Specustawa nie zawiesza terminów, które kończyły się pomiędzy 14 a 30 marca, czyli w czasie stanu zagrożenia epidemicznego i pierwszych 10 dni epidemii. Wynika to wprost z interpretacji Ministerstwa Sprawiedliwości, a sprawę podobnie oceniają sędziowie i prawnicy, wskazując że nowela weszła w życie 31 marca.
Sejm wybrał w poniedziałek adwokata Bartłomieja Sochańskiego na sędziego Trybunału Konstytucyjnego. Zajmie on miejsce zmarłego w końcu stycznia sędziego Grzegorza Jędrejka. Za wyborem Sochańskiego głosowało 234 posłów, 223 było przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.
Może się okazać, że terminy procesowe i sądowe nadal biegną, bo w artykule, które miał je wstrzymać lub zawiesić jest błąd. Artykuł w tzw. specustawie odnosi się do COVID, a nie do COVID-19. Tymczasem zgodnie z nią przepisy mają być stosowane do zakażeń i choroby zakaźnej wywołanej wirusem SARS-CoV-2, czyli COVID-19.
Projekt Tarczy2 przewiduje możliwość doręczania m.in. wezwań, zawiadomień, pism z postępowań egzekucyjnych, karnych i karno-skarbowych za pomocą przesyłki hybrydowej. Warunek - zgodę na to musi wydać sąd, bądź organ prowadzący. To zamach na tajemnicę adwokacką, radcowską, obrończą i wprowadzenie fikcji doręczeń na niebywałą skalę - alarmują prawnicy.
Osoby pozbawione wolności i funkcjonariusze Służby Więziennej obawiają się rozprzestrzenienia się koronawirusa w więzieniach. Zalecenia w tym zakresie wydały ostatnio światowe i europejskie organizacje. Wątpliwości RPO budzi to, że od adwokatów wymaga się zaświadczeń o ich stanie zdrowia, by mogli spotkać się z osadzonymi klientami.
Tylko trzy zakłady medycyny sądowej są w pełni przygotowane na to, by w czasie koronowirusa - chroniąc prokuratora - przeprowadzać sekcje zwłok. W pozostałych - jak wynika z nieoficjalnych informacji Prawo.pl - brakuje sprzętu, środków ochrony osobistej i testów. A problem nie jest wcale mały, bo zdaniem ekspertów, wszystkie nagłe zgony są obecnie obarczone ryzykiem.
Choć Krajowa Rada Notarialna uspakaja, że czynności można dalej prowadzić, część kancelarii już je ograniczyła. Jeśli epidemia potrwa dłużej, może to utrudnić działalność spółek, wyhamować obrót nieruchomościami czy sprawy spadkowe. Naukowcy przekonują, że jak najszybciej powinniśmy wdrożyć elektroniczny akt notarialny, który nie wymagałby dużych zmian w przepisach.
Eksperci nie mają wątpliwości, że kancelarie prawne znalazły się w trudnej sytuacji. Wpływa na to ograniczona praca sądów oraz niepewna sytuacja klientów - zarówno indywidualnych, jak i biznesowych. Podobnie - wyzwania związane z koniecznością pracy zdalnej. Mimo postulatów, nie ma też nadal ustawowych rozwiązań regulujących choćby doręczenia pism procesowych online.
Od 2017 roku, kiedy weszła w życie ustawa zwiększająca zakres zadań Prokuratorii Generalnej, rośnie liczba prowadzonych przez nią spraw sądowych. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła system obsługi prawnej zorganizowany przez ten organ. Prokuratoria zmaga się jednak z niedofinansowaniem, a istniejące bariery prawne uniemożliwiają wykorzystanie pełnego jej potencjału i zniechęcają państwowe osoby prawne do korzystania z jej usług.
Przesłuchania osób zakażonych lub mogących mieć kontakt z z SARS CoV-2 w trybie wideokonferencji, ogłaszanie w ten sposób postanowienia o przedstawieniu zarzutów, w końcu zabezpieczenie śledczych wykonujących czynności w terenie, związane z nagłymi zgonami, zgodnie z wytycznymi służb sanitarnych - to zalecenia Prokuratory Krajowej dla wszystkich jednostek w kraju.
Z jednej strony prokuratorzy alarmują, że nie mają wystarczającej ilości środków ochrony osobistej by w czasie epidemii koronowirusa, bezpiecznie wykonywać czynności. Z drugiej - specustawa, która przed COVID-19 ma chronić - daje im kolejne uprawnienia i wzmacnia pozycję. - Trend nie jest nowy, prokurator staje się nadsędzią - mówią prawnicy.
Sumy depozytowe oraz zabezpieczenia majątkowe uzyskane w związku z postępowaniami prowadzonymi w prokuraturze mają trafiać na konta depozytowe ministra finansów - taka zmiana ma być wprowadzona do ustawy Prawo o prokuraturze. Dotychczas umieszczane one były na rachunkach bankowych prowadzonych dla poszczególnych prokuratur lub sądów.
Podczas nadzwyczajnej sytuacji związanej z epidemią - będą przedawniać się roszczenia majątkowe, odszkodowawcze, dotyczące pożyczek czy zaległego czynszu. Firmy mogą mieć problemy z terminami wynikającymi z umów. Przepis o zawieszeniu ich biegu nie dotyczy obrotu cywilnoprawnego. Ratunkiem mogą być przepisy o "sile wyższej", ale spowodują lawinę spraw w sądach.
O zapewnienie - mimo epidemii koronawirusa - dostępu do nieodpłatnych usług pomocy prawnej, poradnictwa obywatelskiego i mediacji - zaapelowały samorządy prawnicze. Ministerstwo Sprawiedliwości przyznaje, że obecnie wiele osób doświadcza trudności i problemów, których rozwiązanie wymaga pomocy prawnej. Zaleca takie wsparcie m.in. online.
Wynikający z ograniczeń związanych z epidemią koronawirusa brak możliwości „normalnego” funkcjonowania sądów w oparciu „tradycyjne” papierowe pisma, tradycyjną pocztę oraz bezpośredniość w znaczeniu fizycznej obecności na rozprawie, może przynieść pozytywny skutek w postaci przyspieszenia procesu informatyzacji sądów - piszą profesorowie Jacek Gołaczyński i Dariusz Szostek.
Wszyscy chcący organizować w maju wybory prezydenckie mogą odpowiadać za popełnienie przestępstwa - stwierdzają w przyjętym w poniedziałek stanowisku sędziowie ze Stowarzyszenia "Themis". I wzywają innych sędziów, którzy są członkami komisji wyborczych, do wycofania się z tych organów. A Forum Współpracy Sędziów domaga ogłoszenia stanu nadzwyczajnego.
Stalking wkrótce będzie karany surowiej niż znęcanie. To pomysł rządu, by radzić sobie z hejtem w internecie - niezbyt trafiony, jak oceniają eksperci. W dodatku przepchnięty w Sejmie przy okazji uchwalania setek przepisów, które mają chronić społeczeństwo przed koronawirusem, a przedsiębiorców przed skutkami kryzysu.
Zgodnie z przyjętą 28 marca przez Sejm nowelą specustawy dotyczącej koronowirusa, aplikanci adwokaccy i radcowscy mogą liczyć na dodatkowe siedem dni bezpłatnego urlopu na przygotowanie się do egzaminu - który nie mógł odbyć się w marcu. Z kolei aplikantom sędziowskim przyznano dodatkowe 3 miesiące stypendium, chodzi o osoby egzaminowane w 2019 r.
Mimo stanu epidemicznego do Młodzieżowych Ośrodków Wychowawczy stale kierowane są nowe osoby. Dalsze przyjęcia zagrażają innym wychowankom oraz personelowi, bo nie można ich zbadać - alarmuje Rzecznik Praw Obywatelskich i uważa, że trzeba wstrzymać nowe skierowania oraz udzielić urlopu tym wychowankom.
Obowiązek informowania klienta o alternatywnych sposobach rozwiązania sporu, rezygnacja z części ograniczeń związanych z reklamą i wskazanie, że w przypadku adwokatów jest możliwa, ale jako informacja o ich działalności zawodowej - to jedne z głównych zmian proponowanych do nowego Kodeksu Etyki Adwokackiej.