Do końca sierpnia trwają konsultacje projektu zmian w podatkach ogłoszonych w ramach Polskiego Ładu. Ministerstwo Finansów planuje dokonać kompleksowej reformy opodatkowania. Zmiany dotkną nie tylko firmy i prowadzących działalność gospodarczą, ale także osoby prywatne. Większość z nich ma wejść w życie już na początku przyszłego roku.

 

Podniesienie kwoty wolnej od podatku i wyższy próg

Projekt zmian przewiduje podniesienie kwoty wolnej od podatku do 30 tys. złotych. Obecnie wynosi ona 8 tys. złotych. Można z niej korzystać proporcjonalnie. To znaczy, że im więcej podatnik zarabia, tym niższa kwota wolna od podatku mu przysługuje. Po zmianie przepisów, roczne dochody poniżej 30 tys. zł nie będą w ogóle opodatkowane. Zdaniem Ministerstwa Finansów, wysokość nowej kwoty wolnej od podatku będzie porównywalna do tej w krajach europejskich. Skorzystają z niej wszyscy podatnicy rozliczający się na zasadach ogólnych według skali podatkowej, nie tylko ci najmniej zarabiający. Niezależnie od tego, kto ile zarobił, zapłaci podatek tylko od nadwyżki ponad 30 tys. złotych rocznie. Kwota nie będzie miała jednak zastosowania do podatników rozliczających się w oparciu o stawkę liniową.

Zobacz również: Podatkowa część Polskiego Ładu będzie konsultowana do końca sierpnia >>

Zmieniona zostanie także skala podatkowa. Drugi próg, po przekroczeniu którego płaci się 32-proc. PIT, wyniesie 120 tys. zł (obecnie jest to nieco ponad 85 tys. złotych). Po zmianach, do podstawy obliczenia podatku nieprzekraczającej 120 tys. zł stosowana będzie stawka podatku w wysokości 17 proc., natomiast do nadwyżki ponad tę kwotę podatek będzie obliczany według stawki 32 proc. Według szacunków MF, 620 tys. podatników, którzy teraz płacą 32-proc. podatek, po zmianach rozliczą się według stawki 17-proc.

 

Zmiany w rozliczaniu PIT przez małżonków i samotnych rodziców

Małżonkowie mogą rozliczać się wspólnie. Obecnie, aby złożyć wspólny PIT, ich małżeństwo musi trwać cały rok podatkowy. Ministerstwo Finansów chce złagodzić tę zasadę. Chodzi o to, aby wspólne rozliczenie z małżonkiem było możliwe już w rozliczeniu za rok, w którym małżeństwo zostało zawarte, pod warunkiem, że małżeństwo i wspólność majątkowa trwało/istniała do końca roku podatkowego (zmiana ust. 2 w art. 6 w ustawie o PIT).

Resort finansów przy okazji chce także wprowadzić zmianę w art. 6 ust. 4 ustawy o PIT polegającą na zastąpieniu wyrazów „Od dochodów rodzica” wyrazami „Od dochodów jednego rodzica”. Zdaniem MF, jest to doprecyzowanie, że z preferencyjnego opodatkowania dochodów osób samotnie wychowujących dzieci może skorzystać tylko jeden rodzic (opiekun prawny). Resort podkreśla, że dookreślenie przepis art. 6 ust. 4 ustawy o PIT ma na celu w celu wyeliminowania wątpliwości interpretacyjnych, jakie pojawiły się po wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 kwietnia 2017 r. sygn. akt II FSK 573/15, i które prowadzą do nadużyć w stosowaniu tej preferencji. MF zauważa jednak, że wnioski płynące z wyroku sądu nie są tożsame z intencją ustawodawcy.

 

Ustawodawcy chodziło bowiem o takie doprecyzowanie pojęcia "osoby samotnie wychowującej dzieci", aby nie budziło wątpliwości, że prawo do preferencyjnego opodatkowania dochodów nie przysługuje wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione, o których mowa w art. 6 ust. 4, a wyłącznie tym, które samotnie wychowują te dzieci”. Przy czym samotnie – zgodnie z dotychczasowym orzecznictwem sądów administracyjnych i Trybunału Konstytucyjnego – oznacza „bez udziału drugiego rodzica”.

Zobacz więcej: Małżonkowie szybciej złożą wspólny PIT, ale samotni rodzice stracą >>

 

Ulga prorodzinna – odliczenie na dziecko po nowemu

Projekt Polskiego Ładu przewiduje także zmiany w rozliczaniu ulgi prorodzinnej.

Obecnie jest tak, że przysługującą ulgę na dziecko, rodzice mogą odliczyć po połowie, w częściach w zależności od pełnionej opieki lub jeden rodzic może odliczyć ją w całości. Częstym problemem jest jednak kwestia podziału ulgi u rodziców po rozwodzie. Bywa, że skarbówka w ramach kontroli pyta wtedy nawet sąsiadów, kto faktycznie zajmuje się dzieckiem.

Projekt Polskiego Ładu przewiduje uporządkowanie tej kwestii.

Zgodnie z proponowanym nowym brzmieniem art. 27f ust. 4 ustawy o PIT, w braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (tzw. naprzemienna opieka) lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim, kwotę przysługującej ulgi podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach (czyli innych niż naprzemienne opieka lub wspólne zamieszkiwanie rodziców i dziecka połączone ze wspólnym wykonywaniem pieczy nad dzieckiem) odliczenie w wysokości 100 proc. stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania.

 


Zmiany w rozliczaniu ulgi rehabilitacyjnej

Z projektu wynika, że w ramach ulgi rehabilitacyjnej dla niepełnosprawnych w rocznym PIT odliczyć będzie można także poniesione wydatki na zakup, naprawę lub wypożyczenie wyrobów medycznych wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia oraz wyposażenia umożliwiającego ich używanie zgodnie z przewidzianym zastosowaniem.

Od stycznia przyszłego roku, odliczeniu w ramach ulgi rehabilitacyjnej będą podlegały także wydatki poniesione na pieluchomajtki, pieluchy anatomiczne, chłonne majtki podkłady i wkłady anatomiczne. Odliczenie to będzie limitowe kwotą 2 280 zł.

W ramach ulgi będzie można też rozliczyć wydatki poniesione na wypożyczenie sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych oraz wydatki na zakup, naprawę lub wypożyczenie wyposażenia umożliwiającego używanie sprzętu rehabilitacyjnego.

 

Własne cele mieszkaniowe

Ministerstwo Finansów proponuje rozszerzenie katalogu własnych celów mieszkaniowych, których realizacja pozwala uniknąć podatku po sprzedaży mieszkania. Przepis art. 21 ust. 25 ustawy o PIT określa katalog wydatków na własne cele mieszkaniowe. Do wydatków tych zalicza się m.in. wydatki na: nabycie budynku mieszkalnego, nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, na nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego, a także na budowę, adaptację czy też remont własnego budynku mieszkalnego bądź lokalu mieszkalnego. Za wydatki na własne cele mieszkaniowe uznaje się też wydatki na spłatę kredytu wraz z odsetkami, w tym także tzw. kredytu refinansowego i konsolidacyjnego, zaciągniętych na sfinansowanie własnych potrzeb mieszkaniowych. Istnieją tu jednak rozbieżności w praktyce organów podatkowych oraz w orzecznictwie sądowym. Część orzeczeń kwestionuje wszystkie wydatki związane z zaciągniętym kredytem (spłata kapitału i odsetki) na nabycie zbywanej nieruchomości, gdyż nie traktuje ich jako wydatków realizujących cel mieszkaniowy. MF chce teraz doprecyzować tę zasadę. Jeśli projektowane przepisy wejdą w życie, prawo do zwolnienia dadzą także wydatki na spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego na zbywaną nieruchomość.

Zobacz również: Żona ma pieniądze, a mąż mieszkanie na kredyt. Dopłata oznacza podatek >>

 

Zmiany w obliczaniu składki zdrowotnej i ulga dla klasy średniej

MF chce także zmienić zasady odliczania składki zdrowotnej – to, według ekspertów, najbardziej kontrowersyjna zmiana. Od przyszłego roku składki nie będzie można odliczać od podatku. Składka, w przypadku pracowników i przedsiębiorców opodatkowanych według zasad ogólnych, będzie obliczana od dochodu. Wyniesie 9 proc. Zdaniem Macieja Kubicy, radcy prawnego, menadżera w kancelarii TLA, planowana zmiana, polegająca na braku możliwości odliczenia składki zdrowotnej, to de facto podniesienie wysokości należności publicznoprawnych. Aby zrekompensować zmiany w obliczaniu ubezpieczenia zdrowotnego, MF proponuje wprowadzenie ulgi dla tzw. klasy średniej. Ma ona dotyczyć osób osiągających przychody z tytułu szeroko pojętego stosunku pracy. Ulga nie będzie jednak przysługiwała osobom osiągającym przychody z tytułu umów cywilnoprawnych, czy działalności wykonywanej osobiście. Ulga ma dotyczyć wyłącznie osób osiągających przychody w przedziale od 68 412 do 133 692 zł rocznie (5 700 – 11 140 zł miesięcznie). Do przychodów nie będą wliczane kwoty objęte autorskimi kosztami uzyskania przychodów. Jak zaznacza MF, celem wprowadzenia tej ulgi ma być sztuczne obniżenie dochodu dla określonego przedziału dochodowego, aby zniwelować stratę spowodowaną zniesieniem odliczalności składki zdrowotnej. Dla dochodów poniżej tego przedziału strata ta jest niwelowana kwotą wolną od podatku, z kolei dla dochodów powyżej tego przedziału intencją ustawodawcy jest, by podatnicy płacili wyższy podatek.

Jednak w praktyce, obliczenie wysokości ulgi może być trudne. - Należy jednak zwrócić uwagę na algorytm obliczania ulgi, który wprowadza niespotykaną dotąd technikę obniżenia podstawy opodatkowania dla szerokiego kręgu podatników, w szczególności mało czytelne wzory o skomplikowanej budowie (długi ułamek dziesiętny oraz wartość ujemna w jednym wzorze i dodatnia w drugim). Ulga preferuje pracowników, natomiast dyskryminuje osoby osiągające dochody z umów cywilnoprawnych (także z działalności gospodarczej) - zauważa dr hab. Adam Mariański, prof. UŁ, doradca podatkowy, adwokat, partner w Mariański Group, przewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych. Jego zdaniem, można założyć, że intencją ulgi jest także zniechęcanie do zawierania tzw. umów śmieciowych.

Zobacz również: Polski Ład: Będzie specjalna ulga, ale tylko dla pracowników >>

 

Wyższy podatek od korzystających ze służbowych samochodów

Jeśli pracownik wykorzystuje służbowe samochody do celów prywatnych, osiąga przychód, od którego musi zapłacić podatek. Kwoty przychodu wynoszą 250 i 400 złotych i zależą od pojemności auta. MF chce, by o podatku decydowała moc pojazdu, a nie pojemność silnika.

Po wejściu w życie Polskiego Ładu, może się więc okazać, że niektórzy pracownicy będą musieli zapłacić wyższy podatek. Jak tłumaczy Maciej Gruchot, doradca podatkowy, partner w kancelarii Kempa Gruchot Rawicz-Zaborowska, zmiana polega na bardzo istotnym poszerzeniu zakresu samochodów, których używanie w celach prywatnych będzie oznaczało doliczenie wyższego zryczałtowanego przychodu do opodatkowania (nawet 400 zł miesięcznie). Zaproponowany w projekcie próg mocy silnika uprawniający do zastosowania niższego doliczenia przychodu (250 zł) w wysokości 60 KW to po przeliczeniu niecałe 82 KM.

- Jest to moc silnika, którą można określić jako szokująco niską. Powiedzmy sobie szczerze – idealnym samochodem flotowym jest wciąż sedan z silnikiem benzynowym lub diesla, pozwalającym na względne szybkie przemieszczanie się do klientów. Moc minimalna w takich samochodach to zazwyczaj 120-150 KM, zejście do poziomu 80 KM jest zaś możliwe w zasadzie przy bardzo małych samochodach z silnikami wolnossącymi - zaznacza Maciej Gruchot.

Zobacz więcej: MF szykuje podwyżkę podatku od służbowych samochodów >>

 

Ulga na powrót

W Polskim Ładzie MF próbuje także zachęcić mniejszych podatników pracujących za granicą do powrotu na stałe do Polski. Ulga na powrót kierowana jest do tych podatników, którzy zdecydują się na zmianę rezydencji podatkowej na polską. Będzie mógł z niej skorzystać, który:

  • przez cały rok podatkowy ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i posiada nieograniczony obowiązek podatkowy;
  • uzyskał dochody z pracy, działalności wykonywanej osobiście, pozarolniczej działalności gospodarczej, lub z praw autorskich i praw pokrewnych;
  • posiadał miejsce zamieszkania poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez co najmniej trzy lata podatkowe poprzedzające bezpośrednio rok podatkowy, w którym przeniósł miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, udokumentowane certyfikatem rezydencji.

Zobacz więcej: Korzyści podatkowe za powrót do Polski wymagają poprawy >>