W środę wieczorem "The Kyiv Independent" napisał, że 38 krajów wzywa Międzynarodowy Trybunał Karny do zbadania zbrodni wojennych Rosji. MTK sprostował potem, że 39 krajów. Według premiera Wielkiej Brytanii Borisa Johnsona jest to „największe w historii wezwanie do MTK”.  - Jesteśmy całkowicie pewni, że Putin nie może bezkarnie popełniać tych przerażających czynów” – napisał Johnson. MTS rozstrzyga spory między państwami, a MTK sądzi osoby fizyczne. Prokurator MTK wszczął już dochodzenie wstępne, by zebrać dowody na przestępcze działania Rosji atakującej Ukrainę.

Prokurator Międzynarodowego Trybunału Karnego (MTK) w Hadze Karim Khan poinformował w środę późnym wieczorem, że MTK wszczął śledztwo ws. zbrodni wojennych, które mogły być popełnione na Ukrainie. - Potwierdzam, że moje biuro otrzymało listy polecające od 39 państw (...) i otwiera śledztwo ws. sytuacji na Ukrainie (...) obejmujące zarzuty o zbrodnie wojenne, zbrodnie przeciw ludzkości lub ludobójstwa dokonane w którymkolwiek regionie Ukrainy - napisał w komunikacie. Więcej w komunikacie MTK>>

Trzeba zbierać dowody

Władze Ukrainy zaapelowały do państw członkowskich Agencji Unii Europejskiej ds. Współpracy Wymiarów Sprawiedliwości w Sprawach Karnych (European Union Agency for Criminal Justice Cooperation - EUROJUST) „o gromadzenie dowodów na zbrodnie wojenne Rosjan” w krajach, do których trafiają uchodźcy, bądź wkrótce do nich trafią. Jak poinformował w sobotę wiceminister sprawiedliwości Sebastaina Kaleta, „jako pierwsze na ten apel odpowiedziały Polska i Litwa”. Powiedział także, że podczas piątkowego posiedzenia Rady Unii Europejskiej z udziałem ministrów sprawiedliwości, reprezentujący Polskę Zbigniew Ziobro „dodatkowo zawnioskował o to, aby państwa członkowskie UE wyraziły jak najdalej idące poparcie dla prowadzenia postępowania przez prokuraturę MTK w Hadze”. Ziobro wnioskował także - jak relacjonował Kaleta - „ażeby zająć stanowisko zachęcające wszystkie państwa członkowskie do intensywnych działań śledczych w celu pozyskiwania dowodów na zbrodnie wojenne, które popełniają Rosjanie na terytorium Ukrainy w związku z inwazją”.

- Bardzo się cieszę, że propozycja, którą przedstawiliśmy, została poparta przez ministrów sprawiedliwości państw członkowskich UE. Wiemy, że kolejne państwa rozpoczynają działania śledcze, które pozwolą gromadzić dowody - powiedział wiceminister.

Wniosek o pociągnięcie Rosji do odpowiedzialności

- Ukraina złożyła wniosek przeciwko Rosji do MTS (Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości - dopisek redakcji). Rosja musi zostać pociągnięta do odpowiedzialności za manipulowanie pojęciem ludobójstwa w celu usprawiedliwienia agresji. Żądamy pilnej decyzji nakazującej Rosji zaprzestanie działalności wojskowej teraz i oczekujemy, że procesy rozpoczną się w przyszłym tygodniu - tak w tłumaczeniu na polski napisał w niedzielę na Twitterze Wołodymyr Zełenski, prezydent Ukrainy

Czytaj w LEX: Statut Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości >>

 

Co to jest MTS

Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości, MTS (ang. International Court of Justice, ICJ; fr. Cour Internationale de Justice, CIJ) to główny organ sądowy ONZ. Został ustanowiony w 1945 roku do rozstrzygania sporów między państwami. Trybunał działa według swego Statutu, który opiera się na Statucie Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej i stanowi integralną część Karty Narodów Zjednoczonych. Trybunał składa się z 15 sędziów wybieranych na dziewięcioletnie kadencje.  Wyrok MTS bezwzględnie wiąże strony będące w sporze i tylko w stosunku do danego sporu (art. 59), jest ostateczny bez możliwości odwołania (art. 60). Żądanie rewizji wyroku może być zgłoszone tylko wtedy, gdy opiera się na odkryciu faktu, który w chwili wydania wyroku był nieznany ani Trybunałowi, ani stronie, żądającej rewizji, a mógł mieć wpływ decydujący, zawsze z zastrzeżeniem, że nieświadomość ta nie była zawiniona skutkiem niedbalstwa. Możliwość żądania rewizji ulega przedawnieniu 6 miesięcy po odkryciu takiego faktu i 10 lat po wydaniu wyroku (art. 61).

Czytaj również: Polska popiera szybkie wejście Ukrainy do Unii >>

 

Piotr Hofmański, Hanna Kuczyńska

Sprawdź  

Rosjanie zabijają już dzieci, Ukraina zbiera dowody

W niedzielę Zełenski oświadczył też, że Rosja dopuszcza się na Ukrainie działań o znamionach ludobójstwa i należy jej odebrać prawo głosu w Radzie Bezpieczeństwa ONZ. Z kolei PAP podaje, że Agencja Ukrinform poinformowała, że Ukraina zwróciła się do członków Rady Bezpieczeństwa ONZ o zwołanie nadzwyczajnej sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ. 

Rano w niedzielę sekretarz kijowskiej rady miejskiej Wołodymyr Bondarenko poinformował, że w Kijowie rosyjscy dywersanci zaatakowali rodzinę z trojgiem dzieci: rodzice i córka nie żyją, dwoje dzieci jest w szpitalu. - Miała na imię Polina. Uczyła się w 4. klasie szkoły nr 24 w Kijowie. Dziś rano (w sobotę) na ul. Telihy ją i jej rodziców rozstrzelała rosyjska dywersyjno-zwiadowcza grupa - napisał Bondarenko na Facebooku.

Ukraina dowiedzie, że prezydent Rosji Władimir Putin jest "przestępcą wojennym" - oświadczyła w niedzielę prokurator generalna Ukrainy Iryna Wenedytkowa w ukraińskiej telewizji.

W niedzielę prokurator generalna Ukrainy Iryna Wenedytkowa w ukraińskiej telewizji powiedziała, że Ukraina dowiedzie, że prezydent Rosji Władimir Putin jest przestępcą wojennym. W sobotę napisała na Facebooku, że wszystkie przypadki ostrzeliwania przez Rosję cywilnych obiektów są rejestrowane i Ukraina zbiera dowody na takie działania wojenne, by przekazać je Międzynarodowemu Trybunałowi Karnemu w Hadze.

Co to jest MTK

Jest to pierwszy w historii stały sąd międzynarodowy powołany do sądzenia osób fizycznych oskarżanych o popełnienie najcięższych zbrodni, jak zbrodnie ludobójstwa, zbrodnie przeciwko ludzkości, zbrodnie wojenne i agresje, które miały miejsce po 1 lipca 2002 roku. Jego prezesem obecnie jest Polak Piotr Hofmański. Siedzibą MTK, tak jak MTS, jest Haga. MTK został powołany na podstawie Statutu Rzymskiego. Za jego przyjęciem głosowało 120 państw, 7 było przeciw, 21 wstrzymało się od głosu. W listopadzie 2016 roku Rosja ogłosiła, że zrywa stosunki z MTK. Wycofała swój podpis z traktatu założycielskiego na podstawie dekretu Władymira Putina, prezydenta Rosji.