Sądu Najwyższego.

11.11.2023

SN: Umowa użyczenia po śmierci współwłaściciela

Prawo cywilne

Pozwany, będący osobą bliską zmarłej współwłaścicielki, miał skuteczne wobec powódki prawo do korzystania z nieruchomości. A wynikało ono z udostępnienia mu jej części do korzystania przez współwłaścicielkę, która miała tytuł do używania całej nieruchomości – orzekł Sąd Najwyższy i oddalił skargę dotyczącą wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości.

09.11.2023

SN w nowym składzie burzy zasady unieważniania umów frankowych

Prawo cywilne Kredyty frankowe

W przypadku braku przelicznika w umowie - niezależnie od tego, czy nie było go od początku, czy też okazał się nieważny - stosuje się przelicznik wynikający ze zwyczajów i zasad współżycia społecznego – orzekli trzej sędziowie Izby Cywilnej. Sędziowie wadliwie powołani do Sądu Najwyższego ignorują prawo europejskie, ustaloną linię orzeczniczą SN i wiążące wyroki Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu.

08.11.2023

Status prawny zabytków może być niepewny przez setki lat

Prawo cywilne

Szanse na dobrowolny zwrot skradzionych obrazów, rzeźb, grafik, możliwość zasiedzenia ich własności albo przymusowej windykacji zależą od miejsca kradzieży, obowiązującego systemu prawnego, a nawet tożsamości złodzieja. Polska tylko wyjątkowo ma szansę odzyskiwać dawno zrabowane dzieła sztuki. Resort kultury obecnie prowadzi ok. 150 procesów restytucyjnych dotyczących prac artystów w 15 państwach na całym świecie.

04.11.2023

Psy nie mogą spacerować wszędzie, a zakazy muszą mieć upoważnienie

Prawo karne Prawo cywilne

Opiekunowie psów buntują się przeciwko zakazom spacerowania z pupilami po niektórych terenach. Twierdzą, że godzi to w ich wolność poruszania się i przebywania w miejscach publicznych. Ostatnio nawet Rzecznik Praw Obywatelskich interweniował w dwóch sprawach – dotyczących Łazienek Królewskich w Warszawie i kąpieliska w Obornikach. Według prawników niektóre obostrzenia są zasadne.

04.11.2023