Sejmowa komisja sprawiedliwości negatywnie o wotum nieufności wobec ministra sprawiedliwości Adama Bodnara. O złożeniu wniosku o odwołanie Bodnara, w drugiej połowie stycznia poinformował szef klubu PiS Mariusz Błaszczak, który wówczas stwierdził, że Bodnar jest drugim obok szefa resortu kultury Bartłomieja Sienkiewicza "domykaczem systemu w państwie Donalda Tuska".
Minister sprawiedliwości Adam Bodnar oraz wiceminister Krzysztof Śmiszek, w trakcie posiedzenia Rady Unii Europejskiej ds. Ogólnych, przedstawili plan działań polski w sprawie przywracania praworządności. Główne zaplanowane punkty reformy dotyczą KRS, SN, TK oraz rozdzielenia urzędu ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego. Wcześniej minister zapowiadał w sumie dziewięć ustaw.
Rada Ministrów przyjęła właśnie przedstawionym przez ministra sprawiedliwości projekt nowelizacji ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa. Zakłada on m.in., że 15 sędziów-członków KRS wybieranych będzie w wyborach bezpośrednich i w głosowaniu tajnym przez sędziów, a nie przez Sejm, jak to ma miejsce od 2018 r. MS pierwszą wersję poprawiło - m.in. wyłączając ze zgłaszania kandydatów przez samorządy prawnicze i obywateli.
Po korzystnych wyrokach TSUE frankowicze ruszyli do sądów, więc... coraz trudniej o szybkie uzyskanie wyroku. Największe zatory powstały w Sądzie Okręgowym w Warszawie, tu nawet na wyznaczenie pierwszej rozprawy czeka się latami, a na prawomocny wyrok nawet 5 lat. Na nieprawomocny, mniej niż rok, czeka się m.in. w sądach w Suwałkach, Częstochowie, Elblągu i Tarnobrzegu. Tyle statystyki, bo i tak wiele zależy od sędziego.
Naczelna Rada Adwokacka nie wskaże swojego przedstawiciela w zespole do wyłonienia kandydata na stanowisko prokuratora krajowego - wynika z pisma Przemysława Rosatiego, prezesa NRA, skierowanego do ministra sprawiedliwości prokuratora generalnego Adama Bodnara. Powód to niemożność udziału samorządu zawodowego Adwokatury w pracach zespołu powołanego przez czynnik polityczny, jakim jest minister sprawiedliwości.
Prawo karne, rodzinne, cywilne i ustrój sądów powszechnych oraz prokuratury - w pierwszym kwartale 2024 mają być gotowe cztery rozporządzenia, w tym dwa zmieniające, dotyczące powołania i działania komisji kodyfikacyjnych. MS tłumaczy to tym, że chce odejść od tradycyjnej formuły procedowania nad ustawami i aktami wykonawczymi. Są też już pierwsze postulaty dotyczące składów - adwokatki apelowały, by uwzględnione w nich zostały kobiety.
Doświadczony zespół ekspertów pod kierownictwem Emila Zalewskiego i Adama Miłosza przekształcił się i rozpoczął nowy rozdział pod szyldem MAZE Legal. Obaj prawnicy byli dotychczas związani z kancelarią Argon Legal, która została podzielona na dwie niezależne firmy prawnicze o odrębnych obszarach praktyk – leasingową (z dotychczasową nazwą Argon Legal) oraz na okołoprocesową i upadłościowo–restrukturyzacyjną (z nową nazwą MAZE Legal).
Niezrozumiałe, niczym nieuzasadnione i błędne jest przyznanie wyłącznie sędziom prawa zgłoszenia sędziego – kandydata na członka Krajowej Rady Sądownictwa - pisze do premiera Donalda Tuska Przemysław Rosati, prezes NRA. Jak dodaje, jest to rozwiązanie istotnie szkodzące projektowanej regulacji - czyli noweli ustawy o KRS, bo wyłącza udział obywateli, jednostek naukowych i samorządów zawodów zaufania publicznego z procedury przedstawiania sędziów – kandydatów na członków Rady.
20 lutego minister sprawiedliwości Adam Bodnar ma przedstawić na Radzie Europejskiej tzw. Action Plan dla wymiaru sprawiedliwości. Chodzi o dziewięć ustaw - w tym nowelę ustawy o KRS, ustawę anty-kagańcową, dwie ustawy dotyczące prokuratury, ale też m.in. regulację rozwiązującą problem neo-sędziów oraz ustawy dotyczące Sądu Najwyższego i Trybunału Konstytucyjnego.
Adwokatura proponuje, aby do kodeksu postępowania karnego wprowadzić zmianę, zgodnie z którą niedopuszczalne będzie przeprowadzenie i wykorzystanie dowodu uzyskanego do celów postępowania karnego za pomocą czynu zabronionego. Jak wyjaśnia, chce uniemożliwić władzy publicznej przeprowadzanie i wykorzystywanie dowodów uzyskanych w nielegalny sposób - chodzi o tzw. owoce zatrutego drzewa, z którymi polskie sądy i prawnicy mają problem od lat.
Eksperckość składu Komisji Kodyfikacyjnych oznacza również to, że w ich składach powinny być uwzględniane kobiety. Skoro stosują prawo, to powinny również je tworzyć - apeluje Koło Kobiet przez ORA w Warszawie do ministra sprawiedliwości Adama Bodnara. Adwokatki dodają, że z niepokojem odnotowują pomijanie kobiet przy tworzeniu nowych rad, komisji czy składów organów publicznych, bo zmiany wymagają uwzględnienia parytetu równościowego.
Minister sprawiedliwości Adam Bodnar podpisał delegację sędzi Anny Kalbarczyk do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga na czas nieokreślony. Sędzia - przypomnijmy - jako pierwsza w Polsce poprosiła o możliwość powrotu do sądu, z którego awansowała na podstawie opinii neo-KRS. Możliwe jest to przez delegację, choć prawnicy mają w tym zakresie pewne wątpliwości.
Prokuratura Regionalna w Szczecinie - jak ustalił serwis Prawo.pl - zaskarżyła decyzję tamtejszego Sądu Okręgowego o umorzeniu postępowania karnego, zainicjowanego aktem oskarżenia wniesionym przez prokurator Bogusławę Zapaśnik. Sąd uznał, że została ona wadliwie przywrócona w stan czynny, w maju 2016 r. Prokuratura podniosła m.in., że nie można mówić o udziale w czynności osoby nieuprawnionej, bo prokuratorem jest się aż do śmierci.
Minister Sprawiedliwości Prokurator Generalny 9 lutego ogłosił konkurs na stanowisko Prokuratora Krajowego. Czas na zgłaszanie kandydatur właśnie upływa. Główne wymaganie to co najmniej 15 lat doświadczenia na samodzielnym stanowisku prokuratora, a także zaprezentowanie koncepcji funkcjonowania prokuratury. Kandydatów oceni specjalny zespół z wiceminister Marią Ejchart na czele. Lista kandydatów ma być znana do 21 lutego.
Krajowa Rada Sądownictwa negatywnie zaopiniowała zgłoszony przez Ministerstwo Sprawiedliwości projekt nowelizacji zmieniającej ustawę o KRS, określając go jako „sprzeczny z fundamentalnymi konstytucyjnymi zasadami polskiego porządku prawnego.” Tyle tylko, że w międzyczasie do projektu wprowadzono znaczące zmiany.
Ubezwłasnowolnienie ma zniknąć z polskiego porządku prawnego, nikt nie będzie ingerował w zdolność do czynności prawnej osoby pełnoletniej - zapowiada Ministerstwo Sprawiedliwości. Rozważany jest model - wspierane podejmowanie decyzji. Wszystkie osoby ubezwłasnowolnione po wejściu w życie nowych przepisów miałyby odzyskać zdolność do czynności prawnych. To na razie zapowiedzi, a projekt ma być gotowy do 12 czerwca.
W 2023 r. padły kolejne niechlubne rekordy w ilości tworzonego prawa. Po raz kolejny zwiększyła się liczba ogłoszonych nowych aktów prawnych – łącznie było ich aż 143 155. Przynajmniej raz zmieniono 31 968 aktów, co daje wzrost aż o 26,9 proc. w porównaniu do 2022 r. W żadnej dziedzinie prawa nie zabrakło też przykładów przepisów sprzecznych, niejasnych czy też luk prawnych, które wymagają pilnej poprawy. Wskazujemy je w raporcie "Poprawmy prawo".
Obok przepisów dotyczących standardów ochrony małoletnich, 15 lutego wchodzą też w życie zmiany w zakresie wysłuchania dzieci. To cieszy wielu prawników, bo - jak podkreślają - jest szansa na zwiększenie podmiotowości dziecka w postępowaniu. Tym bardziej, że zgodnie ze zmianami, potrzebna będzie do tego jego zgoda. Z kolei sędzia, jeśli odstąpi od takiej czynności, będzie musiał w protokole wskazać przyczynę.
Projekt noweli o KRS jest już na ostatniej prostej, wprowadzono do niego też znaczące poprawki. Z ośmiu do sześciu spadła liczba sędziów/członków Rady, którzy mieliby być wybrani spośród sędziów sądów rejonowych, za to do dwóch wzrosła liczba sędziów reprezentujących sądy apelacyjne, a do trzech - okręgowe. Zrezygnowano też z pomysłu, by kandydatów zgłaszały m.in. samorządy prawnicze, a skruszeni neo-sędziowie zyskali możliwość kandydowania do Rady.
Zmiana definicji gwałtu, poprzez wskazanie, że chodzi o obcowanie płciowe bez wcześniejszego wyrażenia świadomej i dobrowolnej zgody, podniesienie dolnego wymiaru kary za zgwałcenie do lat 3 - tak by była to zbrodnia, nie występek oraz m.in. zaostrzenie kar za doprowadzenie do innej czynności seksualnej - zakłada projekt nowelizacji kodeksu karnego, wniesiony do Sejmu.