Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpływają skargi od obywateli i przedsiębiorców na problemy z rozpatrywaniem ich spraw przez wymiar sprawiedliwości w dobie pandemii SARS-CoV-2. Według nich - jak pisze RPO do ministra sprawiedliwości - sądy mają warunki proceduralne i techniczne do wydawania orzeczeń, ale z tego nie korzystają.
W Polsce wciąż dochodzi do naruszania praw człowieka - ogłosił w dorocznym raporcie Departamentu Stanu USA. I wskazał, że chodzi m.in. o ograniczanie przez polski rząd zakresu niezawisłości sędziowskiej, a także o politykę wobec mniejszości, w tym o dyskryminację i ataki na osoby nieheteroseksualne.
Niemal rok temu Ministerstwo Sprawiedliwości skierowało do Sejmu projekt noweli kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który zakładał m.in. wygaszanie obowiązku alimentacyjnego z chwilą ukończenie przez dziecko 25. roku życia. Wyjątkiem miały być osoby z orzeczoną niepełnosprawnością. Regulację dotknęła jednak zasada dyskontynuacji prac i na razie nie ma mowy o powrocie do niej.
Helsińska Fundacja Praw Człowieka przeanalizowała sytuację w sądach, w czasie epidemii. Największym utrudnieniem jest niewykorzystywanie na szeroką skalą komunikacji elektronicznej i brak jednolitych zasad w przyjmowaniu pism procesowych. W jednych sądach można je przesyłać mailem, w innych - składać przez ePUAP, a nawet wrzucać do specjalnej...urny.
Rekomendacje w tym zakresie przygotowała Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę. Problemów, na które zwraca uwagę, jest wiele - m.in. zwiększenie ochrony dzieci przed przemocą, zapewnienie im dostępu do pomocy psychologicznej czy ciągłości edukacji. Nadal problemem jest też choćby przesłuchiwanie tych pokrzywdzonych przestępstwem.
Akcja koordynowana jest przez ponad dwadzieścia lokalnych oddziałów Stowarzyszenia Sędziów Polskich "Iustitii". Zgromadzone dotąd fundusze, sprzęt i środki ochronne - maseczki, kombinezony o łącznej wartości ponad 600 tysięcy złotych, trafią do placówek medycznych w całej Polsce.
Odniesienie się przez unijnego komisarza do decyzji polskich władz o skierowaniu do Trybunału Konstytucyjnego pytania w sprawie postanowienia Trybunału Sprawiedliwości UE o zamrożeniu Izby Dyscyplinarnej ma być jednym z tematów zaplanowanego na czwartek posiedzenia komisji wolności obywatelskich, sprawiedliwości i spraw wewnętrznych Parlamentu Europejskiego.
Według prof. Małgorzaty Gersdorf po zakończeniu 30 kwietnia jej kadencji na stanowisku I prezesa Sądem Najwyższym czasowo kierować będzie najstarszy stażem prezes. Tymczasem jak poinformował w czwartek zastępca szefa Kancelarii Prezydenta Paweł Mucha, Andrzej Duda zamierza powołać osobę pełniącą obowiązki I Prezesa.
Kwoty przewidziane w rozporządzeniu ministra sprawiedliwości i zasądzane przez sądy często nie odpowiadają ani nakładowi pracy świadczonej przez adwokata ani skali skomplikowania sprawy. A w sprawach karnych dodatkową trudnością bywa obstrukcja sądów w zakresie faktycznego wypłacania należności - pisze adwokat Katarzyna Gajowniczek-Pruszyńska,
Ograniczenia pracy sądów, większa konkurencja i pogorszenie sytuacji na rynku prawniczym zachęcają do szukania nowych sposobów na udzielanie pomocy prawnej. Coraz popularniejsza staje się mediacja i coraz więcej prawników oferuje taki sposób rozwiązywania sporów. Problem w tym, że choć online jest możliwa - źle poprowadzona może prowadzić do nieważnej ugody.
Prowadzone są czynności wyjaśniające w sprawie uzasadnionego podejrzenia przewinienia dyscyplinarnego. Miałoby ono polegać na niedopełnieniu obowiązków służbowych przez funkcjonariuszy publicznych – sędziów z Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury. Chodzi o "wyciek" ponad 50 tys. rekordów z platformy szkoleniowej Szkoły.
Kurator sądowy jest funkcjonariuszem publicznym pełniącym określone zadania o charakterze wychowawczo-resocjalizacyjnym, diagnostycznym, profilaktycznym i kontrolnym, związane z wykonywaniem orzeczeń sądu. Pracuje na co dzień zarówno tam gdzie mieszkają jego podopieczni, ale też na terenie zakładów karnych, placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz leczniczo-rehabilitacyjnych.
Wydaje się, że Ministerstwo Sprawiedliwości wyciągnęło wnioski z sytuacji w więzieniach we Włoszech i obostrzenia w polskich zakładach próbuje równoważyć np. rozszerzeniem stosowania dozoru elektronicznego. Prawników niepokoi jednak wprowadzona przy okazji możliwość stosowania paralizatorów przez Służbę Więzienną i brak informacji o sytuacji osadzonych.
Tarcza antykryzysowa dała władzy publicznej furtkę do tego, by ta w czasie epidemii koronawirusa nie rozpatrywała spraw w terminie. Także tych związanych z dostępem do informacji. Krajowa Rada Radców Prawnych uważa, że w tym zakresie konieczna jest zmiana. Wskazuje, że jest to prawo każdego z obywateli, umocowane konstytucyjnie i szansa na kontrolę działań podejmowanych przez władzę.
Ponieważ z powodu trwającej wciąż epidemii musiałam przełożyć kolejny termin Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Sądu Najwyższego, nie uda się już przed zakończeniem mojej kadencji wybrać kandydatów na stanowisko pierwszego prezesa. W tej sytuacji funkcję tę będzie pełnić najstarszy stażem prezes - mówi Prawo.pl prof. Małgorzata Gersdorf, I prezes SN.
Niewykonanie postanowienia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej o zawieszeniu Izby Dyscyplinarnej może doprowadzić do kar finansowych i nierespektowania przez państwa UE wyroków polskich sądów - twierdzi prezes Sądu Najwyższego prof. Małgorzata Gersdorf.
Polskie władze wydaliły Białorusina pod zarzutem współpracy ze służbami specjalnymi tego państwa, nie podając jednak powodów tej decyzji. Teraz sprawą zajmuje się Europejski Trybunał Praw Człowieka, a Helsińska Fundacja Praw Człowieka, która przystąpiła do sprawy twierdzi, że naruszone zostały gwarancje proceduralne.
Zwykłymi ustawami nie można ograniczać wolności zgromadzeń bez wprowadzenia stanu nadzwyczajnego - twierdzą prawnicy, odnosząc się do zakazów w związku z epidemią koronawirusa. A orzecznictwo sądów potwierdza, że nawet w szczególnych sytuacjach rolą państwa ma być zapewnienie warunków do realizacji wolności w imię funkcjonowania demokratycznego społeczeństwa.
W ocenie zarządu Stowarzyszenia Sędziów Polskich "Iustitia" skutkiem "wycieku" nawet 50 tys. danych z platformy szkoleniowej Krajowej Szkoły Sędziów i Prokuratorów mogą być m.in. sfałszowania wyborów, a sama sytuacja to efekt braku właściwego nadzoru. Dlatego oczekuje podanie się do dymisji i Zbigniewa Ziobro i dyrektor szkoły Małgorzaty Manowskiej.
Obowiązek składania oświadczeń i ich upublicznienia jednoznacznie wynika z przepisów prawa. Dlatego przetwarzanie danych osobowych nie narusza przepisów o ochronie danych osobowych - tak Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych uzasadnił swoją decyzję, że nie zajmie się sprawą. Jego zdaniem, trudno uznać, że przetwarzanie takich danych może wywołać poważne skutki.
